
جهانی شدن به پدیدهای فراگیر در سطح جهان تبدیل شده است که هدف آن رفع موانع تجاری و ورود به بازارهای آزاد است. ایده جهانی شدن در آستانه قرن ۲۱ جایگزین ایده دهکده جهانی شد و از آنجا که ایالاتمتحده پایگاه و قرارگاه جهانی شدن است زبان و فرهنگ آمریکایی بدنه اصلی این امر را تشکیل میدهد. با توجه به اینکه جهانی شدن با شیوه و الگوهای آمریکایی تطابق دارد بسیاری از کشورها نسبت به آن بدبین هستند و آن را به نوعی آمریکایی شدن میدانند. در این میان نکتهای که نباید از آن غافل بود تهدیدات جهانی شدن علیه جمهوری اسلامی ایران است. بدون شک علاوه بر تهدیدات سنتی، جهانی شدن، امنیت و ثبات ایران را نیز به چالش خواهد کشید.
- عدهای نظیر دکتر ِ«رزاقاله هیلان» نظراتشان در مورد این پدیده، به طور کلی منفی است. چرا که آنها عقیده دارند جهانی شدن برای نفع بشری نیست و بیشتر برای تعمیق فقر و افزایش فساد در جهان است.
- ایده جهانی شدن در آستانه قرن بیست و یکم، جانشین ایده «دهکده جهانی» شده است. از آنجا که ایالات متحده، سکوی پرتاب اصلی جهانی شدن است، زبان آمریکایی، فرهنگ آمریکایی، مفاهیم آمریکایی و یا بیاخلاقیهای آمریکایی، بدنه اصلی جهانی شدن را تشکیل میدهد.
- حقیقت آن است که جهانی شدن در حال حاضر با شیوه و الگوی آمریکایی که الگوی مسلط است، همخوانی دارد و همین نکته است که نگرانی و ترس بعضی از کشورهای اروپایی و از جمله فرانسه و نیز کشورهای آسیایی را از جهانی شدن به معنای کنونی برانگیخته است.
- به عقیده برخی از صاحبنظران داخلی، اگر از این زاویه به امنیت خارجی جمهوری اسلامی ایران نگاه کنیم، باید سه پرسش اصلی و عمده را طرح کرده و آنها را پاسخ دهیم:
- جهانی شدن چگونه محیط امنیت را دستخوش تحول کرده است؟
- تاثیر این تحول بر امنیت خارجی ایران کدام است؟
- ایران چه پاسخهای مناسبی را باید در محیط امنیتی خارجی خود فراهم آورد؟
هرگونه بیتوجهی به نگرانیهای پایدار و باثبات امنیت خارجی جمهوری اسلامی ایران، بیتردید اثرات مخرب و زیانباری بر امنیت این مرز و بوم خواهد داشت.
- مهمتر از همه، اینکه به دلیل عدم توان فیزیکی و غیرفیزیکی، فرهنگ و هویت دینی جمهوری اسلامی ایران تحت تاثیر اثرات فرهنگی رسانههای غربی قرار گرفته و رو به تحلیل میرود. هماکنون نیز رگههایی از این تهدید در داخل وجود دارد و مسلما تشدید آن میتواند روند هویتزدایی و فرهنگزدایی دینی و حتی ملی را تشدید کند.
- نمیتوان باور داشت که جهانی شدن واقعا یک پروسه است و از این نظر اعتماد به آن و پیامدهای آن، سادهانگارنه و خوشبینی خواهد بود. از طرف دیگر، جهانی شدن بیش از آنچه که برای جمهوری اسلامی ایران در کوتاهمدت و میان مدت سودآور باشد، زیانبار است و کسب توانایی رقابت با قطبهای قدرت که مدعیان اصلی جهانی شدن هستند به سادگی مقدور نیست.
آثار و تهدیدات جهانی شدن (Globalization) بر جمهوری اسلامی ایران