چکیده :
پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان اثربخشی طرح سباح در دستیابی به اهداف کلان تربیت بدنی انجام شد. برای رسیدن به هدف مورد نظر در این پژوهش، این سوال مطرح بود که تأثیر طرح سباح (آموزش شنا) بر کدام یک از ابعاد مورد بررسی(شناختی، اجتماعی، عاطفی ، جسمانی ، روانی و حرکتی)بیشتر می باشد؟ جامعه ی آماری پژوهش حاضر را کلیه دانش آموزان دختر سال سوم ابتدایی مدارس شهرستان ساوه که در سال تحصیلی 90-91 مشغول به تحصیل بوده اند، به تعداد 1200 نفر، تشکیل می دادند که از این جامعه با استفاده از جدول مورگان به تعداد 150 نفر به شیوه تصادفی انتخاب گردید و پرسشنامه محقق ساخته بر روی آنها اجرا شد. سپس داده های به دست آمده از پرسشنامه با استفاده از مدل آماری تحلیل واریانس یک طرفه در نرم افزار Spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که بیشترین تأثیر طرح سباح بر بعد اجتماعی بوده است. بدین معنی که والدین این دانش آموزان بیان می کردند شرکت در کلاسهای آموزش شنا باعث تقویت بعد اجتماعی دانش آموزان به وضوح شده است.
کلید واژگان: طرح سباح(آموزش شنا) ، تربیت بدنی
فصل اول
کلیات
1-1- مقدمه
از جمله اهداف هر جامعه ای، پرورش انسان هایی است که هم از سلامت جسمانی و هم از سلامت روانی برخوردار باشند. یکی از راه های ایجاد سلامت جسمانی، ورزش می باشد. با توجه به اهمیت ورزش در زندگی انسان ها، امروزه به این بعد اهمیت خاصی داده شده است. یکی از طرح هایی که امروزه جهت تقویت و پرورش فرهنگ ورزش و تربیت بدنی در مدارس به اجرا درآمده، طرح سباح می باشد. طرحسباح،طرحآموزششناویژهدانشآموزانپایهسومابتدائیسراسرکشوراستکهباحضورمربیدراستخر،طبقبرنامهوطرحدرسمشخصوشیوهنامهمربوطهطی 12 جلسهاجرامیگردد. مسئولینآموزشوپرورشدرکشورماندریافته¬اندکهسرمایهگذاریوتوجههرچهبیشتربررویایندورهآموزشیوتلاشبرایتحققاهدافآن،میتوانندضمنتغییرنگرشدانشآموزانبهسمتوسویمثبت،چشماندازسلامترابهمیزانقابلتوجهیبهبودبخشد. بنابراینآنچهدراینجاازاهمیتخاصیبرخوردارمیشود،میزاناثربخشیایندورهآموزشیاستکهازدرجهویامیزانتحققاهدافتعیینشدهآندرحیطههایجسمانی،روانیحرکتی،شناختی،عاطفیواجتماعیخبرمیدهد.
1-2- بیان مسئله
بررسیاندیشههاوالگوهایتربیتیدرطولقرنهاوتمدنهانشانمیدهدکهورزشوتربیتبدنیدربافتنظامآموزشیجایگاهمتمایزوبرجستهاییافتهوضمناستفادهگستردهدرحوزههایمختلفاجتماعیبهیکمیانجیتربیتیبرایجامعهشناسانومتخصصینسایرعلومتبدیلشدهاست. زمانیکهصحبتازاهدافتعلیموتربیتبهمیانمیآید،نقشتربیتبدنیبهعنوانیکیازمهمترینابزارها،تحققاهدافراازطریقطرحریزیبرنامههایسالموکاربردیمنجرمیشود. فراهمشدنزمینههایلازمبرایحضورورزشدرپژوهشهاومطالعاتاجتماعیوپرداختنبهآنبهعنوانیکمیانجیتوسعهنگرشهاورفتارهایانسانیامریبودکهدرآغازسهدههپایانیقرنبیستمبرپایهتحقیقاتپژوهشگرانیچونلوشن (1959)،ساتناسمیت(1962)،کنیون،لوی(1965) و ... تحققیافت. رویکردعمومیوکلیدراینراستاایجادنظامآکامیکواحدیبودکهمیتوانستجنبه ها،اهدافوحیطه هایگوناگونتربیتبدنیرادرپرتونظریاتومباحثمختلفوالبتهبرمبنایپژوهشهایبنیادیوکاربردیتبیینوشناسایینماید. بابرقراریپیوندهایکارکردیمیانورزش،تربیتوآموزش،فعالیتهایورزشیبهابزارهایتربیتیبسیارارزشمندیتبدیلشدند (الخولی، 2001).
