فرسایش آبی در ایران
ایران کشوری است که در جنوب غربی آسیا واقع شده است . وسعت کل آن 1648000 کیلومتر مربع میباشد که 11% این وسعت تحت کشاورزی ، 50% چراگاههای دائمی ، 9% جنگلها و بیشهزارها و 30% را اراضی دیگر در بر گرفته است . متوسط بارندگی در ایران 240 میلیمتر که کمتر از یک سوم متوسط بارندگی جهان است . در حال حاضر نزدیک به 125 میلیون هکتار از 165 میلیون هکتار اراضی کشور در معرض فرسایش قرار دارند .
طبق گزارش سازمان خواربار جهانی در حدود 36% از کل زمینها و 60% از خاکهای کشاورزی در ایران در معرض فرسایش میباشند . از عمدهترین دلایل فرسایش شدید در ایران ، از بین بردن پوشش گیاهی میباشند .
یکی دیگر از عوامل فرسایش آبی در ایران ، کشت بر روی اراضی شیبدار است . همانطور که میدانیم ایران کشوری کوهستانی است و شیب زمینها عمدتاً بالا است . با افزایش شیب مقدار آب نفوذی کاهش مییابد . بنابراین وجود رواناب قطعی است . در حوزههای فلات مرکزی و مشرق ایران سواحل دریای عمان و قسمت عمدهای از سواحل خلیج فارس که میزان بارندگی سالانه بسیار ناچیز است نیز انتظار فرسایش بادی را داریم .
میزان فرسایش در مناطق مختلف
فرسایش خاک ( ton ha-1 y-1 ) منطقه
40-30 آسیا ، آفریقا ، آمریکای جنوبی
17-13 آمریکا ، اروپا
32-30 ایران
میانگین فرسایش در ایران در حدود 3/4 برابر متوسط فرسایش در جهان میباشد . اولین گزارش نسبتاً کامل در مورد فرسایش خاک و لزوم حفاظت آب و خاک در ایران در سال 1327 توسط دوان و ریبن dowan and rieben دو کارشناس از فائو منتشر شد . کارشناسان پس از مطالعه خاکهای ایران وجود سازمانی برای حفاظت در ایران ضروری داشتند . در همان سال کمیته حفاظت خاک در سازمان جنگلها تأسیس شد . در سال 1339 در قسمتی از حوزه آبخیز سد کرج در منطقه یداچال مطالعات حفاظت خاک صورت گرفت . در سال 1346 بخش حفاظت خاک و آب در موسسه خاکشناسی دایر شد .
جداکردن ذرات خاک در تمام طول یک حادثه بارندگی اتفاق می افتد، حتی اگر جریان سطحی نیز در این میان بوجود نیاید.
مقدار خاک برداشت شده توسط ضربه قطرات باران :
DETR = 0/108 * CDR* SKDR* A* R
DERT : شدت کنده شدن ذرات خاک بوسیله قطرات باران (kg/min)
CDR : فاکتور پوشش گیاهی ( ضریب C در معادله USLE)
SKDR : فاکتور فرسایش خاک (ضریب K در معادله USLE)
A : مساحت برحسب مترمربع
R : شدت بارندگی (mm/ min)
دانلود پاورپوینت فرسایش رودخا نه ای و دو مدل جهت برآورد فرسایش و رسوب تحقیق درس مدلهای فرسایش و رسوب-27 اسلاید