این فایل پاورپوینت شامل 14 اسلاید و قابل ویرایش میباشد.
معماری دوره پهلوی در نگرش به باستانگرایی خود به دو دوره ساسانیان و هخامنشیان توجه بیشتری دارد، در نگاه معماری عناصری که مورد بهره برداری و یا تقلید قرار گرفتند به دو گونه بود. عناصر مشخص معماری در بنا نظیر ستونها، سرستونها، پایه ستونها، پنجره‌ها، پلکان، ورودیها، قوسها و دهانه‌ها. دومین عناصر تزیینی نظیر نقوش برجستهی حجاریها، مجسمه‌ها، کنگرهی بام و ... در دوره پهلوی اول هنرمندان معماری ایرانی و غربی که سازنده بناهای دولتی و آموزشی و صنعتی بودند، برای اولین بار با نوعی انتخاب تاریخی روبرو شدند. آنان باید متوجه می‌شدند که از چه دوره و چگونه و به چه مقدار انتخاب کنند. معماران اگر چه متاثر از فضای سیاسی باستانگرایی بودند، توانستند با تعدد بناهای ساخته شده فضای معماری باستانگرایی را تنوع بخشند. نمونه این بناها کاخ شهربانی دربند، بانک ملی، مدرسه‌ی فیروز بهرام و ساختمان فرش.
همزمان شدن دهه دوم حکومت پهلوی اول با روی کارآمدن و اقتدار حزب نازی در آلمان و ارتباط نزدیک و بی سابقه ایران و آلمان و پیآمد آن انجام فعالیتهای عمرانی و ساختمانی توسط متخصصین آلمانی خود به خود رویه نظامی را در ساخت بناهای این دوره دو چندان نمود. این تاثیرات بر روی نمای ساختمان بود که به گونه های ملموس هیبت و شکل نظامی به خود میگرفت.
مکتب معماری مدرن به وسیله دانش آموختگان ایرانی از فرنگ برگشته که در سالهای آخر دوره پهلوی اول به ایران بازگشتند به ارمغان آورده شد. از آن رو که نهضت مدرنیسم در معماری همچون دیگر مکاتب نخست در دانشگاهها مورد توجه و آموزش قرار گرفت. آثار مطرح و به جا مانده از مکتب معماری مدرن را در نخستین سالهای پیدایش آن در ایران به طور عمده باید در تهران و در ساختمانهای غالباً عمومی و غیر دولتی مشاهده کرد. برخی از این آثار به ویژه در خیابان شاهرضا (انقلاب) از میدان فردوسی تا میدان انقلاب هنوز پابرجا هستند.
ایران هنگامی که به دوره صنعتی رسید که غرب دوران اوج صنعتی را میگذرانید. ایران این مسیر را بعد از جنگ جهانی اول شروع کرد. حقیقت این است که معماری صنعتی ایجاد شده به شیوه صنعتی و شکلی از معماری مدرن است که در بیشتر کشورها و از جمله ایران به شکل نارسای معماری صنعتی گفته میشود. از این رو بناهای مورد نظر آن دسته از بناها و عمدتاً کارخانهها هستند که با انقلاب صنعتی نیمه دوم قرن هیجدهم به وجود آمده و توسعه یافتند؛ امادر ایران در دوره رضاشاه تاسیس سلسلهوار کارخانههای بزرگ صنعتی در بافت کهنه و سنتی شهرها و پیش از آنکه شهرهای ایران زمینه توسعه صنعتی نظیر اروپا داشته باشند، معماری خاصی ایجاد کردند که باید شروع معماری صنعتی ایران را از این تاریخ دانست. این سالها از نظر تاریخی یکی از دورههای مهم تاریخی ایران است. سالهای ۱۳۱۱ به بعد اوج درخواست برای کارخانههای گوناگون است کارخانههای نساجی، پشمریسی، نخریسی، چرمسازی، قندسازی، چای و ... تا قبل از شهریور ۲۰ کارخانههای بزرگ نساجی و نیز منسوجان شیمیایی تاسیس شد. بیشتر این کارخانهها از آلمان وارد میشد و طرحریزی ساختمانهای صنعتی طبعاً توسط کارشناسان خارجی صورت گرفت. فضای کارخانهها در مجموع شدیداً تحتتاثیر عملکرد آن هستند. پیش از آنکه معمار بتواند در طرح فضای داخلی کارخانههای صنعتی دخیل باشند، این کارکرد کارخانههاست که طراحی فضای داخلی را به معمار دیکته میکند. بنابراین بیان ساختمانی و عظمت صنعتی کارخانه بر بیان هنری آن برتری دارد. حضور سنگین و مقتدرانه بناهای صنعتی علاوه بر اینکه توانست آن نمایش عظمت را به صورت فیزیکی بیان کند، چنانچه به شکل ذاتی در ابعاد بناها نهفته بود. در قالب توسعه و تحول نیز توانست عملاً جدایی خود را از ساختار و شکل سنتی معماری گذشتگان که نمادهای آن بناهای عظیم مساجد با گنبدها و مناره‌ها بودند جدا سازد. معماری صنعتی در دوره پهلوی اول از آن رو قابل اهمیت است که با حضور وسیع و نمادین خود در شهرهای مختلف چهره و اندازه جدید از بناها و فضای شهر به وجود آورد.
سالهای ۱۳۰۰ش با روی کار آمدن رضاخان نشان داد که آهنگ تغییرات و تحولات در زمینه شهرسازی به گونههای غیر منتظره شتاب گرفته است. ساختار قدرت در دوره پهلوی اول بهره همه‌جانبه از اهرمهای مناسب و جدیدی بود که توانست جامعه را بیشتر به شکل روانی، زیر اقتدار خود درآورد. این اقتدار در همه زمینهها اتفاق افتاد که جامعترین، موثرترین و قویترین آنها شکل جدید شهر بود. این تغییر با روی کارآمدن رضاخان شروع شد. رضاشاه با اتکا به بیگانگان خصوصیات یک دولت واحد و تمرکزگرا را متکی بر انگیزه آرمانگرایانهٔ باستانگرایی به وجود آورد. این تمرکزگرایی در شهرسازی چهره خود را به روشنی نشان داد. سرو سامان دهی با الگوی خطوط راست که میراث قرن ۱۹ بود، مدل خوبی برای این کار شد، خیابانهای اصلی و فرعی دامنه شهر را از هم مشخص میکردند. نتیجه این کار ایجاد یک شهر گشاد با یک هسته مرکزیبود که بیانگر نظام متمرکز و واحد بود. هر چند که رضاشاه در دوران ۲۰۰ ساله خود به فرنگ نرفت؛ ولی حضور و کثرت کارشناسان و مستشاران خارجی در تمام زمینههای اداری، نظامی و اقتصادی، تجارب شهرسازی و معماری اروپا را با قدرت هرچه تمام تر در ایران گسترش داد. تعداد محدودی از معماران و مهندسان ایرانی نیز در اروپا به خصوص در اتریش و آلمان درس خوانده بودند، معماری آن دوره اروپا را در ایران اشاعه دادند.
دانلود فایل پاورپوینت معماری پهلوی
