مورفولوژی قارچ :در دنیای قارچ شناسی هزاران هزار نوع قارچ در اندازه،شکل ورنگ های مختلف و متنوع وجود دارد.
وقتی در باده حرفه پرورش قارچ های خوراکی صحبت می شود منظورمان پرورش :
قارچ های جنس آگریکوس می باشد.
قارچ های خوراکی گروهی از قارچ های کوشتی کلاهک دار هستند بنام :
Mushroom
ساختمان رویشی قارچ :
فاز رویشی قارچ از میسلیوم آغاز می گردد.
میسلیوم قسمت اصلی قارچ را تشکیل می دهد و از رشته هایی بنام هیف تشکیل شده است .مسیلیوم قارچ در نتیجه نمو بازیددوسپور و ایجاد میسیلیوم تک هسته ای اولیه است که بلا فاصله با الحاق دو رشته هیف رویشی ، میسلیوم دو هسته ای ثانوده بوجود می آید.
زمانی که رشد میسلیوم ثانویه کامل شد میسلیوم نوع سوم تشکیل می شود و بافت پیچیده ای از میسلیوم ها را بوجود می آورد که بر روی آن بازیدیوکارپ طاهر می شود.
طول عمر میسلیوم ها :
عمر میسلیوم اولیه در طبیعت بسیار کوتاه بوده و چنانچه به عللی دو هسته ای نشود به زودی از بین می رود.
بعکس طول عمر میسلیوم دو هسته ای به حدی است که سالیان دراز زنده مانده و متوالیا، قارچ بوجود می آورند.
ساختمان کلاهک:
کلاهک قارچ نیز از هیف تشکیل گردیده، لیکن با تغییر شکل به بافت گوشت قارچ را تشکیل می دهد.
قارچ شامل کلاهک و ساقه می باشد.
در زیر کلاهک،تیغه های حاوی اسپور قرار گرفته است
لامل ها که همان تیغه یا ژیل هستند ،در سطح داخل بازیدیوکارپ به شکل قطعات نازک باریک یا پهن بطور شعاعی محیط خارجی کلاهک را به ساقه متصل می کنند.
تراما :
به بافت داخلی قارچ می گویند که معمولا از سلول های طویل تشکیل شده است.
در سطح تراما که غالبا لبه ودو طرف تیغه ها را می پوشاند لایه هیمنیوم قرارمی گیرد.بر روی این لایه است که بازیدیم ها در نزدیکی یکدیگر تشکیل می شوند.
هر یک از بازیدیم ها معمولا شامل 4 اسپور می باشند که با فشار از پایه خود جدا شده ،تحت تاثیر نیروی جاذبه در زیر کلاهک می افتند ، وبا جریان هوا روی هم انباشته شده و لایه رنگینی بنام اسپور پرینت بوجود می آورند.
کلیدهای تشخیص گونه ها و جنس های آگاریکالها :
امتداد یافتن لبه داخل تبغه ها که به ساقه متصل است تا فاصله ای به طرف پایین ساقه .
آزاد بودن و امتداد نیافتن ژیل ها به طرف ساقه .
دارا بودن حلقه مجزا بر روی پایه .
رنگ اسپورها نیز از دیگر صفات مشخصه جنس آگریکوس است.
تشکیل قارچ از میسلیوم :
گره کوچکی مشتق از سلول های هیف رشد کرده و جسم کروی یا بیضوی بوجود می آورند که دکمه نامیده میشود.
پس می توان گفت :
قارچ نوعی گیاه است که تندام غیر جنسی آن ، بنام میسلیوم یا ریسه ، اغلب به چشم نمی آید.
آنچه بعنوان قارچ می شناسیم، یعنی مجموع کلاهک و پایه ، در واقع فقط دستگاه تولید مثل این گیاه است.
طبقه بندی قارچ ها :
قارچ ها را می توان از ابعاد مختلف طبقه بندی نمود.
طیقه بندی بر اساس اندازه اندام زایشی :
1- قارچ های میکروسکپی
قابل مشاهده با چشم غیر مسلح نیستند.
مانند انواع کپک ها و مخمر ها
2- قارچ های ماکروسکپی
در مراحلی از زندگی خود با چشم غیر مسلح قابل مشاهده اند.
مانند انواع قارچ های کلاهک دار
طبقه بندی بر اساس نوع بستر رویش:
1- قارچ های چوب رست
قارچ هایی هستند که بر روی بستر هایی از سلولز و لیگنین رشد می کنند .
مانند:آریکولاریا، پلئوروتوس، شیتاکه
2- قارچ های کودرست
بر روی بستر های حاوی کود حیوانی که بصورت کمپوست درآمده اند رشد می کنند.مانند انواع قارچ های دکمه ای
3- قارچ های روینده بر روی بقایای بستر کشت قارچ های دیگر
بر روی بقایای حاصل ازکمپوستهای مصرف شده سایرقارچ ها مانند قارچ دکمه ای رشد می کنند. مانند کوپر ینوس ولپیستا نودا
طبقه بندی قارچ ها بر اساس شکل تغذیه ای:
1- قارچ های خوراکی- داروئی
مانند : قارچ های صدفی، دکمه ای ،شیتاکه، ولواریلاو
2- قارچ های داروئی
بعلت دارا بودن نوعی بافت خاصیت خوراکی ندارند ،ولی عصاره آنها خواص داروئی دارد.مانند :گنودرمالوسیدیم
3- قارچ های غیر خوراکی
قارچ هائی که نه خاصیت خوراکی دارند و نه سمی هستند مانند : قارچ های جنگلی
4- قارچ های سمی
این قارچ ها بعلت دارا بودن مواد خاصی در بافت خود خاصیت سمی داشته و قابل مصرف نیستند. باعث ایجاد مسمومیت و در نهایت مرگ میشود.مانند : آمانتیای سفید یا قرمز
شامل 100 اسلاید POWERPOINT