مقدمه:
کشور ایران به علت ا ینکه در مسیر سلسله جبال آلپ هیمالیا قرار دارد یکی از مناطق مهم زلزله خیز دنیا محسوب می شود و به همین جهت اکثر شهرهای مهم کشور و به خصوص تهران یعنی مرکز مهم سیاسی و اقتصادی میهن اسلامی در معرض خطر جدی زلزله مخرب و ویرانگر قرار دارند و نیز عدم رعایت مقررات ایمنی در ساخت و ساز ها این خطرات را به صورت تصاعدی افزایش داده است و استفاده بی رویه از منابع طبیعی و تخریب جنگلها و عدم التزام به مراعات مسائل زیست محیطی –بسیاری از مناطق کشور را در برابر خطر سیل آسیب پذیر ساخته است و به همین نحو خطر طوفان –صاعقه و سایر حوادث غیر مترقبه که افزون بر سی مورد می شود جدی و قابل تامل است . بنا بر همین مقولات کشور ایران جزء
ده کشور حادثه خیز مهم دنیا تلقی می شود . از بدیهیات مسلم آن است که پیشگیری قبل از وقوع حادثه امری ضروری و ارزان و مقدم بر امداد و نجات پس از حادثه می باشد .
جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران به عنوان موسسه ای امدادی و عام المنفعه که از تجربیات نزدیک به هشتاد سال فعالیت برخور دار است در امر قبل از حادثه –عمده فعالیت خود را به موضوع (آمادگی )و( آموزش کمک های اولیه ) متمرکز نموده است و معتقد است که مردم باید باور کنند که ( حادثه خبر نمی کند ) و شعار جمعیت هلال احمر آن است که (در هر خانواده ایرانی حد اقل یک نفر آموزش دیده وجود داشته باشد )بر همین اساس کلیه امکانات خود را برای آموزش همگانی بسیج نموده است .
نهضت بین الملی صلیب سرخ و هلال احمر تشکیلاتی بین المللی است که وظیفه اصلی آن کمک رسانی به افراد آسیب دیده از حوادث طبیعی و غیر طبیعی و همچنین ارائه خدمات بشر دوستانه به افراد د آسیب پذیر جامعه می باشد .
کار گروهی به مفهوم آن است که برای به انجام رساندن یک فعالیت ویژه بیش از یک نفر مشارکت داشته باشد . چراکه این فعالیت را یک نفر نمی تواند انجام دهد یا در مواقعی چنانچه یک نفر در آن زمینه فعال باشد کار مورد نظر بسیار دیر انجام می گیرد . طبعا در دنیای امروز که سرعت از شرایط اساسی اکثر فعالیت ها محسوب میشود بسیاری از کارها را باید به صورت گروهی انجام داد . کار گروهی زمینه های کاربردی قابل ملاحضه ای دارد و این مطالب گفته شده به منظور آشنایی داوطلبان سازمان جوانان با مفهوم گروه و انواع وویژگی های گروه –علل جذب افراد به گروه –شرایط تشکیل و راه اندازی و ......تهیه شده است .
بخش جوانان از بخش های اصلی جمعیت های صلیب سرخ و هلال احمر سراسر جهان است . اعضای جوان در انجام خدمات داوطلبانه که یکی از اصول بنیادین نهضت بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر است .نقش بسزایی دارند . جوانان نه تنها در اجرای فعالیت های داوطلبانه و بشر دوستانه صلیب سرخ و هلال احمر مشارکت دارند بلکه در برنامه ریزی و هدایت برنامه ها نیز نقش مهمی ایفا می نمایند .بنا بر این آموزش نحوه خدمات داوطلبانه و فعالیت های بشر دوستانه و فراگیری راه های رفع نیاز های آسیب دید گان ضروری است .این امر مستلزم کسب یکسری مهارتهای اولیه در سطح شناختی و عملکردی است . باشد که مطالب ارائه شده با کمک شما و مربیان به این مهم دست یابد .
اینجانب بر خود فرض می دانم که از تلاشهای جمعی و عالمانه و محققانه دوستان و برادران جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران که با تلاش شبانه روزی و ایثار گرانه خود در این مجموعه در افزایش سلامت جامعه تلاش می کنند سپاسگزاری نمایم.
تاریخچه ی نهضت بین المللی صلیب سرخ
در سال 1859 (م) سپاهیان فرانسه و اتریش در محلی در شمال ایتالیا به نام سولفورینو به نبرد سختی پرداختند که در مدت کوتاهی 6 هزار نفر کشته و 36 هزار نفر مجروح بر جای گذاشت و در این حال یک بازرگان جوان سوئیسی به نام هانری دونان با مشاهده این صحنه ها از افراد بومی که در آن منطقه بودند برای کمک به مجروحین استفاده کرد و آنها را به عنوان یک گروه امدادی سازماندهی شده و بعد در کتاب (خاطرات سولفورینو و تالیفات و رنج و دردهای قربانیان ) باز گو کرد و دو پیشنهاد ارائه داد
1- تاسیس یک جمعیت امدادی داوطلب در هر کشور که در زمان صلح آموزش دیده باشند .
2- دولت های جهان در یک کنگره اجتماع کرد ه و بیک اصل بین المللی از طریق یک قرارداد بین المللی و اجرایی برای حمایت از مجروحین تصویب کنند .
در سال 1863 (م) با یک توافق کمیته ی دائمی بین المللی برای کمک به مجروحان جنگ تاسیس شد و بعدها این نام رسما به کمیته بین المللی صلیب سرخ تغییر کرد .
برای تشکیل این کمیته با شرکت 36 نماینده از16 کشور اروپایی در ژنو بر پا شد که مقراصلی آن نیز در شهر ژنو شاست . تا کنون 180 کشور دارای جمعیت هلال احمر و صلیب سرخ می باشد که از این تعداد 178 جمعیت به رسمیت شناخته شده اند .
