زیره سبز از خانواده چتریان و جنس سیمینوم یکی از مهمترین گیاهان داروئی می با شد که در ایران از سطح زیر کشت مناسبی برخوردار است با تقاضای روزافزون برای داروها و مواد بهداشتی و آرایشی با منشا طبیعی اهمیت کشت و کار این گیاهان روز به روز افزایش می یابد در بر نامه تولید برای هر محصول ثبات و پایداری کشت از اهمیت زیادی برخوردار می با شد در کشت گسترده گیاهان داروئی مسلما این مقوله باید در نظر گرفت ضرورت پایداری در کشاورزی به دلیل اهمیت سه موضوع است اولین موضوع ایجاد در آمد کافی ؛ دومین موضوع افزایش قابلیت دسترسی غذا و مصرف آن و سوم؛ حفاظت و بهبود منابع طبیعی می با شد با توجه به محدود بودن منابع ؛ استفاده از باکتری تثبیت کننده نیتروژن (ازتوباکتر) که امروزه در زراعت گندم به صورت رایج مرسوم شده است با توجه به اینکه این باکتری شرایط جذب نیترو÷ن ؛ همچنین شرایط های نامساعد دیگر مانند تنش های شوری و خشکی و حتی مقابله با بر خی از قارچ های خاکزی را بهبود می بخشد از طرفی باعث صرفه جوئی در مصرف نیتروژن و نیز در نهایت افزایش عملکرد 15 تا20 در صدی در زراعت گندم شده است لذا در این طرح با توجه به این امر و امکان استفاده از این باکتری در زراعت زیره سبز در شرایط آزمایشگاهی بر روی زیره سبز و اغشته کردن بذر زیره با نسبت های 1 ؛2؛3؛4؛ کیلوگرم و تیمار شاهد بدون آغشته کردن بذر با باکتری انجام گرفت تیمار ها عبارت بودند از ؛تیمار A:تیمار شاهد بدون آغشته کردن با باکتری فقط با شستشو تیمار B آغشته کردن با باکتری با نسبت 1 کیلو گرم ( 75/1 گرم برای هر کیلو گرم بذر زیره ) تیمار C آغشته کردن بذر با باکتری با نسبت 2 کیلو گرم ( 25/3 گرم در هرکیلوگرم بذر زیره سبز ) تیمار D آغشته کردن با با کتری با نسبت 3 کیلوگرم ( 5 گرم در هر کیلو گرم بذر زیره سبز ) تیمار E آغشته کردن با باکتری با نسبت 4 کیلوگرم ( 25/6 گرم در هر کیلوگرم بذر زیره سبز ) طرح در غالب طرح کاملا تصادفی در شرایط آزمایشگاهی انجام شد که در تمام تیمار ها بذر ها پس از آبشوئی به مدت 24-36 ساعت وپس از خشک کرد ن ؛ با با کتری ها بذر با نسبت های فوق با استفاده از حریره نشاسته و شکر (ساکاروز) اغشته شد فاکتور هایی که در این طرح مورد بررسی قرار گرفت 1- در صد جوانه زنی 2- سرعت جوانه زنی 3- وزن ریشه چه (خشک ) 4- وزن تر ریشه چه 5- طول ریشه چه 6- 50% جوانه زنی نتایج با نرم افزار MSTATC و نرم افزار EXCELLمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت سپس نتیجه گرفته شد که در بین تیمار ها درصد جوانه زنی ؛طول ریشه چه و وزن تر ریشه هیچ اختلاف معنی داری وجود نداشت ولی بین تیمار C و بقیه تیمار ها اختلاف معنی داری دیده شد بین تیمار های A,C از نظر سرعت جوانه زنی اختلافی دیده نشد اما بین تیمار های دیگر اختلاف دیده شد در فاکتور 50% جوانه زنی بین تیمار E و دیگر تیمار ها اختلاف معنی داری دیده شد نتایج نشان می دهد که آغشته کردن باکتری با بذر در تمام مقادیر بالا( بجز C) بر روی در صد جوانه زنی و طول ریشه چه و وزن تر ریشه چه هیچ تفاوتی ندارد اما روی سرعت جوانه زنی و 50% جوانه زنی بین تیمار ها اختلاف مشاهده شد بنابراین بهترین مقدار باکتری 4 کیلوگرم می با شد وبرای اغشته کردن با بذر زیره سبز توصیه می شود اما آزمایش های مزرعه ای نیز ضرورت دارد
