چکیده
در این مقاله روند توسعه بیمه کشاورزی و وضعیت کنونی بیمه درکشورهای جهان مورد مطالعه قرار گرفته و موانع و چالش های فراروی آنها بررسی شده است . با انجام این مرور وضعیت بیمه در ایران و چالشهایی که بیمه کشاورزی در ایران با آن مواجه است مشخص و تحلیل شده و راههای مقابله با آنها ، با توجه به تجربه های جهانی و در نظر گرفتن شرایط خاص کشور، پیشنهاد شده است. کلید واژه ها : بیمه کشاورزی، صندوق بیمه ، چالشها و موانع ، تجربه های جهانی
مقدمه
همانند بسیاری از کشورهای در حال توسعه، ایران کشوری است که بخش کشاورزی آن نقش مهمی در اقتصاد کشور ایفا می کند. فراهم کردن اشتغال برای بیش از 24 درصد از جمعیت شاغل کشور و داشتن11/15 درصد سهم از تولید ناخالص داخلی گویای همین واقعیت است (مرکز آمار ایران, 1382 ) با توجه به اینکه چگونگی تغذیه جمعیت رو به رشد دنیا و کاهش فقر از چالشهای جدی کشاورزی در دنیا و از جمله کشور ایران در قرن 21 است، لذا طبیعی است که بخش کشاورزی همچنان در مرکز توجه تمامی برنامه های توسعه اقتصادی و اجتماعی قرار داشته باشد و رشد و توسعه آن یکی از اهداف استراتژیک این برنامه ها باشد. اما فعالیت در بخش کشاورزی یکی از پرمخاطر هترین فعالیتهای اقتصادی است. زیرا در فعالیتهای کشاورزی انواع مخاطرات طبیعی، اجتماعی، اقتصادی و عمدی دست به دست هم داده و مجموعه شکننده و آسیب پذیری را برای تولیدکنندگان د ر این بخش فراهم می آورند. عوامل کنترل ناپذیر نظیر عوامل جوی، از جمله سیل، تگرگ، باران های تند، خشکسالی، گرما و سرمای شدید، باد و توفان از یک سو و هجوم آفات و بیماریها و آتش سوزی در کنار تغییرات بازار از سوی دیگر همواره تهدیدی جدی برای فعالیت در بخش کشاورزی بوده وسرمایه گذاری در این بخش را برای صاحبان اندیشه تولید و سرمایه پر مخاطره و عرضه کالا را برای مصرف کنندگان محصولات کشاورزی پر نوسان نموده است نوسانات زیاد در تولید و قیمتها موجب بروز تغییرو نوسان در درآمد تولید کننده می شود و بی اطمینانی در درآمد او ایجاد می کند. این بی اطمینانی در درآمدهای آینده، تولید را در کوتاهمدت مشکل و برنامه ریزی دراز مدت اورا را پیجیده می کند و ادامه فعالیت وی را با ابهام رو برو می سازد. لذا چنانچه این مخاطرات مدیریت نشود توسعه کشاورزی مختل و رفاه تولید کننده ومصرف کننده ، هردو ، کاهش می یابد. به طوری که گفته شد تولیدکنندگان محصولات کشاورزی درمحیطی مجبور به تصمیمگیری درباره تخصیص منابع به تولید محصولات مختلف هستند که نسبت به شرایط اقلیمی و اقتصادی و همچنین قیمت ها و عملکرد محصولات عدم اطمینان وجود دارد. از دیدگاه نظری و در مطالعات تجربی نشان داده شده است که این بی اطمینانی نسبت به قیمت و عملکرد بر تصمیمات تولیدکنندگان در نحوه استفاده از نهاده های تولید و نیز تولید محصولات تأثیر عمیقی می گذارد به عنوان مثال رابینسون و باری(1987) نشان داده اند که میزان مصرف نهاده ها در شرایط وجود ریسک متفاوت از سطح مصرف نهاد هها در شرایط اطمینان است و زیر تاثیر نوسانات قیمت محصول و نهاده ها، درجه ریسک گریزی کشاورزان و سطح تولید قرار می گیرد. همچنین جاست و زیلبرمن درمطالعه خود در سال 1986 بیان گفته اند که با فرض وجود ریسک تولید و قیمت، امکان دارد که قانون عرضه صادق نباشد و عرضه محصول به عوامل دیگری همانند درجه ریسک گریزی، توزیع احتمالاتی قیمت و عملکرد و همبستگی بین قیمت ها و عملکرد بستگی داشته باشد علاوه بر این بسیاری از اقتصاددانان اعتقاد دارند که انگیز ههای اقتصادی مثل فراهم ساختن نهاد ه های ارزان، کمکهای فنی و خدمات ترویجی برا یاینکه کشاورزان کوچک، فناوریهای جدید را به کار ببرند کافی نیست بلکه عامل ریسک و عدم حتمیت در نظریه تصمیم گیری، نقش اساسی در رفتار کشاورزان درباره پذیرش فناوری و نهاده های جدید ایفا می کند در شرایط ریسکی، کشاورزان کوچک اولویت را به نجات خانواده خود و معیشت آنها م یدهند (Hennessy & Babcock , ١٩٩٧ ) چنین تفکری منجر به انتخاب روش های سنتی به جای روشهای جدید تولید می شود در نتیجه در شرایط وجود ریسک بالا و فقدان یک سیستم حمایتی و بیمه فن آوری های جدید کمتر پذیرفته می شوند که حاصل آن افزایش هزینه تولید و کاهش توان رقابتی تولید کنندگان در بازارهای داخلی و بین المللی است.
فرمت ورد
تعداد صفحات 21
مقاله موانع و چالشهای فرا روی بیمه کشاورزی