دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
دانلود مقاله بررسی پدیده کاهش حق الزحمه حسابرسی دراولین قرارداد حسابرسی (نرخ شکنی ) و امکان افزایش حق الزحمه در قراردادهای آتی حسابرسی
بررسی پدیده کاهش حق الزحمه حسابرسی دراولین قرارداد حسابرسی (نرخ شکنی ) و امکان افزایش
حق الزحمه در قراردادهای آتی حسابرسی
چکیده:
در بازار خدمات حسابرسی، تعیین حق الزحمه ی حسابرسی یکی از مسائل مورد توجه شرکتها و موسسه های حسابرسی است . با تشکیل جامعه ی حسابداران رسمی در ایران ، در بازار خدمات حسابرسی تعداد موسسه های حسابرسی افزایش و موجب ایجاد رقابت بین آنها گردیده است. رقابت بوجود آمده در بازار عرضه ی خدمات حسابرسی ، ممکن است قیمت گذاری حق الزحمه ی حسابرسی را تحت تاثیر قرار داده و باعث کاهش قیمت در اولین قرارداد حسابرسی گردد . تحقیقاتی که در کشورهای مختلف انجام گردیده بیانگر این است که رقابت در بازار عرضه خدمات حسابرسی حق الزحمه را در قرارداد های اولیه حسابرسی ، تحت تاثیر قرار می دهد . بر این اساس ، در این تحقیق کاهش حق الزحمه (نرخ شکنی) دراولین قرارداد حسابرسی ( فرضیه اول ) و امکان جبران مبلغ کاهش یافته با افزایش حق الزحمه در قراردادهای سالهای بعدی حسابرسی ( فرضیه دوم ) بررسی می شود. جامعه ی آماری تحقیق ، کلیه ی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و نمونه ی نهائی شامل 931 شرکت – سال از22 صنعت موجود در بورس طی دوره زمانی (1388-1379) می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل رگرسیون چند متغیره و برای آزمون معنا دار بودن فرضیه ها از آزمون t استفاده گردیده است. نتایج آزمون فرضیه های تحقیق نشان می دهد که در فرضیه ی اول ، بین دوره ی تصدی و حق الزحمه ی حسابرسی در اولین سال قرارداد حسابرسی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. بدین معنی که حق الزحمه ی حسابرسی در سال اول قرارداد حسابرسی نسبت به دوره های تصدی At2 و At3 (سالهای بعدی دوره تصدی) بالاتر است که با نظریه ی اول همخوانی دارد (عدم وقوع پدیده نرخ شکنی) و این بالاتر بودن حق الزحمه ، ممکن است ناشی از هزینه های راه اندازی اولیه و شناخت حسابرس از صاحبکار باشد. در فرضیه ی دوم ، بین حق الزحمه ی حسابرسی و دوره ی تصدی سالهای بعد رابطه معناداری وجود ندارد . این نتیجه نشان می دهد که حسابرسان در سالهای بعدی دوره ی تصدی قادر به اخذ حق الزحمه های بالاتر از مشتریان نمی باشند.
