بررسی چالش های فراروی توسعه صنعت توریسم دراستان گلستان
باسلام. این مجموعه درباره ی مقالات صنعت گردشگری و جهانگردی میباشد که عناوین این پروژه ها در داخل محصول عبارتند از : مدیریت بحرانهای صنعت گردشگری 2- درآمدى برمدیریت جهانگردى 3- جهانگردی و هتلداری 115 صفحه 4- جهانگردی و جایگاه آن در ایران 5- جاذبه های توریستی نیشابور 6- تاریخچه جهانگردی 7- تاریخچه جهانگردی
این مجموعه به تازگی گردآوری شده و یکی از مهمترین تحقیقات انجام شده در زمینه صنعت توریسم و جهانگردی میباشد ودر قالب آفیس ورد در مجموع 350 صفحه میباشد.
فرمت فایل : WORD + PDF
تعداد صفحات:194
فهرست مطالب: صفحه
1. فصل اول: کلیات تحقیق................................................................................ 8-1
1-1. مقدمه...................................................................................................................... 1
1-2. طرح مسئله 1
1-3. ضرورت انجام تحقیق 4
1-4. سئوال تحقیق 5
1-5. اهداف تحقیق 5
1-6. مطالعات انجام شده در این خصوص 5
2. فصل دوم: ادبیات و چاچوب نظری تحقیق 61-9
مقدمه......... ............................................................................................................................ 9
2-1- اوقات فراغت و جهانگردی 9
2-2-تعاریف توریسم 10
2-2-1- توریسم 10
2-2-3- اشکال عمده توریسم 16
2-2-3-1- توریسم تفریحی 18
2-2-3-2- توریسم درمانی 18
2-2-3-3- توریسم اجتماعی 18
2-2-3-4- توریسم فرهنگی و آموزشی 18
2-2-3-5- توریسم ورزشی 18
2-2-3-6- توریسم مذهبی 18
2-2-3-7- توریسم بازرگانی 19
2-2-3-8- توریسم سیاسی 19
2-2-3-9- توریسم روستایی 19
2-3- جاذبههای جهانگردی 20
2-4- مفاهیم توسعه منطقهای 22
2-4-1- منطقه 23
2-4-2- توسعه منطقهای 23
2-5- تاریخچه توریسم در جهان 24
2-5-1- دوره باستان 26
2-5-2- دوره قرون وسطی 27
2-5-3- دوره رنسانس 27
2-5-4- دوره انقلاب صنعتی 27
2-6- تاریخچه توریسم در ایران 28
2-7- تأثیرات توریسم 30
2-7-1- تأثیرات اقتصادی توریسم 30
2-7-2- تأثیرات اجتماعی توریسم 32
2-7-3- تأثیرات فرهنگی توریسم 32
2-7-4- تأثیرات زیست محیطی توریسم 33
2-8- مبانی نظری تحقیق 34
2-8-1- جایگاه و نقش توریسم در توسعه 34
2-8-1-1- رویکرد اقتصاد سیاسی 35
2-8-1-2- مدل جزیرهای 38
2-8-1-3- رویکرد کارکردی 39
2-8-2- رویکردهای مربوط به توسعه منطقهای 41
2-8-2-1- تئوری بخشی 41
2-8-2-2- نظریه قطب رشد 43
2-9- چارچوب نظری 46
2-9-1- مدل تحقیق 51
2-11- راهبردهای توریسم 52
2-12- فعالیتهای پیشبرنده توریسم 53
2-10- توریسم در برنامههای توسعه ایران 54
2-10-1- توریسم در برنامه اول توسعه 54
2-10- 2- توریسم در برنامه دوم توسعه 56
2-10- 3- توریسم در برنامه سوم توسعه 57
3. فصل سوم: روش شناسی 75-63
مقدمه......... ............................................................................................................................ 63
3-1- روش تحقیق 63
3-1-1- روش پیمایش 64
3-1-2- روش اسنادی 65
3-1-3- مدل تحلیلی SWOT 65
3-2- فرضیات تحقیق 69
3-3- تعریف واژه های عملیاتی تحقیق 70
3-4- متغیرها 71
3-4-1- متغیر مستقل 71
3-4-2- متغیرهای وابسته 71
3-5- پیش آزمون و سنجش روایی 73
3-6- جامعه آماری 74
3-6-1- تعیین حجم نمونه 74
3-6-2- روش نمونه گیری 75
4. فصل چهارم: منطقه مورد مطالعه 116- 77
مقدمه......... ............................................................................................................................ 77
4-1- موقعیت طبیعی و جغرافیایی استان کهگیلویه و بویراحمد 77
4-2- منطقه مورد مطالعه .................................................................................................... 79
4-2-1- کهگیلویه در دوره هخامنشیان 79
4-2-2- نبرد کهگیلوئیان با اسکندر مقدونی 79
4-2-3- وضع اجتماعی و نوع ساختار زندگی 80
4-2-3-1- زبان، خط و مذهب 81
4-2-3- 2- شیوه زندگی و فرهنگ ایلی 81
4-3- جغرافیای انسانی منطقه مورد مطالعه 82
4-3-1- جمعیت 82
4-3-2- خانوار 82
4-3-3- سواد 83
4-3-4- اشتغال 83
4-3-5- زیرساختها 84
4-3-5-1- راهها 84
4-3-5-2- بهداشت 85
4-3-5-3- مخابرات 85
4-3-5-4- مسافرت 86
4-4- جغرافیای طبیعی منطقه مورد مطالعه 87
4-4-1- گیاهان خوراکی 87
4-4-2- گیاهان داروئی 88
4-4-3- میوههای خوراکی جنگلی 89
4-4-4- درختان جنگلی 90
4-4-5- میوه های خوردنی 91
4-4-6- جانوران وحشی 91
4-5- جاذبه های طبیعی منطقه کهگیلویه 91
4-5-1- رودخانه ها 91
4-5-2- آبشارها 93
4-5-3- چشمه ها 94
4-5-4- دریاچه ها 95
4-5-5- کوه ها 96
4-5-6- غارها و اشکفت ها 97
4-6- آثار و جاذبه های تاریخی 99
4-6-1- قلعه ها و دژها 99
4-6-2- تل ها و تپه های تاریخی 101
4-6-3- گورستان و آرامگاه تاریخی 102
4-6-4- زیارتگاه و اماکن مذهبی 103
4-6-5- مجموعه تاریخی بلاد شاپور دهدشت 104
4-6-5-1- عناصر و اجزای بافت بلاد شاپور 108
5. فصل پنجم: یافته های تحقیق 159- 118
مقدمه......... ............................................................................................................................ 118
5-1- یافته های توصیفی تحقیق 118
5-1-1- جنسیت 119
5-1-2- وضعیت سنی پاسخگویان 120
5-1-3- وضعیت تحصیلی پاسخگویان 121
5-1-4- وضعیت تأهل پاسخگویان 122
5-1-5- وضعیت اشتغال پاسخگویان 122
5-1-6- وضعیت پاسخگویان بهلحاظ محل تولد 123
