دانلودتحقیق درمورد آداب و رسوم خراسان 50 ص

اختصاصی از سورنا فایل دانلودتحقیق درمورد آداب و رسوم خراسان 50 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 56

آداب و رسوم خراسان

چهارشنبه سوری

نوروز

آبستنی و زایمان

ختنه‌سوران

عروسی

مرگ و عزا

شب چله

چهارشنبه سورى

بخت‌گشائی

شب چهارشنبهٔ آخر سال، یکى از شب‌هاى بسیار دلپذیر و شیرین ایرانى است. در این شب مردم شادى‌ها مى‌کنند و مجالس سور و سرور برپا مى‌سازند و آداب و مراسم مخصوصى انجام مى‌دهند که از هر جهت دل‌انگیز و زیبا است. این آداب و مراسم در هر نقطه و در هر شهرى رنگى مخصوص به خود مى‌گیرد و مطابق ذوق و سلیقهٔ اهالى هر محل به‌طرز خاصى اجراء مى‌گردد. در این شب در تمام شهرها و دهات، ایرانیان آتش مى‌افروزند و با خواندن اشعار شیرین و گرفتن فال و انجام مراسم دیگر نحوست و بدبختى و پلیدى را از خود دور مى‌سازند و در عوض خوشبختى و تندرستى و طالع نیک براى خود آرزو مى‌کنند. از آنجا که آتش از قدیم‌الایام در نزد ایرانیان مقدس و مظهر فروغ یزدان بوده، ایرانیان معتقد هستند که قبل از تحویل سال باید آتش افروخت و زشتى و پلیدى‌هاى سال کهنه را سوزانید و مسکن خود را از نحوست پاک نمود. اما در باب اینکه چرا ایرانیان شب چهارشنبه را براى این‌کار انتخاب کرده‌اند، روایات مختلفى هست، ولى آنچه در خراسان بیشتر مشهور مى‌باشد و تقریباً اکثر خراسانى‌ها به آن معتقد هستند این است که مختار سردار معروف عرب وقتى از زندان خلاصى یافت و به خونخواهى شهداى کربلا قیام کرد براى اینکه موافق و مخالف را از هم تمیز دهد و برکفار بتازد دستور داد که شیعیان بر بالاى بام خانهٔ خود آتش روشن کنند و این شب مصادف بود با شب چهارشنبهٔ آخر سال و از آن به بعد مرسوم شد که ایرانیان مراسم آتش‌افروزى را در شب چهارشنبهٔ آخر سال اجراء کنند.

به عقیدهٔ استاد پور داود افتادن این آتش‌آفروزى به شب چهارشنبهٔ آخر سال علت دیگرى داشته است. وى در این‌باره مى‌نویسد: ”آتش‌افروزى ایرانیان در پیشانى نوروز از آئین دیرین است و همهٔ جشن‌هاى باستانى با آتش که فروغ ایزدى است پیشباز مى‌شود... شک نیست که افتادن این آتش‌افروزى به شب آخرین چهارشنبهٔ سال پس از اسلام است. چه ایرانیان شنبه و آدینه نداشتند، هر یک از دوازده ماه نزد آنان بى‌کم و بیش سى روز بود و هر روز به نام یکى از ایزدان خوانده مى‌شد، چون هرمزد روز ـ بهمن روز ـ اردیبهشت روز و جز اینها. روز چهارشنبه یا یوم‌الاربعاء نزد عرب‌ها روز شوم و نحسى است جا حظ در المحاسن و الاضداد (چاپ مصر ۱۳۵۰ ص ۲۷۷) آورده: ”والاربعاء یوم ضنک و نحس“. شعر منوچهرى گویاى همین روز تنگى و سختى و شومى است:

چهارشنبه که روز بلا است باده بخور بسا تکین مى‌خور تا به عافیت گذرد

این است که ایرانیان آئین آتش‌افروزى پایان سال خود را به شب آخرین چهارشنبه انداختند تا پیش‌آمد سال نو از آسیب روز پلیدى چون، چهارشنبه برکنار ماند. (استاد پور داود، اناهیتا، به کوشش مرتضى گرجی، از انتشارات امیرکبیر سال ۱۳۴۳ ص ۷۳ و ۷۴).