واژگان کلیدی
حق الزحمه حسابرسی ، طول دوره تصدی حسابرس، هزینه های اولیه حسابرسی، نرخ شکنی، رقابت در حسابرسی
1- مقدمه:
رقابت جهانی رو به افزایش و رکود اقتصادی، فشارهای مضاعفی است که مشتریان را به رابطه خدمات حسابرسی و حق الزحمه ی حسابرسی حساس کرد . نحوه تعیین حق الزحمه ی حسابرسی هم برای حسابرسان، هم صاحبکاران و هم اشخاصی که سیاستگذاری را دنبال می کنند، اهمیت دارد. در بازار عرضه ی خدمات حسابرسی انتظار همه حسابرسان در صحنه رقابت ، ماندگاری در بازار و عرصه انحصار منافع بیشتر است. حسابرسان مستقل و موسسه های حسابرسی بدلیل تعدد موسسات حسابرسی موجود در بازار و ایجاد شرایط رقابتی در خصوص ارائه خدمات حسابرسی ، ممکن است برای نفوذ در بازار ارائه خدمات حسابرسی، جذب مشتریان بیشتر و همچنین امکان تداوم فعالیت و پوشش هزینه های حسابرسی و کسب سود مناسب در آینده، اقدام به کاهش حق الزحمه ی حسابرسی در اولین قرارداد حسابرسی خود نمایند. این کاهش غیر اصولی حق الزحمه ، ممکن است باعث تهدید استقلال ، کاهش مدت حسابرسی و در نتیجه پایین آمدن کیفیت حسابرسی گردد. با تشکیل جامعه ی حسابداران رسمی ایران ، بازار حسابرسی افزایش چشمگیری در تعداد موسسه های حسابرسی در بخش خصوصی که دارای مجوز برای انجام خدمات حسابرسی بودند را تجربه نمود. با رونق بازار خدمات حسابرسی در ایران، هر موسسه در راستای نفوذ بیشتر در بازار و یافتن و جذب مشتری، مبادرت به اعمال سیاستهای خود در بازار رقابتی نمود. یکی از پیامدهای این پدیده، ممکن است به کاهش حق الزحمه (نرخ شکنی) درقراردادهای اولیه ی حسابرسی منجرشود. بر این اساس، تحقیق حاضر کاهش حق الزحمه (نرخ شکنی) دراولین قرارداد حسابرسی و امکان جبران مبلغ کاهش یافته با افزایش حق الزحمه در قراردادهای سالهای بعدی حسابرسی، را مورد بررسی قرار می دهد.
2-بیان مساله
حسابرسان خدمات خود را در قبال حق الزحمه به شرکت ارائه می نمایند. حق الزحمه ی حسابرسی محصول نرخ و کیفیت خدمات حسابرسی ارائه شده به شرکتهای مورد رسیدگی می باشد. میزان حق الزحمه ی حسابرسی توسط حسابرس و کمیته ای از اعضاء غیر موظف هیئت مدیره ( کمیته حسابرسی ) تعیین می شود(استانداردهای حسابرسی ،استاندارد شماره 21).براساس آئین رفتار حرفه ای حق الزحمه ی حسابرسی می باید براساس معیارهای منطقی از قبیل مدت زمان انجام فرآیند حسابرسی هزینه های مرتبط با ارائه خدمات حسابرسی و سود مورد انتظار، تعیین گردد . قیمت گذاری خدمات حسابرسی، یکی از موضوع های مورد علاقه بسیاری از محققان حسابرسی است به همین دلیل تحقیقات بسیاری در کشورهای پیشرفته وحتی در حال توسعه ( ازجمله آمریکا،انگلستان ، استرالیا ، فرانسه ، نیوزلند، فنلاند ، کانادا ، ژاپن هند، بنگلادش ، تایوان، سنگاپور، امارات و کویت) انجام شده است.(دی آنجلو، 1981) (فرانسیس و سایمون ،1987) (آشتون ونیوتون ،1989) (کانه گم ،2009)
قیمت گذاری حق الزحمه ی حسابرسی معمولا" تحت تاثیر شرایط عادی و رقابتی بازار ارائه خدمات حسابرسی قرار می گیرد بدین معنی در شرایط عادی بازار ،حق الزحمه ی حسابرسی معمولا" بیشتر از مبلغ حق الزحمه در شرایط رقابتی می باشد . تحت شرایط رقابت موجود در بازار ، موسسه های حسابرسی برای جذب و نگهداری مشتری ، ممکن است مبادرت به کاهش حق الزحمه در قراردادهای اولیه ی حسابرسی با صاحبکار نموده و در نتیجه پدیده نرخ شکنی بوجود آید. در خصوص نحوه قیمت گذاری قراردادهای اولیه ی حسابرسی ( حسابرسی نخستین ) دو نظریه وجود دارد :
نظریه ی اول معتقد به بالا بودن حق الزحمه ی حسابرسی در سال اول نسبت به سالهای بعد است. دلیل بالا بودن حق الزحمه در سال اول را اصطلاحا" به هزینه های راه اندازی مانند هزینه شناخت حسابرس از صاحبکار و تشکیل پرونده های دائمی حسابرسی مربوط می دانند نظریه ی دوم معتقد است که به دلیل رقابت در بازار ارائه ی خدمات حسابرسی ، حسابرسان برای برتری بر رقبا ، جذب مشتری و به امید اینکه هزینه های کاهش یافته را در قراردادهای سالهای بعد جبران نمایند معمولا" حق الزحمه را در قراردادهای اولیه ی حسابرسی کمتر از شرایط عادی محاسبه می کنند.
