لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 23
مقدمه
علاقه به حیات و حفظ بقاء به طور غریزی در هر انسانی وجود دارد لذا در طول تاریخ، بشر برای دستیابی به ملزومات حیاتی خود از جمله غذا و انرژی به گسترش و توسعه مراتع و زمینهای کشاورزی و معادن پرداخته یا به جهت دفع تجاوز دشمنان خود جنگها و منازعات بسیاری را پشت سر نهاده است. سلاحهایی که جوامع بشری قبل از دوران صنعتی در جنگها بکار می بردند. دست ساز و بسیار ساده بود ؛ بین فرایند های دانش و فناوری و نوع سلاحهایی که جوامع بشری برای بهره گیری از آنها در جنگ ابداع و اختراع می کرده اند؛ ارتباط نزدیکی وجود داشته است. در دوران معاصر این پیوستگی در اثر تحولات و پیشرفتهای عظیم در توسعه بیشتر ؛ « پژوهش و توسعه » پیشرفتهای شگرفی در همه سطوح فنوری پدید آمد.
به طوری که دوران کنونی به ویژه دو دهه اخیر را « عصر انقلاب سوم فناوری » یا « دوران انقلاب در میکروالکترونیک » نامیده اند، تحولات مذکور لزوماً فناوری تسلیحاتی را به شدت تحت تأثیر قرار داد به طوری که همه ابعاد و سطوح این فناوری بسیار پیچیده شده و در خصوص طرحهای نظامی جنبه راهبردی یافته است. پیشرفت سریع علوم و فناوری نظامی در زمینه تولید انواع سلاحهای آفندی توسط کشورهای پیشرفته و عدم توان همپائی سایر کشورها موجب گردیده است تا بحث پدافند به ویژه دفاع غیرعامل توسط کشورهای اخیرالذکر مورد توجه جدی قرار گیرد. با نگرش به اینکه سلاحهای کنترل از راه دور و پیشرفته جایگزین اکثر سلاحهای سنتی گردیده اند و به عنوان مثال با فشار یک دکمه از فواصل دور می توان جان هزاران انسان را مورد تهدید جدی قرار داد توجه به امر پدافند، طبیعی جلوه می نماید. استفاده از سلاحهای کشتار جمعی همانند استفاده رژیم بعثی از سلاحهای شیمیایی در طول 8 سال جنگ تحمیلی علیه جمهوری اسلامی و تجربه جنگ نفت، جنگ افغانستان، مناقشه یوگسلاوی و جنگ اخیر امریکا علیه عراق لزوم توجه به مقوله دفاع، خصوصاً دفاع غیرعامل را مضاعف نموده است. اقدامات دفاع غیرعامل شامل اصول اساسی و ملاحظاتی است که در اغلب کشورهای جهان، این اصول و ملاحظات با کمی اختلاف پذیرفته شده اند ولی شیوه به کارگیری آنها ابتکاری هنرمندانه و خردمندانه است نه اینکه کلیشه ای باشد به همین دلیل وسعت هر اصل به خلاقیتهای فکری بشر و شرایط زمان و مکان بستگی دارد و بعضاً حد و مرزی برای این اصول نمی توان تعیین کرد و لذا در حد غیرقابل تصوری در نحوه بکارگیری اصول دفاع غیرعامل تنوع وجود دارد. در این نشریه سعی گردیده است پس از تبیین اصول و ملاحظات دفاع غیرعامل و موضوعات ذیربط، توصیه هایی چند در خصوص اقدامات دفاع غیرعامل ارائه گردیده است.
تهدیدات و پدافند غیرعامل :
جنگ یکی از عناصر پایدار تاریخ بشری است. به طوریکه جامعه شناسان آنرا به عنوان یک پدیده و واقعیت اجتماعی قلمداد نموده اند. بشریت در طول 5 هزارسال تاریخ تمدن خود 14 هزار جنگ را دیده و در این جنگها بیش از 4 میلیارد انسان جان باخته اند. گفتنی اینکه در طول چند هزار سال تمدن بشری صرفا 268 سال بدون جنگ و مناقشه بوده است، در طی 45 سال (از سال 1945 تا سال 1990) در کره زمین فقط 3 هفته بدون جنگ بوده است و اکثر این جنگها در کشورهای جهان سوم به وقوع پیوسته است.
در قرن بیستم بیش از 220 جنگ به وقوع پیوسته و بیش از 200 میلیون تلفات انسانی داشته است. میهن اسلامی طی سالیان گذشته شاهد چهار جنگ مهم (جنگ تحمیلی، جنگ اول خلیج فارس، جنگ افغانستان و جنگ آخر آمریکا و انگلیس علیه عراق) بوده است و وقوع مناقشات و جنگهای دیگری با اهداف ژئوپلتیک، مهار، محاصره و مقابله با انقلاب اسلامی جزء اهداف راهبردی استکبار جهانی می باشد.
تجارب حاصله از جنگهای گذشته خصوصا هشت سال دفاع مقدس، جنگ 43 روزه 1991 متحدین علیه عراق (جنگ اول خلیج فارس)، جنگ 11 هفته ای سال 1999 ناتو علیه یوگسلاوی، جنگ اخیر آمریکا و انگلیس علیه عراق موید این نظر است که کشور مهاجم جهت درهم شکستن اراده ملت و توان اقتصادی، نظامی و سیاسی کشور مورد تهاجم با اتخاذ استراتژی انهدام مراکز ثقل، توجه خود را صرف بمباران و انهدام مراکز حیاتی و حساس می نماید.