علائم صلیب سرخ و هلال احمر در سال 1363 به احترام هانری دونان روی زمینه سفید و معکوس رنگهای پرچم کشور سوئیس که زادگاه وی است به عنوان علامت مشخصه کمیته صلیب سرخ انتخاب شد و در این ایران نیز علامت شیر و خورشید سرخ در سال 1321 توسط دولت ایران پیشنهاد شد و پس از پیروزی انقلاب اسلامی بنا به درخواست این جمعیت علامت شیر و خورشید سرخ از مجموعه ی علائم فدراسیون بین المللی جمعیت هلال احمر و صلیب سرخ حذف شد و هم اکنون با نام جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران شناخته می شود .
م ( مصطفی محقق صلیب سرخ وهلال احمر شماره 82 ص48)
اصول اساسی نهضت بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر عبارتند از :
1- بی غرضی ( نهضت هیچ گونه جهت گیری نسبت به ملیت نژاد –عقیده – عقاید سیاسی ندارد .
2- بی طرفی ( نهضت در درگیریها از هیچ طرفی جانب داری نمی کند )
3- نداشتن وابستگی(نهضت مستقل است )
4- انسانیت ( هدف نهضت محافظت از جان وسلامتی نوع بشر و تضمین کرامت انسانها است)
5- خدمات داوطلبانه ( عضویت در نهضت داوطلبانه است )
6- یگانگی (در هر کشوری یک جمعیت صلیب سرخ و هلال احمر می تواند وجود داشته باشد )
7- جهان شمولی ( همه جمعیت ها در نهضت بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر از موقعیت یکسانی برخودارند)
م( پیدایش اصو ل هفتگانه صیلب سرخ و وظایف هلال احمر ص2)
اعضای تشکیل دهنده ی نهضت بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر :
کمیته بین المللی صلیب سرخ ---فدراسیون بین المللی جمعیت های صلیب سرخ و هلال احمر ---جمعیت های ملی (صلیب سرخ و هلال احمر ) ---نهاد های نهضت بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر .
کمیته بین المللی صلیب سرخ :
د ر سال 1363 توسط هانری دونان و چند تن از دوستانش تاسیس شد وشعار اصلی انها نیکو کاری در زمان جنگ می باشد و این کمیته پایه ی نهضت بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر است و دارای 25 عضو است.
وظایف کمیته بین المللی صلیب سرخ :
1-حفظ ونشر اصول اساسی نهضت که عبارتند از (انسانیت -بی غرضی –بی طرفی –عدم وابستگی – خدمت داوطلبانه –یگانگی و جهان شمولی
2- به رسمیت شمردن هر جمعیت ملی تازه تاسیس ( به عهده گرفتن وظایفی که قراردادهای ژنو برای کمیته در تظر گرفته است
3- اقدامات در همه اوقات به عنوان یک موسسه ی بی طرف
4- تامین جریان عملیات آژانس مرکزی برای جست وجوی مفقودین
5-کمک در زمینه آموزش کارکنان درمانی و تهیه وسایل پزشکی
6- تلاش در جهت تفهیم و نشر حقوق بین المللی بشر دوستانه در درگیری های مسلحانه
7- اجرای ماموریت های محوله از سوی کنفرانس بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر
م(جزوه نهضت بین المللی صلیب سرخ وهلال احمرمترجم یزدانیان ص23 تا 31)
فدراسیون بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر :
این سازمان اولین جمعیت ملی و امدادی در سال 1343 هجری شمسی تشکیل شد و تعداد این جمعیت ها در سال 1919 به 45 جمعیت رسید و پیشگامان این فدراسیون کشورهای ژاپن و ایتالیا وفرانسه و انگلستان و آمریکا نام دارد
در سال 1981 نام اتحادیه جمعیت های صلیب سرخ و هلال احمر تغییر کرد و شعارشان (از انسانیت تا صلح ) بوده و علائم و مشخصه ی آن هلال بود ونشانه صلیب سرخ درداخل یک مربع مستطیل با زمینه سفید با شکل زیر است .
هدف کلی فدراسیون
فدراسیون بر اساس اصول اساسی نهضت و تشویق –ایجاد تصحیلات – افزایش تمام فعالیت ها به منظور بهبود موقعیت اکثر افراد نیازمند به کمک ایجاد شده است .
وظایف فدراسیون :
ایجاد هماهنگی و ارتباط دائمی بین جمعیتها ---امداد رسانی به قربانیان سوانح ----سازماندهی و هدایت عملیات امدادی --- امداد رسانی به قربانیان درگیریهای نظامی
م ( کمک های اولیه امداد (دوره آموزشی عمومی ) 1373 ص8)
جمعیت های ملی هلال احمر یا صلیب سرخ :
این سازمان به عنوان یک جمعیت ملی -خیریه و غیر دولتی اما تابع مقررات عمومی مطبوع دوات خود است
اهداف جمعیت های ملی:
1-حمایت از آسیب دیدگان در زمان جنگ و در گیری ها می باشد
2-آمادگی امداد رسانی درهنگام وقوع سوانح و حوادث طبیعی
3-همکاری در بهبود بهداشت جامعه
4- نشر اصول اساسی صلیب سرخ و مقررات بین المللی میان همه ملت ها
شرایط به رسمیت شناختن یک جمعیت از نظر داخلی
1- دارای یک قانون مصوب یا ماده ای تصویب شده توسط دوات داشته باشد
2- یک اساس نامه و آیین نامه داخلی داشته باشد
3- فعالانه در زمینه مسئولیت های شناخته شده فعالیت کند
4- به اصول اساسی صلیب سرخ و هلال احمر احترام بگذارد
شرایط به رسمیت شناختن جمعیت های ملی توسط کمیته بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر :
1- در یک کشور مستقل تاسیس شده باشد
2- تنها جمعیت ملی هلال احمر یا صلیب سرخ بوده و یک مرکزیت داشته باشد
3- توسط دولت مطبوعه ی خود به رسمیت شناخته شده باشد
4- این جمعیت باید مستقل باشد
5- استفاده صحیح و قانونی از علامت صلیب سرخ بنماید
6- سازمان دهی فعال داشته باشد
7- فعالیت های جمعیت کلیه کشور و تابعه آن را تحت پوشش قرار بدهد
8- به اساس نامه و مصوبات نهضت احترام بگذارد
م( آشنایی با نهضت بین المللی صلیب سرخ و هلال احمرص3)
شرایط به عضویت در آمدن یک جمعیت در فدراسیون بین المللی جمعیت های هلال احمر
1- توسط دولت خود به رسمیت شناخته شده باشد.
