نمازهاى جمعه فطر و
تا کنون،غیر از نمازهاى مستحبى و نوافل روزانه،که همراه باتعقیبات ذکر شد،نماز مسافر و نماز قضا نیز بحثشده،که این دو نیز،همان نمازهاى روزانه در شرایطى خاص(در سفر،یا در خارج وقت) بود.
اما،چند نماز دیگر نیز هست که برخى واجب و بعضى مستحبمؤکد است،براى تکمیل بحثهاى نماز،به آنها هم به صورت گذراپرداخته مىشود.
نماز جمعه
در مراسم هفتگى اجتماعى مسلمین،«نماز جمعه»جایگاه والایىدارد و نه تنها یک عبادت، بلکه مظهر وحدت مسلمین و شکوه و عظمتاسلام است و آگاهى پیروان قرآن را بالا مىبرد و«نماز عبادى، سیاسى»محسوب مىگردد.
قرآن کریم،در باره نماز جمعه،مىفرماید:
«یا ایها الذین آمنوا اذا نودى للصلوة من یوم الجمعة فاسعوا الىذکر الله و دزوا البیع» (1) اى ایمان آوردگان!وقتى به نماز روز جمعه ندا داده مىشود،به سوىیاد خدا بشتابید و داد و ستد را رها کنید.
کیفیت نماز جمعه
نماز جمعه در عصر غیبت،واجب تخییرى است و انسان مىتواندنماز جمعه بخواند یا نماز ظهر.
نماز جمعه دو رکعت است و حتما باید بصورت جماعتخوانده شود.
پیش از نماز،دو خطبه واجب است که خطیب،در آنها علاوه بر دعوتبه تقوا،مسائل اجتماعى-سیاسى مسلمانان را هم باید مطرح کند.
وقت آن،از آغاز ظهر تا حدود یک ساعت پس از اذان است و از آندیرتر روا نمىباشد.
حداقل افرادى که با حضور آنان نماز جمعه تشکیل مىشود،پنج نفراست.
فاصله دو نماز جمعه،نباید کمتر از یک فرسخ باشد.
گوش دادن به خطبههاى نماز جمعه واجب است.شرکت نکردنبدون عذر،در نماز جماعت، نشانه نفاق است.
بهتر است که امام جمعه،در رکعت اول،پس از حمد،سوره جمعه رابخواند و در رکعت دوم، سوره منافقین را.
رسول خدا(ص)فرموده است:خداوند با سوره جمعه،مؤمنان راگرامى داشته است،از این رو، پیامبر(ص)به عنوان بشارت آنان،جمعهرا سنت کرده و بعنوان توبیخ منافقان،سوره منافقین را لازم ساختهاست. (2)
اهمیت نماز جمعه
در این زمینه،احادیثبسیارى نقل شده که در اینجا مجال پرداختنبه آنها نیست. (3) رسول خدا(ص)نماز جمعه را«حج مساکین»دانسته (4) و آنرا موجب آمرزش گناهان شمرده است. (5) نماز جمعه،نمایش وحدت و قدرت مسلمانان و میعاد نمازگزارانمؤمن است.
رسول خدا(ص)در آغاز هجرت،وقتى به مدینه رسید،اولین نمازجمعه را براى مردم بپا داشت و این اجتماع شکوهمند و سازنده راپایه گذارى کرد.
این نماز،بعد سیاسى و حکومتى دارد.خطیب و امام جمعه،یا حاکممسلمین است،یا کسى که از طرف رهبرى،به این سمت منصوب شدهاست.
برکات و آثار سازنده تربیتى و اجتماعى این عبادت سیاسى بسیار است،که به چند نمونه اشاره مىشود:
1- تقویت روحیه اخوت و برادرى
چرا که همه،از هر جا،در یک مجمع و مصلا گرد مىآیند و با رنگهاو نژادهاى مختلف کنارهم مىنشینند.آنچه در نماز جماعتبود،بهمراتب بیشتر و قوىتر در نماز جمعه،این تجمع هفتگى مسلمانان وجوددارد.
