لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه42
بخشی از فهرست مطالب
üنجاری
üدرسازی
ü قفل سازی
ü شانه سازی
üخراطی
72
درودگری
درودگر، درساز، خراط، فرنگیساز(مبل و صندلی ساز)از جمله افرادی هستند که با چوب سروکار دارند و در عوام به عنوان نجار شناخته می شوند. اما دراینجا نجاران مورد نظر ما نجارانی هستند که با ابزارساده وابتدایی به ساخت ابزار وادوات کشاورزی نظیر خیش(گاوآهن)خرمن کوب، تخته ماله، کلوخکوب، دسته بیل،داس و اره، دستگاه ها و چرخ های ریسندگی وبافندگی، انواع نردبان، صندوق، چهارپایه، کرسی، پارو انواع قفل های چوبی یا کلوندار، درهای پاشنه دار ولولایی، پنجره های مشبک گره چین ثا بت یا بازشو، چوب ریزی سقف منازل تخته پوش و بسیاری از وسایل دیگر می پردازد.
این حرفه سابقه وقدمت دیرینه ای دارد طزی که هیچکدام ازنجاران از قدمت آن خبری ندارند فقط پاره ای از آن ها تا چند نسل آبا واجداد خود را که نجار بوده اند یاد می کنند. البته بعضی از نجارها پیشه ی نجاری را به نوح پیغمبر نسبت می دهند. براین باورند از زمانی که حضرت نوح برای نجات خود ویارانش با ابزار ووسایل ساده ی خود موفق به ساخت کشتی شد حرفه ی دورد گری معمول شده است.
گذشته از اعتقاد وباورهای مردمی در منابع ومؤاخذ1 آمده«که سقف تالارهای بزرگ شوش و تخت جمشید از شبکه های تودر تو وجالب وتیرهای چوبی بوده است. درزمان پادشاهی ساسانی وقتی طاق های گنبدی و ضربی جایگزین بام های تخت گردید، میله های چوب سرو برای نگهداشتن فشارافقی سقف های طاق نما، بسیار زیاد به کار برده می شد. هنگام هجوم اعراب (در حدود 65میلادی) حرفه ی چوب بری رونق فراوانی گرفت در اوایل مسجدها دارای ستون و سقف های چوبی بودند. فانوس های چوبی بر تارک مناره ها جای می گرفت، منبرهای چوبی تزیین یافته بسیار به کار برده می شد. پنجره و سقف با قاب سازی و شبکه سازی تزیین می یافت.» این گونه تزیینات امروزه در برخی از اماکن عمومی مانند ایوان های زیارتگاه ها و مساجد و برخی از خانه های اعیان نشین به چشم می خورد که مشابه این آثار را در خانه های پاره ای ازآبادی های کوهستانی کاشان، نطنز، ابیانه، قهرود، فریزهند، کمجان، برزرود، قمصر، کشه، طرق رود و غیره دیده می شود.
به هر حال حرفه هایی نظیر گره چینی، منبت، آلت ولغت چینی، معرق روی چوب، خراطی، درسازی در زمره ی زیرشاخه های حرفه ی درودگری قرار دارند ذوق، سلیقه، ظرافت ومهارت خاص باعث شد. اما موضوع بحث ما دراینجا مطالعه ی فنون درودگری و نجاری بومی و محلی است که با ابزار و وسایل ساده وابتدایی به ساخت اشیاء مختلف می پردازد. ازآنجا که عمده ی کار نجار ساخت ابزارو وسایل کشاورزی است غالب مشتریان او کشاورزان بوده اند که برای خرید یا تعمیر ابزار به او مراجعه می کرده اند. بنابر این از دیرباز رابطه ای سنتی و نزدیک بین نجار محلی با کشاورزان متداول بوده است که این نوع رابطه کماکان در پاره ای از آبادی های کوهستانی که به علت موقعیت طبیعی و وجود اراضی ناهموارآن ها، دستگاه و ماشین های خودکار کشاورزی نتوانسته اند جایگزین شوند متداول است.
73
محل کار اغلب نجارهای محلی از جمله نجارهای روستایی بسیار بی آلایش وساده است. این نجارها یکی از اتاق های منزلشان را به کارگاه خود اختصاص می دهند که معمولا این اتاق مشرف به کوچه و یک در کوچک به داخل حیاط منزل باز می شود. مانند نجار کامو، برزک، طامه، طرق و.... که کارگاهشان در داخل منزلشان است و راه به کوچه ندارد. اما مناطق کوهستانی که به علت رویش درختان چنار، گردو، کبود و سپیدار تولید چوب بیشتری دارند نجارهای مجرب و چیره دست بیشتری را در خود جای داده است. طبیعی است که کارگاه پاره ای از نجاران این مناطق که عمده ی کارشان ساخت در، پنجره، چهارچوب و غیره است، بزرگ تر و ازابزارهای بیشتری برخوردار است. ولی برخی دیگر از نجارهای روستایی که با چند اره، چکش، تیشه، یکی دوتا رنده کارمی کنند درگوشه ای از حیاط منزل خود به خرده کاری می پردازند.
نجار بر خلاف آهنگر که به علت استفاده از دم و کوره و ابزارهای سنگین همواره در دکانش پایبند است، با ابزار و وسایل سبک و ساده ی خود که آن ها را در توبره اش می نهد با دعوت مشتری به آبادی های اطراف و هم جوار خود می رود. در هر آبادی چند روزی می ماند. استاد محمد وشی1 نجار روستای ابیانه است. او که 66 سال سن دارد از 12 سالگی این حرفه را نزد پدرش فرا گرفته است. گفتنی است او در گذشته به شیوه ی خانه کاری یا اصطلاحاً«کیه کاری keyekâri» کار می کرده است. یعنی با دعوت صاحب کار به منزل او می رفت و از صبح تا غروب به تعمیر ابزار و وسایل یا تیرریزی ساختمان می پرداخت، چنانچه کار او چند روزی طول می کشید تمام مدت در منزل صاحب کارش می ماند و نجاردر ازای هر روز صد تومان دستمزد می گرفت.
استاد ابوالقاسم نجاریان نجار محلی نوش آباد گاهی به منطقه کویرات که در سه فرسنگی نوش آباد واقع است می رفته و به ساخت و تعمیرابزار کشاورزی آن ها می پرداخته است. صفرعلی صنعتگر نجار روستای کامو که جد درجد او نجار بوده اند در صورت دعوت مشتریان به آبادی های الذگ، کلوخ، چوکان، جوشقان قالی، قهرود و جوینان می رفته است.
1 ـ مطالب داخل گیومه از کتاب صنایع دستی کهن اقتباس شده است.
تحقیق در مورد فنون درودگری
