پیشگفتار
استاندارد آئین کار نگهداری گلابی در سردخانه نخستین بار در سال 1353تهیه گردیده است، براساس پیشنهادهای رسیده و بررسی و تایید کمیسیون فنی مربوطه برای اولین بار مورد تجدید نظر قرار گرفت و در دویست و پانزدهمین کمیته ملی استاندارد کشاورزی و غذائی مورخ 76/12/13تصویب شد اینک باستناد بند 1 ماده 3قانون اصلاحی قوانین و مقررات مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مصوب بهمن ماه سال 1371بعنوان استاندارد رسمی ایران منتشر گردید.
برای حفظ همگامی و هماهنگی با پیشرفتهای ملی و جهانی در زمینه صنایع و علوم، استانداردهای ایران در مواقع لزوم مورد تجدید نظر بعدی مورد توجه واقع خواهد شد.
بنابراین برای مراجعه به استانداردهای ایران باید همواره از آخرین چاپ و تجدید نظر آنها استفاده کرد.
در تهیه و تجدید نظر این استاندارد سعی شده است که ضمن توجه به شرایط موجود و نیازهای جامعه حتی المقدور بین این استاندارد و استاندارد کشورهای صنعتی و پیشرفته هماهنگی ایجاد شود.
لذا با بررسی امکانات ومهارتهای موجود و اجرای آزمایشهای لازم این استاندارد با استفاده از منابع زیر تهیه گردیده است:
1) شرافتیان - داریوش. روش نگهداری و عوامل موثر درعمر انباری میوه گلابی(1373)
2 ISO 1134.1993 (E) PEARS – Cold Storage
آیین کار نگهداری گلابی در سردخانه
مقدمه
این آیین کار راهنمای کلی است.زیرا مکان کشت ،رقمهای گوناگون و چگونگی موقعیت محلی ممکن است شرایط دیگری را برای برداشت و نگهداری مشخص سازد.
این آیین کار را نمی توان بگونه یکسان برای همه رقمها و در همه آب و هواهای گوناگون بکار برد و باید کارشناسان درباره دگرگونیهای مورد نیاز تصمیم گیری کنند.
از این گذشته ،عاملهای باغبانی در این آیین کار بحساب نیامده و به ضایعاتی که در هنگام نگهداری به وجود می آید پرداخته نشده است.اهمیت این دو موضوع فراموش نشده ،ولی همه عاملهای مؤثر (عاملهای محیطی یا روشهای فنی کشاورزی ) بخوبی شناخته شده نیستند ،افزون بر این ریشه بسیاری ناهنجاریهای فیزیولوژیکی گلابی همانند راههای مناسب مبارزه با آنها بطور یقین مشخص نمی باشد.بنابراین به سختی می توان درباره دو نکته بالا رهنمودهایی ارائه نمود با وجود این چند راهنمایی که در پیوست (ب)داده شده به اندازه بسنده ای در حد دانش روز دارای پایه محکمی بوده و سودمند می باشد.
با توجه به همه تنگناهای احتمالی برخاسته از این حقیقت، که میوه ها زنده بوده و بسیار تغییر پذیرند، بهره گیری از راهنمائیهای نگاشته شده در این آئین کار باید بتواند از زیانهای بسیاری در سردخانه جلوگیری کرده و در بیشتر موردها نگهداری دراز مدت را میسر می سازد.
1- هدف
هدف از تدوین این آئین کار راهنمایی درباره روش نگهداری رقمهای گلابی کشور در سردخانه برای تازه خوری می باشد.
2- دامنه کاربرد
این آئین کار در باره زمان برداشت ،روش چیدن ،جورکردن ،بسته بندی ،نگهداری و عرضه گلابی کاربرد دارد.
3- تعاریف و اصطلاحات
در این آئین کار واژه ها و اصطلاحات با تعاریف زیر به کار برده می شود.
3-1- گلابی: گلابی میوه درخت PYRUS. Communis.L از خانواده گلسرخیان می باشد.
3-2- سردخانه: سردخانه جایی است که می توان دما و دمه نسبی را تحت شرایط دلخواه کنترل نمود.
3-3- رسیدن: حالتی است که میوه حداکثر رشد را کرده و مواد غذایی مطلوب و مورد نظر را بدست آورده باشد.
4برداشت
4-1- زمان برداشت: گلابی را بسته به رقم باید هنگامی برداشت کرد که از دید فیزیولوژی رسیده باشد.بدیهی است که میوه در این مرحله هنوز رنگ ،بو ، مزه کام پذیر را ندارد و رسیدن به چونی بهینه نیاز به گذشت زمان دارد.
4-2- نشانه های رسیدن گلابی:با بهره گیری از نشانه های زیر می توان به رسیده بودن میوه گلابی پی برد:
4-2- 1- سفتی بافت میوه - سفتی بافت میوه را می توان با بهره گیری از ایستادگی سنج (مقاومت سنج 1 )اندازه گیری کرد.