بازار عرضه ی خدمات حسابرسی ایران ، تا قبل از پیدایش جامعه ی حسابداران رسمی ایران ، یعنی قبل از سال 1382 ، عمدتا" در اختیار سازمان حسابرسی بوده است . تصویب قانون استفاده از خدمات تخصصی حسابداران رسمی در سال 1382، باعث افزایش تعداد موسسات حسابرسی موجود در بازار و همچنین باعث افزایش رقابت در بین این موسسات گردید. این سطح افزایش یافته رقابت در بین موسسه های حسابرسی ممکن است قیمت گذاری خدمات حسابرسی را تحت تاثیر قرار دهد . همچنین سازمان بورس اوراق بهادار تهران برای ارتقای کیفیت گزارشگری مالی و ارتقای کیفیت حسابرسی گزارش‌های مالی ، ضابطه تغییر حسابرسان را تصویب ومدت همکاری حسابرس با مشتری را طی دوره چهار ساله مقرر نمود.
چرخش اجباری حسابرسان با ایجاد رقابت در بازار وافزایش تعداد موسسات رقیب، ممکن است موجب افزایش ریسک حسابرسی شود. کاپلی ودوست (1993) نشان دادند چرخش دوره ای حسابرسان می تواند رقابت در بازار حسابرسی را اصلاح و آن را از حالت انحصاری خارج کند. افزون بر این، طرفداران چرخش اجباری معتقدند که بازار حسابرسی بیش از اندازه متمرکز است و چرخش می تواند رقابت بین موسسات بزرگ و کوچک حسابرسی را بهبود بخشد مشروط به اینکه شرکت های مورد حسابرسی مجبور به تغییر حسابرسهای فعلی خود باشند. (سید حسین سجادی و میثم جعفری پور ) با چرخش اجباری و کاهش دوره تصدی حسابرس با صاحبکار ، احتمالا" هزینه شناخت مشتری در قیمت گذاری حق الزحمه ی اولیه ی حسابرسی لحاظ شود و باعث افزایش حق الزحمه در قرارداد اولیه ی حسابرسی گردد. این تحقیق بعنوان اولین تحقیق در ایران به بررسی این سوال ها می پردازد :
آیا کاهش حق الزحمه (نرخ شکنی) در اولین قرارداد حسابرسی دیده می شود ؟
آیا در صورت کاهش حق الزحمه ی حسابرسی در اولین قرارداد حسابرسی ، حق الزحمه
می تواند از طریق افزایش قراردادهای حسابرسی در آینده جبران شود یا خیر؟
بر این اساس، تحقیق حاضر کاهش حق الزحمه (نرخ شکنی) دراولین قرارداد حسابرسی و امکان جبران مبلغ کاهش یافته با افزایش حق الزحمه در قراردادهای سالهای بعدی حسابرسی، در قالب دو فرضیه را مورد بررسی قرار می دهد. در فرضیه اول به چگونگی ارتباط بین دوره ی تصدی و حق الزحمه ی حسابرسی در اولین سال قرارداد حسابرسی و در فرضیه ی دوم به بررسی رابطه بین حق الزحمه ی حسابرسی و سالهای بعدی تصدی می پردازد .
در این تحقیق از متغیر دوره ی تصدی برای بررسی فرضیه ها و از متغیرهای کنترل شامل
اندازه شرکت، گردش دارائی ها ، نسبت بدهی ، نسبت جاری ، زیان ، اندازه حسابرس ، متغیر invrec متغیرpeak و متغیر peaksize بعنوان عوامل اثر گذار بر حق الزحمه ی حسابرسی استفاده شده است این متغیرها همانند تحقیقات قبلی ( سیمون و فرانسیس ، 1988 ، هی و همکاران ، 2004 ) مورد بررسی قرار گرفته است .
