در این بخش کلیه ی نقشه های اتوکد سازه تاریخی ارگ تبریز به همراه تصاویر سه بعدی دقیق و زیبایی از این بنای تاریخی آورده شده است.
ارگ تبریز (علیشاه) نام یک بنای تاریخی در تبریز است سبک معماری این بنا به شیوه آذری و معماری آن استاد ملکی تبریزی ذکر شده است. این ارگ یکی از بلندترین دیوارهای تاریخی کشور و نماد شهر تبریز است این ارگ در مرکز شهر تبریز در ضلع جنوبی تقاطع خیابان امام و فردوسی قرار گرفته و امروزه مصلای بزرگ تبریز در فضای پیرامون آن قرار دارد.
ارگ تبریز و محوطه آن در 15 دی 1310 خورشیدی به شماره 170 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
امروزه تنها بخشی از دیوارهای عظیم و محراب بسیار بلند شبستان جنوبی این مسجد بر جای مانده است که خود موید شکوه و آبادنی آن در گذشته است قدمت این بنای عظیم آجری به عهد ایلخانان باز می‌گردد. بنای تاریخی ارگ تبریز تحت تاثیر عوامل طبیعی و غیرطبیعی در دوره‌های گذشته مورد تهدید و آسیب‌های جدی قرار گرفته است. از جمله حوادث غیرمترقبه زلزله تاریخی سال 1158 هجری شمسی است که در آن آسیب‌های جدی به سازه ارگ وارد شد و ترک‌های عمیقی در آن ایجاد شد. بقایای موجود ارگ علیشاه با پلان U شکل به ارتفاع متوسط 31 متر و عرض 54 متر و طول 22 متر تنها بخش کوچکی از کل این مجموعه معماری تاریخی می‌باشد. ساختمان این بنا در زمان سلطنت سلطان محمد خدابنده و ابوسعید بهادرخان در دست احداث بوده و تاریخ احداث آن میان سال‌های 715 الی 739 هجری قمری می‌باشد.
ارگ علیشاه را بر روی یک شالوده سنگی با ملات ساروج بنا کرده‌اند. سپس دیوارها را روی یک سکوی آجر چینی و در سه مرحله 12 متری ساخته‌اند که از آجرهایی به ابعاد 22*22*5/5 ساخته شده.بنای ارگ در حال حاضر پلانیU شکل مطابق شکل(3-2)می‌باشد که از طول آن 22 متر باقی مانده است و عرض آن نیز 54 متر و ارتفاع آن نیز حدوداً 31 متر می‌باشد. که پلان آن توسط سازمان میراث فرهنگی ترسیم شده است. دیوارهای بنا از قسمت پایینی که در روی پی قرار دارد تا قسمت بالایی آن حدود 70 سانتی‌متر از قسمت خارجی به صورت شیب‌دار می‌باشد. در قسمت جنوبی این بنا برجی به قطر 6/10 متر وجود دارد و در پشت آن محراب مسجد وجود داشته که در طرفین آن دو درگاه به عرض 3/5 و 8/5 متر دیده می‌شود. محراب ارگ تبریز با بلندی 30 متر بلندترین محراب جهان اسلام و از نمونه‌های منحصر به فرد تزئینات طاق عجمی است. در نمای درونی و بیرونی ارگ تبریزبرخلاف ادعای برخی از مورخین هیچ نشانه‌ای ازکاشی کاری‌وجود ندارد در سال 1350 دکتر علی اکبر سرافراز که در حال کاوش در محوطه شمالی ارگ بود پلانی را کشف نمود که نقشه بنایی در قسمت شمالی ارگ بود.
پلان دارای دو دیوار ضخیم در سمت شرق و غرب آن و آستانه و درگاه ورودی در جنوب قرار داشت. بنابراین این بنا نمی‌توانسته یک مسجد باشد. زیرا در قسمت جنوبی آن محرابی وجود نداشت. با توجه به این که مقداری از دیوارهای بنای فوق‌الذکر در جبهه غربی ارگ وجود داشت این گونه اثبات می‌شود که این بنا که به صورت مسقف بوده، قبل از ارگ امروزی ساخته شده بود و شکاف میان آجرهای قسمت فوق‌الذکر با ارگ امروزی نشان می‌دهد که ارگ امروزی را بعداً ساخته و به آن اضافه کرده‌اند تا بنا به شکل مسجد درآید.
نقشه های اتوکد و تصاویر سه بعدی سازه تاریخی ارگ تبریز
