آناتومی دستگاه گوارش:
دستگاه گوارش از لوله گوارش و اعضای مرتبط با آن تشکیل می‌شود. لوله گوارش یک لوله پیچ خورده به طول حدود7 متر است که غذا در حین هضم شدن از آن عبور می‌کند. این لوله شامل دهان، حلق، مری، معده، روده های کوچک و بزرگ، راست روده و مقعد است. اعضای گوارشی مرتبط عبارتند از3 جفت غده بزاقی، کبد، لوزالمعده و کیسه صفرا...
دستگاه گوارش، غذا را به قطعات کوچکتر تبدیل می‌کند تا به وسیله سلولهای
بدن قابل استفاده شوند و مواد باقیمانده را به شکل مدفوع، دفع می‌کند
قسمتهای مختلف دستگاه گوارش:
دهان:نقش دهان در گوارش از یک سو تشخیص کیفیت غذا و از سوی دیگر گوارش آن
است.
غدد بزاقی:
غدد بزاقی بر حسب نوع ترشح به سه دسته تقسیم می‌شوند. سروزی ، موکوسی و مختلط
زبان :
زبان دارای دستجات ماهیچه مخطط است که توسط مخاط پوشیده شده است. 3/2 بخش جلوی زبان جسم زبان و 3/1 عقبی آن ریشه زبان خوانده می‌شود. سطح پوششی (فوقانی) زبان دارای برجستگیهای مختلف است در سطح پشتی زبان جوانه‌های چشایی نیز وجود دارند.
زبان دارای دستجات ماهیچه مخطط است که توسط مخاط پوشیده شده است. 3/2 بخش جلوی زبان جسم زبان و 3/1 عقبی آن ریشه زبان خوانده می‌شود. سطح پوششی (فوقانی) زبان دارای برجستگیهای مختلف است در سطح پشتی زبان جوانه‌های چشایی نیز وجود دارند.
حلق و مری:
حلق چهار راهی است که از جلو به دهان ، از بالا به حفرات بینی و از پایین به مری و نای راه دارد و از این‌رو لقمه غذا یا تکه‌ای از آن می‌تواند به سه راه دیگر راه یابد. ولی هنگام بلع در اثر عمل دقیق واکنشهای خودکار عصبی به بخشهایی به نام زبان کوچک و اپی گلوت به ترتیب راه بینی و نای و همچنین زبان راه دهان را مسدود می‌کند و در نتیجه لقمه غذا فقط به درون مری راه می‌یابد. بلع بوسیله یک مرکز عصبی در بصل النخاع تنظیم می‌شود.
مری لوله‌ای به طول 25 سانتیمتر است. پوشش مری انسان مطبق سنگفرشی است. آستر مخاط شامل بافت پیوندی غربالی ، لنفوسیت و تعداد کمی فولیکول لنفاوی است. زیر مخاط دارای غدد لوله‌ای مخطط ، 3/1 میانی آن دارای ماهیچه مخطط و صاف و 3/1 بخش پایینی آن دارای ماهیچه صاف استی چشایی نیز وجود دارند.
مری لوله‌ای به طول 25 سانتیمتر است. پوشش مری انسان مطبق سنگفرشی است. آستر مخاط شامل بافت پیوندی غربالی ، لنفوسیت و تعداد کمی فولیکول لنفاوی است. زیر مخاط دارای غدد لوله‌ای مخطط ، 3/1 میانی آن دارای ماهیچه مخطط و صاف و 3/1 بخش پایینی آن دارای ماهیچه صاف استی چشایی نیز وجود دارند.
معده
غذا از مری به داخل معده می‌رود. آنجا ممکن است به هم خوردن و تجزیه جزئی آن به وسیله مایعات گوارش کننده تا 5 ساعت طول بکشد تا تبدیل به یک ماده نیمه مایع به نام سوپ معدی شود. مایعات بلعیده شده مثل آب و الکل از معده و روده مستقیماً در عرض چند دقیقه عبور می‌کنند.
