تحقیق چگونه مهارت های لازم برای صحبت در جمع را کسب کنیم؟

اختصاصی از سورنا فایل تحقیق چگونه مهارت های لازم برای صحبت در جمع را کسب کنیم؟ دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)


تعداد صفحه:27

فهرست:

چگونه مهارت های لازم برای صحبت در جمع را کسب کنیم؟

در زندگی همه ما مواقعی وجود دارد که باید در حضور چند نفر راجع به مسئله ای صحبت کنیم. ممکن است این صحبت در جلسه یا کنفرانسی باشد که رسمیت داشته باشد و ممکن هم هست که در یک جمع خانوادگی یا در محیط کار بخواهیم برای دوستان یا همکارانمان صحبت کنیم. اگر مهارت های لازم را در این زمینه داشته باشیم ، قطعاً روند کار با موفقیت بیشتری انجام می شود و به نتایج بهتری می رسیم.

یکی از مباحث مهمی که اکثر صاحب نظران درباره آن اتفاق نظر دارند، مقدمه ای است که ما برای گفتار خود انتخاب می کنیم. برخی می گویند اصل مطلب مهم است و مقدمه تأثیر چندانی در روابط ندارد، در صورتی که اگر مقدمه جالب و دلنشین نباشد، دنبال کردن بقیه صحبت از جانب شنوندگان چندان قطعی نیست.

برای پرداختن به موضوع ، در صورت امکان می توانید از داستان های کوتاه، ضرب المثل ها و اطلاعات جالب دیگر برای حمایت از موضوع اصلی استفاده کنید و بر جذابیت کلام و درک بهتر آن بیفزایید.

پس سعی کنید صحبت خود را همیشه با یک مقدمه آغاز کنید و سپس به اصل بحث بپردازید. و اما مقدمه ؛ بسیاری افراد حتی در دوران تحصیل و برای نوشتن انشاء نیز برای پرداختن به مقدمه دچار مشکل می شوند، اما با توجه به نکات زیر حداقل از اصول کلی مقدمه آگاه خواهند شد:

- مقدمه باید مختصر باشد، اما در عین حال هدف از بیان آن را مشخص کند تا شنونده بداند که قرار است به چه موضوعی پرداخته شود.

دانلود رساله دکتری رابطه هوش عاطفی و مهارت های ارتباطی با راهبردهای مدیریت تعارض بین مدیران با فرمت ورد

اختصاصی از سورنا فایل دانلود رساله دکتری رابطه هوش عاطفی و مهارت های ارتباطی با راهبردهای مدیریت تعارض بین مدیران با فرمت ورد دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

رابطه هوش عاطفی و مهارت های ارتباطی با راهبردهای مدیریت تعارض بین مدیران آموزشی واجرایی دانشکده های تربیت بدنی دانشگاه های کشور – ارائه ی الگو

فصل اول

     مقدمه .................................................................................................................................. 1

زیربنای نظری تحقیق ...................................................................................................... 4

تعارض و ماهیت آن ....................................................................................................... 4

دیدگاه های متفاوت پیرامون تعارض سازمانی ................................................................. 8

انواع تعارض ................................................................................................................. 10

تعارض و اثرات اصلی آن .............................................................................................. 13

علل ایجاد تعارض در سازمان ها .................................................................................... 15

تعارض و تغییر ............................................................................................................... 18

تعاض و اثربخشی سازمان .............................................................................................. 19

راهبردهای پیشگیری و راهکارهای رفع تعارض .............................................................. 20

سبک ها و راهبردهای مدیریت تعارض .......................................................................... 22

تفرقه انداختن و حکومت کردن، سرکوب کردن تعارض، حل سازنده تعارض، رویکردهای حل تعارض، چانه زنی، میانجی گری و حکمیت ............................ 22

خلاصه بحث تعارض ................................................................................................... 30

هوش عاطفی ............................................................................................................... 30

هوش عاطفی و ریشه های تاریخی آن .......................................................................... 31

پایه های بیولوژیکی عواطف و هوش عاطفی ...............................................................  35

دیدگاه های متفاوت پیرامون هوش عاطفی .................................................................... 37

مؤلفه های هوش عاطفی گلمن ..................................................................................... 40

مؤلفه خودآگاهی، مؤلفه مدیریت، مؤلفه آگاهی اجتماعی، مؤلفه مهارت های اجتماعی، مؤلفه خودانگیزی .............................................................................................. 40

توجه معاصر به هوش عاطفی ............. .......................................................................... 46

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                                      صفحه

تقسیم بندی افراد بر اساس IQ و EQ از دیدگاه جک بلوک ........................................ 47

نقش وراثت و محیط در هوش عاطفی ........................................................................... 48

ویژگی های افراد با هوش عاطفی بالا و پائین ................................................................ 49

هوش عاطفی در محل کار ............................................................................................. 51

آموزش و یادگیری هوش عاطفی ................................................................................. 55

خلاصه بحث هوش عاطفی .......................................................................................... 57