5-1-7- وضعیت پاسخگویان بهلحاظ محل زندگی 125
5-1-8- میزان سودمند بودن توریسم بهلحاظ اقتصادی 125
5-1-9- وضعیت توریسم درخصوص تأمین درآمد 127
5-1-10- بررسی سهم بخشهای مختلف در خصوص اشتغال 127
5-1-10-1- توریسم 127
5-1-10-2- کشاورزی 129
5-1-10-3- دامداری 130
5-1-10-4- صنعت 131
5-1-10-5- خدمات 132
5-1-11- بررسی سهم بخشهای مختلف در خصوص درآمد 133
5-1-11-1- توریسم 133
5-1-11-2- کشاورزی 134
5-1-11-3- دامداری 135
5-1-11-4- صنعت 136
5-1-11-5- خدمات 137
5-2- یافته های تحلیلی تحقیق 138
5-2-1- آزمون فرضیات تحقیق 138
5-2-1-1- آزمون فرضیه اصلی اول (فرضیات اقتصادی) 139
5-2-1-1-1- وضعیت اشتغال 139
5-2-1-1-2- وضعیت درآمد 140
5-2-1-1-3- وضعیت قیمت اراضی 141
5-2-1-2- آزمون فرضیه اصلی دوم (فرضیات اجتماعی- فرهنگی) 142
5-2-1-2-1- تغییر شیوه زندگی 142
5-2-1-2-2- کاهش مهاجرت 143
5-2-1-2-3- تعاملات فرنگی و پویایی جمعیت 144
5-2-1-3- آزمون فرضیه اصلی سوم (فرضیات کالبدی و محیطی) 145
5-2-1-3-1- تغییر کابری اراضی 145
5-2-1-3-2- افزایش امکانات و خدمات زیربنائی 146
5-2-1-4- جمع بندی و نتیجه گیری فرضیات تحقیق 147
5-2-1-4-1- تبیین فرضیه اصلی اول 147
5-2-1-4-2- تبیین فرضیه اصلی دوم 148
5-2-1-4-3- تبیین فرضیه اصلی سوم 148
5-3- تبیین فرضیه اصلی چهارم 149
5-3-1- تجزیه و تحلیل SWOT در جهت توسعه توریسم 150
5-3-2- شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدها 150
5-3-2-1- عوامل مؤثر داخلی بر گردشگری منطقه 151
5-3-2-2- عوامل مؤثر خارجی بر گردشگری منطقه 153
5-3-3- تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدها 155
6. فصل ششم: جمع بندی و نتیجه گیری 180-161
مقدمه......... ............................................................................................................................ 161
6-1- نتایج تحقیق......... ............................................................................................................................ 161
6-1-1- نتایج تجربی تحقیق ........................................................................................ 161
6-1-1-1- نتایج تجزیه و تحلیل آماری.............................................................................. 161
6-1-1-2- نتایج تحلیل SWOT .............................................................................. 163
6-1-2- ارائه استراتژیهای توسعه توریسم منطقهای بر اساس تحلیل SWOT ........................ 164
6-1-2-1- استراتژیهای رقابتی/ تهاجمی............................................................................. 164
6-1-2-2- استراتژیهای تنوع ..................................................................................... 165
6-1-2-3- استراتژیهای بازنگری.................................................................................. 166
6-1-2-4- استراتژیهای تدافعی ................................................................................. 167
6-2- ارائه الگوی برنامهریزی استراتژیک توسعه منطقهای ............................................................. 168
6-2-1- عناصر الگوی برنامه ریزی استراتژیک توسعه توریسم ...................................... 169
6-2-1-1- فرآیند استراتژیک...................................................................................... 169
6-2-1-1-1- بیانیه مدموریت در سطح کلان .................................................... 169
6-2-1-1-1-1- بیانیه مدموریت در سطح خرد .................................. .. .. 169
6-2-1-1-1-2- مقاصد و اهداف در سطح منطقه .................................. ....... 170
6-2-1-1-2- تحلیل و ارزیابی وضعیت ......................................... .............. 170
6-2-1-2- فرآیند برنامه ریزی توریسم .................................................................... 172
6-2-1-1- برنامه های نظارت و ارزیابی ................................................................... 176
6-3- پیشنهادات بر اساس یافته های تحقیق ............................................................................ 178
تصاویر 182
منابع و ماخذ: 188
1-1- مقدمه
وقوع رنسانس و انقلاب صنعتی از چندین جهت زندگی جوامع بشری را متحول ساخته و در نهایت تمدن امروزی را با تنوع و تکثر بینظیری ایجاد کرد. اگرچه سیر و سیاحت از آرزوهای دیرین بشر بوده است، ولی وجود موانعی چون ابتدایی بودن وسایل حمل و نقل، طول مدت سفر و عدم وجود امنیت در راهها، مسافرت را به مواقع ضروری منحصر کرده بود. یکی از بارزترین آثار انقلاب صنعتی، ایجاد امکانات پیشرفته حمل و نقل بوده است که باعث گردیده تا مسافرت با راحتی، امنیت و سرعت بیشتری همراه شود. همچنین دستیابی انسان به تکنولوژیهای پیشرفته، اوقات فراغت را افزایش داده است، در نتیجه افراد فرصت بیشتری جهت ارضاء امیال خود، نظیر سیر و سیاحت پیدا کردهاند. از طرفی فشار ناشی از شهرنشینی، لزوم ایجاد تنوع و تحرک را در زندگی جوامع صنعتی نشان میدهد و اینها خود میتوانند عواملی باشند در جهت توسعه و تکامل توریسم در عصر حاضر. امروزه بسیاری از کشورهای جهان، کم و بیش به صنعت توریسم توجه دارند.