2- به اصول اساسی صلیب سرخ احترام بگذارد .
3- تنها جمعیت ملی در کشور خود باشد .
4- به اساسنامه و مصوبات فدراسیون عمل کند.
5- مسئله به رسمیت شناختن جمعیت بر اساس عرف توسط کمیته بین ا لمللی و فدراسیون همزمان باشد.
4-نهاد های نهضت بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر
1- کنفرانس بین المللی صلیب سرخ (که این نهاد بالا ترین مقام تصمیم گیری نهضت است )
2-شورای نمایندگان نهضت صلیب سرخ و هلال احمر(دراین شورا جمعیت های ملی هر کدام یک رای دارند)
3-کمسیون دائمی صلیب سرخ و هلال احمر
وظایف دولت های امضا کننده قرار داد ژنو
1-در چهار چوب قرارداد ها و اساسنامه و قطعنامه ها با سازمانها همکاری کند.
2-به تشکیل یک جمعیت ملی در کشور خود کمک کند.
3-از سازمانهای تشکیل دهنده نهضت پشتیبانی کند
4- به اصول هفتگانه نهضت صلیب سرخ و هلال احمر احترام بگذارد.
5- اجرای اساس نامه نهضت توسط سازمانهای تشکیل دهنده طبق مقررات.
اهم وظایف کمسیون دائمی بین الملل صلیب سرخ و هلال احمر
1-ایجاد همکاری بین سازمانهای تشکیل دهنده نهضت
2- تشویق و پیگیری اجرای مصوبات کنفرانس
3-بررسی در باره مسائل کلی نهضت
4- تشکیل جلسات کنفرانس و شورا
5-تصمیم گیری بین دو جلسه کنفرانس از طرف کمسیون
6-انجام هر گونه اقدام با توجه به تایید اولین اجلاس بعدی کنفرانس .
7- ایجاد هر هیئت کمکی لازم
8- ارجاع هرموضوع لازم به شورای نمایندگان.
م (سیر تاریخی نهضت بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر )
جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران
این جمعیت مؤسسه ای است خیریه غیر انتفاعی و دارای شخصیت حقوقی مستقل.که به کلیه تعهدات و قراردادهای فدراسیون که با قوانین کشور مغایرت نداشته باشد عمل
می کند.
سنگ بنای جمعیت در سال 1302 تحت عنوان شیر و خورشید سرخ در اولین جلسه در عمارت گلستان پایه گزاری شد . و در سال 1347 اولین آیین نامه خدمات امداد ی به تصویب هیئت مرکزی جمعیت رسید و تشکیلات رسمی آن در سال 1350 تحت عنوان سازمان امداد شروع شد .بعد از پیروزی انقلاب در سال 1359 به هلال احمر تغییر نام یافت و هم اکنون به عنوان یکی از 10 جمعیت قدرتمند جهان در پاسخ گویی به سوانح مطرح شده است.
اهداف جمعیت
1- تلاش برای تسکین الام بشری و تامین احترام انسانها
2- 2- کوشش در جهت برقراری دوستی و تفاهم و صلح پایدار میان ملتها
3- حمایت از زندگی و سلامت مردم بدون هیچ گونه تبعیض
م ( فرشید توفیقی نمین کمکهای اولیه و امداد 1380ص 252و253)
وظایف جمعیت
1-ارائه خدمات امدادی در هنگام بروز حوادث و سوانح
2-ارائه کمکهای اولیه در حوادث غیر مترقبه
3-ارسال کمک و اعزام عوامل امدادی
4- کمک به امر توانبخشی و ارائه خدمات اجتماعی
5- برنامه ریزی و اقدام در جهت آمادگی مقابله با حوادث و سوانح
6- تلاش در جهت تسکین الام بشری و کمک به امر سلامت
7-اداره امور جوانان جمعیت و توسعه مشارکت جوانان
8- کمک به تهیه دارو و وسایل و تجهیزات پزشکی مورد نیاز مرکز بهداشتی
م (اساس نامه جمعیت هلال احمر ( ص 2و3و4)
تشکیلات جمعیت هلال احمر ایران
1- سازمان امداد و نجات
2- سازمان داو طلبان
3- سازمان جوانان
4- سازمان تدارکات پزشکی
5- معاونت درمان و توانبخشی
6- اداره کل امور بین الملل
7-مرکز آموزش و تحقیقات
م (اساسنامه جمعیت هلال احمر ناشر روابط عمومی هلال احمر سال 1357 ص2)
1- سازمان امداد و نجات
این جمعیت به عنوان بزرگترین سازمان امداد و سوانح در داخل کشور جزء 5 کشور جهان از لحاظ تجهیزات و توانایی های امدادی است و هم اکنون دارای 263 پایگاه امدادی 368 انبار امدادی 9 پایگاه منطقه ای 68 پایگاه امداد جاده ای 3 فروند چرتبال در صحنه امداد می باشد .