ارتباطات و چهارچوب مفهومی آن .............................................................................. 58

هدف و اهمیت ارتباطات ............................................................................................. 61

فرایند و انواع ارتباطات................................................................................................ 63

مهارت های ارتباطی مدیران ....................................................................................... 66

تعریف مهارت های ارتباطی ........................................................................................ 66

مهارت های ارتباطی و مؤلفه های آن ........................................................................... 66

مهارت کلامی، مهارت بازخورد و مهارت شنود مؤثر ....................................... 66

خلاصه بحث ارتباطات ................................................................................................. 71

الگو (مدل) .................................................................................................................. 71

نظریه های الگوسازی – انواع الگو ................................................................... 71

بیان مسأله .................................................................................................................... 76

اهمیت و ضرورت تحقیق ............................................................................................. 78

اهداف تحقیق .............................................................................................................. 80

پیش فرض های تحقیق ................................................................................................ 81

محدودیت های تحقیق ................................................................................................. 81

تعریف واژه ها و اصطلاحات ....................................................................................... 82

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                                      صفحه

فصل دوم: پیشینه تحقیق

تعارض ....................................................................................................................... 86

تحقیقات انجام شده در داخل کشور ............................................................... 90

تحقیقات انجام شده در خارج از کشور .......................................................... 90

هوش عاطفی

تحقیقات انجام شده در داخل کشور ............................................................... 95

تحقیقات انجام شده در خارج از کشور ........................................................... 98

ارتباطات (مهارت های ارتباطی)

تحقیقات انجام شده در داخل کشور ............................................................... 103

تحقیقات انجام شده در خارج ازکشور ........................................................... 106

نتیجه گیری از مرور ادبیات تحقیق .............................................................................. 108

فصل سوم: روش شناسی تحقیق

روش تحقیق ............................................................................................................ 111

جامعه آماری ........................................................................................................... 111

نمونه تحقیق ............................................................................................................ 112

متغیرهای تحقیق ....................................................................................................... 112

ابزار های تحقیق ...................................................................................................... 113

نحوه امتیاز دهی و پایایی پرسشنامه های تحقیق ....................................................... 114

نحوه جمع آوری اطلاعات ....................................................................................... 117

روش های آماری .................................................................................................... 117

رعایت مسائل اخلاقی ............................................................................................. 118

فهرست منابع

دانلود پایان نامه کارشناسی رشته مدیریت - بررسی رابطه بین مهارت مذاکره مدیران بازرگانی با فروش شرکت با فرمت ورد

اختصاصی از سورنا فایل دانلود پایان نامه کارشناسی رشته مدیریت - بررسی رابطه بین مهارت مذاکره مدیران بازرگانی با فروش شرکت با فرمت ورد دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 

ابتدا روی دریافت فایل کلیک کنید

مقدمه :

دنیایی که در آن زندگی می کنیم شاهد تحولات شگرفی است . سرعت این تحولات روز به روز بیشتر می شود به طوری که به هیچ وجه با گذشته های دور قابل قیاس نیست . اگر بخواهیم آمادگی همراهی و توان لازم برای همگامی با این تحولات داشته باشیم به ناچار باید اطلاعات ، دانش ، ابزارها و توانمندی های مناسب و ضروری ...

تحقیق مقایسه رشد مهارت های اجتماعی دانش‌آموزان پایه اول ابتدایی با تجربه پیش دبستانی و بدون این تجربه - word

اختصاصی از سورنا فایل تحقیق مقایسه رشد مهارت های اجتماعی دانش‌آموزان پایه اول ابتدایی با تجربه پیش دبستانی و بدون این تجربه - word دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

موضوع تحقیق :

مقایسه رشد مهارت های اجتماعی دانش‌آموزان پایه اول ابتدایی با تجربه پیش دبستانی و بدون این تجربه

با فرمت قابل ویرایش word

تعداد صفحات: 66  صفحه

چکیده

هدف ما از پژوهش حاضر مقایسه رشد مهارتهای اجتماعی دانش‌آموزان پایه اول ابتدایی با تجربه پیش دبستانی و بدون این تجربه است.

مقیاس مورد استفاده در این پژوهش عبارت است از: مقیاس درجه‌بندی مهارت اجتماعی[1] (SSRS) گرشام و الیوت[2] (1990). نمونه این تحقیق، 60 نفر از دانش‌آموزان با تجربه پیش دبستانی و 60 نفر دیگر بدون این تجربه هستند.

نتایج بدست آمده نشان داد که همکاری، قاطعیت، مسوولیت‌پذیری و خویشتن‌داری در دانش‌آموزانی که دوره پیش دبستانی را گذرانده‌اند به طور معنی‌داری بالاتر از گروه دیگر است.