معده هر دو عمل ذخیره و هضم غذا را انجام میدهد. سه نوع غده در معده یافت می‌شود. غدد طاق و تنه ، غدد کاردیا و غدد پیلور. غدد تنه دارای چهار نوع سلول‌اند که سلولهای اصلی آنزیم پپسینوژن ترشح می‌کنند و سلولهای حاشیه‌ای اسید کلریدریک ترشح می‌کنند و سلولهای موکوسی گردن موکوس ترشح می‌کنند. حرکات معده که در اثر انقباضات منظم و خودکار ماهیچه‌ای دیواره آن صورت می‌گیرد دو نتیجه دارد یکی مخلوط کردن غذا با شیره معده و دیگری حرکاتی که موجب تحویل غذا از معده به روده کوچک می‌شود
معده هر دو عمل ذخیره و هضم غذا را انجام میدهد. سه نوع غده در معده یافت می‌شود. غدد طاق و تنه ، غدد کاردیا و غدد پیلور. غدد تنه دارای چهار نوع سلول‌اند که سلولهای اصلی آنزیم پپسینوژن ترشح می‌کنند و سلولهای حاشیه‌ای اسید کلریدریک ترشح می‌کنند و سلولهای موکوسی گردن موکوس ترشح می‌کنند. حرکات معده که در اثر انقباضات منظم و خودکار ماهیچه‌ای دیواره آن صورت می‌گیرد دو نتیجه دارد یکی مخلوط کردن غذا با شیره معده و دیگری حرکاتی که موجب تحویل غذا از معده به روده کوچک می‌شود
روده کوچک
روده کوچک لوله‌ای است به طول چهار متر که بین معده و روده بزرگ قرار دارد. دارای سه بخش دوازدهه ، ژژونوم (روده ته) و ایلئوم (روده دراز) است. چهار لایه اصلی در روده کوچک وجود دارد و مخاط مهمترین لایه آن است. دیواره روده باریک دارای چین خوردگیهای فراوانی است و هر یک از چین خوردگیها نیز به نوبه خود دارای برجستگیهای متعددی به نام پرزهای روده است.
دیواره این پرزها به صورت برجستگیهای انگشتانه‌ای در سطح درونی روده دیده می‌شوند. نقش پرزها و چین خوردگیها افزایش سطح جذب است. روده کوچک چند عمل مهم دارد. گوارش غذاها را کامل می‌کند، فرآورده‌های گوارشی را برای ورود به خون و لنف جذب می‌کند. هورمونهایی به خون می‌ریزد که ترشحات لوزوالمعده ، صفرا و معده را تنظیم می‌کند. مقدار مایعات و املاحی را که از بدن دفع می‌شوند در کنترل دارد.
روده کوچک لوله‌ای است به طول چهار متر که بین معده و روده بزرگ قرار دارد. دارای سه بخش دوازدهه ، ژژونوم (روده ته) و ایلئوم (روده دراز) است. چهار لایه اصلی در روده کوچک وجود دارد و مخاط مهمترین لایه آن است. دیواره روده باریک دارای چین خوردگیهای فراوانی است و هر یک از چین خوردگیها نیز به نوبه خود دارای برجستگیهای متعددی به نام پرزهای روده است.
دیواره این پرزها به صورت برجستگیهای انگشتانه‌ای در سطح درونی روده دیده می‌شوند. نقش پرزها و چین خوردگیها افزایش سطح جذب است. روده کوچک چند عمل مهم دارد. گوارش غذاها را کامل می‌کند، فرآورده‌های گوارشی را برای ورود به خون و لنف جذب می‌کند. هورمونهایی به خون می‌ریزد که ترشحات لوزوالمعده ، صفرا و معده را تنظیم می‌کند. مقدار مایعات و املاحی را که از بدن دفع می‌شوند در کنترل دارد.