3- چهارچوب نظری تحقیق
هسته اصلی حسابرسی ، بر محور استقلال حسابرس قرار دارد ، بنابراین عواملی که استقلال حسابرس را تهدید می کنند به مثابه عوامل قابل توجه در صیانت از حرفه حسابرسی می باشد ، در سالهای اخیر و در محیط ارائه خدمات حسابرسی ایران به دلیل افزایش موسسه های حسابرسی انتخاب حسابرس مستقل از طریق مکانیسم مناقصه و همچنین تمایل شدید موسسه های حسابرسی برای جذب مشتری و نفوذ در بازار حسابرسی ، پدیده نرخ شکنی در اولین قراردادهای حسابرسی به عنوان یک عامل با اهمیت ، قابل تامل و بررسی می باشد ، پی آمد وقوع این مساله از یک طرف باعث خدشه دار شدن استقلال حسابرس و از طرفی به دلیل کاهش حق الزحمه ، باعث کاهش مدت حسابرسی و در نتیجه کاهش کیفیت خدمات حسابرسی خواهد شد و کاهش کیفیت خدمات حسابرسی باعث تاثیر نامطلوب در اظهارنظر حسابرس مستقل خواهد شد ، وقوع و ادامه این پدیده در نهایت باعث پدیده امضاء فروشی و رواج حسابرسی های انفرادی و استفاده از حسابرسان و کمک حسابرسان مبتدی و کم تجربه خواهد شد که در نهایت فرآیند حسابرسی را تهدید می نماید .
4- فرضیه های تحقیق
همانطور که قبلا" اشاره گردید در خصوص نحوه قیمت گذاری قراردادهای اولیه حسابرسی دو نظریه وجود دارد ، نظریه ی اول معتقد به بالا بودن حق الزحمه ی حسابرسی در سال اول نسبت به سالهای بعد است و نظریه ی دوم معتقد است به دلیل رقابت در بازار ارائه خدمات حسابرسی ، حسابرسان اقدام به انعقاد قرارداد حسابرسی با مبالغ پایین تر از مبلغ واقعی می نمایند به امید آنکه مبلغ کاهش یافته را در قراردادهای بعدی جبران نمایند. رقابتی شدن بازار عرضه خدمات حسابرسی در ایران ، ممکن است منجر به کاهش حق الزحمه در قراردادهای اولیه حسابرسی گردد در نتیجه در این تحقیق نظریه دوم برای تدوین فرضیه ها انتحاب گردیده است . با توجه به هدف اصلی تحقیق که بررسی کاهش
حق الزحمه در اولین قرارداد حسابرسی است ، سوال های اصلی تحقیق بصورت زیر بیان می شود:
آیا کاهش حق الزحمه در اولین قرارداد حسابرسی دیده می شود ؟
آیا در صورت کاهش حق الزحمه ی حسابرسی در اولین قرارداد حسابرسی ، حق الزحمه
می تواند از طریق افزایش قراردادهای حسابرسی در آینده جبران شود یا خیر؟
در راستای سوالهای اصلی تحقیق ، فرضیه های تحقیق نیز بصورت زیر بیان می شود:
1- در اولین قرارداد حسابرسی نرخ شکنی وجود دارد.
2- حسابرسان درسالهای بعدی انعقاد قرارداد حسابرسی با مشتری اقدام به افزایش مبلغ قرارداد حسابرسی می نماید.
این فرضیه ها جهت آزمون پذیر شدن خود به فرضیه های آماری به شرح زیر تبدیل شده است:
فرضیه ی اول
بین دوره ی تصدی و حق الزحمه ی حسابرسی در اولین سال قرارداد حسابرسی، رابطه منفی و
معنا داری وجود دارد .
فرضیه ی دوم
در سالهای بعدی بین دوره ی تصدی حسابرس و حق الزحمه ی حسابرسی رابطه مثبت و معناداری
وجود دارد.