فهرست

عنوان                                                                                                              صفحه

فصل اول: ‌بیان مسئله...............................................................................................................7

مقدمه.......................................................................................................................................8

1ـ1ـ بیان مسئله........................................................................................................................9

1ـ 2ـ اهمیت و ضرورت پژوهش.............................................................................................10

بعد نظری...........................................................................................................................10

بعد عملی..........................................................................................................................11

1ـ 3ـ اهداف و سئوالات پژوهش............................................................................................12

هدف کلی.........................................................................................................................12

اهداف اختصاصی...............................................................................................................13

سئوالات پژوهش...............................................................................................................13

1ـ 4ـ تعریف متغیرها و اصطلاحات........................................................................................13

فصل دوم: پیشینه تحقیق..........................................................................................................16

مقدمه.................................................................................................................................17

2ـ 1ـ‌ پیش دبستانی و تاریخچه آن در جهان و ایران...............................................................17

2ـ 2ـ‌ مهارت اجتماعی............................................................................................................23

همکاری...........................................................................................................................26

خویشتن‌داری..................................................................................................................29

قاطعیت...........................................................................................................................30

مسئوولیت‌پذیری................................................................................................................33

2ـ‌3ـ یافته‌های پژوهشی در زمینه پیش دبستانی.......................................................................36

فصل سوم: روش تحقیق .........................................................................................................40

مقدمه..............................................................................................................................41

3ـ 1ـ طرح تحقیق...............................................................................................................41

3ـ 2ـ جامعه آماری...............................................................................................................41

3ـ 3ـ حجم نمونه ...............................................................................................................42

3ـ 4ـ ابزار اندازه‌گیری............................................................................................................42

مقیاس درجه‌بندی مهارت اجتماعی.........................................................................................42

3ـ 5ـ روش اجرا................................................................................................................44

3ـ 6ـ روشهای آماری تجزیه و تحلیل داده‌ها.........................................................................44

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها......................................................................................45

مقدمه............................................................................................................................46

4ـ 1ـ نتایج مربوط به مؤلفه‌های مهارت اجتماعی.....................................................................46

4ـ 2ـ یافته‌های استنباطی تحقیق.............................................................................................50

سئوال اول...........................................................................................................................50

سئوال دوم......................................................................................................................51

سئوال سوم......................................................................................................................52

سئوال چهارم........................................................................................................................53

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری...............................................................................................54

مقدمه...............................................................................................................................55

5ـ 1ـ خلاصه‌ای از هدف تحقیق..........................................................................................55

5ـ 2ـ‌ نتایج توصیفی تحقیق..................................................................................................56

سوال اول............................................................................................................................56

سوال دوم..........................................................................................................................57

سوال سوم........................................................................................................................58

سوال چهارم.......................................................................................................................59

نتیجه‌گیری کلی...............................................................................................................60

5ـ 3ـ محدودیتهای پژوهش..................................................................................................60

5ـ 4ـ پیشنهادها...............................................................................................................61

منابع.............................................................................................................................62

پیوست........................................................................................................................65

ظمیمه.............................................................................................................................96

مقدمه

سرمایه‌گذاری برای تربیت صحیح کودکان یک جامعه، در واقع سرمایه‌گذاری بنیادین اقتصادی، اجتماعی، اخلاقی و فرهنگی در جامعه است. شناختن نیازهای واقعی و طبیعی کودکان و ارضای صحیح آنها می‌تواند آنها را به سوی یک زندگی سالم و لذت بخش متکی به خویشتن و بهره مند از استقلال منطقی، علمی و عملی راهنمایی کند.

برای تحقق این امر آموزش و پرورش وظیفه‌ای خطیر و مهم بر عهده دارد. زیرا علاوه بر رشد فکری دانش‌آموزان باید زمینه‌های رشد و تربیت فردی و اجتماعی آنان را نیز فراهم سازد. به همین خاطر باید در صدد تنظیم و اجرای برنامه‌هایی جهت رشد و تربیت اجتماعی در دانش‌آموزان باشد. (عباسی، 1375).

یکی از میزانهای مهم در انتخاب مطالب درسی، سازمان دادن به این مطالب، تعیین هدفهای تربیتی و اتخاذ روشهای مناسب در تدریس، جنبه رشد اجتماعی [3] شاگردان است. (شریعتمداری، 1379).

انسان اصالتاً موجودی اجتماعی است و جنبه اجتماعی رشد کودک پایه و اساس زندگی انسانی را تشکیل می‌دهد. لازمه زندگی اجتماعی، آمادگی روانی، برخورداری از مهارتهای اجتماعی، اعتماد به نفس و قدرت سازگاری اجتماعی است.

پس بدون تردید از نظر اجتماع مهمترین بعد شخصیت افراد، بعد اجتماعی شخصیت ایشان است. (افروز،1381).