زیرا مهمترین تأثیر توریسم در اقتصاد جهانی، ایجاد درآمد و اشتغالزایی است. به طوری که کارشناسان تخمین زدهاند، گردشگری (توریسم) به عنوان بزرگترین صنعت جهان، 4/3 تریلیون دلار ارزش دارد و این میزان جوابگوی 1/10% محصولات ناخالص جهانی است و 6/10% هزینه اشتغالزایی در جهان را تأمین میکند (منشیزاده، 1376 : 41).
1-2- تعریف مسأله و بیان سؤال اصلی تحقیق:
دشواریهای زندگی شهرنشینی، آلودگی هوا و آلودگی های صوتی، خستگی ناشی از کار در مشاغل شهری، تکراری و یکنواخت بودن شرایط زندگی در شهر و دیگر عوامل مشابه، انسان شهرنشین را وادار می کند تا برای رفع خستگی و استراحت به طبیعت پناه ببرد (رضوانی،1379: 41).
توریسم با پیروی از فلسفه حیات مدار و تکیه بر ارزشهای ذاتی و درونی، از طریق حفاظت از عرصه های طبیعی، انتفاع جوامع محلی، تقوبت ویژگی خرده فرهنگها، فراهم آوری فرصتهای آموزشی و یادگیری، تقویت اشتغال زایی و جلوگیری از مهاجرت، التزام به مصرف کمتر منابع تجدید ناپذیر، فراهم آوری فرصتهای مشارکتهای محلی، آموزشهای زیست محیطی و به عبارتی ترکیب مناسب توسعه و حفاظت از محیط زیست و میراث های فرهنگی، پایداری را امکان پذیر می سازد. با توجه به مطالب فوق، مقوله توریسم به عنوان راهکاری برای تأمین منافع زیست محیطی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، چه در سطح ملی و چه در سطح محلی، مورد توجه قرار گرفته است (شاکری،1383: 84). توریسم امروزه در کانون توجه تصمیم گیران و تصمیم سازان حوزه برنامه ریزی و امور اجرایی قرار گرفته است، و بسیاری از کشورهای جهان با درایت و دوراندیشی و ساماندهی علمی، از امکانات بالقوه این صنعت (توریسم)، بهره قابل توجهی برده اند. براساس آمار منتشره از سوی سازمان جهانی جهانگردی، شمار جهانگردان از رقم سالیانه 625 میلیون نفر در اوایل قرن 21، به 6/1 میلیارد نفر در سال 2020 خواهد رسید و نیز درآمد صنعت جهانگردی از 445 میلیارد دلار در سال 2000، به رقمی افزون بر 2 تریلیون دلار در سال 2020 خواهد رسید (فتحی،1380: 123).
تنوع جاذبه های تاریخی و فرهنگی، طبیعی و همچنین طیف متنوعی از آداب و رسوم و شیوه های معیشتی چند هزار ساله منطبق با شرایط اقلیمی، از جمله معیشت کوچ نشینی، از پشتوانه های توریستی ایران به حساب می آید. با وجود پتانسیل های ذکر شده، مطابق آمار سازمان جهانی جهانگردی، کشور ایران فقط 09/ درصد از تعداد و 06/ درصد از درآمدهای گردشگری در دنیا را به خود اختصاص داده است (نشریه بازاریابی، 1378: شماره 3). این نکته با توجه به پتانسیل جاذبه های گردشگری ایران، رقم اندکی را شامل می شود. بنابر این به نظر می رسد که گردشگری در ایران، با کم توجهی روبرو می باشد (امیری،1383: 35). یکی از راهکارها برای گسترش صنعت توریسم، شناسایی هر چه بهتر مناطق مختلفی که پتانسیل توریسم را دارند و برنامه ریزی دقیق جهت امکان سنجی این مناطق به لحاظ قدرت جذب توریست و ایجاد گردشگاههای مختلف و امکانات زیربنایی است. این پژوهش نیز شناسایی و امکانسنجی جاذبه های توریستی یکی از مناطق مستعد کشور (شهرستان کهگیلویه و از جمله بافت تاریخی بلاد شاپور دهدشت، در استان کهگیلویه و بویراحمد)، در جهت گسترش توریسم و بهره برداری بهتر از آن را مد نظر دارد.