5-اهداف تحقیق
بهای خدمات و یا کالا، قیمتی است که مصرف کننده برای استفاده از آن حاضر به پرداخت است اما در عمل این فرمول در کشورهایی که فاقد اقتصاد رقابتی هستند کارایی نداشته و قیمت را با انحصارات یا حداقل معیشتی تعیین میکند ( دوانی ، غلام حسین و همکاران،1388).
یکی از مناقشات اصلی حرفه ی حسابرسی ، تعیین حداقل نرخ حق الزحمه ی حسابرسی و نرخ شکنی برخی از موسسات حسابرسی است. با شناسایی عوامل موثر برحق الزحمه ی حسابرسی، می توان سیاست های مناسبی برای برخی از مسائل پیش روی این حرفه تدوین کرد .
هدف این تحقیق بررسی چگونگی ارتباط بین حق الزحمه ی حسابرسی و دوره ی تصدی می باشد. بعبارت دیگر تعیین چگونگی ارتباط بین دوره تصدی و حق الزحمه ی حسابرسی در اولین قرارداد حسابرسی و چگونگی ارتباط بین حق الزحمه ی حسابرسی و سالهای بعدی تصدی است و همچنین تعیین عوامل موثر بر حق الزحمه ی حسابرسی، که چه عناصری موجب تغییر در حق الزحمه ی حسابرس می گردد .
هدف این می تواند باشد که با تشکیل جامعه ی حسابدارن رسمی و افزایش رقابت در بازار خدمات حسابرسی ، چه تغییری در قیمت گذاری حق الزحمه ی خدمات حسابرسی روی داده است . با توجه به فضای رقابتی حاکم بر بازار ارائه خدمات حسابرسی و امکان کاهش غیر اصولی حق الزحمه حسابرسی از طرف حسابرسان مستقل و موسسه های حسابرسی و در نتیجه احتمال تهدید استقلال حسابرسان مستقل ، این تحقیق به منظور منطقی نمودن روند تعیین حق الزحمه ، ضروری می باشد . این تحقیق به دنبال آن است که پدیده نرخ شکنی و عوامل موثر بر حق الزحمه ی حسابرسی را بررسی نموده ،همچنین تبیین کند که چه عناصری موجب تغییر در حق الزحمه ی حسابرس می گردد . از جمله اهداف کاربردی این تحقیق می تواند به تدوین مقررات توسط جامعه ی حسابداران رسمی در خصوص تعیین حق الزحمه ی حسابرسی کمک نماید. با وجود پژوهشها و تحقیقات متعددی که در بسیاری از کشورها انجام شده است لیکن در ایران پژوهشهای چندانی در این راستا مشاهده نمی شود.
6-اهمیت و ضرورت تحقیق
در بیست سال اخیر، حرفه ی حسابرسی تغییرات سریع و درخور توجهی داشته است. کاهش مقررات در بازار کار حسابرسی، به مؤسسات حسابرسی اجازه داد، بیشتر اهداف اقتصادی را دنبال کنند و در جستجوی رشد درآمد خود و کاهش هزینه ها در کار حسابرسی باشند.(هیلی و پالیپو ،2003) در چنین وضعیتی، حسابرسی موفق است که بتواند با توجه به ویژگی های واحد مورد رسیدگی ، بهترین برآورد را از حق الزحمه ی خود داشته باشد تا ضمن حفظ کیفیت کار، آن را با حداقل هزینه انجام دهد. درک نحوه تعیین حق الزحمه ی حسابرسی هم برای حسابرسان، هم صاحبکاران و هم اشخاصی که سیاستگذاری را دنبال می کنند، اهمیت دارد. حسابرسان مستقل و موسسه های حسابرسی بدلیل تعدد موسسات حسابرسی موجود در بازار و ایجاد شرایط رقابتی در خصوص ارائه خدمات حسابرسی ممکن است برای نفوذ در بازار ارائه خدمات حسابرسی، جذب مشتریان بیشتر و همچنین امکان تداوم فعالیت و پوشش هزینه های حسابرسی و کسب سود مناسب در آینده، اقدام به کاهش حق الزحمه ی حسابرسی