پاسخبهاینسئوالکهتربیتبدنیچهاهدافوحیطههاییرادرارتباطباکسانیکهبهآنمیپردازنددنبالمیکند،مسئلهایبودکهتوجهبسیاریازپژوهشگرانرابهخودجلبکرد. کرکدرسال 1993،ازطریقبررسیآثاریمنتخب،سهحیطهرابرایتربیتبدنیمشخصنمود: روانیحرکتی،عاطفیوشناختی»لیکنبراساسنظریههایسایدنتاپ(1991)،توسیگنانتوسایدنتاپ(1983) تینینگوسایدنتاپ(1985) کههمگیبرحیطهاجتماعیدرستربیتبدنیاتفاقنظرداشتند،کرکحیطهاجتماعیرانیزبهطبقهبندیخودافزود. برپایهتحقیقاتانجامشدهدرانگلستان(1987) توسطانجمنتربیتبدنیبریتانیاوایرلندشمالی، 9 هدفعمدهآموزشیبرایمربیانتربیتبدنیشناساییشدندکهایناهدافشاملمهارتهایحرکتی،پیشرفتجسمانیوگذراندناوقاتفراغت (حیطهجسمانی)،رشدوپیشرفتشناختیودرکهنرشناختی (حیطهشناختی)،قابلیتاجتماعی (حیطهاجتماعی)،خودشناسی،پیشرفتاخلاقیوثباتاحساسی (حیطهعاطفی) میباشند.
باشناساییاهدافمذکورکهشرحیازتحقیقاتانجامشدهدرپیشینهطرحارائهشدهاست،حضوربرنامه¬هایتربیتبدنیدردورههایآموزشیوتربیتیبهیکضرورتتبدیلشدهوبحثپیراموناثراتمختلفآنبرنگرشهاورفتارهایدانشآموزانودانشجویان،سیرگسترده ایازادامهپژوهشهارادربرگرفتهاست.
طرحسباح،طرحآموزششناویژهدانشآموزانپایهسومابتدائیسراسرکشوراستکهباحضورمربیدراستخر،طبقبرنامهوطرحدرسمشخصوشیوهنامهمربوطهطی 12 جلسهاجرامیگردد. مسئولینآموزشوپرورشدرکشورماندریافته اندکهسرمایهگذاریوتوجههرچهبیشتربررویایندورهآموزشیوتلاشبرایتحققاهدافآن،میتوانندضمنتغییرنگرشدانشآموزانبهسمتوسویمثبت،چشماندازسلامترابهمیزانقابلتوجهیبهبودبخشد. بنابراینآنچهدراینجاازاهمیتخاصیبرخوردارمیشود،میزاناثربخشیایندورهآموزشیاستکهازدرجهویامیزانتحققاهدافتعیینشدهآندرحیطههایجسمانی،روانیحرکتی،شناختی،عاطفیواجتماعیخبرمیدهد. پیتردراکراثربخشیراانجامکارهایدرستتعریفمیکند.
اثربخشی طرح سباح در دستیابی به اهداف کلان تربیت بدنی-- دو فصل اول -- 50 ص