استان کهگیلویه و بویراحمد سرزمینی با وسعت 16264 کیلومتر مربع می باشد و از دو منطقه سردسیری و گرمسیری تشکیل شده است. آثار تاریخی، جنگلهای متراکم، چشم انداز زیبای قلل و ارتفاعات، رودخانه ها، چشمه سارها، آبشارها، دریاچه ها، تالاب ها، مناطق حفاظت شده با تنوع جانوری و گیاهی غنی و همچنین عشایر و ایلات مختلف با آداب و رسوم خاص، از توانهای محیطی منطقه برای جذب توریست هستند (مجله مسافران،1381: 62).
هدف اصلی این پژوهش، معرفی جاذبه های توریستی شهرستان کهگیلویه و از جمله مجموعه تاریخی بلاد شاپور دهدشت، در استان کهگیلویه و بویراحمد، و امکان سنجی آنها در جهت گسترش توریسم، و در گامی دیگر، نقشی که این صنعت میتواند در جهت برون رفت از محرومیت، و همچنین توسعه منطقه داشته باشد، است. نظر به اینکه مطالعه موردی ما در این تحقیق، مجموعه تاریخی بلاد شاپور دهدشت به عنوان یک جاذبه توریستی می باشد، لذا، سعی بر آن است تا این مجموعه را از همه جوانب و زوایا مورد بررسی قرار دهیم، و موانع و راهکارها را در جهت گسترش توریسم در این منطقه، شناسایی کنیم. در واقع، این پژوهش درصدد پاسخگویی به پرسشهای زیر است:
1-3- ضرورت انجام تحقیق:
امروزه در چارچوب طرحهای آمایشی یا کالبدی، اعم از ملی، منطقهای یا محلی، توریسم به عنوان یکی از ابزارها و مؤلفههای مهم توسعه و محرومیتزدایی به شمار میرود.[1] توریسم از مهمترین عوامل عمران ناحیهای به شمار میرود و فعالیتی است ارزآور و متعادلکننده که موجب توسعه اقتصادی و اجتماعی در سطح منطقه شده و توزیع عادلانه درآمد و همچنین اشتغالزایی را به همراه دارد و ... لذا، باتوجه به موارد فوق و نیازهای رورافزون انسان شهرنشین به محیطهای تفریحی و استراحتگاهی و بالاتر از همه، جابجایی میلیونها جهانگرد در طول سال، لزوم پژوهش در مسایل توریسم و امکانات مربوط به آن در یک منطقه بیشتر احساس میشود (شکوهی، 1353 : 17).
منطقه کهگیلویه، نمونهای روشن از چنین وضعیتی است. این منطقه به خاطر پارهای از محدودیتهای طبیعی و انسانی که در طول تحقیق به آن پرداخته خواهد شد، در آینده تکافوی تأمین نیازهای جمعیت ساکن خویش را ندارد، اما بخش گردشگری میتواند منبعی مهم، نوپا و جدید برای جمعیت آن به شمار آید و آینده روشن را برای این منطقه فراهم سازد. با در نظر گرفتن مجموع پتانسیلهای صنعت توریسم در کهگیلویه (از جمله بلاد شاپور دهدشت) و باتوجه به اینکه کشاورزی و دامداری منطقه به دلیل شرایط خاص طبیعی و از میان رفتن بخش عظیم مراتع، در بلندمدت پاسخگوی معیشت مردم این منطقه نخواهد بود، صنعت توریسم میتواند با امکانات بالقوه و فراوانش، افق تازه و امیدبخش را در توسعه منطقه فراهم آورد.
لذا، ما در این تحقیق برآنیم تا در راستای یافتن پاسخ به سؤالات ذیل تلاش نماییم. با شناسایی تنگناها و توانهای موجود، جایگاه صنعت توریسم و اثرات آن را بر توسعه و تحول منطقه مورد مطالعه، تبیین نموده و راهکارهایی را برای توسعه توریسم در منطقه کهگیلویه مطرح نماییم.
1-4- سؤال تحقیق
همانطور که در صفحه پیشین گفته شد، این تحقیق در پی پاسخ گفتن به پرسشهایی است که اگر در یک پرسش کلی متبلور یابد، بهصورت زیر خواهد بود:
گسترش توریسم در شهرستان کهگیلویه چه نقشی در توسعه منطقه داشته است؟
پاسخ به پرسش فوق، در واقع یافتن راهکارهایی است که میتواند فرآیند توسعه منطقهای را تحول بخشد.
1-5- اهداف تحقیق
مهمترین هدف توسعه توریسم داخلی و خارجی، توسعه اقتصادی – اجتماعی نواحی مقصد است (Sharplei,J And Richard, 1997. PN: 40 ). زیرا مهمترین تأثیر توریسم در اقتصاد محلی و منطقه ای، این نواحی، ایجاد درآمد و اشتغال، و ایجاد انگیزه ماندگاری در مناطق می باشد. به طور کلی می توان اهداف مورد نظر این پژوهش را به شرح زیر بیان نمود:
1-6- مطالعات انجام شده در این خصوص (سوابق موضوع)
مسعود تقوایی و محمد علی شاپورآبادی (1381: 253)، در تحقیقی تحت عنوان« توسعه منطقه برخوار اصفهان، از طریق گسترش توریسم »، تلاش میکنند تا مزایای صنعت توریسم، و نقش آن در ایجاد اشتغال و توسعه صنایع دستی، و همچنین نقش تعاون در مشارکت و توسعه را بررسی کرده، و سپس جاذبه های توریستی منطقه از جمله قالی بافی، صنایع دستی، جاذبه های کویری و غیره را معرفی نموده و در نهایت، ضمن ارائه یک الگو برای ایجاد و توسعه صنعت توریسم از طریق تشکیل تعاونی ها، موجبات توسعه منطقه را فراهم آورد. در این تحقیق به این نتیجه رسیده اند که منطقه برخوار اصفهان و از جمله روستاهای آن، برای رشد کشاورزی صنعتی، در کوتاه مدت، دچار موانع زیادی است، اما از نظر منظره طبیعی، صنایع دستی، تولیدات قدیمی و سنتی و آثار باستانی، توان جذب تعداد زیادی سیاح و جهانگرد را دارد.