در اولین قرارداد حسابرسی خود نمایند. به دلیل پیامدهای احتمالی آن بر بازار خدمات حسابرسی و همچنین کیفیت خدمات حسابرسی ارائه شده ، می تواند مورد توجه و دقت پژوهشگران عرصه ی حسابرسی قرار گیرد تا با آسیب شناسی این پدیده حفاظت و صیانت از حرفه حسابرسی و جایگاه آن ، عملیاتی شود. تحقیقات قبلی ، در کشورهایی انجام شده که موسسه های بزرگ بین المللی در آن فعالیت داشته و بیشترین سهم بازار را دارا می باشند . تا کنون تحقیقی در این زمینه در ایران انجام نگرفته است. در بازار عرضه ی خدمات حسابرسی ایران ، بدلیل ایجاد جامعه حسابداران رسمی و افزایش رقابت در بازار ، بررسی تاثیر این موضوع بر قیمت گذاری حسابرسی نخستین و سالهای بعدی می تواند شواهدی را در این خصوص فراهم نماید. این موضوع تا کنون در تحقیقات قبلی حسابرسی دیده نشده است. به همین دلیل این تحقیق اولین تحقیقی خواهد بود که به بررسی کاهش حق الزحمه در اولین قرارداد حسابرسی (نرخ شکنی) در بازار خدمات حسابرسی ایران می پردازد.
7-حدود مطالعاتی
1-7- قلمرو مکانی و زمانی تحقیق
قلمرو مکانی این تحقیق شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و قلمرو زمانی این تحقیق در برگیرنده سالهای 1388-1379 است .
8-تعریف واژه های کلیدی یا اصطلاحات
واژه های بکار گرفته شده در این تحقیق براساس تعارف زیر مورد استفاده قرار گرفته است:
1-8-حق الزحمه ی حسابرسی
مبنای تعیین حق الزحمه ی حسابرسی، مدت کارکرد حسابرسان مامور انجام کار است که متناسب با پیشرفت کار صورتحساب می شود. نرخ حق الزحمه ی ساعتی هر یک از حسابرسان بر حسب تجربه و مهارت و در نتیجه میزان مسئولیتی که به عهده دارند، متفاوت است. حق الزحمه ی حسابرسی شامل حق الزحمه ی ساعات کار مستقیم، سایر هزینه های مستقیم (از قبیل هزینه های فوق العاده ماموریت خارج از مرکز، ایاب و ذهاب) و سربار قابل تخصیص می باشد.( استاندارد شماره 21)
2-8طول دوره ی تصدی حسابرس
تعداد سالهائی است که حسابرسان مستقل خدمات حسابرسی صورتهای مالی را به مشتریان ارائه و بطور مستمر با صاحبکار قرارداد حسابرسی منعقد می نمایند .( سیمون و فرانسیس ، 1988)
3-8- هزینه های اولیه حسابرسی
شامل هزینه هائی است که حسابرسان مستقل در راستای شناخت اولیه مشتری، پذیرش مشتری و تشکیل پرونده های دائمی حسابرسی متحمل می شوند .(دی آنجلو ، 1981)
4-8-نرخ شکنی
اصطلاح نرخ شکنی در ادبیات حسابرسی،در واقع شامل فرآیند قیمت گذاری خدمات حسابرسی تحت شرایط بازار رقابتی،بوسیله حسابرسان که منجر به کاهش حق الزحمه ی حسابرسی در قراردادهای اولیه می شود،می باشد(مبلغ حق الزحمه ی حسابرسی کمترازهزینه های انجام فرآیند حسابرسی می باشد).( دی آنجلو ، 1980)
5-8- رقابت در حسابرسی
فرآیند مدیریت حق الزحمه ی حسابرسی ، بوسیله موسسه های حسابرسی در محیط رقابتی ارائه ی خدمات حسابرسی برای جذب و نگهداری مشتری و غلبه بر سایر رقبا . )پورتر ,1985)
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 20 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
