35 اسلاید
رشته شیلات
کنسرو سازی
کلمه کنسرو از لغت یونانی Conservar به معنی محافظت کردن گرفته شده است. بنابراین می توان گفت که هدف از کلمه کنسرو کردن درصنایع غذائی ایجاد شرایطی است که بتوان تحت آن شرایط محصول مورد نظر را برای مدت طولانی نگهداری نمود. در نتیجه از نقطه نظرکلی تمامی روش های نگهداری مانند استفاده از حرارت، سرما، مواد افزودنی، اشعه و . . . در واقع نوعی روش کنسرو سازی می باشند.
اما به علت اینکه در کشور ما از ابتدای کار صنایع قوطی کردن مواد غذائی از کلمه کنسرو استفاده شده است عبارت کنسرو سازی فقط قوطی کردن مواد غذائی را تعریف کرده و در واقع این اصطلاح جانشین کلمه واقعی آن یعنی Caning یا Tining شده است.
تاریخچه کنسرو سازی
تاریخچه کنسرو سازی به سال 1790 که دولت فرانسه با کشورهای اروپائی در حال جنگ بود برمی گردد. مشکل طولانی بودن مسافت باعث شده بود که تهیه غذای سالم که بتواند زمان طولانی تا رسیدن به منطقه جنگی را تحمل کند با مشکل روبرو شود. ناپلئون برای حل این مشکل جایزه ای به مبلغ 12000 فرانک برای کسی که بتواند این مشکل را حل نماید تعیین کرد. این جایزه تشویقی بود تا محققین مختلف برای حل این مشکل روی آورند. اما اکثر این فعالیت ها نتیجه رضایت بخشی در بر نداشت. تا اینکه در سال 1798 قناد فرانسوی به نام نیکولاس آپرت که امروز به نام پدر کنسرو سازی معروف است با ابداع روش مناسبی مشکل را حل کرد و موفق به دریافت جایزه گردید.وی دریافت که اگر مواد غذائی را در داخل قوطی سربسته حرارت بدهند و پس از آن هوا به داخل ظرف نفوذ نکند زمان ماندگاری غذا به نحو چشمگیری افزایش می یابد. در سال 1860 پاستور دانشمند بزرگ فرانسوی نقش میکرو ارگانیسم ها در مورد فساد مواد غذائی را ثابت کرد.
به این ترتیب این صنعت در سایه تلاش های خستگی ناپذیر آپرت پا به عرصه ظهور گذاشت. و اولین کارخانه کنسرو سازی توسط وی در فرانسه تأسیس شد. از آن زمان به بعد این صنعت پیشرفت های مهمی را پشت سر گذاشته است که مهمترین آنها عبارتند از:
استفاده از بخار تحت فشار و ابداع اتوکلاو توسط شریور در سال 1874
کشف ارتباط بین فساد مواد غذائی کنسرو شده و فعالیت میکرو ارگانیسم های ترموفیل و نیز ارتباط
بین درجه حرارت و زمان عملیات حرارتی توسط پرس کوت و آندرود در سال 1890
تصویب اولین مقررات مربوط به کنسرو ها در آمریکا در سال 1906
پاورپونت فراوری محصولات شیلاتی کنسرو تن ماهی