از جمله عوامل اجتماعی شدن کودکان، کودکستان و پیش دبستانی است. محیط کودکستان در واقع اولین برخورد با گروه همسالان را برای کودک فراهم می‌نماید. کودک باید در کودکستان روشی را پیش گیرد که با رفتار او در خانواده متفاوت است. در واقع برنامه‌ها و فعالیتهای خاص کودکان برای دستیابی به اهداف مختلفی نظیر توسعه مهارتهای اجتماعی کودکان در مراکز پیش دبستانی با استفاده از فعالیتهایی مانند پرورش حس مسوولیت پذیری، تقویت اندیشه، رعایت حقوق خود و دیگران. آمادگی و توانایی در توجه به مالکیت و تملک اشیاء مربوط به دیگران، آشنایی با قوانین و مقررات خانه، مدرسه، محله و جامعه، ایجاد علاقه به بازی و فعالیتهای گروهی، زمینه رشد مهارتهای اجتماعی و سازگاری اجتماعی را فراهم می‌کند. (نقدی،1380).

با توجه به اینکه تحقیقات گسترده‌ای که تاثیر پیش دبستانی را بر رشد اجتماعی کودکان بسنجد به حد کافی صورت پذیرفته است،‌و همچنین پژوهشهای انجام شده در این زمینه اغلب در کشورهای دیگر و با فرهنگی متفاوت از فرهنگ کشور ما صورت گرفته، ضرورت انجام این تحقیق مشخص می‌شود.

و...............

پایان نامه روانشناسی - بررسی تاثیر آموزشی مهارت های اعتبارتی بر سلامت روان شناسی دانش آموزان

اختصاصی از سورنا فایل پایان نامه روانشناسی - بررسی تاثیر آموزشی مهارت های اعتبارتی بر سلامت روان شناسی دانش آموزان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

با فرمت قابل ویرایش word

تعداد صفحات: 197  صفحه

مقدمه

   دورۀ نوجوانی دوره ای است که در مصادف با تغییر و انتقال در برگ[1]، 1990 ) . استقلال نسبی از والدین و وابستگی به گروه همسالان و دوستان ، رشد و تحول مفهوم خود و هویت یابی اجتماعی و جنسی ، اتتخاب رشته تحصیلی ، برنامه ریزی برای دانشگاه و انتخاب شغل از جمله عواملی هستند که برای نوجوانان تنیدگی هایی را ایجاد می کنند (فورنت[2] و همکاران ،1998 ) این عوامل تنیدگی زا توأم با خواست ها و تقاضا های آموزشی در محیط مدرسه و انتظارات والدین از نوجوانان ، سلامت و بهداشت روانی آنها را به مخاطره می اندازد و بر عملکرد کلی و تحصیلی آنها تأثیر منفی می گذارد (نایمی[3] و واینیوماکی[4] ،1999 ) پژوهش ها حاکی است افرادی که در رویارویی با چنین مسائلی فاقد توانایی های لازم و اساسی هستند ، آسب پذیر بوده و مشکلاتی نظیر افسردگی ، اضطراب ، تنهایی و احساس طرد شدگی ، کمرویی ، خشم ، تعارض بین فردی و....را تجربه می کنند. در عین حال پژوهش های بیشماری حاکی است که بسیاری از مشکلات بهداشتی و اختلالات روانی – عاطفی ریشه های روانی – اجتماعی دارند و ارتقای مهارتهای مقابله ای و توانایی های روانی – اجتماعی در بهبود و سلامت روانشناختی افراد بسیار مؤثر است . این توانایی ها فرد را برای مقابله مؤثر باموقعیت های تعارض زا یاری می کند و شخص را قادر می سازد تا در رابطه با سایر افراد جامعه ، فرهنگ و محیط خود به گونه ای مثبت و سازگارانه عمل کرده و سلامت به ویژه سلامت روانی خود را تامین کند . به همین دلیل در سالهای اخیر آموزش مهارتهای زندگی[5] برای آماده نمودن افراد هنگام مقابله با مشکلات و فشارهای زندگی و ایجاد رفتارهای مثبت و کاهش رفتارهای منفی و در نتیجه دستیابی به زندگی موفقیت آمیز مورد توجه روانشنا سان و دست اندر کاران نظام های آموزشی قرار گرفته است.

برنامه ها ی آموزشی مهارت های زندگی به دامنه وسیعی از مهارتهای زندگی به دامنه وسیعی از مهارتها برمی گردد، اما مهارتهای اجتماعی[6] و ارتباطی از جمله مهارت هایی می باشد که آموزش این مهرت ها تأثیر قابل توجهی بر کاهش رفتارهای منفی و افزایش رفتارهای مثبت و سازگارانه داشته است .در حقیقت ، ارتباط بین فردی یکی از مهمترین توانایی های بشر است اما برخی افراد در برقراری ارتباط ،مهارت لازم را نداشته و یا پاسخ های آنها اغلب اثری منفی بر ارتباط دارند و همین سدهای ارتباطی ممکن است به تنهایی و کناره گیری اجتماعی و نیز عدم کارایی تحصیلی و شغلی فرد منجر شود . حتی برخی از صاحب نظران معتقد ند که اختلالات روانی در اصل ناشی از مشکلات مربوط به ارتباط نا مناسب است و بیمار روانی از روابط انسانی محروم مانده است (بولتون[7] ترجمه سهرابی ،1381 ) . بنابراین با آگاهی از نقش مهارت های اجتماعی در تأمین سلامت روانشناختی افراد و با توجه به اهمیت یادگیری این مهارت ها برای مواجهه با مسائل و مشکلات روز مره و تأثیر آن بر بهبود زندگی فردی و اجتماعی این تحقیق در صدد است تا میزان اثر بخشی آموزش این مهرت ها در سلامت روانشناختی دانش آموزان مراجعه کننده به مراکز مشاوره را بررسی کند.

