مقدمه
میخکوبی خاک (nailing) روش جدیدی است که به دلیل اقتصادی بودن و مزایای منحصربفرد خود، به عنوان راه حل بسیار مناسبی در موارد مختلف از جمله پایدارسازی شیبها و شیروانیها و افزایش ظرفیت باربری و محدود کردن تغییر شکلها با ایجاد حداقل دست خوردگی در وضعیت طبیعی زمین کاربردهای فراوانی دارد. استفاده از این روش تسلیح خاک، طی دو دهه اخیر در اکثر کشورهای پیشرفته و در حال توسعه جهت پایدارسـازی گودبرداریها و همچنین پایدارسازی شیبـهای طبـیعی کاربرد وسیعی پیدا کرده است. برخی از کاربردهای وسیع این روش تسلیح خاک شامل پایدارسازی شیبهای طبیعی و یا ترانشه‌های مجاور راهها، تعریض راهها، گودبرداری در مجاورت سازه‌های موجود، پایدارسازی و مقاوم سازی سازه‌های نگهبان قدیمی و ... می‌باشد.
مقایسه با سایر روشهای پایدارسازی
روش Nailing در مقایسه با سایر روشهای پایدارسازی خاک دارای ویژگیهای بارزی می‌باشد که در ذیل به صورت فهرست‌وار به آنها اشاره می‌گردد.
- بعد اقتصادی
باتوجه به این امر که اجرای میخکوبی مبتنی بر استفاده از حجم کم مصالح مشتمل بر فولاد و سیمان، هزینه‌های پائین تجهیز کارگاه و نیز حجم بالای کار نیروی انسانی در زمان کوتاه می‌باشد، روش میخکوبی در مقایسه با سایر روشهای تسلیح دیواره‌های خاکی نظیر اجرای شمعهای نگهدارنده، دیوار خاک مسلح، دیوارهای پشت بند دار و غیره که مبتنی بر استفاده از حجم زیاد مصالح و یا بکارگیری ماشین‌آلات سنگین و گران‌قیمت می‌باشند، در برخی پروژه‌ها بسته به شرایط پروژه و احجام کار اقتصادی‌تر است. امکان اجرای فونداسیون سازه‌ها در تمامی سطح اشغال گود بدلیل عدم استفاده از عناصر سازه‌ای ضخیم و قطور در حاشیه پیرامون گود و استفاده بهینه از تمامی فضای زمین در طبقات از جمله مهمترین مزایای اقتصادی این روش برای کارفرمایان و سرمایه‌گذاران می‌باشد.
- بعد اجرایی
ماشین‌آلات اجرای میخکوبی در مقایسه با ماشین‌آلات اجرایی سایر روشها دارای ابعاد و حجم کمتری می‌باشد، و در پروژه حاضر بعلت نیاز به اجرای عملیات بر روی داربست و در شرایط دشوار، علاوه برآنکه دارای قابلیت حمل و جابجایی آسان در کارگاه می‌باشد، امکان اجرای عملیات در چند جبهه کاری مختلف بدون تداخل کاری را فراهم می‌نماید. همچنین قابلیت تجهیز سریع و آسان ماشین‌آلات سبک اجرای میخکوبی، استفاده از آن را در ساختگاههای با دسترسی نامناسب و سخت، میسر می‌نماید. از سوی دیگر آلودگی صوتی و ارتعاشی کمتر در محیط نسبت به دیگر روشهای تسلیح، امکان استفاده بهینه از این روش را در محیطهای شهری فراهم می‌نماید.
یکی از برترین ویژگیهای میخکوبی قابلیت اجرای آن در شرایطی است که امکان خاکبرداری و خاکریزی مجدد و یا اجرای شمعها یا دیوارهای نگهبان به دلیل محدودیت مکانی موجود نمی‌باشد. در این شرایط با اجرای همزمان خاکبرداری و تسلیح و استفاده بهینه از فضای کاری موجود، روش میخکوبی راهگشای بسیاری از محدودیتها خواهد بود.بدلیل توزیع یکنواخت عناصر تسلیح در دیواره شیروانی یا گود، قابلیت انعطاف‌پذیری اجرایی میخکوبی از جهات مختلف بسیار بالاست. بدین معنی که اولاً امکان تسلیح سطوح مختلف خاکبرداری با شکلهای پیچیده در مقطع – مثلاً به صورت پله‌ای و ...- وجود دارد، در ثانی در صورت تغییر مشخصات خاک در سطح دیواره خاکی و برخورد به نقاط مشکل‌دار نظیر قطعات تخته سنگ، لایه‌های ریزشی و یا عوارض زیرزمینی، چاهها، تاسیسات و ... امکان تغییر محل اجرای میخها در حین عملیات اجرایی به آسانی مهیا خواهد بود.
استفاده از روش نیلینگ، امکان اجرای یکپارچه فونداسیون در کف گود را پس از عملیات پایدارسازی فراهم می‌سازد که در مقایسه با سایر روشها نظیر شمعهای با پشت بند و یا سازه‌های خرپایی که نیاز به استفاده از مهارهای داخل گود و اجرای مرحله به مرحله فونداسیون و خاکبرداری مقطعی حاشیه پی همسایه را بهمراه دارند از مزایای مهم این روش به حساب می‌آید. بخصوص در پروژه حاضر و با توجه به بتنی بودن اسکلت سازه اصلی، بکارگیری سازه‌های نگهبان از نوع خرپای فلزی، مستلزم صرف زمان و هزینه اضافی جهت تجهیز کارگاه با پرسنل، ماشین‌آلات و مصالح متفاوت (بتن و فولاد)، خواهد بود.
- بعد فنی
با توجه به اینکه اصول مفهومی استفاده از میخکوبی، استفاده از پتانسیلهای مقاومتی توده خاک برای تحمل بارهای جانبی است، بنابراین استفاده از این روش، کاربرد المانهای سنگین باربر را (چه در داخل توده خاک و چه در جدار خارجی دیواره) منتفی می‌نماید. توزیع یکنواخت عناصر باربر درون توده خاک باعث کاهش نیروهای وارد بر جدار خارجی و در نتیجه عدم نیاز به دیوار باربر در سطح تمام شده کار می‌شود. این امر همچنین با افزودن بر درجه نامعینی سیستم تسلیح توده خاک، امکان وقوع گسیختگیهای کلی و جزئی را محدودتر می‌نماید.
همچنین نتایج تجربیات ثبت شده در عملکرد دیواره‌های مسلح شده با میخکوبی در شرایط زلزله، حاکی از رفتار نرم اینگونه سازه‌های خاکی در بارگذاری لرزه‌ای و در نتیجه عملکرد مناسبتر در جهت ایمنی بیشتر در مقابل گسیختگیهای ناگهانی می‌باشد.با توجه به اجرای مرحله به مرحله و خاکبرداری مقطعی در روش Nailing و عدم نیاز به خاکبرداری کل ارتفاع گود در یک مرحله، ایمنی این روش در مقایسه با سایر روشهای پایدارسازی گود بسیار بالاتر بوده و هیچگونه تهدیدی را متوجه ساختمانهای همسایه و مجاور نمی‌نماید.