4-2-2- نشاسته میوه - بودن نشاسته در بافت میوه را می توان با بهره گیری از اثر محلول ید/پتاسیم یدید روی برش میوه شناسایی و ارز یابی کرد.
4- 2-3-مواد جامد محلول در آب - مواد جامد محلول در آب را می توان با بهره گیری از دستگاه رفرکتومتر 2 اندازه گیری کرد.
4-2-4- جدا شدن میوه از شاخه - اگر میوه رسیده باشد به آسانی از شاخه جدا می شود.
4-2-5- رنگ زمینه پوست میوه - رنگ زمینه پوست میوه را می توان با بهره گیری از جدولهای رنگ ویژه برای هر رقم شناسایی کرد.
بهره گیری از نشانه های بالا برای تعیین هنگام برداشت درباره همه رقمها و در همه منطقه ها یکسان نیست ،و ممکن است درباره یک رقم نیز از منطقه ای به منطقه دیگر تغییر کند. باغدار باید بر پایه یافته های خود در بهره گیری از این نشانه ها بهترین هنگام برداشت را برای هر رقم در منطقه کاشت برگزیند. گزینش هنگام برداشت درباره رقمهای زودرس مانند شاه میوه مهمتر از رقمهای دیر رس است.
هنگام برداشت برای نگهداری در هوای کنترل شده 3 دارای اهمیت بیشتری از نگهداری در هوای معمولی است.
5- نگهداری
5-1- ویژگیهای لازم برای نگهداری: میوه هایی که برای نگهداری در نظر گرفته می شوند باید دارای چونی بر گزیده ،بدون کوفتگی و یا ناهنجاریهای فیزیولوژیکی بوده و هیچ نشانه ای از حمله قارچ و باکتری نداشته باشند. همچنین باید پاکیزه و بدون کمترین نم بگونه آب باشند.
5-2- گذاشتن در سردخانه: پس از برداشت باید هر چه زودتر میوه را در سردخانه گذاشت و دما به را به اندازه ای که در خور رقم میوه باشد پایین آورد.
یادآوری - برای نگهداری دراز مدت پیش سرد کردن و گرفتن دمای تند میوه لازم است.
5-3- روش نگهداری:میوه را باید با دقت جابجا کرد و در بسته هایی گذاشت که هوا به آسانی در آن گردش کند. هنگامی که کومه روی بار پاچیده شود انباشتگی میوه بیش بیش از 250کیلوگرم در متر مکعب از فضای قابل بهره گیری می باشد.
6- شرایط بهینه نگهداری
6-1- دما: گلابی ها را باید در پایین ترین دمای ممکن ،تا اندازه ای که از خطر یخ بستن پرهیز شود نگهداری کرد. بطور کلی بهترین نتیجه در دمای 0/5+ تا1- زینه سلسیوس بدست آمده است. یک زینه سلسیوس نابرابری در دمای نگهداری اثر ژرفی در انبار مانی دارد.
نشان داده شده است که نگهداری در انبار سرد تا اندازه کمی سبب پایین آمدن نقطه یخ بستن میوه می شود. بر این پایه درباره گلابی های ویلیامز 4 سفارش شده است که دمای آنرا در سردخانه کم کم از صفر تا -1/5 زینه سلسیوس پایین بیاورند. این روش سبب افزایش انبار زمانی به اندازه چشمگیری شده است ،ولی اجرای آن آسان نیست زیرا نمی توان دمای گنج (حجم) بزرگی از میوه را در سردخانه پایین آورد و اندازه همگون نگه داشت.
رسیدن میوه در طی نگهداری بستگی به گزینش دمای سردخانه دارد.هنگامی که دمای سردخانه پایین است ( 0تا 1- زینه سلسیوس )دگرگونی های مربوط به ویژگیهای رسیدن گلابی به آرامی انجام می گیرد و فرایند تکمیلی رساندن آنرا بعد از بیرون آوردن از سردخانه در دمای بالاتر ضروری می سازد.
از سوی دیگر در دمای معین (سه زینه سلسیوس برای کمیس 5 و چهار زینه سلسیوس برای رقم پاس کراسان 6رسیدن کند است ولی می تواند در سردخانه کامل شود.
برخی از رقمها تنها اگر دوره نگهداری در دمای پایین خیلی زیاد نباشد می توان در دمای بالاتر بطور کامل برسد (برای مثال ،کنتس 7 ،ویلیامز،کمیس). بالا رفتن ناگهانی دما می تواند سبب آغاز رسیدن میوه گردد. این فرایند رسیدن ،پس از پایین آوردن دما همچنان ادامه می باید و باز نمی ایستد.
6-2- دمه نسبی: گلابی را بطور معمول می توان در دمه نسبی بین 85تا 95درصد نگهداری کرد.
6-3- گردش هوا: گردش هوا با نرخ 20تا 30بار هوادهی( تهویه) یا 80تا 100متر مکعب در ساعت برای هر تن میوه سفارش می شود. بهره گیری از با کس پالت به گردش هوا کمک می کند.
