لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 14
راهکارهای چابکی در سازمانهای تولیدی دکتر محمد فتحیان fathian@iust.ac.ir مونا گلچین پور golchinpour_mona@yahoo.com سرور خسروشاهی Soroor.khosroshahi@gmail.com
چکیده
در این مقاله سعی بر آن است تا اهمیت چابکی سازمانها به ویژه سازمانها ی تولیدی ، تاثیر آن بر وضعیت رقابتی سازمان، آمادگی سازمان برای رویارویی با هر نوع تغییر ، کاهش هزینه های سازمانی ، جلب رضایت مشتری و ... مورد بررسی قرار گیرند . در این راستا ویژگیها و اصول کلیدی یک سازمان تولیدی چابک که آن را از دیگر سیستمهای تولیدی جدا می کند ، ابعاد تولید چابک که یک سازمان تولیدی برای حرکت به سوی چابکی باید روی آن تمرکز کند ، معرفی ابزارهای مورد نیاز برای تحقق چابکی و سپس مرور نتایج چابک شدن سازمان و ارائه برآوردهایی در این زمینه ، اهمیت موضوع و جایگاه آن در تولید محصول یا ارائه خدمت روشن شده است .پس از آن ، یک استراتژی رقابتی که سازمان چابک برای غلبه بر رقبا و افزایش فروش خود از آن استفاده می کند ، ارائه شده و علل نیاز سازمانها به تشکیل سازمان مجازی که نمونه کامل سازمانهای چابک هستند ، آمده است . پس از این موارد، مدلی پیشنهادی برای بررسی وضعیت چابکی در سازمانها وراهکارهایی در راستای چابکی سازمانی ارائه شده است و مطالعه موردی با استفاده از این مدل صورت گرفته و نتایج آن در این مقاله آورده شده است .
مقدمهسرعت شاید مهمترین ثروت در هزاره سوم و عصر جدید موسوم به عصر اطلاعات باشد. برای کاستن زمان پاسخگویی و بهبود انعطاف پذیری باید شکل کاملاً جدیدی از سازمانها بهوجود آیند. امروزه رقابت در ابعاد مختلفی مطرح است، مثل سرعت تحویل محصول یا ارائه خدمات به مشتری، افزایش کیفیت محصول یا ارائه خدمات و کاهش قیمت محصول. سازمانها در راستای این هدف باید روی حرکت سریع اطلاعات در امر تولید، مونتاژ، توزیع، عرضه و ... متمرکز شوند. هر چه این حرکت سریعتر باشد، سازمانها سریعتر پاسخگوی نیاز و تقاضای بازار خواهند بود. تغییرات فناوری و کاری ، بقای سازمانها را تهدید می کند. تعداد اندکی ازسازمانهای اطلاعاتی میتوانند نیروهای داخلی خود را تغییر داده و نیروهای خارجی تأثیر گذار را کنترل کنند. اگر چه اکثر سازمانها به اهمیت پاسخگویی سریع به شرایط متغییر بازار آگاه بودهاند، اما هرگز نتوانستهاند طوری طراحی شوند که قادر به انجام آن باشند . هر سازمانی باید خود را در راستای پاسخگویی به مجموعهای از نیروهای داخلی و خارجی، به صورت چابک طراحی کند. سازمانهای مجازی نمونة کاملی از سازمانهای چابک هستند که امروزه با سرعت بالایی در حال شکلگیری هستند و میتوانند پاسخی به این نیاز جدید باشند.
مفهوم چابکی سازمان چابکی به طور کلی توانایی یک سازمان برای درک تغییر محیطی و سپس پاسخگویی سریع و کارا به آن تغییر است. این تغییر محیطی می تواند تغییرات تکنولوژیک و کاری یا تغییر نیاز مشتری باشد. واژه «چابک» توصیف گر سرعت و قدرت پاسخگویی در هنگام مواجهه با رویدادهای داخلی و خارجی سازمان است.سازمانهای چابک نه تنها باید پاسخگوی تغییرات موجود باشند، بلکه با یک آرایش بندی مناسب باید قادر به کسب مزایای رقابتی نیز باشند . در سالهای اخیر، اکثر سازمانهای تولیدی روی کاهش هزینه متمرکز شدهاند، بسیاری سازمانها قادر به حفظ سودآوری خود بودهاند، حتی در شرایطی که قیمت محصولات آنها 40 درصد یا بیشتر افت کرده است. این سازمانها، فعالیتهای بدون ارزش افزوده را شناسایی و حذف میکنند، که این خود در جهت کاهش اتلاف منابع آنهاست . آنها مفاهیمی مثل تولید ناب، تولید بهموقع، شش سیگما و ... را در خود اجرا کردهاند ولی فقط این موارد برای چابکی کافی نیستند . برخی از سازمانها اکوسیستمهایی را ایجاد میکنند که فقط در محیطهای پایدار مؤثرند و با کوچکترین تغییر دچار مشکل میشوند.دو تعریف کلی در رابطه با سازمان چابک به شرح زیر است: 1- یک سازمان چابک، با اتفاقات و تغییرات ناگهانی، به سادگی از پا در نمیآید.2- یک سازمان چابک، سریع السیر، سازگار و قدرتمند است و به تغییرات ناگهانی، فرصتهای جدید بازار و نیازمندیهای مشتری پاسخ سریع میدهد.سازمانهای چابک برای درک و پیشبینی تغییرات محیط کسب و کار طراحی شده و در این راستا به ساختار بندی مجدد خود میپردازند. سه عامل اساسی باعث ایجاد و بقا و ارتقای چابکی سازمانها خواهد بود که عبارتند از: آگاهی، انعطاف پذیری و بهرهوری .