روده بزرگ
چینهای حلقوی و پرز در روده بزرگ وجود ندارد کریپت وجود دارد و بسیار عمیق است. متوسط قطر آن حدود 6 سانتیمتر است اما در قسمتهای آخر باریکتر می‌شود طول آن 1.5 تا 1.8 متر است. 5 تا 8 سانتیمتر اول آن را روده کور می‌نامند. در روده بزرگ پرز و غده‌های ترشح کننده آنزیم وجود ندارد اما ترشح مخاط در دیواره داخلی آن صورت می‌گیرد. آخرین بخش روده بزرگ راست روده نام دارد.
پس از جذب مواد غذایی در روده کوچک، مانده باقیمانده وارد روده بزرگ می‌شود. بیشتر آب موجود در این مواد به داخل بدن بازجذب می‌شود و ماده دفعی نیمه جامد باقی مانده، مدفوع نامیده می‌شود. مدفوع وارد راست روده می شود و در آنجا تا
چینهای حلقوی و پرز در روده بزرگ وجود ندارد کریپت وجود دارد و بسیار عمیق است. متوسط قطر آن حدود 6 سانتیمتر است اما در قسمتهای آخر باریکتر می‌شود طول آن 1.5 تا 1.8 متر است. 5 تا 8 سانتیمتر اول آن را روده کور می‌نامند. در روده بزرگ پرز و غده‌های ترشح کننده آنزیم وجود ندارد اما ترشح مخاط در دیواره داخلی آن صورت می‌گیرد. آخرین بخش روده بزرگ راست روده نام دارد.
پس از جذب مواد غذایی در روده کوچک، مانده باقیمانده وارد روده بزرگ می‌شود. بیشتر آب موجود در این مواد به داخل بدن بازجذب می‌شود و ماده دفعی نیمه جامد باقی مانده، مدفوع نامیده می‌شود. مدفوع وارد راست روده می شود و در آنجا تا
زمانی که با یک حرکت روده‌ای خارج شود نگهداری می‌شوند
کبد، کیسه صفرا و لوزالمعده:
کبد، کیسه صفرا و لوزالمعده، به تجزیه شیمیایی غذا کمک می‌کنند.
آپاندیس:
زایده این انگشتی شکل و شبیه کولون (روده بزرگ) است. دارای فضای درونی کوچک و فولیکولهای لنفاوی فراوان در آستر مخاط و زیر مخاط است. و طول آن 8 تا 10 سانترمتر بوده و فاقد پرز است. آپاندیس ممکن است عفونی شود و آپاندیسیت ایجاد کند
تصویربرداری سیستم گوارشی :
مری
مری لوله بلند و عضلانی می باشد که غذا و بزاق را از حلق به معده حمل می کند . مری در افراد بالغ دارای طول تقریبی 24 سانتیمتر و قطری حدود 2 سانتیمتر می باشد . مری مانند سایر قسمتهای کانال گوارشی از 4 لایه تشکیل شده است که از خارج به داخل به ترتیب زیر می باشند :
لایه فیبروزی
لایه عضلانی
لایه زیر موکوزی
لایه موکوزی
مری در خط وسط بدن قرار گرفته و از سطح ششمین مهره گردنی یا لبه بالائی غضروف تیروئید آغاز می شود .
اختلالات مری
آشالازی : یک اختلال عصبی عضلانی است که منجر به عدم شل شدن اسفنگتر کاردیا می شود که در باریم سوالو خود را به شکل تنگی صاف با پایان تدریجی که همواره در انتهای تحتانی مری است نشان میدهد.
نقص پر شدگی داخل مجرائی : یک توده غذا می تواند به مری بچسبد و باعث یک انسداد کامل شود این رویداد معمولا با تنگی همراه است .
اتساع مری : دو نوع اصلی اتساع مری وجود دارد ، انسدادی و غیر انسدادی
اتساع ناشی از انسداد همراه با تنگی قابل مشاهده است .