6-4- مدت نگهداری: جدول شماره یک مدت نگهداری در شرایط بالا گفته را برای شماری از رقمها بدست می دهد. نگهداری نباید بیش از آنچه که برای حفظ چونی میوه لازم است دنبال شود. برای آگاهی از چگونگی میوه در سردخانه باید بگونه مرتب از آن نمونه برداری و نمونه ها بررسی شود. نمونه برداری از میوه باید به روشی انجام گیرد که پدیدار شدن هر ضایعه ای به تندی شناسایی شود.
6-5- کارهای لازم پس از پایان نگهداری: دمای سفارش شده برای رساندن گلابی پس از نگهداری در سردخانه 15تا 18زینه سلسیوس است.
با بهره گیری از اتیلن می توان به شتاب رسیدن گلابی افزود.گاز اتیلن بطور کلی با غلظت 0/1 تا 0/2 درصد در دمای 18زینه سلسیوس و دمه نسبی 90درصد مورد بهره گیری قرار می گیرد.
جدول شماره یک رقمهایی را که پس از نگهداری در سردخانه باید مورد رساندن تکمیلی قرار گیرند بدست می دهد.
7- سایر فرایندهای نگهداری
7-1- نگهداری در هوای کنترل شده: در این روش بیشتر از آمیزه های گازی زیر بهره گیری می شود. کربن دی اکسید 1تا 3درصد و اکسیژن 2تا 5درصد.
این آمیزه ها تنها به عنوان راهنما داده شده و کارشناسان باید سفارشهای لازم درباره آمیزه های دیگر را بر پایه نیاز ویژه هر رقم به کربن دی اکسید و اکسیژن با توجه به شرایط محلی بدهند. پیوست شماره یک نمونه ای از این سفارشها را بدست می دهد. زیادی کربن دی اکسید (بالای 5درصد) ممکن است سبب پدیدار شدن ناهنجاریهایی مانند قهوه ای شدن و سخت شدن بافت میوه در دوران نگهداری گردد.لازم است از بکارگیری آمیزه هایی که دارای کربن دی اکسید بالا هستند در نگهداری رقمهایی که بویژه حساس به این ناهنجاریها شناخته شده اند (برای مثال کمیس و ویلیامز )پرهیز کرد.
در جدول شماره 2بهترین آمیزه گازها همراه با دمای مورد نیاز برخی از رقمها برای بدست آوردن بیشترین انبار مانی آمده است.
7-2- نگهداری در بسته های پلاستیکی: بکارگیری پوششهای ویژه از جنس پلاستیک که در خور تماس با خوراکیها شناخته شده اند ،امکان می دهد که از کاهش وزن برخاسته در دوران نگهداری به اندازه چشمگیری کاسته شود.و در برخی موردها مدت زمان نگهداری در سردخانه افزایش می یابد. پوششهای پلاستیکی ویژه باید دارای سوراخهای ریزی باشند تا از گرد آمدن و افزوده شدن کربن دی اکسید جلوگیری نماید. اندازه کربن نباید در درون پوشش پلاستیکی بیش از 3 درصد شود ،زیرا افزایش آن سبب قهوه ای شدن تخمدان و گوشت میوه می شود. پوششهای پلاستیکی ویژه ،انبار مانی چند رقم گلابی را چهار تا هشت هفته افزایش می دهد.
یادآوری 1- شرایط داده شده برای نگهداری رقم ویلیامز در هوای کنترل شده با ظرافت تنظیم گردیده و برای نگهداری در سردخانه نیاز به برداشت میوه در شرایط. ویژه و زمان دقیق می باشد.
در برخی از کشورها مانند انگلستان نگهداری این رقم در هوای کنترل شده سفارش می شود.
یادآوری 2- ترابری نیاز به هوای کنترل شده ندارد.
پیوست ب
سفارشهای زیر در باره نقش باغدار و ضایعات دوران نگهداری همانطور که در متن اصلی آمده دارای سرشت کلی است. بنابراین کارشناس موظف است در صورت نیاز و با توجه به رقم مورد نظر تصمیم گیری و بهره جویی نماید.
ب -1- نقش باغدار (تأثیر محیط و روش کاشت )تأثیر ناخواسته برخی از عاملهای محیطی و فنی کشاورزی در حال حاضر بهتر شناسایی شده است. اگر عرضه به بازار از اولین هفته برداشت ضرورت داشته باشد بهتر آن است که در شرایط زیر گلابی را در سردخانه نگهداری نکرد و یا تنها مدت کوتاهی نگهداری کرد.
این شرایط به شرح زیر است:
- میوه هایی که خیلی درشت است.
- میوه هایی که از درختان جوان برداشته شده است.
- میوه درخت هایی که به آنها کود حیوانی زیاد یا کود نامتعادل داده شده بویژه اگر ازت کود زیاد باشد.
میوه درخت هایی که کم بار بوده و یا تازه هرس شده باشد.
میوه هایی که در هوای بارانی چیده شده است.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 15 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود مقاله آیین کار نگهداری گلابی در سردخانه