طرح جامع گردشگری در ایران(1352)؛ این طرح در بهمن 1352 تهیه شده است و بر این تفکر می باشد که رشد توریسم چه از نظر کمی و چه از نظر کیفی، ممکن می باشد. بدین ترتیب این طرح، محور نقشی است که بخش توریسم طی سالهای آتی در ایران بازی کرده و میکند. منابعی که تجهیز نموده، دفاتر ارضی که احتیاج داشته و امنیت اقتصادی که بوجود می آورد، از جمله مواردی است که در این طرح مطرح شده است. همچنین این طرح بر فراهم نمودن تسهیلات و تجهیزات کافی، هم از نظر کیفی و هم از نظر کمی برای جهانگردان تأکید می کند. در نهایت، در این طرح، بر لزوم توسعه زیربناها و ساختارهای حمل و نقل به عنوان کلید هر بازار جهانگردی و توسعه صنعت هتلداری، میزبانی، آژانس های مسافرتی، تورگردان ها و مدیریت، در تمام سطوح (عالی، میانه و عادی ) تأکید شده است.
عبدالحمید ابراهیمی (1376: 492) در مقاله ای تحت عنوان «تأثیر صنعت توریسم بر متغیرهای اقتصادی، محیطی، اجتماعی و فرهنگی ایران»، با تأکید بر ویژگی های فرهنگی و ارزشی ایران، بر لزوم بررسی عوامل اقتصادی، محیطی، اجتماعی و فرهنگی در توسعه پایدار صنعت توریسم و مدیریت بازاریابی استراتژیکی تأکید می کند، و بیان می دارد که برای نیل به توسعه متوازن، مزایا و هزینه های این متغیرها باید درنظر گرفته شوند. علاوه بر این در این مقاله سعی شده است تا تعداد زیادی از مقیاس های کنترلی به عنوان استاندارد، مقررات و خط مشی ها در سطح محلی و منطقه ای بیان گردد. همچنین آثار مثبت و منفی صنعت توریسم به لحاظ اقتصادی، محیطی، اجتماعی و فرهنگی در ایران، در این مقاله مورد توجه قرار داده شده که به طور خلاصه می توان به موارد زیر اشاره نمود؛ آثار مثبت: افزایش درآمد ارزی کشور، افزایش اشتغال و درآمد، حفاظت از میراث فرهنگی کشور، تبادل و تعامل فرهنگی، توسعه موزه ها، تئاترها و تسهیلات فرهنگی، حفاظت از منابع طبیعی، بهبود کیفیت محیط زیست و ... و آثار منفی: تعارض بین افراد بومی و گردشگران، افزایش آلودگی هوا، آلودگی مناظر، ضایعات در مناطق مورد بازدید، آسیب رساندن به مکان های تاریخی و باستانی و سایر موارد.
حسن بیک محمدی (1379: 86) در تحقیقی تحت عنوان « نگرشی برآثار اقتصادی جهانگردی با نگاهی به ایران»، مطرح می کند که با اینکه بیش از 150 سال از برگزاری نخستین تور سیاحتی در لندن نمی گذرد، این فعالیت توانسته است طی چندین دهه، جایگاه قابل توجهی در مبادلات اقتصادی- اجتماعی ملل، احراز نماید و امروزه به یکی از بزرگترین تحولات اجتماعی در تاریخ بشریت تبدیل گردد. در این تحقیق که با استفاده از روش توصیفی و اسنادی تهیه شده، اهمیت صنعت توریسم و آثار اقتصادی آن در دنیا و ایران را تجزیه و تحلیل کرده و به این نتیجه می رسد که کشور ایران با با وجود برخورداری از تمدن کهن و آثار تاریخی غنی و جاذبه های متعدد فرهنگی و طبیعی، استفاده چندانی از توانایی ها نبرده و به دلیل وابسته بودن اقتصاد مملکت به نفت، و مشکلات ناشی از غوغاسالاری قدرت های بزرگ اقتصادی با نوسانات شدید درآمدهای ارزی روبرو، و دچار ناپایداری اقتصادی است. این در حالی است که می توان با استفاده از پتانسیل های گردشگری خود، این منابع عظیم را در خدمت اقتصاد کشور به کار گیرد و از آن نهایت بهره را ببرد.
مجموعه کارت ویزیت گردشگری و توریسم شامل 44 عدد کارت ویزیت جهت استفاده آژانس های و تورهای گردشگری و ایرانگردی می باشد.