2- سازمان داوطلبان
اداره کل داوطلبان جمعیت هلال احمر در سال 1379 به سازمان داوطلبان تبدیل شد این سازمان وظیفه دارد تا در حوزه وظایف خود تمام اقشار و افرادی راکه داوطلبانه به عضویت افتخاری جمعیت پذیرفته شده اند سازماندهی کند
3- سازمان جوانان
این سازمان با شعار (خدمت گزاری) تاسیس شد ودر سال 1368 با هدف توسعه مشارکت جوانان در تصمیم گیری ها و فعالیت مربوط به آنها و تربیت و آموزش آنان به منظور انجام خدمات امدادی و عام المنفعه اعلام شده است .
فعالیت های سازمان به دو بخش ( آموزشی) و (امدادی و عام المنفعه) تقسیم می شود
4-سازمان تدارکات پزشکی
در سال 1347 از ادغام دو مرکز( فوریت های دارویی )و (سازمان تدارکات درمانی) سازمان تدارکات و تولید لوازم پزشکی و دارویی جمعیت هلال احمر به وجود آمد.
4- معاونت درمانی و توانبخشی
فعالیت های خدمات توانبخشی را می توالن در جهار رشته خلاصه کرد :ارتوپدی فنی - فیزیوتراپی – شنوایی سنجی – کار درمانی
5- اداره کل امور بین الملل
این اداره در عرصه های بین المللی –هم درسطح دو جانبه وهم چند جانبه حضور و مشارکت فعال دارد
6-مرکز آموزش و تحقیقات
در سال 1330 آموزش نیروی انسانی را به شکل تربیت بهیاران و پرستاران در آموزشگاه پرستاری آغاز کرد و در سه سطح آموزش کمک های اولیه – امدادگری تخصصی و مربی گری امدادی و نیز آموزش خاص علوم اداری – مدد کاری و ..... ادامه یافت
اهداف این مرکز
1- آموزش تکنیک ها و علوم جدید
2- آموزش مدیران –کارکنان و امداد گران
3- آموزش امداد گران معرفی شده
4- آموزش عمومی به منظور تعمیم و توسعه فرهنگ ایمنی و درک خطر
5- تعیین روشهای علمی وعملی برای ارزیابی سوانح
6- ارتقاء سطح فکری نیروی انسانی
7- - آموزشهای تخصصی باند مدت کاردانی و کارشناسی
م (جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران اداره کل روابط عمومی (جزوه ))
تاریخچه سازمان جوانان صلیب سرخ
هلند نخستین کشوری بود که در ان جوانان با فعالیت های صلیب سرخ آشنا شدند
تاریخچه سازمان جوانان هلال احمر
این سازمان عملا در آبان ماه 1326 بنا به درخواست جمعیت وقت و تصویب اساسنامه آ» با همکاری وزارت فرهنگ و هنر تاسیس شد .و در سال 1378 تحت عنوان سازمان جوانان جمعیت هلال احمر به فعالیت پرداخت.
م (کتابچه آموزشی تشکیلات و سازماندهی. معاونت آموزشی و پژوهشی سازمان جوانان )1379
م(معاونت فرهنگی جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران ص 1 )
م (کتابچه راهنمایی مربی تشکیلات و سازماندهی ص6)
اهداف سازمان جوانان
1- اداره امور جوانمان جمعیت و توسعه مشارکت جوانان
2- 2- تربیت و آموزش جوانان به منظور آماده ساختن آنان در انجام خدمات امدادی
سیا ست های سازمان
جوانان در ترویج خدمات نقش کلیدی ایفا می کنند
جوانان از داوطلبان استثنایی خوبی به شمار می روند
جوانان به عنوان یک گروه مهم در جامعه محسوب می شوند
امروز جواناندر رهبری و اداره نهضت نقش دارند
جوانان امروز نهضت فردا را هدایت می کنند
جوانان نیازمند حمایت هستند
( تاریخچه اهداف و وظایف صلیب سرخ و هلال احمر )
وظایف اعضای جوان
پیام نهضت را ترویج کنند
دیگران را جذب نهضت کنند
به کمک دوستان و آشنایان مناطق نیازمند را معین کنند
آماده پذیرفتن مسئولیت در نهضت باشند
وظایف سازمان جوانان
عضو گیری از بین جوانان و نوجوانان
معرفی فعالیت های جمعیت هلال احمر واعضای سازمان جوانان
آموزش نوجوانان و جوانان به ویژه در زمینه امداد
ایجاد و توسعه فضاهای مناسب برای اوقات فراغت اعضا
ارائه خدمات اجتماعی به جوانان آسیب دیده
شرایط عضویت د ر سازمان جوانان جمعیت هلال احمر
هر کس از زن و مرد کوچک و بزرگ بدون ملاحضات سیاسی می توانند عضو شوند و شرط سنی آن 12 تا19 سالگی است و پس از تکمیل فرم به عضویت سازمان در می آیند
وظایف اعضای جمعیت
عضویت در یکی از گروههای بشر دوستانه
شرکت در دوره های آموزشی
شرکت در امداد رسانی در حوادث
شرکت در فعالیت های بشر دوستانه
شرکت در مانور ها وهمایشها
عناوین گروههای بشر دوستانه
1- گرو.ه تسکین آلام بشری
2- گروه صلح و دوستی و تفاهم
3- گروه تامین احترام انسانها
4- گروه حمایت از زندگی و سلامت انسانها
م ( سیاست ها و استراژی های فدراسیون بین المللی جمعیت های هلال احمر در باره جوانان )
(خدمات داوطلبانه)
تعریف داوطلب:
فردی است که کاری را با میل و رغبت انجام می دهد
یا بر اساس تعریف فدراسیون بین المللی و هلال احمر داوطلب کسی است که با میل و رغبت و انگیزه شخصی
قوی برای ارائه خدمت به هم نوع خود و بدون هیچ گونه دستمزد و چشم داشتی اعلام آمادگی می کند .