آداب چهارشنبه سورى بر دو قسم است:یکى آداب عمومى که همه در آن شرکت مى‌کنند و مهم‌ترین آنها آتش افروزى در شب مزبور مى‌باشد و دیگر آداب خصوصى که مخصوص زن‌ها است و مردها حق شرکت در آن‌را ندارند.

اول مراسم عمومى ـ خراسانى‌ها در شب چهارشنبه سورى نزدیک عروب آفتاب هفت بوته (یا سه بوته) آتش در وسط کوچه و یا در صحن حیاط گذاشته و به اصطلاح خودشان ”بته روشن مى‌کنند“ سپس پیر و جوان و کوچک و بزرگ از روى بوته‌هاى آتش مى‌پرند و براى دفع پلیدى‌ها این شعر را مى‌خوانند: زردى ما از تو سرخى تو از ما

زن‌هائى که بچهٔ کوچک و شیرخوار دارند، بچه‌هاى قنداقى را در بغل گرفته شادى‌کنان و قهقه‌زنان آنها را از روى آتش رد مى‌کنند. در دهات اطراف خراسان در موقع پریدن از روى آتش مى‌گویند:

آلا٭ بدر بلا بدر دزد حیز از دها٭ بدر

”آلا“ یعنى آل‌ها و آل، زنى است بسایر لاغر و قد بلند و سرخ‌روى که بینى‌ او از گل و کار او دزدیدن جگر زائوها است (از عقاید کلثوم ننه).

٭ (deha) یعنى ده‌ها.

پس از آن آتش را مى‌گذارند تا آخر بسوزد زیرا خاموش کردن آتش و فوت کردن به آن‌را بد مى‌دانند. وقتى آتش تا آخر سوخت و خاکستر شد یکى از اعضاء خانواده خاکستر آن را برمى‌دارد مى‌برد سر چهار راه مى‌ریزد تا باد ببرد.٭ این مراسم تقریباً در تمام ایران با مختصر تفاوتى اجراء مى‌شود و تفاوت آن بیشتر در شعرى است که

دانلود آداب عبادت

اختصاصی از سورنا فایل دانلود آداب عبادت دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت فایل:  ورد ( قابلیت ویرایش و آماده چاپ ) 

 قسمتی از محتوای متن

تعداد صفحات : 29 صفحه

آداب عبادت‌ عبادت در شریعت اسلام فقط امری معنوی و روحانی به نظر می‌رسد وانسان فکر می‌کند عبادات با فضیلت و اخلاق رابطه‌ای ندارند و می‌گوید: «نماز برای خدا و حج زیارت خانه خدا است‌، زکات وسیله نزدیکی به خدا و روزه راهم برای خدا می‌گیرند و.
.
.
» ولی با کمی دقّت در عبادات متوجّه می‌شویم که با ارزش‌ترین درسهای فضیلت و اخلاق در پرتو عبادات اسلامی تأمین می‌گردد.
به همین دلیل پیامبر اسلام‌ صلی الله علیه و آله و سلم در ابتدای بعثت فرمودند:«برانگیخته شدم تا فضایل اخلاقی را به سر حدّ کمال برسانم‌».
(1) که حضرت با این فرمایش نقش عبادات اسلامی را در رشد اخلاق و فضیلت بیان فرموده‌اند.
بنابراین عبادات اسلامی علاوه بر اینکه عبادت هستند جزو فضایل اخلاقی ‌نیز به حساب می‌آیند.
عبادت و تهذیب نفس‌ به تعبیر دیگر، عبادات در اسلام نوعی تطهیر روحی و تنظیم اجتماع هستند در حالی که پرستش خداوند نیز به حساب می‌آیند.
این مطلب فقط به عبادات ‌اختصاص ندارد یعنی همه دستورات اسلامی دارای فواید و منافع همه جانبه ‌می‌باشند.
با اینکه دستورات اسلام هر یک دارای نشانه مخصوصی هستند، برخی راعبادت می‌نامند، برخی جزو فضایل و اخلاقیات هستند و پاره‌ای از آنها جزو حدود و برخی هم برای تنظیم اجتماع وضع شده‌اند.
امّا بسیار مشکل است که ‌بتوان میان دستورات مختلف اسلام تفکیک ایجاد کرد و خاصیّت حکمی یانهیی و امری‌ِ هر یک را منحصر به امری خاص دانست‌.
به این دلیل که اسلام‌، جهان آفرینش را به نظر وحدت می‌نگرد، خداوند یکتا است‌، افراد بشر مانند دانه‌های شانه مساوی هستند، کتاب آسمانی یکی‌است‌، پیامبر اسلام‌ صلی الله علیه و آله و سلم یکی است و معاد و بازگشت به سوی خداوند نیز یکی است و خلاصه همه قوانین شریعت اسلام در قسمتهای مختلف زندگی عقل‌، روح‌، بدن‌، دنیا و دین و عمل و عبادت همه و همه یک هدف و یک ‌مسیر را دنبال می‌کنند.