مدیریت استراتژیک در صنعت توریسم
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:39
فهرست مطالب :
فصل اول- مقدمات و آمار و اطلاعات کلی و مورد نیاز........... 2
مقدمه (2)
توریسم و توسعه (3)
سابقه جهانگردی در ایران (4)
ایجاد تشکیلات توریستی در ایران (6)
اشتغال و جهانگردی (8)
سازمان جهانی جهانگردی (10)
مهمترین فعالیتهای سازمان جهانی جهانگردی (10)
برنامه های عمومی کار سازمان جهانی جهانگردی (10)
انواع عضویت در سازمان جهانی جهانگردی (11)
کمکهای سازمان جهانی جهانگردی (11)
سیمای جهانی جهانگردی (12)
فصل دوم- اهاف و ماموریتها..............................13
ایران و معضلی به نام توریسم (13)
کمی آمار برای روشن شدن موضوع (13)
هر روز بدتر از دیروز (14)
ورود گردشگران بین المللی به ایران (14)
خروج ایرانیان از کشور (15)
هزینه گردشگری (15)
تاسیسات اقامتی (16)
هتل (16)
هتل آپارتمانها و مسافرخانه ها (16)
دفاتر خدمات مسافرتی (16)
مبادی بین المللی ورودی ایران (17)
ناهمخوانی منابع و سهم از درآمدهای توریسم (17)
فناوری اطلاعات ابزار استراتزیک هزاره سوم (19)
دیدگاههای کلان تغییر کند (20)
برگزاری کنفرانس UNWTO (21)
14
فصل سوم- نقاط ضعف و قوت داخلی.............................. 23
جاذبه های توریستی ایران (23)
25 درصد آثار تاریخی دنیا در ایران وجود دارد (23)
جاذبه و چشم اندازهای طبیعی (24)
جاذبه های فرهنگی و هنری و یادمانهای تاریخی (25)
جاذبه های مذهبی و مراکز زیارتی (25)
نتایج یک پایان نامه کارشناسی ارشد (27)
پایان نامه ای دیگر (28)
فصل چهارم- نقاط ضعف و قوت خارجی.............................. 30
ویزا- کارت اعتباری و مالیات (30)
تبلیغات طبل اغراق آمیز (30)
تاثیرات سینما بر صنعت توریسم (32)
امنیت حتی مهمتر از زیرساخت ها (34)
فصل پنجم- تحلیلهای گروه
EFA(35)
ماتریس تجزیه و تحلیل عوامل داخلی (36)
ماتریس تجزیه و تحلیل عوامل خارجی (37)
فهرست منابع.............................. 39
چکیده :
زمانی که از هر یک از گروها خواسته شد در مورد یک صنعت در پروژه خودبه بحث وگفتگو بپردازند وحتی شاید زمانی که به شما بگویند در مورد صنعتی به گفتگو بپردازید ذهن شما به سوی صنعت هایی مثل لوازم خانگی ،اتومبیل،کامپیوتر،ماشین آلات کشاورزیوسرامیک وغیره می رود شاید کمتر کسی به این فکر کند که توریسم یک صنعت است البته این امر در کشور هایی مثل کشور ماهنوز مورد بحث قرار نگرفته شاید چون ما به توریسم به عنوان یک مجموعه جداگانه ودور از فعالیت های اقتصادی فکر کرده وهرگز تحولات آن را در درآمد ملی کشورودر ارتقای سطح اقتصادی مناطق دخیل نمی بینیم وشاید چون اقتصاد ما پشتوانه انرژیمثل نفت وگاز دارد وفکر ها به سمت توریسم نرفته است بد نیست بدانید که به عنوان مثال دو سال گذشه رایزن فرهنگی ایران درکشور ترکیه به هنگام برپایی نمایشگاه صنایع دستی ایران درآن کشور اعلام کرد که در آن سال تقریباً 800000فقط از ایران به ترکیه به عنوان توریسم سفر کرده اند واگر فرض کنیم به ازای هر نفر 200دلار ارز وارد آن کشور شده باشد تقریباًمعادل 160000000دلار درآمد کشور ترکیه فقط از توریست های ایرانی بوده وبماند که از کشورهای دیگر چه مقدار درآمد حاصل شده پس چطور نمی توان آن را به عنوان صنعت شناخت ؟وجدای آن کشور ما جز کشورهای غنی از لحاظ بناهای تاریخی وقدیمی است وچندین بنای ایرانی در فهرست آثار جهانی قرار دارد پس چطور تا به حال به این مطلب اهمیت داده نشده که باید از متولیان امر پرسید اما آنچه مسلم است هنوز هم دیر نشده وهنوزهم می توان از این صنعت یک صنعت تاثیر گذار در اقتصاد کشورساخت ولذا یک از دلایل انتخاب این موضوع از سوی اینجانبان همین می باشد به عنوان مثالی دیگر کشور کوچک بحرین ومجمع الجزایر آن که زمانی جزو خاک ایران بوده با آن که جزو کشور های نفت خیز می باشد ولی به عنوان یک کشور توریستی مطرح است وحتی کشور مالزی که بناهای تاریخی زیادی ندارد ولی بناهای گردشگری فراوانی دارد واز همین توریسم درآمد فراوانی کسب می کند هر چند آین درآمد برای ما در مقایسه با صنعت های دیگر رایج در کشور کم است ولی بخشی از آن است ودر اقتصاد تاثیر گذار .
یکی از شعبات توریسم که به تازگی بوجود آمده توریسم پزشکی است هما طور که میدانیددر هر موردی که صخبت می شود همیشه از کشورهای همسایه و مخصوصاً عربی به عنوان یک فرصت یاد می شودوحال آنکه ما مشاهده می کنیم که توریسم پزشکی در ایران از طریق این کشور ها انجام می شودو این خود یک مقوله ی مهم است هر چند امروزه د اکثر کشورها امکانات درمانی وجود دارد ولی امکانات تخصصی در هر کشوری وجود ندارد وضمنا یادمان نرود که در گذشته ما شاهد سفر هموطنان به کشورهای دیگر برای درمان بودیم ولی اکنون این مقوله دیگر وجود ندارد ولذا لازم دانستیم تا درمورد صنعت توریسم پروژه ای ارائه دهیم امید است که جلب رضایت خواننده کند واطلاعات مطلوبی در مورد این صنعت وچالش هاوفرصت های پیش رو به خوانندگان ارائه کند .