انجام اقدامات دفاع غیرعامل در جنگهای نامتقارن امروزی در جهت مقابله با تهاجمات خصمانه و تقلیل خسارات ناشی از حملات هوایی، زمینی و دریایی کشور مهاجم، موضوعی بنیادی است که وسعت و گستره آن تمامی زیر ساختها و مراکز حیاتی و حساس نظامی و غیرنظامی، سیاسی، ارتباطی، مواصلاتی نظیر بنادر، فرودگاهها و پلها. زیرساختهای محصولات کلیدی، نظیر پالایشگاهها، نیروگاهها، مجتمع های بزرگ صنعتی، مراکز هدایت و فرماندهی و جمعیت مردمی کشور را در بر می گیرد تا حدی که حفظ امنیت ملی و اقتصادی ، شکست ناپذیری در جنگ، به نحوه چشمگیری وابسته به برنامه ریزی و ساماندهی همه جانبه در موضوع حیاتی دفاع غیرعامل می باشد.
نگرش تحقیقی به آمار و سوابق ثبت شده جنگهای گذشته موید این موضوع می باشد که به علل وجود شکاف فناوری بین تسلیحات مدرن آفندی هوایی دشمن و تسلیحات پدافند هوایی خودی، آسیب پذیری سامانه های پدافند هوایی در برابر جنگ الکترونیک، غافلگیر شدن این سامانه ها در برابر هواپیماهای تهاجمی و موشکهای کروز و بالستیک، پرتاب موشک از ماوراء برد جنگ افزارهای پدافند هوایی، فقدان سلاحهای ضدموشک، اهداف حیاتی و حساس موجود را در صورت نبود و یا ضعف اقدامات دفاع غیرعامل به هدفهای ساده و آسانی برای هدفگیری موفق و سریع هواپیماهای حمله ور و تسلیحات آفندی دشمن تبدیل خواهد نمود.
جنگها با پیشرفت فناوری و بکارگیری تسلیحات مدرن و هوشمند ، ماهیت پیچیده تر و مخربتری به خود گرفته و هر روزه در گوشه ای از جهان شاهد کشتار انبوه مردم و تخریب و انهدام منابع و سرمایه ها و زیرساختهای ملی آنها در اثر بمبارانها و انبوه آتش ویرانگر دشمنان بوده و این روند، متوقف نشده و ادامه خواهد یافت.
در خلال جنگ جهانی دوم برای از بین بردن یک نیروگاه با احتمال انهدام 96% که ابعادی معادل 400 × 500 فوت مربع داشت تعداد 650 بمب 500 کیلوگرمی توسط 110 بمب افکن 17- B به کار میرفت اما در جنگ خلیج فارس ، هر نیروگاه توسط دو بمب هدایت شونده بطور دقیق منهدم گردید یعنی هر هواپیمای بمب افکن در جنگ خلیج فارس معادل 110 بمب افکن 17- B کارایی داشت.
در جنگ سال 1991 (جنگ خلیج فارس) پالایشگاهها و مخازن نفتی با 1200 تن بمب طی 500 سورتی پرواز بر روی 28 پالایشگاه عراق بمباران و تولید نفت عراق بطور کلی متوقف گردید.
امروزه کشورهایی که طعم خرابی و خسارت ناشی از جنگ را چشیده اند، جهت حفظ سرمایه های ملی ومنابع حیاتی خود توجه خاص و ویژه ای به دفاع غیرعامل نموده و در راهبرد دفاعی خود جایگاه والایی برای آن قائل شده اند و نمونه بارز آن کشور کره شمالی می باشد که با اتخاذ سیاست و استراتژی تمرکز زدایی در این راستا اقدامات بنیادی و اساسی جالب توجهی اتخاذ نموده است و جوهره و ثقل اصلی آن، اقدامات دفاع غیرعامل و ملاحظات جدی دفاعی، امنیتی و اقتصادی در ساخت و احدث مراکز حیاتی از قبیل متروی پیونگ یانگ با عمق 95 الی 105 متر مقاوم در برابر سلاحهای متعارف و غیرمتعارف، احتراز از ساخت و احداث مجتمع های بزرگ و زیرساختهای حجیم کلیدی و توجه به ساخت و احداث مراکز حیاتی و حساس به صورت کوچک و پراکنده نمودن آنها در اقصی نقاط کشور، احداث تونلهای عظیم زیرزمینی، ایجاد صدها بندر کوچک با ظرفیت بارگیری یک تا دو کشتی در طول سواحل کشور، احداث جاده کمربندی با تونلهای زیرزمینی در مرزها برای تسهیل نقل و انتقالات نظامی، احداث سد بزرگ نامپو در نزدیکی مصب رودخانه ددونگ کنگ در حاشیه سواحل غربی کره شمالی با استفاده دو منظوره اقتصادی و دفاعی بعنوان سلاح آب بوده است.
نوام چامسکی قبل از وقوع جنگ اخیر عراق در مقایسه میان عراق و کره شمالی می گوید « به نظر می رسد به واسطه بی دفاع بودن عراق ، تهاجم به این کشور با موفقیت انجام
تهدیدات و پدافند غیرعامل