کلمات کلیدی : زیره سبز ؛ باکتری ازتوباکتر ؛ گیاهان داروئی ؛ خواب بذر ؛
مقدمه و اهداف :
زیره سبز با نام علمی (Cuminum Cyminum ) متعلق به خانواده جعفری و از مهمترین گیاهان داروئی می با شد که در ایران ودر جهان از اهمیت خاصی بر خوردار می با شد اهمیت و جذابیت گیاهان داروئی اگر چه در گذشته وجود داشته اما با اثرات بد و ناگواری که از داروهای شیمیایی به جا گذاشته شد امروزه از اهمیت خاصی بر خوردار می با شند کشت وکار وسیع گیاهان داروئی از بر نامه های کشور های جهان می با شد با توجه به پتانسیل خوبی که در ایران به لحاظ کشت این گیاه وجود دارد و از طرفی حساسیت خاصی که این گیاه به استفاده کود ها دارد لذا در بر نامه تولید این گیاهان که تا امروز به صورت نوپا و گسترده نمی با شد باید به تعادل و مصرف صحیح کود های شیمیایی به خصوص کود های نیتروژنه توجه زیادی نمود در کشاورزی پایدار و با گسترش بیوتکنولوژی برای مصرف بهینه و ثبات کشت و خاک به عنوان یک مسئله با اهمیت استفاده از با کتری های تثبیت کننده ازت چه به صورت همزیست و غیر همزیست رایج شده است در زراعت های مهم واستراتژیکی مانند گندم ؛ امروزه استفاده از این با کتری به همراه کشت و آغشته کردن با بذر نتایج بسیار سودمند و قابل توجهی در جهت افزایش تولید ؛ و تحمل بهتر شرایط نامساعد و حتی تحمل بهتر بیماری ها انجام شده است لذا در مقاله زیر با الهام از این نتایج و با حفظ بهتر حاصلخیزی و خصوصیات خاک نسبت به آغشته کردن بذر زیره سبز با با کتری تثبیت کننده ازت که در غالب بسته های یک کیلوئی در بازار ها و خدمات کشاورزی توزیع می شود اقدام گردید لذا ابتدا اثرات این باکتری در شرایط آزمایشگاهی بررسی شد سپس در شرایط زراعی نیز انجام گرفت که به دلیل پایان نیافتن دوره رشد گیاه از ذکر نتایج این آزمایش خودداری می شود
مواد وروش ها :
این طرح به منظور بررسی و امکان تلقیح با کتری تثبیت کننده ازت ( غیر همزیست ) که در غالب بسته های یک کیلوئی تحت نظارت شرکت خدماتی توزیع می شود در شرایط آزمایشگاهی بر روی مر حله جوانه زنی گیاه زیره سبز انجام شد طرح مورد نظر در غالب طرح کاملا تصادفی که تیمار ها عبارت بودند از :1- شاهد بذر بدون تلقیح با باکتری 2- تیمار آغشته کردن بذر با نسبت 1 کیلوگرم 3- تیمار آغشته کردن بذر با نسبت 2 کیلوگرم 4- تیمار آغشته کردن بذر به نسبت 3 کیلوگرم 5- تیمار آغشته کردن بذر با نسبت 4 کیلوگرم ؛ نسبت های فوق بر حسب هکتار محاسبه شده است تیمار ها در چهار تکرار در شرایط آزمایشگاهی در درون دستگاه جوانه زنی برای مدت 20 روز در دمای 9 در جه و رطوبت 60 در صد صورت گرفت قبل از شروع آزمایش به علت دوره خواب بذر ؛ برای مدت 36 ساعت در آب غوطه ور کردیم که در این مدت چندین بار آب را تعویض می شد سپس پس از این مدت بذر ها را در سایه خشک کرده و به تعداد 25 عدد در هر پتریدیش گذاشته شد و عمل آبیاری با آب مقطر در مواقع لزوم داده می شد توضیح اینکه به علت کند بودن جوانه زنی این بذر مدت جوانه زنی بذر را 20 روز در نظر گرفتیم برای آغشته کردن بذر با با کتری ؛ ابتدا میزان با کتری که با ید برای این مقدار بذر آغشته شود را توزین کرده سپس با