در ایران مسئله توریسم تاکنون جایگاه واقعی خود را نیافته است و علیرغم موقعیت مناسب و مساعد جغرافیائی بین دنیای شرق و غرب و وجود بسیاری از مواهب طبیعی، فرهنگی و اسلامی و انواع جاذبههای قابل عرضه به بازارهای توریستی بینالمللی، درآمد ارزی ایران از این بابت بسیار ناچیز بوده و قابل توجه نمیباشد.
لذا باتوجه به اینکه جمعیت کشور رو به افزایش است و درآمد حاصله از نفت که میزان آن نیز گهگاه رو به کاهش نهاده و بهرهبرداری بیش از حد آن نیز عادلانه نیست، نمیتواند نقش عمدهای را در توسعة اقتصادی ـ اجتماعی کشور عهدهدار باشد، به همین علت برای رونق بخشیدن به فعالیتهای اقتصادی در کشور و ایجاد رشد و توسعهای هماهنگ، بخشهای صنعت و کشاورزی را میبایست بازسازی نمود و بخش سومی تحت عنوان توریسم را بدان افزود و به آن بها داد، چرا که رونق بخشیدن به آن نیاز به سرمایهگذاری کمتری در مقایسه با بخش کشاورزی و صنعت دارد.
توریسم وتوسعه:
ایران از نظر جاذبه های گردشگری اعم از فرهنگی ،تاریخی ،وزیست محیطی از جمله غنی ترین کشورهای دنیاست.
با وجود این ایران هنوز در زمینه توریسم حتی از کشورهایی نظیر ترکیه سال ها عقب است .در حالی که در بهترین شرایط سالانه 5/1الی 2 میلیون گردشگر از ایران دیدن می کنند ،ترکیه در زمان مشابه و در بدترین شرایط پذیرای دست کم 13میلیون توریست خارجی است .
در واقع با وسعتی حدود یک سوم خاک ایران سالانه چندین برابر از گردشگری در آمد کسب می کند .
این تفاوت فاحش در حالی حادث شده که که دو کشور ایران وترکیه از بسیاری از جهات مشابه هم ودر بعضی موارد دارای بیشینه تاریخی مشترکی هستند از نظر آب وهوایی نیز به نظر می رسد ایران شرائط مطلوب تری داشته باشد .اما این کشور اخیراً نتوانستهبه واسطه جاذبه های تاریخی وطبیعی جایگاه در خور توجهی را کسب کند .در حالی که ایران می تواند سالانه میلیون ها وحتی میلیارد ها دلار از صنعت توریسم درآمد کسب کند از بخش گردشگری درآمد چندانی نصیب این کشور نمی شود .
به اعتقاد برخی از کارشناسان وصاحبنظران در زمینه صنعت توریسم ،کمبود امکانات ،نبود زیر ساخت های مناسب ،تبلیغات اندک ودر بسیاری از مواقع پائین تر از استاندارد های جهانی واتکای بیش از حد به درآمد نفت از عواملی است که باعث عقب ماندگی ایران در عرصه گردشگری شده باشد .
در بخش امکانات ایران از نظر اقامتگاه ها وتفریحگاه های توریستی وضعیت بسیار اسفناکی دارد.برای مثال ،هتل هاواقامت گاه های ما بااستاندارد های جهانی منطبق نیستند.در بسیاری از اقامت گاه ها از پرسنل مجرب اعم از کارمند رسپشن ،مستخدم وپیشخدمت استفاده نمی شود وبه رغم آن که طی سال های اخیر برخی از هتل های قدیمی مورد باز سازی قرار گرفته همچنان کشور با کمبود هتل مواجه است .از نظر تبلیغات نیز طی سال های اخیر وبا اشاعه تکنولوژی برتر نظیر اینترنت در جامعه ،مسئولان میراث فرهنگی وگردشگری تبلیغ رادر اولویت کاری خود قرار دادند.
اما همین تبلیغات نیز از کیفیت نازلی برخوردار خود .از نظر صادرات بیش از 80درصد صادرات ایران رانفت ومشتقات آن تشکیل می دهند وتازمانی که اتکا به درآمد نفتی کاهش نیابد نمی توان نسبت به بهبود وضعیت گردشگری امیدی داشت .با فراهم شدن زمینه های ورود گردشگر خارجی ارز وارد مملکت شده وبا ارزی که وارد می شود می توان روند کند وبطئی صنایع کشوررا سریع تر به گردش درآورد همان گونه که در کشورهایی نظیر ترکیه واسپانیا نیز رخ داده است .بر اسا آمار ها اسپانیا میان دو تا چهار برابر سود نفتی ایران از توریسم کسب در آمد می کند .در واقع اسپانیا از جاذبه های تاریخی وگردشگری خود به بهترین وجه استفاده کرده واین در حالی است که ما همچنان قادر نیستیم امکانات اولیه برای توسعه بخش توریسم را فراهم کنیم توریسم ازجمله صنایعی است که می توان با اتکا به آن وبه دلیل ارز آور بوده آن از وابستگی خارجی کشور نیز به میزان قابل توجه کاست .