داوطلبی در هلال احمر فعالیتی است که :
1- انگیزه آن اختیار آزاد فرد داوطلب است
2-هدف آن ارائه خدمت به مردم است
2- توسط نمایندگان رسمی نهضت سازمان یافته است
م (پیام هلال شماره 8 دی ماه 1380 ص 28)
شما به عنوان یک داوطلب موظف هستید که :
1-در راستای اصول نهضت و هلال احمر عمل کنید
2- به مقررات استفاده ازآرم احترام بگذارید
3- در جهت ارائه خدمات در بالا ترین حد استاندارد کوشش کند
4-وظایف خود ر ا بدون هیچ گونه تبعیض وملیت و نژاد انجام دهد
5- به تمام افراد احترام بگذارد
6- به خصوصیات شخصی افراد احترام بگذارد
7-افراد را به درک و تفاهم متقابل تشویق کند
8- به نیازهای دیگران پاسخ دهد
ویژگی های یک داوطلب
1- باید دارای صفاتی مانند احساس مسئولیت - قابل اعتماد بودن – فداکاری – تواضع- خوش اخلاق باشد
2- وقت کافی برای ارائه خدمت داوطلبانه داشته باشد
3- وضع ظاهری مرتب و مناسبی داشته باشد
4- هرگز افراد را از لحاظ سطح زندگی و رفتار مقایسه نکند
5- خوشبین و علاقه مند به پیشرفت دیگران باشد
6- دارای پشت کار و جدیت در کار باشد
7- در انجام خدمات خود اعتماد به نفس کافی داشته باشد
8- انگیزه خیر خواهانه و بشر دوستانه داشته باشد
انواع داوطلب
1- ازنظر شکل انجام خدمت (الف .داوطلب منفرد ب. داوطلب عضو گروه )
2- ازنظر زمان انجام خدمات (الف.دائمی ب . غیر دائمی )
3-از نظر کیفیت انجام خدمات (مفید – غیر مفید )
م( مجموعه مقررات سازمان جوانان ص 31 و پیام هلال ص28)
تعریف خدمت داوطلبانه :
خدمتی است که فرد داوطلب آن را با میل و رغبت و اختیار انجام می دهد و هدف آن ارائه خدمات به مردم آسیب پذیر جامعه است نه کسب منافع مادی
انواع خدمات داوطلبانه :
1- خدمت انفرادی
2- خدمت گروهی
(بیست و پنجمین کنفرانس بین المللی صلیب سرخ1986)
ضرورت و اهمیت خدمات داوطلبانه :
به علت گستردگی حوادث و مشکلات جوامع بدون استفاده از نیروهای داوطلب از عهده انجام مطلوب وظایف خود بر نمی اید همچنین انجام امور به وسیله داوطلبان هزینه را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد از طرفی داوطلبان انگیزه قوی تری برای این کارها دارند .
داوطلبی در امور خاص
داوطلبی در امور خاص به این معنا است که فرد یا گروهی از اعضا ی داوطلب در مراکز خاص ازقبیل بیمارستانها -پرورشگاهها –انجمن ها –و سایر سازمانها و موسسات خیریه به ارائه خدمات می پردازند
موسسات و سازمان های که می توان در آن خدمات داوطلبانه خاص انجام داد عبارتند از
1- آسایشگاهها 2- پرورشگاهها 3- مراکز شبانه روزی ویژه نابیینایان –ناشنوایان و کم توانان ذهنی 4- کمیته امداد 5- سازمان آموزش و پرورش استثنایی 6-سازمان حفاظت از محیط زیست 7- انجمن ها و موسسات خیریه 8-انجمن حمایت از بیماری های خاص 9- ............
مواردی که داوطلبان برای انجام خدمات داوطلبانه بایستی انجام دهند ؟
1- هیچ اقدامی را بدون هماهنگی با مرکز انجام ندهند 2- به قوانین و شرایط آمرکز احترام بگذارند 3- خود را با مسا ئل و مشکلات حاشیه ای در آن مرکز در گیر نسازند 4- ویژگی های یک داوطلب خدمت را به طور کلی در محیط این مراکز مناسب و رعایت کند
اعضای هر گروه داوطلب برای انجام یک خدمت داوطلبانه باید دارای چه خصوصیات مشترکی باشند ؟
1- شناختن احتیاجات یک جامعهو تصمیم و اراده برای رفع آن
2- علاقه مشترک به برنامه ها ی خاص مانند کمک به سالخوردگان
3- زمینه مشترک :یعنی بهتر است افراد گروه داوطلب از نظر سن –فرهنگ – تحصیلات و.... تشابه داشته باشند
آموزش اعضا برای انجام دادن یک خدمت داوطلبانه در باره چه موضوعاتی است؟
این آموزشها درباره ی اهداف گروه و انتظارات آن از داوطلبان –نحوه رفتار یک داوطلب – لزوم رعایت نزاکت و احتیاط از طرف داوطلبان –اطلاعاتی در باره افرادی که قصد خدمت به آنان را دارندو ..... است
داوطلبی در مرکز خاص چیست ؟
منظور از داوطلبی در مرکز خاص ارائه یک خدمت داوطلبانه در یک مرکز معین است مثلا در سرای سالمندان مسئول بردن یک سالمند برای هواخوری می شوید
ملاک هایی را که یک داوطلب باید برای انتخاب یک خدمت خاص در نظر داشته باشد
1- علاقه و انگیزه 2- توانایی 3- دانش ومهارت 4- وقت کافی 5-رضایت خانواده 6- پذیرش مرکز خاص
انواع خدمت د اوطلبانه در یک مرکز خاص :
1- انفرادی 2- گروهی
یک داوطلب برای آشنایی بیشتر با یک مرکز خاص چه باید بکند ؟
1- از بخش های مختلف مرکز دیدن کند 2- از مسئول هر بخش بخواهد تا در باره آن بخش توضیح بدهد 3- از نوع کاری که داوطلب می تواند در آن بخش انجام دهد سوال کند 4- مقررات و قوانین مرکز را مطالعه کند 5- مجوز حضور در آن مرکز برای کارورزی را کسب کند
م ( بیست و پنجمین کنفرانس بین المللی صلیب سرخ 1986)