دانلود آداب سخن گفتن پیامبر اعظم

اختصاصی از سورنا فایل دانلود آداب سخن گفتن پیامبر اعظم دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دسته بندی : علوم انسانی _ معارف اسلامی ، تحقیق

فرمت فایل:   ( قابلیت ویرایش و آماده چاپ ) 

فروشگاه کتاب : مرجع فایل 

---

 قسمتی از محتوای متن ...

تعداد صفحات : 4 صفحه

آداب سخن گفتن پیامبر اعظم(ص)  پیامبر هرگز بدون جهت‏سخن نمى‏گفت، و اگر سخنى مى‏گفت‏ بیشتر جنبه موعظه و پند داشت، یا مطلبى را مى‏آموخت و یا به معروف و خیرى امر مى‏کرد و یا از شر و منکرى مردم را باز مى‏داشت، تمام‏سخنانش سودمند و یک کلمه، نه بلکه یک حرف، پوچ و بى‏ارزش نبود، زیرا خوب مى‏دانست که: «و ما یلفظ من قول الا لدیه رقیب عتید» وانگهى پیامبر اسوه است و الگو و اوست انسان کامل.
پیامبر کسى‏است که نخستین آفریده پروردگار، نور مبارکش است: «اول ما خلق‏الله نورى‏» پس، از این نور کامل چیزى تراوش نمى‏کند جز نور، و هر چه مى‏گوید گفته خدا است «و ما ینطق عن الهوى ان هو الا وحى‏یوحى‏».
  پیامبر هرگز از ذکر خدا غافل نمى‏شد.
در روایت است: «ولایجلس و لایقوم الا على ذکر» او نمى‏نشست و برنمى‏خاست جز با ذکر و یاد خدا.
پیامبر در هر آن قرین و همنشین ذکر خدا بود چه بر زبان آورد و چه در دل گوید.
او خود ذکر خدا را کفاره مجلس‏ مى‏دانست و اعلام مى‏داشت که اگر در مجلسى یاد خدا نباشد یا ذکرى ‏از اهل بیت که آن نیز یاد خدا است، پس آن مجلس بر اهلش وزر و وبال است و نحس است و شوم.
و اگر حضرت مى‏خندید از تبسم تجاوز نمى‏کرد «جل ضحکه التبسم‏» زیرا قهقهه و خنده با صدا با شئون ‏انسان مودب منافات دارد چه رسد به انسان کامل و چه رسد به اشرف‏ مخلوقات.
پیامبر آرام و آهسته سخن مى‏گفت و هیچ گاه فریاد نمى‏زد و صدا را بلند نمى‏کرد.
و مجلس آن حضرت نیز از چنان آرامشى‏ برخوردار بود که عین ادب و تواضع است و کسى در مجلس پیامبر بلند سخن نمى‏گفت «و اغضض من صوتک‏» و دستور هم همین بود که ‏کسى صدایش را بالاتر از صداى رسول الله نکند «لاترفعوا اصواتکم‏فوق صوت النبى‏» و چون خود حضرت آهسته و آرام سخن مى‏گفت لذا مجلسش بسیار آرام و باوقار بود که حتى صداى به هم زدن بال ‏پرنده به گوش مى‏رسید.
 «لایقطع على احد کلامه‏» هرگز سخن کسى را قطع نمى‏کرد و تاشخصى مشغول سخن گفتن بود، به او خوب گوش مى‏داد و پس از تمام‏شدن سخنش آرام پاسخش را مى‏گفت.
و چنان اصحابش را تربیت کرده ‏بود که هرگاه لب مبارکش به سخن وا مى‏شد، تمام حاضران ساکت‏ مى‏شده و سرا پا گوش مى‏شدند «کان على رووسهم الطیر» و هرگاه‏ سخن حضرت تمام مى‏شد بدون آنکه سخنانشان با هم تزاحم کند، با هریک به نوبت‏ حرف مى‏زد.
اهمیت و تربیت و کنترل زبان اگر قبول کردیم که زبان شرورترین و پر منعفت ترین عضو بدن و قابل کنترل ترین عضو در بدن است بالطبع این سؤال پیش می آید که چگونه می توان این عضو مهم را تربیت کرد و تحت کنترل درآورد نتیجتاً بنا به اهمیتی که این عضو دارد تربیت آن و آداب سخن گفتن نیز اهمیت بسیاری دارد.