2- تشکل نیروهاى اسلام
این عبادت،به نوعى مسلمانان را بر محور عبادت و نماز،تشکل ویکپارچگى مىبخشد و مایه ارعاب دشمنان اسلام و خنثى شدنتوطئههاى تفرقه افکنانه و شایعههاى آنان است.
3- رشد فکرى-سیاسى مسلمانان
به مقتضاى مطالب آگاهى بخشى که در خطبههاى جمعه بیانمىشود،مردم از مسائل سیاسى کشور خود و جهان با خبر مىشوند و باآشنایى به وظایف اجتماعى خویش،در صحنه اجتماع حضور بیشترمىیابند.
4- تقویت روحیه جمعى
این نیز از آثار نماز جمعه است که قطرههاى پراکنده افراد انسانى رادر یک اقیانوس،گرد مىآورد و همه با ارتباط متقابل و شناسایى هم،روحیه اجتماعى پیدا مىکنند و انزوا و فردگرایى از بین مىرود.
5- مرکزیتبسیج مردم
سنگر نماز جمعه،بهترین جاى دعوت مردم به بسیجشدن براى جهادو دفاع و حل مشکلات اجتماعى و یارى رسانى به دیگران است.اینقدرت عظیم مردمى که در نماز جمعه متجلى مىشود،همواره مورد توجهبوده و در صدر اسلام نیز،رسول خدا(ص)و امیرالمؤمنین(ع)از مساجد و پس از خطبهها،افراد را بسیج کرده و به جبهههاى جهاد،مىفرستادند.
و بسیارى آثار دیگر... (6)
سیره اولیاء دین
روش رسول خدا(ص)و پیشوایان معصوم در باره نماز جمعه،بیانگراهمیت آن و ضرورت اهتمام به این فریضه است.
در روایت است که على(ع)فرمود:روز پنجشنبه،دوا(هاى ضعیفکننده)نخورید،پرسیدند:چرا؟ فرمود:براى آنکه شما را از حضور درنماز جمعه باز ندارد. (7) امام صادق(ع)مىفرماید:
«و کان اصحاب النبى یتجهزون للجمعة یوم الخمیس،لضیق الوقت» (8) یاران پیامبر،از روز پنجشنبه براى جمعه آماده مىشدند،چرا کهجمعه(بخاطر کارهایى که دارد)وقت تنگ است.
امیرالمؤمنین(ع)زندانیان و متهمان پروندههاى بدهکارى،تهمتو...را براى نماز جمعه بیرون مىآورد،تا در نماز جمعه حضور داشتهباشند،و اولیاء آنان ضمانت مىکردند که برگردند. فاسقان زندانى را همبراى شرکت در نماز جمعه،بیرون مىفرستاد،با کنترل و مراقبت. (9) على(ع)به عنوان بزرگداشت نماز جمعه و تعظیم این شعائر،پا برهنهبراى نماز جمعه حاضر مىشد و کفشها را در دست چپ مىگرفت ومىفرمود:این نماز،جایگاه خاص الهى است،و این کار را از روىتواضع در برابر خداوند انجام مىداد. (10 با این حساب،اهمیت این فریضه آشکار مىشود و مسلمان متعهدنباید از حضور در این صحنه سیاسى عبادى غفلت ورزد.
امام امت فرموده است:
«نماز جمعه،که نمایشى از قدرت سیاسى و اجتماعى اسلام است،باید هر چه با شکوهتر و پرمحتواتر اقامه شود...ملت عظیم و عزیز،باشرکتخود،باید این سنگر اسلامى را هر چه عظیمتر و بلندپایهتر،حفظنماید،تا به برکت آن،توطئههاى خائنان و دسیسههاى مفسدان خنثىشود. (11)
نماز عید
مناسبتهاى مختلف اسلامى،زمینه توجه به خداى متعال و زندهکننده یاد او در زندگى و فکر مسلمانان است و براى بسیارى از اینمناسبتها،اعمال و دعاهاى بخصوصى،از جمله«نماز»،بیان شدهاست.
شامل 11 صفحه word
دانلود تحقیق نمازهاى جمعه فطر