داوطلبی در موارد خاص چیست :
به خدمتی گفته می شود که بنا به ضرورتهای منتطقه ای –اقتصادی –اجتماعی و .... در یک محدوده زمانی مشخص توسط داوطلب زیر نظر مربی انجام می شود
تفاوت داوطلبی در موارد خاص با داوطلبی در مراکز خاص
1- در مراکزخاص این مرکز ازقبل وجود دارد ولی در موارد خاص ممکن است مرکزی برای این امور وجود نداشته باشد
2- خدمت در مراکز خاص متولی مشخص دارد ولی در موارد خاص متولی خاصی ممکن است نداشته باشد و برای اولین بار توسط داوطلب انجام شود
3- خدمت در مراکز خاص در هر زمانی ممکن است ولی در در موارد خاص عدم ارائه خدمت در زمان مشخص ممکن است منجر به از دست رفتن فرصت برای ارائه خدمت داوطلبانه گردد
4- در مراکز خاص معمولاضوابط از پیش تعیین شده وجود دارد ولی در موارد خاص تعیین ضوابط می تواند در اختیار داوطلبان باشد
5- در مراکز خاص معمولا افراد با تجربه وجود دارد ولی در موارد خاص ممکن است افراد مجربی وجود نداشته باشد
( کار گروهی)
واژه گروه :
اصطلاح گروه (GROUPE) در زبان فرانسه اصطلاح جدیدی است که از واژه ایتالیایی ( GROPPO) گرفته شده است این واژه ابتدا در هنر های زیبا به مجسمه ها و نقاشی ها اطلاق می شد و همچنینین مفهوم گره خوردگی را در بر داشت .
م(گلشن فومنی 1372)
تعاریف گروه :
گلشن فومنی گروه را تعدادی از افراد انسانی که بر اساس یک سری روابط احساس همبستگی با یکدیگر همکاری دارند تععریف می کند (1379)
بروس کوئن :گروه به تعدادی افراد اطلاق می شود که با یک دیگر روابط متقابل دارند و بر اساس یک رشته چشمداشت های رفتاری مشترک به همدیگر احساس وابستگی
می کنند (به نقل از فومنی 1379 )
بارون و پیرن : گروه را مجموعه ای از اعضا می دانند که در بر خی از انواع تعامل اجتماعی با هم در گیر هستند و یا حداقل توان بالقوه این کار را داشته باشند .
کارترایت و زندر :گرو.ه را مجموعه ای از افراد که با هم ارتباط دارند و در بعضی از جهات مشخص به هم وابسته اند ( 1986ص46)
میر کمالی
گروه را پیکره ای از افراد می داند که به خاطر داشتن حداقل یک هدف واحد به هم مربوط می شوند و تشکل روانی پیدا مکی کنند .1379
رابینز
دو یا چند نفر که با هم روابط متقاتل دارند و به یک دیگر وابسته اند و برای تامین هدف های خاص گرد هم می آیند (1988رفتار سازمانی جلد دوم)
ویژ گی های یک گروه
1- با یک دیگر تعامل داشته باشند 2- از خصوصیات روانی شناختی یکدیگر آگاه باشند 3- خود را به عنوان یک گروه بشناسند
خصوصیات یک گروه کاری
یک عضویت قابل قبول دارند --هشیاری گروهی دارند --حس هدف مشترکی دارند –به یکدیگر وابستگی دارند –کنش متقابل دارند –توانایی انجام کارواحد دارند
انواع گروه از نظر سازمانی:
1- گروه بدون رهبر 2-گروه با رهبر 3- گروه سازمان یافته (رسمی ) 4- گروه8 سازمان نیافته (غیر رسمی ) 5-گروه دائم 6- گروه موقت
انواع گروها از نظر شفیع آبادی
گروه های اولیه :که روابطی نزدیک و صمیمی بین اعضای ان حاکم است مانند خانواده
گروه های ثانویه: که بر اساس قراردادها و ضرورت های اجتماعی تشکیل می شوند و روابط افراد رسمی و غیر مستقیم است عضویت در آن داوطلبانه است
گروه های کوچک که اعضای آن کمتر از دوئازده نفر است روابط اعضا در این گروه رویایی و صمیمی است
گروه های بزرگ :گروه هایی که بیش از دوازده نفر هستند
گروههای راهنما :که به منظور ارائه اطلاعات در زمینه های گوناگون به داوطلبان تشکیل می شود
گروههای مشورت :در این گروه والدین و مربیان به منظور یادگیری شیوه عمل بهتر از طرف راهنما آموزش می بینند تادر رفع مشکلات فرزندان و دانش آموزان به آنها یاری برسانند
و همچنین گروه هایی مانند گروههای مشاوره -گ باز و بسته – گ مرجع -– گ رسمی-- گ غیر رسمی -- گ انبوه خلق --گ داوطلب اجباری -- گ همسالان --گ انجنمها گ روابط انسانی --گ مباحثه و مناظره
( 1370 پویایی شناسی گروه و مشاور گروهی )
ویژ گی ها و خصوصیات مشترک گروهها
اندازه – همبستگی –انعطاف پذیری –تعادل –نفوذ –دوقطبی بودن –خود مختاری –نزدیکی –کنترل
علل جذب افراد در گروهها
1- اجتماعی بودن :(زبان –فرهنگ –ایدئولوژی و تمدن حاصضل اجتماع انسانی است )
2- تامین نیاز ها: (ادامه حیات –احترام –ارزش –نقش پذیری –قبول مسئولیت شکوفایی استعدادها از عوامل تشکیل گروه است
3- مصونیت : با توجه به قدرت تفکر و اندیشه سرآ مد انسا ن ولی در مقابل بسیاری از مظاهر طبیعی و عظمت خلقت نمی تواند از خود دفاع کند
4- کسب قدرت:انسان موجودی قدرتمند است و با قدرت خود بر منابع و امکانات تسلط پیدا می کند
5- آرمانگرایی : انسان موجودی آینده نگر و برنامه دار است که همیشه آرمانها و ایده آل هایی را در مغز خود می پروراند .