1-2- بیان مسأله

انسان امروزی به لحاظ پیچیدگی های زندگی ، وسعت و سرعت تغییرات ، با چالشهای فراوانی روبه روست که این چالش ها در قرن آینده بارزتر خواهد شد (دلور ؛ترجمه فقیهی و رئوف ، 1375) چالش ها و بحران هایی مانند چالش بین جهانی شدن و بومی ماندن ، بحران جمعیت ، بحران سلامتی و تغذیه ، دگرگونی های فناوری و شرایط حرفه ای ، آثار فناوری نوین ارتباطی برمهارتهای اجتماعی اجتماعی و خلق وخوی ، مشکلات خانوادگی و اشتغال والین در بیرون از منزل ، افزایش فشارهای روحی و روانی و.... ، که هر یک از این عوامل ، مشکلاتی را بر چگونگی زندگی افراد و رفتارهای اجتماعی و فردی آنان تحمیل می کند.

مطالعات اخیر حاکی است که این مسائل میتوانند تأثیرات زیانبخشی بر سلامت جسمانی و روانشناختی افراد داشته باشند . در واقع ، بین تعداد مسائل روزمره ای که افراد تجربه می کنند و علائم مشکلات سلامت[8] و تنش های روانشناختی و فیزیولوژیکی همبستگی وجود دارد (دلانگیس[9] و همکاران، 1982 ). کمپبل[10] و سونسون [11](1992) ، معتقدند زمانی که تنیدگی ناشی از مسائل روزمره شدید باشد و یا فرد به دلایل مختلفی هر تنیدگی را به صورت منفی درک کند ،سلامت و عملکرد وی (بویژه عملکرد تحصیلی ) تحت تأثیر قرار می گیرد ( کمپیل و سونسون؛ نقل از راس ،1999؛ میسرا[12] ،2000 ).

کنار آمدن با این فشارها و کسب مهارتهای فردی و اجتماعی ، هموار بخشی از واقعیت زندگی انسان بوده ودر ادوار متفاوت زندگی او ، به اشکال گوناگون تجلی یافته است . در دورۀ کودکی ، تعارض ها جلوه چندانی ندارند ،اما با افزایش سن و هنگام مواجهه با دشواری های ویژة سنین نوجوانی ، کشمکشها و تعارضها بیشتر تظاهر پیدا می کنند. همزمان با رشد جسمانی و روانی ، انتظارات خانواده و جامعه بیز از فرد افزایش می یابد ، بطوری که نوجوان می پذیرد به سبب زندگی اجتماعی ، بخشی از تمایلات خود را محدود کند ودر چهار چوب هنجارهای اجتماعی و گروهی قرار دهد . در این میان ، هر چه جامعه پیچیده تر و ارتباطات بین فردی و اجتماعی وسیع تر گردد ، تعارض های درونی و محیطی نبزسیر صعودی طی میکند و همه این عوامل ، به سر گشتگی و آشفتگی بیشتر فرد می انجامد . اعتیاد ، پناه بردن به انواع داروهای اعصاب ، رفتارهای ضد اجتماعی و انواع اختلالات روانشناختی و عاطفی حاصل چنین فرایندی است . بنابراین محیط آموزشی یکی از اساسی ترین محیط هایی است که آموزش مهارت های زندگی از نظر بهداشت روانی ضروری است و به نظر میرسد در حوزه تعلیم و تربیت ، چگونگی رویارویی با مسائل مذکور و ایجاد زمینه مناسب برای رشد افراد و افزایش ظرفیت روانشناختی و توانایی های روانی – اجتماعی ،برنامه ریزی و الزامهای خاصی را می طلبد .