سابقة جهانگردی در ایران
سرزمین ایران با آثار تاریخی، هنری و میراثهای فرهنگی خود به طور قطع برای جهانگردان عهد قدیم بهترین مقصد محسوب میشد. گرچه از سیاحانی که قبل از اسلام به ایران سفر کردهاند اطلاع دقیقی در دست نیست ولی آنچه که مسلم است، بعداز اسلام جهانگردانی به ایران سفر کرده و مشهودات خود را در سیاحت نامههای خویش به رشتة تحریر درآوردهاند. مشهورترین جهانگردان خارجی که از ایران بازدید نموده و آثاری به نام سیاحتنامه از خود به جای گذاشتهاند عبارتند از:
ـ ابن حوقل، سیاح عرب که در اواسط قرن چهارم هجری به ایران آمد و مشهودات خود را درباره ایران در کتابی به نام «صورة الارض» نگاشته است.
ـ مقدسی، صاحب کتاب «احسن التقاسیم فی معرفت الاقالیم» که در اکثر بلاد اسلامی منجمله ایران مسافرت و ساحت کرده و در کتاب خود دربارة شهرهای ایران سخن به میان آورده است.
ـ یاقوت حموی، مولف کتاب «معجمالبلدان» در جغرافیا (آغاز قرن هفتم هجری) که به ایران سفر کرده و به شرح بلاد ایران پرداخته است.
ـ ابن بطوطه، از اهل طنجه در مراکش است که به ایران سفر کرده و در سیر خود از نقاط مختلف ایران و از جمله شهرهای ان نام برده و به توصیف آنها پرداخته است.
ـ ابودلف، جهانگرد عرب، شاعر و جغرافیدان معروف که در سالهای 331 تا 341 هجری قمری در شهرهای مختلف ایران گردش کرده و از آثار تاریخی اصفهان به تفصیل در نوشتههای خود یاد کرده است.
از جهانگردان اروپایی و غیراسلامی که به ایران سفر کردهاند، از معروفترین آنها میتوان به شرح زیر نام برد:
ـ شش تن از جهانگردان و نیزی که در دوران صفویه به ایران آمدند و در سفرنامة خود از وضع اجتماعی زنان و مردان ایران سخن گفتهاند.
ـ پیترو دلاواله، سیاح و معمار معروف ایتالیایی که در عصر صفویه به ایران آمد و از اصفهان دیدن کرد و در سفر نامه خود راجع به تمامی آثار و ابنیة تاریخی اصفهان و ارزش معماری هر یک از آنها قلم فرسایی کرد.
ـ ژان شاردن، شوالیه ژان شاردن سیاح معروف فرانسوی است که در زمان صفویه به ایران آمد و مدتی در اصفهان اقامت نمود در سفرنامة خود ادعا کرد که اصفهان را بیش از لندن میشناسد.
ـ انگلبرت کمپفر، سیاح آلمانی در سال1684 به ایران آمد، سفرنامة وی حاوی مطالب ارزندة جغرافیایی در مورد ایران است.
تاورنیه، سیاح تاجر پیشة فرانسوی در طول سالهای 1041 تا 1078 هجری قمری شش بار به ایران سفر کرد، سفرنامة وی حاکی از انتقاد از بافت قدیمی شهر اصفهان است
ـ آنتونی شرلی، به اتفاق برادرش روبرت شرلی در زمان شاه عباس از انگلستان به ایران آمد. وی در سفرنامة خود از مساجد بسیار عالی و اعتقادات مذهبی ایران سخن گفته است.
ـ مادام دیولافوا، که با زوج هنرمند خود مارسل معمار و نقاش معروف در اواخر قرن سیزده هجری به ایران سفر کرده است. در سفرنامههایی که از خود به یادگار گذاشته اصفهان و آثار تاریخی آن را توصیف نموده و به وصف دیگر شهرهای ایران نیز پرداخته است.
ـ هانری رئه دالمانی، سیاح فرانسوی که در سال 1324هجری به ایران آمد، سفرنامهای از خود تحت عنوان از خراسان تا بختیاری به جای گذاشته است.
ـ پیرلوتی، سیاح و نویسندة معروف فرانسوی در سال 1321هجری به ایران مسافرت نمود. وی سفرنامة خود را تحت عنوان «به سوی اصفهان» به رشتة تحریر درآورده است.
ـ اوژن فلاندن، سیاح و نقاش فرانسوی که در دوران قاجاریه به ایران آمد و سفرنامة وی همراه با آلبوم مصور از آثار باستانی ایران است.
ـ لارنس لکهارت، در ایران مطالعاتی انجام داده و کتابی دربارة ایران تحت عنوان «انقراض سلسلة صفویه و ایام استیلای افاغنه» نوشته است.
ـ جرج کلارک، شهرساز معروف جانی که به ایران سفر کرده و دربارة اصفهان میگوید که به عقیده وی، اصفهان را بعد از پکن باید بزرگترین و معروفترین شهر قدیمی جهان دانست.
ایجاد تشکیلات توریستی در ایران
صنعت توریسم از نیم قرن بیش از این طرف به منظور شناساندن مفاخر ایران و تمدن کهن این سرزمین باستانی، رسماً شکل گرفت و برای اولین بار در سال 1314، ادارهای در وزارت کشور به نام «ادارة امور جهانگردی» تاسیس شد. فعالیت این اداره محدود به چاپ نشریاتی به صورت کتابچههای کوچک راهنما، به منظور راهنمایی توریستها و معرفی ایران از نظر جغرافیایی، سیاسی، اجتماعی، و تهیه و توزیع آنها گردید. بعد از شهریور سال 1320 ادارة مذکور، جای خود را به «شورایعالی جهانگردی» داد. این شورا هفتهای یکبار در وزارت کشور تشکیل میشد و امور اداری آن را ادارة سیاسی وزارتخانه مزبور انجام میداد.
و...