موفقیت اقتصادی شرکتهای تولیدی به توانایی تولید کنندگان در شناسایی نیازهای مشتریان و تولید سریع و ارزان محصولاتی مطابق با آن نیازها بستگی دارد.تولید محصول عبارتست از: مجموعه فعالیتهایی که با تعبیری از فرصتهای بازار آغاز شده و با تولید ، فروش و تحویل محصول خاتمه مییابد. تولید موفقیت آمیز نتیجه محصولاتی است که به شیوه سود آور تولید شده و به فروش میرسند. معیارهای کیفیت محصول، قیمت، زمان، هزینه ، توانایی تولید ازجنبههای خاصی با سود آوری مرتبطند و اغلب برای ارزیابی میزان موفقیت تلاشهای مرتبط با محصول از این معیارها استفاده میشود . تقریباً سه تخصص اصلی در هستة مرکزی پروژه تولید محصول هستند که عبارتند از: بازاریابی ، طراحی و ساخت ، مجموعه فعالیتهای مذکور زنجیره تأمین نیز نامیده میشوند. سیستمهای تولیدی به تدریج از سیستم تولید منعطف (FMS) به سمت سیستم تولیدی چابک روی آوردهاند. یا همان سیستم تولید چابک، تنها قادر به انعطاف در برابر تغییر محصول نیست بلکه قادر به دوباره سازی سریع سیستم و پاسخ به نیازمندیهای متغیر و پویای بازار است. به عبارت دیگر تولید چابک حالت پیشرفتة تکنولوژی تولید منعطف است که همراه با ویژگی سطح بالای ساختار بندی مجدد بوده و دارای یک سلول کنترلی برای کنترل کل سیستم تولید چابک است. و نیز قادر به ارتباط با سیستمهای سطح بالاتری مانند MES (سیستم اجرایی تولید) است.
آینده تولید، تولید چابک است. تولید چابک راهی برای تغییر روش تولید، طراحی و ایجاد، مدیریت و بازاریابی سازمانهای بزرگ و کوچک است. برای حرکت به سوی چابکی تولید، بسیاری از شرکتها روش تولیدی خود را تغییر دادهاند. آنها به سمت کاربریهای کامپیوتری رو آورده و خود را هر چه بیشتر از حالت سنتی دور کردهاند. در تولید چابک، تولید کنندگان نگاهی جدید به مشتری دارند. حرکت به سوی تولید چابک، بیشتر یک تغییر اجتماعی است تا یک تغییر تکنولوژیک. در تولید چابک، سازمانها از منبع یابی بیرونی بهره می گیرند. همه چیز در این روش تولید مانند مسائل مالی، افراد، ایدهها و نوآوریها، شراکتی است.چهار اصل کلیدی تولید چابک که آنرا از دیگر سیستمهای تولیدی جدا کرده ، عبارتند از:-1 تحویل ارزش به مشتری-2 اهمیت افراد و نقش اطلاعات-3 همکاری درون سازمانی و بین سازمانی-4آمادگی برای تغییرتولید چابک قابلیت تغییر سریع خط تولید است. تغییر رویه سریع، قابلیت حرکت از مونتاژ یک محصول به محصولی مشابه با آن با کمترین تعویض ابزار و برنامههای نرم افزاری است. هدف در تولید چابک رسیدن همزمان به انعطاف پذیری و بهرهوری بالاست. علت آن است که در یک خط تولید سری ، با خراب شدن یک ماشین یا اضافه کردن یک ماشین جدید، کل خط میخوابد ولی به هنگام افزایش بهرهوری، یک خط تولید موازی بهوجود خواهد آمد که خود باعث افزایش قابلیت اطمینان، خواهد بود، افزایش بهرهوری در اولویت است. عناصر کلیدی ارتقای بهرهوری عبارتند از: کاربرد آخرین فناوری با سرعت بالا، کاربرد تکنولوژی یکپارچه سازی فرآیند ، کاربرد تکنولوژی ابزارهای هوشمند، کاربرد سیستم خط تغذیه منعطف، ابزار کاری و براده برداری سریع.یکپارچه سازی فرآیند فقط در جهت کاهش زمان نبوده، بلکه باعث افزایش دقت ماشین کاری می شود بدون اینکه نیاز به براده برداری مجدد باشد.کوچکی محمولههای تولیدی، کوتاهی زمان تحویل محصول به مشتری، پایین بودن هزینههای تولیدی، همگی لازمههای یک تولید پیشرفتهاند. تحت چنین شرایطی تولید چابک مطلوب میباشد. عناصر مورد نیاز چنین تولیدی عبارتند از: روباتها، تغذیه کنندگان منعطف، نقالهها با روش ساخت محصول به صورت سخت افزاری یا نرم افزاری، ماشینهای هوشمند. با هماهنگی این عناصر یک سلول چابک تولید خواهد شد. طراحی روباتها و ماشینهای مورد استفاده در این سلول چابک، خود عامل مهمی در تضمین ایجاد سیستمی بیخطا و بهره وراست.
ابعاد تولید چابک-1 استراتژیها 2– تکنولوژیها -3 سیستمها -4 نیروی انسانی
-1 استراتژیها : در جهت اجرای الگوی چابک ، استراتژیهای مختلفی مطرح است که عبارتند از: الف) مدیریت زنجیره عرضه در این زمینه تحقیقات روی انواع آسیب پذیری زنجیرههای عرضه، چابکی
مقاله در مورد راهکارهای چابکی در سازمانهای تولیدی