اتساع بدون انسداد با درگیر کردن عضلات باعث اتساع مری می شود به طوری که مری مشابه یک لوله بی اثر بدون حرکات پریستالتیک است .
واریس ها : آزمون تشخیص اولیه برای تائید یا رد کردن واریسهای مری آندوسکوپی است واریسها به صورت نقصهای پر شدگی شفاف پیچ خورده کرمی شکل در باریم سوالو ظاهر می شوند که الگوی مخاطی را به هم ریخته است
وب مری : یک وب ،یک برجستگی باریک طاقچه مانند است که از دیواره قدامی بخش گردنی مری منشا می گیرد برای نشان دادن آن ، آن قسمت از مری باید پر از باریم باشد
دیورتیکول مری : دیورتیکول یک بیرون زدگی دوکی شکل است که معمولا به صورت یک یافته اتفاقی در بخش اینترا توراسیک مری دیده می شود
کاندیدیازیس : درگیری مری با قارچ کاندیدا (مونیلیا ) در افراد شدیدا بیمار یا نقص ایمنی رخ می دهد . این پدیده به صورت یک سری زخم شدگی های مخاطی که در باریم سوالو به صورت برجستگی های نا منظم که به داخل مجرای مری وارد شده اند ، دیده می شود.
عکس ساده مری
عکس ساده به طور طبیعی مری را نشان نمی دهد مگر اینکه خیلی دیلاته باشد (مثلا آشالازی) اما این روش برای نشان دادن اجسام خارجی اوپاک مثل استخوان موجود در مری مفید است .
بلع باریم (باریم سوالو) یک آزمون کنتراست استاندارد است که برای قابل مشاهده کردن مری به کار گرفته می شود .
آزمون باریم مری :
بیمار مقداری باریم می نوشد و عبور آن از مری در مانیتور مشاهده می گردد فیلم از مری در هر دو حالت پر از باریم برای نشان دادن حدود و به دنبال عبور باریم برای نشان دادن الگوی مخاطی برداشته می شود .
مری وقتی پر از باریم است حاشیه صافی دارد ، وقتی خالی و منقبض است باریم به طور طبیعی بین چین های مخاطی قرار گرفته و به صورت سه یا چهار خط صاف موازی به نظر می رسد .َ
امواج پریستالتیک در طول فلوروسکوپی قابل مشاهده اند . آنها به ارامی در طول مری حرکت می کنند تا باریم را هر چه سریعتر به سمت معده سوق دهند. نباید انقباض با تنگی حقیقی اشتباه شود تنگی ثابت است در حالی که موج انقباضی گذرا است
در مرکزی که آندوسکوپی مجرب ، به سهولت در دسترس است اندیکاسیون های باریم سوالو عبارتند از :
-اختلالات بلع شامل تائید یا رد کردن بیرون زدگی حلقی
-تعیین طول تنگی مری
- ارزیابی ریفلاکس معدی – مروی خفیف
نماهای گرافی از مری
نمای AP،PA،مایل و نیم رخ
نمای AP یا PA
بیمار را در حالت خوابیده به پشت یا رو به شکم به شکلی که دست در بالای سر قرار گیرد و بیمار حالت راحتی داشته باشد قرار می دهیم
سر را د رصورت لازم کمی به یک سمت می چرخانیم تا نوشیدن باریم راحت تر باشد
اندام های تناسلی را با حفاظ سربی می پو شانیم
اشعه مرکزی عمود بر T5-T6 خواهد بود
شامل 44 اسلاید powerpoint
دانلود پاورپوینت تصویر برداری رنگی از سیستم گوارش
![دانلود جزوه تایپ شده ، رنگی و مصور \" ترجمه متون و قواعد عربی اول دبیرستان\"](http://videodarsi.sellfile.ir/prod-images/862230.jpg "دانلود جزوه تایپ شده ، رنگی و مصور \\" ترجمه متون و قواعد عربی اول دبیرستان\\"")