  متن بالا فقط تکه هایی از متن به صورت نمونه در این صفحه درج شده است.شما بعد از پرداخت آنلاین فایل را فورا دانلود نمایید

بعد از پرداخت ، لینک دانلود را دریافت می کنید و ۱ لینک هم برای ایمیل شما به صورت اتوماتیک ارسال خواهد شد.

( برای پیگیری مراحل پشتیبانی حتما ایمیل یا شماره خود را به صورت صحیح وارد نمایید )

«پشتیبانی فایل به شما این امکان را فراهم میکند تا فایل خود را با خیال راحت و آسوده دریافت نمایید »

دانلود مراحل خوشنویسی و آداب و وظایف خوشنویسان

اختصاصی از سورنا فایل دانلود مراحل خوشنویسی و آداب و وظایف خوشنویسان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت فایل:   doc 

 قسمتی از محتوای متن Word 

تعداد صفحات : 20 صفحه

مراحل خوشنویسی و آداب و وظایف خوشنویسان آغاز و انجام خوشنویسی به شش دوره منقسم است: ابتدائی ، متوسطه ، خوش ، عالی ، ممتاز ، استادی از میان علاقه مندانی که قدم در راه فراگیری این هنر می گذارند کمتر کسی یافت می شود که تمام این راه را طی کند و به استادی برسد.
بیشتر آنان در رسیدن به یک ، دو ، یا سه دوره ی آن توفیق می یابند ؛ زیرا کاری پر زحمت و مشکل است که فقط عشق و علاقه آسانش می کند و در خور حوصله هر کس نیست مخصوصاً زندگی ماشینی امروز و مشغله ی زندگی متنوع، کمتر به اشخاص اجازه می دهد که به این هنر ارزنده بپردازند و در این راه پیشتر روند و جز دلباخته ای به ادامه و تکمیل آن نمی پردازد.
لکن قدر لازم برای هر با سواد این است که اگر چه مدت کوتاهی ، نزد استاد ، با مختصری از اصول و قواعد صحیح نوشتن کلمات و ترکیبات آن آشنائی پیدا کند ، تا حدی که خطی خوانا و روشن داشته باشد و بیننده و خواننده را در آن رغبتی دست دهد و این خود طی دوره ی ابتدائی و رسیدن به آغاز دوره ی متوسطه حساب می شود.
از این پس به نسبت علاقه مندی و فعالیت و استعداد می تواند به مراتب بالاتر برود تا اینکه به ترتیب، دوره های خوش و عالی و ممتاز را بگذراند و کم کم به مقام استادی نایل گردد.
لذا برای فراگیر ِ مبتدی لازم است روی حروف و کلمات سرمشق استاد دقت کند و حرکات و گردشهای آن را در نظر بگیرد ، هر چند که بد و ناصاف نویسد به صبر و حوصله کلمات را در حد و اندازه ی سرمشق نقل و تکرار کند و تا مدتی بدون سرمشق و از پیش خود چیزی ننویسد و پیوسته از شیوه و اسلوب استاد پیروی نماید تا به نیروی طبع و قابلیت، شیوه و ربط استاد را به دست بیاورد و دستش در این کار قوت یابد.
لازم است که قلم مشق را به اندازه ی درشتی و ریزی خط سرمشق انتخاب کند و از مشق کردن روی سرمشقهای ناقص که استادانه نیست برحذر باشد و تا جایی که ممکن است روی خط بد و ناقص نگاه نکند.
سلطانعلی مشهدی گوید: جمع می کن خطوط استادان                          نظری می فکن در این و در آن طبع تو سوی هر کدام کشید                          جز خط او دگر نباید دید تا که چشم تو پر شود ز خطش                      حرف حرفت چو دُر شود ز خطش پس از اینکه خط او نیرو گرفت گاهگاه از ذهن خود کلمات و عباراتی بنویسد و آنگاه با خط استاد و سرمشقها مقایسه کند و یا به نظر استاد برساند.
به طوری که استادان اشاره فرموده اند مشاقی و تمرین را سه مرحله است: نظری، قلمی ، ذهنی(یا خیالی).