عوامل جذب فرد به گروه از نظر کارت رایت :
1- انگیزه : هر فرد برای تامین نیاز های خود مانند شناسایی -امنیت – پول – و سایر ارزشها به گروه می پیوند
2- ویژگی های محرکی و تشویقی :هر فرد به علت محرکها و تشویق هایی که برای در گروه وجود دارد به گروه می پیوندد
3- انتظارات فرد : هر فرد خواست ها و انتظاراتی دارد که به هر جا فکر کند به انها می رسد لذا بر اساس این ذهنیات در گروه شرکت می کند
4- سطح باز دهی : ادراک هر فرد از سطح و میزان بازدهی که او در گروه برایش خواهد داشت سبب جذب او به گروه می شود.
( ص 46و47 )
گروه ها برای اعضای خود چه کار می کنند ؟
1- باعث ایجاد تعلق خاطر بین اعضا می شود
2- صمیمیت رابین اعضا فراهم می کند
3- قوه ابتکار وتولید را بین اعضا افزایش می دهد
4- راههای تاثیر گذاری اعضا را بر یکدیگر فراهم می کند
5- باعث افزایش دانش و اطلاعات و همچنین کسب تجارب جدید می شود
چه عواملی بر گروهها تاثیر می گذارند
1-اندازه گروهها 2- رهبری حاکم بر گروهها -3- تعامل بین گروهها 4- فرایند گروهی ( افزایش ایده ها – نظرات -اختلافات بر اثر افزایش نفرات گروه )
تعریف هنجارها در گروه
رفتار پیش بینی شده و قابل انتظار گروه از اعضایش را هنجار می گویند که از قبل مکتوب نبوده و می بایستی با موجو دیت پیدا کردن گروه مورد قبول اعضا قرار گیرد .
رهبران اثر بخش در گروههای کاری بیشتر چه مواردی را مورد توجه قرار می دهد
1- ایجاد و حفظ درکی روشن از اهداف گروه
2- حفظ جایگاهی ویژه در گروه برای هدایت گروه
3- به عهده گرفتن مسئولیت برای تنظیم و کنترل روابط و تبادل نظر بین افراد
4- اجازه تشویق و تفویض بعضی از وظایف رهبری به اعضای دارای خلاقیت
مراحل اصلی در تشکیل و راه اندازی گروه
1- مرحله گرد همایی 2- مرحله توفانی (مرحله حمایت اعضا از مواضع و انتظارهای خود ) 3- مرحله هنجار گذاری 4- مرحله انجام کار
مراحل پیشرفت گروه :
1- مرحله شکل گیری یا شکل دادن 2- مرحله رشد و کنترل -3 – مرحله حاکم کردن اصول - ایجاد ضوابط –حاکم کردن قانون 4- مرحله عملکرد گروه در اجرا 5- مرحله اتمام ماموریت گروه
تعریف نقش و انواع نقش در گروه
نقش مجموعه ای از رفتار هاست و انواع آن عبارتند از :
1-نقش های مثبت در گروه ( مانند نقش مبتکر – ن جستجو کننده -ن ارائه دهنده اطلاعات – ن نقش روشنگر –ن نقش تشویق کننده و .....)
2- نقش های مشکل آفرین در گروه ( مانند نقش مهاجم –ن مانع – ن دوری کننده – ن خوشگذران –و....
3-نقش های بله قربان کو
( نصر اصفهانی و کاظمی 1380)
ویژگی های گروههای کارآمد (اثر بخش )
1-دارای هدف 2-اختیار 3- روابط و ار تباطات 4- انعطاف پذیری 5- بازدهی مطلوب 6- قدرت شناسی و تقدیر 7- روحیه
تعریف تیم
تیم عبارت است از یک گروه دو یا چند نفره از افراد که به طور منمظم با یک دیگر تعامل برقرار میکنند و به منظور رسیدن به هدف کارها را هماهنگ می کنند.
(مقیمی1377)
نکات مهم برای تشکیل یک تیم :
1- حد اقل دو نفر بایستی حضور داشته باشد
2- اعضا باید به طور منظم تعامل برقرار کند
3- اعضا باید دارای هدف مشترک باشند
تفاوت تیم و گروه
گروه تیم
1- رهبری قدرتمند و مترکز است 1-مسئولیت رهبری بین اعضا تقسیم می شود
2- مسئولیت فردی است 2- مسئولیت به طور همزمان فردی و جمعی است
3- مشارکت افراد در تولید محصول به طور جداگانه است 3- مشارکت در تولید محصول جمعی است
4- درصورت تمایل و اجازه رده های بالاتر تصمیم گیری صورت می گیرد 4- تصمیم گیری برای حل مشکل وظیفه اعضای تیم است
تکنیک های تصمیم گیری گروهی
1- فن بارش مغزی : که روشی است برای افزایش خلاقیت در گروه ها این فن بر اظهار نظر -عدم ارزیابی –کمیت راه حلها –و اصلاح و پرورش ایده های یک دیگر مبتنی است
(آلکس ای آزبورن 1957)
2-فن گروه اسمی :در این روش با کاهش وابستگی متقابل اعضای گروه –موانع و تنبلی را به حد اقل می رساند .
