مطالبی از اقتصاد
- مقدمه
مهمترین بخش طراحی یک خط لوله یا به طور اعم یک طرح غیر مشخص بررسی های اقتصادی ان طرح می باشد . اگر طرحی از نظر فنی بدقت هر چه تمامتر بررسی شده باشد و هیچ گونه مانع و مشکلی برای اجرای آن وجود نداشته باشد ، ولی از نظر اقتصادی ضعیف بوده و منافع حاصل از طرح در مقایسه با هزینه های آن قابل توجه نباشد ، در این صورت طرح شایستگی اجرا و پیاده شدن را نداشته و فقط می توان برای ارائه جنبه های فنی آنرا در موزه ها به معرض نمایش گذاشت . بالعکس اگر طرحی واجد اقتصاد قوی بوده و بتواند صاحب طرح را موفق به تحصیل در آمد سرشار نماید ، با بررسی های دقیق و ممتد بالاخره کلیه مسائل و مشکلات دشوار فنی و اجرایی از پیش پا برداشته شده و طرح به مرحله اجرا خواهد رسید .
بهترین مثال برای طرح های دشوار ولی اقتصادی طرح خط لوله آلاسکا می باشد ، که با وجود مشکلات زیاد مانند عبور از یخسارهای عظیم و ضخیم ، بالاخره ، بعد از زحمات و کوششهای کارشناسان به مرحله اجرا در آمده و مورد بهره برداری قرار گرفت . این کار زمانی انجام گرفت که نیاز مبرم به نفت به این طرح جنبه اقتصادی داد .
چند سال قبل در یکی از نشریات مجله نفت و گاز مقاله ای نوشته شد که در آن طرح خط لوله ای به قطر 6 اینچ .و طول در حدود 1900 کیلومتر از فلوریدا به ایالت نیویورک به قدرت حمل 16000 لیوان 6 اونسی آب پرتقال در هر دقیقه یعنی 23 میلیون لیوان در هر 24 ساعت مورد بررسی قرار گرفته بود . نتیجه این بود که زمانی طرح اقتصادی خواهد بود که هر یک نفر از 8 میلیون نفر ساکنان نیویورک لااقل در هر 24 ساعت 3 لیوان آب پرتقال مصرف نمایند . در این حال پر کردن 300 میلیون لیوان آب پرتغال در چنین خط لوله ای و اندوختن سرمایه ای درون لوله به این عظمت مقرون به صرفه خواهد بود . نتیجه آن که مهمترین و حساسترین انگیزه برای اجرای هر طرح خط لوله با وجود تمام مشکلات فنی فقط و فقط اقتصاد طرح می باشد.
در سالهای اخیر توجهات دقیق و ابرام آمیز سرمایه گذاران نه تنها معطوف به حمل مایعات گوناگون از طریق خط لوله شده است . بلکه حمل جامدات مختلف مانند کره ، ذغال ، مواد آهکی ، محلولهای مختلف و بسته های پستی نیز مورد بررسی قرار گرفته و حتی تعدادی طرحهای حمل ذغال و محلولهای گوناگون به مرحله اجرا در آمده است. نرخ هزینه حمل بستگی معکوس با مسافت حمل و قدرت ( بده ) خط لوله دارد . در شکل (1) طرح حمل خطوط و حمل ذغال در امریکا ارائه گردیده است .
مطایبه پردازان پیش بینی می کنند زمانی خواهد رسید که حمل انسان نیز به وسیله خط لوله اقتصادی گردیده و خط لوله نیز در عداد وسائل مسافر بری در آید .
فهرست مندرجات
صفحه
بخش اول- مطالبی از اقتصاد
1
بخش دوم- لوله ها
7
بخش سوم- شیرها و اتصالات
19
بخش چهارم- مخازن
34
بخش پنجم- اختلاط در خط لوله
58
بخش ششم- حفاظت از زنگ
73
انتقال مایعات و طراحی خطوط لوله مایع 60 ص