از طرفی نتایج بررسی های مختلف نشان داده است که سبک های مقابله ای افراد در برابر مشکلات و مسائل زندگی متفاوت است ، برخی هنگام مواجهه با مشکلات ، می کوشند با ارزیابی درست و منطقی موقعیت و با استفاده از راهبرهای مؤثر با موقعیت مقابله کنند ، عده ای در مواجهه   با مشکلات به جای  مقابله سازگارانه با مسائل ، سعی می کنند به روشهای مختلف مانند : کناره گیری ، افسردگی ، پناه بردن به الکل و مواد و سایر راهبرهای نا کارآمد ، از رویارویی با مشکلات اجتناب کنند. بنابراین مقدار تنیدگی که فرد تجربه می کند ممکن است تحت تأثیر توانایی فرد در مقابله مؤثر با رویداد ها و موقعیتها ی تنیدگی زا باشد . پژو هشگران با بررسی راهبردهای مقابله ای افراد موفق و نا موفق نشان دادند ، افرادی که بطور موفقیت آمیز با مشکلات مقابله میکنند ، افرادی هستند که خود را به مجموعه ای از مهارت ها تحت عنوان مهارت های زندگی مجهز کرده اند (کلینکه[13] ، نقل از محمد خانی ، 1380 ). براین اساس ، می توان گفت مهارتهای زندگی تواناییها و مهارت های عملی هستند که موجب رفتارهای مثبت و سازگارانه گردیده و برای احساس موفقیت ، توانمندی و شادکامی در زندگی روزمره مورد نیاز می باشد ( سازمان جهانی بهداشت ، ترجمه نوری قاسم آبادی و محمد خانی ،1377 ). ویژگی برجسته این برنامه ها آموزش مهارت های شناختی – رفتاری است که در اصلاح مشکلات رفتاری یا روانشناختی مؤثر تشخیص داده شده اند (بوتوین ، 1983 ؛ نقل از ناصری و نیک پور ،1383 ). این مهارت ها توانایی هایی هستند که منجر به ایجاد روابط بین فردی مناسب و مؤثر ، انجام مسئولیت های اجتماعی ، انجام تصمیم گیری های صحیح ، حل تعارض ها و کشمکش ها بدون توسل به اعمالی که به خود و دیگران صدمه می زند ، می شود . برهمین اساس در سالهای اخیر آموزش مهارتهای زندگی برای آماده نمودن افراد ، هنگام مقابله با مشکلات و ایجاد رفتارهای مثبت و در نتیجه دستیابی به زندگی موفقیت آمیز مورد توجه روانشناسان و     دست اندر کاران نظامهای آموزشی قرار گرفته است و امروز بخشی از برنامه های درسی سطوح گوناگون تحصیلی به آموزش زندگی اختصاص دارد (ادیب و فردانش،1382). در اهداف آرمانی آموزش و پرورش ایران نیز تحت مضامین گوناگون به آموزش مهارتهای زندگی تاکید شده است، که این موارد عبارتند از:

- پرورش روحیه ی اعتماد به نفس و استقلال شخصیت .

- پرورش متعادل عواطف انسانی و همزیستی مسالمت آمیز .

- پرورش روحیه ی مشارکت و همکاری در فعالیتهای گروهی .

- پرورش روحیه ی تحمل آرای دیگران و سعه ی صدر .

- پرورش روحیه ی مقاومت در برابر تبلیغات سوء و.... که در نهایت منجر به تأمین سلامت جسمی و بهداشت روانی می شود (صافی ، 1379 ).

مهارتهای زندگی بسیار متعدد بوده و ماهیت و تعریف و تقسیم بندی های آنها نسبت به موقعیت ها تغییر می کند . به عنوان نمونه ، جوآن[1] مهارتهای زندگی را به سه دستۀ اصلی تقسیم اصلی تقسیم می کند که عبارتند از :

- مهارتهای زندگی روزمره

- مهارتهای فردی – اجتماعی یا ارتباطی

- مهارتهای حرفه ای (جوآن , 1990 ).

سازمان جهانی بهداشت (1994) ، ده مهارت اصلی را مشخص کرده است که به صورت جفت جفت طبقه بندی شده اند که عبارتند از :

1- خود آگاهی / همدلی

2- ارتباطی / روابط بین فردی

3- تصمیم گیری / حل مساله

4- تفکر خلاق / تفکر انتقادی

5- مقابله با هیجان ها / مقابله با استرس ( سازمان جهانی بهداشت ، 1994 ).

از آنجا که گرایش به گروه های دوستی و همسالان ، تضاد فکری با بزر گتر ها (بخصوص والدین ) ، تمایل به استقلال و .... از خصیصه های رفتاری دورة نو جوانی می باشد ، به نظر می رسد آموزش و یاد گیری مهارتهای ارتباطی و بین فردی به عنوان یکی از اقدامات بهداشت روانی از ضروریات می باشد ( ادیب و فردانش ، 1382 ) . مهارتهای ارتباطی به عنوان یکی از مهارتهای زندگی که شامل ارتباط کلامی و غیر کلامی مؤثر ، ابراز و جود یا جرأتمندی ، گوش دادن مؤثر و ادراک احساسات دیگران ،

حل مسأله اجتماعی و حل تعارض بین فردی و .... میباشد ، رفتارهای سالم و مثبت و

روابط صحیح با همسالان را در دورۀ نوجوانی موجب می گردند ، یادگیری این مهارتها برای پیشگیری از سوء مصرف مواد ، ایجاد رفتارهای مربوط به بهداشت و سلامت روانی و حل تعارض های بین فردی و بسیاری از مشکلات روانشناختی مورد نیاز می باشد (الیاس[2] و کریس[3] ، 1994 ).

