لینک پرداخت و دانلود در "پایین مطلب"
فرمت فایل: word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحات:63
امام خمینى که طى 60 سال در محیط جامعه و حوزه علمیه مشغول نشو و نما بود و در هر دو صحنه نظر و عمل به درجات عالى رسیده بود، در سال 41 طى برخورد با لایحه انجمنهاى ایالتى و ولایتى،در کنار مرجعیتبعنوان رهبر سیاسى جامعه در بین اقشار وسیع مردم و روحانیون متجلى شد.از این به بعد تا زمان رحلتش بطور موازى در هر دو وادى نظر و عمل، انقلاب اسلامى را سکان دارى کرد.
نفت
صنایع نفت در کشورهای عضو اوپک ازجمله ایران بدین سبب ملی شدند که قراردادهای نفتی معمول درآن زمان که همه ازنوع انحصاریبودند و اختیار کل و مطلق اداره عملیات و نحوه و میزان تولید وصادرات و قیمت گذاری در اختیار شرکت های نفتی خارجی قرار داشت ، ازهر لحاظ مغایرحق حاکمیت ملی و مانع استقلال سیاسی واقتصادی کشورهای صاحب نفت بود .
تمدن امروز جهان پیوستگی غیرقابل تردیدی با نفت دارد چه مهمترین ماده ای است که تا به حال شناخته شده و صنایع دنیا را از ابتدای قرن بیستم به طور عمده به گردش در می آورد . نفت یعنی قوه محرکه صنایع ، و ماده اولیه هزاران کالای مورد استفاده بشر چون مصالح ساختمانی ، دارو ، رنگ ، الیاف ، کود شیمیایی ، وسایل آرایش و از همه مهمتر صنعت پتروشیمی ، سوخت ناوگان های عظیم دریایی ، هواپیماهای غول آسای امروزی ، جت های جنگنده و غیره و غیره . قطع تولید یک روز نفت در دنیا دگرگونی بسیار را به دنبال دارد چنانچه تحریم نفتی اعراب در سال 1973 م ( 1352 ه.ش ) ، مصیبتی فراموش نا شدنی برای دنیای صنعت بود تا آنجا که اروپا را به جیره بندی وادار ساخت ، استفاده از اتومبیل سواری در بعضی کشورها متوقف گردید و چرخ بسیاری از صنایع از حرکت ایستاد .
در ایران مسئله نفت از آغازکشف آن توسط دارسی درسال 1908 تا کنون مهمترین عامل اساسی در تعیین خط مشی سیاسی و اقتصادی کشور بوده است . امتیاز نفت در دوران استبداد قاجار به دارسی انگلیسی داده شد . ملت ایران به اهمیت مساله نفت واقف نبود تا همچون امتیاز تنباکو در همان تاریخ قیام کند . نفت ایران در جریان جنگ جهانی اول قدرت جنگی بسیار به ابر قدرت استعمارگر انگلیس داد و این کشور را بر آن داشت تا هر چه بیشتر صنایع نفت را در اختیار داشته باشد ، و بنابراین به سال 1312 ه.ش در زمان دیکتاتوری رضاخان با قرارداد دیگری نفت ایران براس مدت طولانی در اختیار انگلیس قرار گرفت .
در بررسی تاریخ نود وپنج ساله صنعت نفت ایران بحث انگیزترین موضوع اصل ملی شدن صنعت نفت در سال1951 و وقایع و حوادث متعاقب آنمی باشد .
اما تأکید بر این نکته واجب است که در تحت شرایط و نحوه ای که شرکت سابق نفت انگلیس و ایران با حمایت دولت انگلیس بر صنعت نفت ایران حکومت می نموده اصل ملی کردن نفت ، یک امر ضروری و غیرقابل اجتناب بود.
مشروطیت
معنای مشروطیت ، در فرهنگ عمید به دو صورت آمده است:
1- مشروطه(به فتح میم و ضم را) شرط کرده شده،آنچه که مقید به شرط است.
2- حکومت ملی ، حکومتی که مقید به قانون باشد ، مملکتی که دارای پارلمان باشد و نمایندگان ملت در کارهای دولت نظارت داشته باشند .
مشروطه در نیمه دوم سده نوزدهم از رها عثمانی به واژگان فارسی راه یافت و ترکها آن را از روی واژه " شارتر" فرانسه یا " کارتا " و کارتولای لاتین ساختند که در آغاز به معنی لوحی بود که فرمانها را روی آن می نوشتند و بعد به قانون اطلاق گردید .