نظری: دقت در روی حروف و کلمات خطوط استاد و در نظر گرفتن گردشها و حرکات آن است که با نگاه کردن انجام می شود و در طبع و ذهن طالب آن اثر می گذارد.
قلمی: نقل کردن حروف و کلمات سرمشق به وسیله قلم است که از روی تقلید و محاکات انجام می گیرد.
ذهنی: آن است که مشاق پس از آشنائی با قواعد خط و شیوه و ربط استاد، بدون تقلید از سرمشق و با ذهنیت خود – عشقی و ذوقی – عباراتی بنویسد تا نیروی خطی خود را بسنجد.
سلطانعلی مشهدی در اشعار خود به دو مشق نظری و قلمی اشاره کرده و می گوید: بر دو نوع است مشق و ننهفتم                                  تا توای خوبرو جوان گفتم قلمی خوان یکی و گر نظری                                      که بود این سخن هنی و مری قلمی مشق کردن نقلی                                           روز، مشق خفی و شام، جلی نظری دان گاه کردن خط                                     بودن آن گه ز لفظ و حرف و نقط هر خطی را که نقل خواهی کرد                                  جهد کن تا نکوبی آهن سرد حرف حرفش نکو تأمل کن                                      نه که چون بنگری تغافل کن قوت و ضعف حرفها بنگر                                      دار ترکیب آن به پیش نظر در صعود و نزول او می بین                                    تا که حظی بری از آن و از این باش از شَمره های حرف آگاه                                تا بود صاف و پاک و خاطره خواه اظهرهروی به سلطانعلی مشهدی از راه نصیحت می گفته است: در مشق کوتاهی مکن پیوسته ای سلطان علی    در روز کن مشق خفی ، در شام کن مشق جلی قاضی احمد غفاری شاعر و خوشنویس گفته است: چهل سال عمرم به خط شد تلف                                 سر زلف خط ناید آسان بکف زمشقش دمی هر که غافل نشست                            چو رنگ حنا رفت خطش زدست مکن جز به تحریر اوقات صرف                            که صورت نمی یابد از صوت حرف ضیاء الدین محمد یوسف در رساله ی خود گوید: خواهی که ترا بلند سازد                                          آوازه نیک در جهان مشق بشنو زمن شکسته خاطر                                         اول تعلیم، بعد از آن مشق کسی که بخواهد به هدف خود برسد و از روی اصول و هندسه خط و کیفیت خوشنویسی به درجات عالی خط نائل گردد از آغاز کار باید شاگردی و تلمذ استادی را اختیار کند تا او را در این فن رهبری و ارشاد نماید.

(توضیحات کامل در داخل فایل)

 

متن کامل را می توانید دانلود نمائید چون فقط تکه هایی از متن در این صفحه درج شده به صورت نمونه

ولی در فایل دانلودی بعد پرداخت، آنی فایل را دانلود نمایید

تحقیق در مورد آداب نماز

اختصاصی از سورنا فایل تحقیق در مورد آداب نماز دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 5

وضو

مدینه ظاهری وضو شستن و مسح نمودن است که قسمتی از بدن با آب پاک می شود و باطن وضو قلب را تطهیر می کند مانند آبی که از آسمان می آید و کار پاکیزه نمودن جسم را بر عهده دارد. نمازگذار نیز با شستن صورت قلب خود را از هرچه غیر خداست پاک می کند و با شستن دستها از آلددگی دنیا پاک می شود و با مسح سر و پا خود را از گام نهادن در مسیر دنیاطلبی باز می دارد.