نشاسته حریره ای به همرا ه شکر تهیه کرده سپس حریره را خنک کرده و با آرامی به بذر مورد نظر اضافه می کنیم در خلال اضافه کردن حریره به آرامی با کتری ها با بذر مخلوط می کنیم وبه آرامی بذر را با باکتری مخلوط می کنیم سپس برای مدت نیم الی یک ساعت بذر ها را در برابر هوای آزاد گذاشته تا کاملا خشک شوند ( تهیه حریره برای افزایش سطح تماس بذر با با کتری می با شد ) سپس از هر بذر 25 عدد شمرده و در پتریدیش ها قرار می دهیم برای اینکه با کتری ها از آسیب نور در امان با شند پتریدیش ها را در کاغذ المونیوم پیچیده شد ضمنا بذر مورد استفاده از بذر های بومی بودند تیمار هایی که در این طرح مورد بررسی قرار گرفتند عبارتند از1- وزن تر ریشه چه 2- وزن خشک ریشه چه3- در صد جوانه زنی4- سرعت جوانه زنی5- طول ریشه چه 6- مدت زمان که 50 در صد بذر ها جوانه می زنند که در روز 20 از هر پتریدیش 3 گیاه را انتخاب کرده و طول ساقه چه ؛ طول ریشه چه ؛ و وزن خشک ریشه چه را توزین می کنیم و در مدت این 20 روز سرعت جوانه زنی ؛ در صد جوانه زنی و 50 در صد جوانه زنی را نیز اندازه می گیریم سپس نتایج را با استفاده از نرم افزار MSTATC و نمودار ها را با excel رسم شد
نتایج و بحث :
1-در صد جوانه زنی : نتایج نشان می دهد که از نظر آماری بین تیمار ها هیچ اختلاف معنی داری در سطح 5% وجود ندارد بنابراین آغشته کردن بذر با با کتری در در صد جوانه زنی اثری نداشته است جوانه زنی یک گیاه به عوامل درونی وبیرونی بذر مر بوط می با شد شرایط بیرونی برای تمام تیمار ها یکسان بوده است
میکروار گانیسم های موجود در خاک در بر خی موارد باعث بهبود شرایط جوانه زنی می شوند گاهی اوقات با خراش دهی و یا با تر شح بر خی مواد ترشحی مانند هورمون ها ؛ اسید ها و غیرو می توانند بر جوانه زنی موثر با شند با کتری غیر همزیست با تر شح ایندول اسید ثابت شده است که خروج گیاهچه را از بذر و جوانه زنی را در بر خی گیاهان مانند گندم را بیشتر می کنند (2)
اثر آغشته کردن باکتری در نسبت های مختلف بر در صد جوانه زنی
تیمار شاهد تیمار B تیمار C تیمار D تیمار E
A A A A A
2- طول ریشه چه :
از نظر آماری بین تیمار های مختلف در سطح 5% هیچ اختلاف معنی داری وجود ندارد
اثر آغشته کردن با کتری در نسبت های مختلف بر طول ریشه چه
تیمار شاهد تیمار B تیمار C تیمار D تیمار E
A A A A A
3- سرعت جوانه زنی : از نظر آماری بین تیمار A,C اختلاف معنی داری در سطح 5% در صد مشاهده نشده است اما بقیه تیمار ها اختلاف معنی داری مشاهده شده است بیشترین مقدار سرعت جوانه زنی مربوط به تیمار E و کمترین مقدار مر بوط به تیمار D می با شد لذا با افزایش نسبت با کتری سرعت جوانه زنی گیاه افزایش یافته است افزایش سرعت جوانه زنی باعث بهره گیری بیشتر گیاه از نور و افزایش راندمان فتوسنتز و در نهایت افزایش عملکرد خواهد شد از طرفی به لحاظ نبودن ار قام اصلاحی در ایران و کند بودن سرعت جوانه زنی زیره سبز اثر آغشته کردن با کتری ها با دوز های بالا (5 کیلوگرم ) بسیار موثر بوده است ( 1 )
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 17 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود مقاله اثر باکتری های تثبیت کننده نیتروژن بر جوانه زنی زیره سبز