ادوار مجلس
آغاز مبارزات مشروطیت
و اما در رابطه با چگونگی آغاز مشروطیت مطالب بسیار است و هر چند مشخص نیست چه روزی انقلاب شروع شد و چه شخصی و یا اشخاصی آغازگر آن بودند ولی می توان حوادثی را دید که مجموعا دلیل پیدایش مشروطیت است از جمله شکست ایران در دو جنگ با روسیه و انعقاد قراردادهای گلستان و ترکمن چای ، برقراری کاپیتولاسیون به ضرر ملت ایران که عملا مشکلاتی را ایجاد کرده بود ، بی اعتباری دولت مردان در خارج از کشور به علت بی لیاقتی ، توسعه ارتباط بین ایران و بعضی ممالک اروپایی و آگاهی جمعی از ایرانیان از وضع ممالک اروپا امتیازاتی که دولتهای روس و انگلیس با رقابت در ایران به دست می آوردند و قرضه هایی که به دلایل خاص و شرایط اسارت بار اخذ می شد، عدم توجه زمامداران ایران به حقوق واقعی مردم و به سرنوشت مملکت و از دست رفتن قسمتی از خاک ایران در شمال و شرق ، آمادگی گروه های زیادی از مردم برای تحول که آزمایش آن را در واقعه تنباکو نشان داده بودند؛ ظلم و جور و تعدی عمال حکومت مثل عین الدوله و شاهزادگان قاجار و مسافرت های زائد و پر خرج سلاطین و صدر اعظم به اروپا و نفرت کلی مردم از ترتیب اداره مملکت . در این زمان خزانه دولت از خزانه شخص شاه جدا نبود و عواید دولتی را شاه به مانند ثروت شخصی خود در هر جایی که دلش می خواست خرج می کرد ، فشار مالیاتی مردم را خرد کرده بود ، مثلا از دهقانان که هشتاد درصد جمعیت را تشکیل می دادند در سال ، چهل نوع مالیات اخذ می شد تحریک مراجع مذهبی و آگاه ساختن مردم به آنچه در کشور می گذشت قسمتی از عواملی است که در انقلاب تاثیر داشت و مبارزه غیر فعال مردم ایران را به تدریج به مبارزه فعال تبدیل کرد . فریاد اعتراض نیرومند تر شد و کم کم شکل عصیان گرفت و در سراسر ایران انجمنهایی تشکیل شد .
چگونگی مهاجرت کبیر
در ادامه مبارزات مردمی به رهبری روحانیت از جمله ایت الله طباطبایی و شیخ فضل الله نوری ، عین الدوله در صدد تبعید سران نهضت برآمد و روحانیون نیز تندروی را توسعه دادند. عین الدوله وعاظی را که افشاگری می کردند دستگیر نمود . به دنبال یکی از راه پیمائیها طلاب و مردم راه را بر سربازان بستند و دستگیر شدگان را نجات دادند و در برخورد یک طلبه هدف تیر قرار گرفت . مردم جسد او را روی دست بلند کردند و سینه زنی راه انداختند و روحانیون همه به مسجد آمدند . فرمانده قوای تهران مسجد را محاصره کرد و مردم مقاومت کردند حدود یکصد نفر کشته شدند و دکانها تعطیل گردید تهدید عین الدوله موثر نشد و علما تصمیم گرفتند مهاجرت نمایند . عین الدوله موافقت کرد که هر کجا می خواهند بروند . در 25 جمادی الاول 1324 در حدود 1000 نفر در راس آنها سیدین به سوی قم حرکت کردند و مهاجرت کبیر را شروع نمودند .
احزاب دوران مشروطیت
در سال اول فتح تهران ( رجب 1327 قمری – 1908 میلادی – 1288 شمسی) در ایران دو حزب پیدا شد یکی انقلابی و دیگری اعتدالی و بعد از افتتاح مجلس دوم دو حزب فوق به نام دمکرات عامیون و اجتماعیون اعتدالیون به مجلس معرفی شدند احزاب سیاسی دیگری هم مثل حزب اتفاق و حزب ترقی پیدا شدند که نماینده ای در مجلس نداشتند برنامه حزبی دمکرات جدائی روحانیت از سیاست بود ، نظام اجباری را خواستار بودند همچنین از قانون منع احتکار ، تعلیم اجباری ، ترجیح مالیات غیر مستقیم بر مستقیم ، تقسیم املاک بین رعایا حمایت داشتند دمکرات ها حزب مقابل یعنی اعتدالیون را ارتجاعی می نامیدند از جمله اعضا دمکرات سید حسن تقی زاده ، سلیمان میرزا ، سید رضا مساوات و حسینقلی خان نواب بودند ، روزنامه های مشهوری مثل ایران نو در تهران – شفق در تبریز – نوبهار در خراسان را دمکرات ها منتشر می ساختند ، تمایل دمکرات ها به غرب بود . اعتدالیون جمعیت بیشتری داشتند هم در مجلس و هم در خارج از مجلس ، اینان دمکرات ها را تندرو می خواندند و اتهام بی دین و کفر به آنها می زدند. وقتی آیت الله سید عبد الله بهبهانی به قتل رسید دمکرات ها در معرض اتهام قرار گرفتند تقی زاده با اینکه نماینده مجلس بود در مقابل سیل حملات نتوانست دوام بیاورد وبه خارج از ایران رفت مسئله اولتیماتوم روس در مورد حضور مستر شوستر آمریکایی و اجبار او به خروج از ایران دمکرات ها را به شکست رساند ، ناصرالملک در این کار موثر بود زیرا بعد از مجلس دوم سه سال و چند ماهبه طور مطلق فرماندار بود و اعمال خشونت می کرد و انتخابات مجلس را هم انجام نداد و برای درهم کوبیدن دمکرات ها به روسیه نزدیک شد .
مقاله ملی شدن صنعت نفت ایران
