فرمت فایل : word (قابل ویرایش) تعداد صفحات : 12 صفحه
چکیده
تفکر ناب[1] اولین بار توسط Womak and Jones (1) به عنوان فکر کردن ناب lean thinking بیان شد و به معنی، به حداقل رساندن ضایعات[2] در کلیه قرایندهای تولید می باشد . امروزه در بسیاری از شرکت ها و کارخانجات تولیدی و حتی در بخش کشاورزی نیز از جایگاه خاصی برخوردار است. در حال حاضر بیشتر این تفکر به طور جداگانه و بدون هماهنگی و سازگاری با سایر پروژه ها به کار گرفته می شود در این مقاله سعی شده است به انگیزه های فکری به منظورافزایش کارائی و بهره وری درفرایندهای کاشت، داشت، و برداشت برنج پرداخته شود وهمچنین شناسایی ضایعات بر اساس تفکر ناب و راهکارهائی به منظور حذف و یا به حداقل رساندن آنها ارائه می شود. به طور کلی در هریک از فرایند های فوق در راستای به عمل آوری محصول برنج، عوامل تاثیر گذار در ضایعات را می توان در پنج عامل اصلی انسان، ماشین، بیولوزیک، فیزیولوزیک ،مواد و روشها. جستجو نمودکه چگونگی بر خورد با آنها در کاهش ضایعات مورد تاکید می باشد.
مقدمه
بر اساس آمار، هر سال 30 در صد از انواع محصولات کشاورزی در کشور ضایع می شود، در کشور های پیشرفته این ضایعات به دلیل وجود صنایع فرآوری و بسته بندی مطلوب فقط 5 درصد می باشد و همچنین ضایعات کشاورزی در تمام مراحل کاشت، داشت، و برداشت دیده می شود اما بخش عمده ضایعات در ایران مرحله برداشت تا مصرف است(5)
بر اساس تحقیقات سازمان خواروبار جهانی ، میزان ضایعات در کشورهای در حال توسعه بین 35 تا 50 درصد می باشد که معادل غذای 15 تا 20 میلیون انسان است.. ایران در تولید بسیاری از محصولات به خودکفایی رسیده، اما این خودکفایی پایدار نمانده آن هم به دلیل، " افزایش قیمت و عدم کاهش ضایعات محصولات کشاورزی". بنابراین اگر حجم ضایعات ادامه یابد بحث امنیت غذایی مردم تحت الشعاع قرار گرفته و رشد ضایعات هزینه گزافی را تحمیل می کند. جمعیت ایران پیش بینی می شود که تا سال 2025 به بیش از 120 میلیون نفر برسد لذا برای جبران کمبود مواد غذایی باید تلاش در جهت کاهش ضایعات و استفاده بهینه از محصولات تولیدی صورت پذیرد. (6) برنج نیز از این امر مستثنی نیست در فرایندهای کاشت، داشت و برداشت و پس از تولید (مراحل تبدیل و مصرف) ضایعات فراوانی وجود دارد. وجود ضایعاتی بین 16– 30 درصد ( بدون لحاظ نمودن ضایعات در مراحل قبل از برداشت از قبیل؛ ضایعات ناشی از تغییرات نامطلوب جوی، مدیریت مزرعه، آفات و بیماریها و غیره )، برای یک محصول استراتژیک در کشور جای بسی تاّمل و نیاز به اقداماتی عاجل است.
مقاله تفکر ناب در فرایندهای کاشت داشت و برداشت برنج