اذان و اقامه

اذان در لغت عربی به معنای اعلام کردن و آگاه نمودن است و مدینة ظاهری فرارسیدن وقت نماز است. اقامه نیز به معنای برپا ساختن و مداینه ظاهری برپا ساختن نماز و دعوت به مناجات الهی است. در مقام باطنی اذان فراخوانی تمام هستی است و اقامه نیز در نزد اهل معرفت احضار تمام موجودات در محضر ربوبی است و قیام نمازگذار در محضر خداوند اذان گفتن با چهار الله اکبر است و ظاهر آن اعتراف به عظمت و بزرگی خداوند است و باطن آن اعتراف به عجز و ناتوانی از درک و توصیف حق تعالی بعد از تکبیر ذکر مبارک اشهد ان لااله الالله به یگانگی و یکتایی معبود شهادت داده و برای اینکه در آن مقام استقرار بیشتری یابد شهادت را تکرار می کند و با ذکر اشهد ان محمد رسول الله و اشهد ان علیاً ولی الله به رسالت پیامبر و ولایت علی (ع) شهادت می دهد و باز برای تأکید و استقرار در عمل جان هر شهادت را تکرار می کند و آنگاه تمام هستی را مخاطب ساخته و آن را به شتاب برای نماز فرا می خواند سپس نمازگزار از سر اجمالی نماز و رسیدن به فلاح و رستگاری است و برتری از همه اعمال خبر می دهد و فطرت کمال جو و آزادی طلب خود را بنگ می زند حی علی الفلاح و حی علی خیر العمل پس از بیدار شدن فطرت دوباره خدای را به بزرگی یاد می کند و سپس کلمه مباره توحید لااله الا الله را به تکرار به زبان می راند تا اعتراف به ناتوانی از توصیف خداوند و گواهی به یگانگی او در قلبش بیش از پیش اسقرار یابد.

قیام

ظاهر قیام بر پا داشتن بدن بصورت مستقیم و به دور از اعواج و کثری در مقابل پروردگار است و باطن آن بر پا داشتن قلب خویش از مقام عبودیت و قرارگرفتن در صراط مستقیم انسانیت و پرهیز از هرگونه افراط و تفریط و انحراف ایستادن در حالت متعادل از اعتدا روحی و اخلاقی نمازگزار و تعادل خوف و رجاء در وجود او به گونه ای که نه خوف بر رجاء غلبه یابد و نه رجاء بر خوف پیشی گیرد. شایسته آن است که انسان در این حالت سر خویش را که شریف ترین عضو بدن است از راه تزلزل و سکنت پایین اندازد و آن را نشانه تواضع و خضوع قرار دهد.

نیت

نیت عبارت است از تصمیم و عزم به انجام دادن یک عمل و نیت را در نماز مراتبی است که متناظر با مراتب معنوی نمازگزار است. نیت در نزد مردم عامه بر پا داشتن نماز به عزم اطاعت خداوند از سر طمع ورزی در بردن ثواب یا به دلیل ترس از کیفر الهی و در نزد اهل معرفت عزم بر اطاعت خداوند است. یکی از آداب مهم نیت را که در تمام عبادات جریان دارد اخلاص است و اخلاص، پاک کردن عمل از هرگونه شائبه غیر خدایی است.

قرائت

قرائت عامه مردم آن است که ظاهر الفاظ و عبارات نماز را به صورت صحیح و شایسته بر زبان جاری سازد و کمال قرائت آنان در این است که همراه با تلفظ عبارات به معانی عرضی و ظاهری آن نیز بیاندیشند اما قرائت خاص مردم آن است که حقایق و لطایف کلام الهی را در قلب و جان خود ظاهر گردانند و مراتب ژرفتری از قرائت به اهل معرفت و اهل دل اختصاص دارد.

رکوع

شایسته است که نمازگزار پس از اتمام قرائت و پیش از رکوع تکبیر گوید و ادب تکبیر آن است که تمام عظمت و جلال حق تعالی را در نظر آورد و مقام ضعف و عجز و فقر و ذلت خویش را متذکر گردد. باطن رکگوع آن است که نمازگزار به مقام ذلت و مسکنت در برابر پروردگار وارد می شود و انوار عظمت ربوبی را مشاهده می کند. رکوع مشتمل است بر تسبیح و تعظیم و تمجید پروردگار. سبحان ربی العظیم و بحمده حقیقت تسبیح تنزیه خداوند از توصیف و تعریف است.

سجده

سجده در نزد اهل معرفت سر تمام نماز و آخرین منزل تقرب به محبوب است. باطن سجود چشم فرو بستن از غیر خداست و هجرت کردن از تمام کثرت ها به سوی والاترین مراتب توحید نمازگزار است.