اما با وجود تاکید بر آموزش این مهارتها برای دانش آموزان ایرانی ، شواهد حاکی است که این برنامه بخصوص در دوره تعلیم و تربیت عمومی در صحنه عمل چندان موفق نبوده و تحقیقات انجام یافته بر روی برنامه های آموزشی و میزان دستیابی دانش آموزان به مهرت های زندگی ، فقدان یا کمبود آن را نشان می دهد ( رمضان خانی و سیلری ، 1378 ؛کیامنش1379 ). بررسی دیگری نیز حاکی است که توانایی ها مهارت های عملی و سازشی بسیاری از دانش آموزان کشور ما برای حل مؤثر مسایل زندگی فردی و اجتماعی کفایت نمی کند ،با توجه به اطلاعاتی که از طریق سنجش صلاحیت های پایۀ دانش آموزان بدست آمده است، در حیطۀ مهارت های زندگی 2/87 در صد دانش آموزان مورد مطالعه در دستیابی به حداقل معیار مطلوب عملکرد نا موفق بوده اند (کرمانی ، 1381 ) .

از آنجا که اغلب پژوهش ها بر تأ ثیر مثبت آموزش مهارت های ارتباطی در ایجاد رفتارهای مثبت و سالم ، و کنترل رفتارهای منفی تأکید دارند ، این تحقیق در صدد یافتن پاسخ این سؤالات است :

1) آیا آموزش مهارت های ارتباطی در سلامت روانشناختی دانش آموزانی که مشکلات روانشناختی دارند ، می تواند اثر بخش باشد تا در صورت لزوم مشاوران مدارس بتوانند بعنوان یکی از شیوه های اصلاح و کنترل رفتار، مورد استفاده قرار دهند ؟

2) آیا آموزش مهارتهای ارتباطی در اصلاح شیوة مقابلة افراد با تعارضهای ارتباطی تأثیر دارند؟

3) آیا آموزش مهارتهای ارتباطی در اصلاح شیوة حل مساله افراد تأثیر دارد ؟

4) آیا آموزش مهارت های ارتباطی منجر به افزایش جرأتمندی و ابراز وجود در افرادمیشود؟

5) آیا مقطع تحصیلی دانش آموزان در اثر بخشی آموزش مهارت ها تأثیر دارد؟

1-3- ضرورت و اهمیت پژوهش

طبق آمار سازمان جهانی بهداشت انواع آسیب های روانی – اجتماعی در اغلب جوامع بطور نگران کننده ای رو به افزایش می باشد ، اختلالات روانی و عصبی ، وابستگی دارویی ، رفتارهای ضد اجتماعی و بزه کاری و .... به ویژه در نوجوانان روند صعود ی پیدا کرده است.تاکنون یکی از مهمترین برنامه ها یی که جهت پیشگیری و کنترل آسیب های روانی- اجتماعی نوجوانان و جوانان طراحی و اجرا شده است ، برنامه پیشگیری موسوم به «آموزش مهارتهای زندگی » می باشد که در سال 1993 به منظور ارتقای سطح بهداشت روان و پیشگیری از آسیب های روانی – اجتماعی از سوی سازمان بهداشت جهانی طراحی و در سطح وسیعی در کشورهای جهان مورد استفاده قرار گرفته است (رامشت و فرشاد ، 1383 ) . مهارت های زندگی عبارتند از مجموعه ای از توانایی ها که زمینۀ سازگاری و رفتار مثبت و مفید را فراهم می آورند ، این توانایی ها ، فرد را قادر می سازد مسئولیت های نقش اجتماعی خود را بپذیرد و بدون لطمه زدن به خود و دیگران ، با خواست ها ، انتظارات و مشکلات روزانه ، به ویژه در روابط بین فردی ، به شکل مؤثری روبرو شود . پژو هشگران ، تأثیر مثبت مهارتهای زندگی را در کاهش سوء مصرف مواد ، استفاده از ظرفیت ها و کنش های هوش ، پیشگیری از رفتارها ی خشنونت آمیز ، تقویت اتکاء به نفس ، تقویت خود پنداری و .... مورد تأیید قرار داده اند . پژوهش های بسیاری نیز در مورد سایر آسیب های فردی و اجتماعی و بهبود آن ها از طریق آموزش مهارت های زندگی انجام یافته است که مؤید گسترش آن است . یادگیری موفقیت آمیز مهارتهای زندگی ، احساس یاد گیرنده را در مورد خود و دیگران تحت تأثیر قرار می دهد . بعلاوه ، با تغییری که کسب این مهارتها در نو جوان به وجود میاورد ، برداشت و نگرش دیگران نیز تغییر می بابد . بنابراین ، مهارت های زندگی یکی از عوامل عمدة گسترش بهداشت روان نوجوانان است ( طارمیان و همکاران ، 13383 ) مهارت هایی که به« مهارت های زندگی » موسومند ، بی شمار هستند و ماهیت و تعریف آنها ، به نسب فرهنگ ها و موقعیت ها ، تغییر می یابد . تحلیل بنیادی این مهارت ها نشان می دهد که می توان تعدادی از آنها را پایة فعالیت های مربوط به ارتقای بهداشت روانی در مدارس قرار داد . زیرا یکی از مهمترین محیط آموزشی است . براین اساس مهارت های ارتباطی و اجتماعی یکی از مهمترین مهارت هایی می باشند که در افزایش سلامت روانشناختی افراد تأثیر بسزایی دارند . زیرا ارتباطات انسانی و روابط بین فردی مؤثر ، اساس و شالودة هویت و کمال انسانی است و مبنای اولیة پیوند وی با دیگران را تشکیل می دهد و موجب شکو فایی افراد و بهبود کیفیت روابط می شوند ( وود[4] ، ترجمه فیروز بخت ،1379 ) . همچنین ارتباط صریح و روشن ، بر خورد فرد با دیگران را تسهیل می سازد و عدم ارتباط یا ارتباط ضعیف ، خویشتن فرد را هم از نظر هیجانی و هم از نظر جسمی تضعیف می کند (بولتون ، ترجمه سهرابی ، 1381 ) . بین [5](2000) مهارتهای ارتباطی و بین فردی و مهارت های مرتبط با آن ، مانند حل مسأله و ابراز وجود و حل تعارض ها را به عنوان یکی از مهارت های زندگی مهم مورد تأ کید قرار داده است ( بین ,2000) .

پژوهش های بی شماری نیز نشان داده اند که بسیاری از مشکلات بهداشتی و اختلالات روانی و عاطفی ریشه های روانی – اجتماعی دارند . به عنوان نمونه نتایج تحقیقات تروئر ، براینت و آرجیل (1978 ) نشان داده است که بسیاری از افراد ی که دچار عوارض روانی ، همچون اضطراب و افسردگی و اختلالات شخصیتی هستند ، از نظر مهارتهای ارتباطی نیز بی کفایت به نظر می رسند ( کار تلج میلبرن ؛ ترجمه نظری نژاد ، 1372 ).

بنابراین آنچه پژوهش حاضر را مهم و قابل توجه می کند ، پرداختن به مؤلفه هایی است که در افزایش سلامت روانشناختی نوجوانان تأثیر می کند ، پرداختن به مؤلفه هایی است که در افزایش سلامت روانشناختی نوجوانان تأ ثیر دارند . هر چند که آموزش مهارتهای زندگی برای حفظ سلامت روانشناختی افراد در همه سطوح تحصیلی مورد تأکید است ، اما با تو جه به ویژگی های رشدی نوجوانان و مسائل و مشکلات یش روی آنان ، آموزش این مهارت ها در این دوره سنی اهمیت مضاعف دارد . گرایش به گروه های دوستی و همسالان ، تضاد فکری با بزر گسلان بخصوص والدین ، تمایل به استقلال و .... از خصیصه های رفتاری دورۀ نوجوانی است و این ویژگی ها منجر به کاهش آستانه مقاومت این افراد شده و آسیب پذیری آنها را افزایش می دهد . بنابراین در چنین شرایطی افزایش قدرت سازگاری وبالا بردن ظرفیت های مقابله ای فردی و اجتماعی از طریق آموزش مهارت های ارتباطی و بین از ضروریات است .

همچنین تأثیر آموزش مهارتهای زندگی به صورت کلی از جنبه های مختلفی مورد بررسی قرار گرفته است ، اما اثر بخشی مهارتهای ارتباطی و بین فردی ، به عنوان یکی از زیر مجموعه های مهارت های زندگی ، کمتر مورد پژوهش و ارزیابی قرار گرفته است .

اهمیت دیگر این پژوهش توجه به میزان اثر بخشی آموزش مهارتهای ارتباطی در کنترل و درمان اختلالات روانشناختی است ( پیشگیری ثانویه ) ، در اغلب پژوهش های انجام یافته به تأثیر آموزش مهارتهای در پیشگیری از اختلالات روانشناختی (پیشگیری اولیه ) پرداخته شده است و اثر بخشی آموزش مهارت ها در کنترل اختلالات روانی کمتر مورد قرار گرفته است ، این پژوهش به اثر بخشی آموزش مهارت های ارتباطی در دانش آموزان با مشکلات روانشناختی پرداخته است .

1-4- اهداف پژوهش

1-4-1- هدف کلی : هدف کلی هدف کلی پژوهش حاضر ، بررسی تأثیر آموزش مهارتهای ارتباطی در افزایش سلامت روانشناختی دانش آموزان مراجعه کننده به مشاورین مدارس است.

1-4-2- اهداف جزئی : هدف های جزئی این پژوهش عبارتند از :

- بررسی اثر بخشی آموزش مهارت های ارتباطی در بهبود شیوۀ حل مساله در افراد .

- بررسی تأثیر آموزش مهارتهای ارتباطی در اصلاح شیوه های مقابله ای افراد با تعارض های بین فردی .

- بررسی تأثیر آموزش مهارت های ارتباطی در نحوه ابراز وجود افراد .

- بررسی و مقایسه اثر بخشی آموزش مهارت های ارتباطی در دوره راهنمایی و دوره دبیرستان.

و..........