نقاط قوت تصمیم گیری های گروهی
1-اطلاعات جامع تر و کامل تر 2-دید گاههای بیشتر 3- پذیرش سریع تر راه حل 4-مشروعیت بیشتر
نقاط ضعف تصمیمات گروهی
1- وقت گیر بودن 2- فشار در جهت سازش 3-فرمانروایی اقلیت
4-مبهم بودن مسئولیت ها
تعریف عضو شاخه دانش آموزی هلال احمر مدارس :
عضو دانش آموز داوطلبی است که آمادگی خود را برای انجام خدمات بشر دوستانه امدادی و عام المنفعه در جهت تحقق اهداف سازمان اعلام داشته و از روی میل و رغبت و بدون هیچ چشم داشتی در فعالیتهای جمعی شرکت می کنند
اهداف و وظایف شاخه دانش آموزی هلال احمر
اهداف
1-جذب و تربیت دانش آموزان به منظور انجام خدمات امدادی
2-تقویت حس مشارکت جویی و نیکو کاری بین جوانان دانش آموز
3-همکاری در امر گفتگوی تمدنها
4-کمک به امر سلامت جامعه
5- کوشش در جهت شناساندن وظایف و هدفهای انسانی جمعیت
6--بستر سازی مناسب در جهت استمرار همکاری دانش آموزان با هلال احمر
وظایف
1- عضو گیری از بین دانش آموزان داوطلب
2- برگزاری انتخابات به منظور انتخاب اعضای شورای اجرایی
3- سازماندهی اعضا در گروههای بشر دوستانه
4- آموزش اعضا به منظور ایجاد آمادگی در آنان
5- ایجاد فضای مناسب در جهت تحکیم دوستی در جامعه
وظایف عضو در شاخه دانش آموزی هلال احمر
1- پذیرش عضو یت در یکی از گروههای چهار گانه
2- حضور فعال در فعالیت های امدادی و عام المنفعه
3- مشارکت در ارائه برنامه های مرتبط با فعالیت گروه
4- شرکت در برنامه های آموزشی هلال احمر
5- شرکت فعال در فعالیت های گروهی از قبیل مسابقات –اردوها مانورها
خط مشی عمومی گروههای چهارگانه در جهت ارائه خدمات امدادی
1-ارائه کمکهای اولیه به مصدومین و آسیب دیدگان
2-شرکت فعال در عملیات امداد و نجات با آمادگی قبلی
3- کمک رسا نی به آسیب دیدگان از طریق جمع آوری و توزیع کمکهای مردمی
4-حضور فعال در مانورها ی امدادی
5-آمادگی لازم برای امداد رسانی
خط مشی اجرایی گروه تسکین الام بشری
1- شناسایی و ارتباط با مراکز خدماتی و حمایتی
2- شناسایی افراد یا خانوادهای آسیب پذیر
3- ارائه خدمات اجتماعی در جهت تسکین الام بشری آوارگان –پناهندگان ....
4- معرفی زندگی مسئولانه به جوانان در قبال درد ها و مشکلات مردم
5- تلاش برای رفع معضلات اجتماعی جوانان
6- توجه به حساسیت های روحی و روانی نیازمندان
خط مشی اجرایی گروه تامین احترام به انسانها
1-حفظ حرمت و شان انسانی افراد
2-بزرگداشت خاطره فداکاریها و ایثار گریهای شهدا ...
3-بر قراری ارتباط با دانشمندان و //.......
4-تلاش برای حفظ حرمت و تامین احتام اسرای جنگی و/........
5-بازدید و دلجویی از خانواده های زندانیان و تلاش برای رفع مشکلات آنان
6-تشویق جوانان برای الگو پذیری درست
7-معرفی الگوهای مناسب زندگی
خط مشی اجرایی گروه حمایت از زندگی و سلامت انسا نها
1-کمک به امربهداشت جسمی و روانی جوانان
2-کمک به امر بهداشت اردوگاههای آوارگان و مناطق آسیب دیده
3- تلاش در جهت توسعه فضاهای سبز
4- تلاش در جهت حفظ محیط زیست
5-اشاعه ورزش همگانی
خط مشی اجرایی گروه صلح و دوستی
1-تلاش برای ایجاد وفاق و همدلی بین افراد
2-ایجاد رابطه دوستانه و صمیمانه بین جوانان عضو و....
3-ارتباط با گروههای مدافع صلح و دوستی
4-معرفی آثار سوء تعصبات جاهلانه و کینه توزانه قومی
5-ترویج فرهنگ صلح و دوستی
6-اشاعه اصول تعاون و نیکو کاری بین مردم
7- تبلیغ صفات پسندیده و اخلاق شایسته
8- ترویج روحیه همبستگی
م (آیین نامه عضویت شاخه دانش آموزی دانش آموزان هلال احمر مدارس )
اصول کمک های اولیه و امداد رسانی
تعریف کمک های اولیه :
به اقدامات اولیه ای گویند که بلا فاصله پس از بروز حادثه و قبل از رسیدن به مرکز درمانی صورت می گیرد و سبب کاهش چشمگیر مرگ و میر و تخفیف بیماری و آسیبهای مصدوم می شود .
تعریف امداد گر و تکنسین :
امدادگر فردی است که علاوه بر کمک های اولیه سایر نیازهای افراد آسیب دیده را بر آورده میکند . وبه کسی که کمک های اولیه پزشکی را به صورت حرفه ای ارائه میکند تکنسین می گویند .
نقش و وظایف امداد گر در صحنه آسیب :
1- رسیدگی سریع و مناسب به مصدومین در صحنه آسیب
2- حفاظت از سلامتی خود 3- حفاظت و ایمنی صحنه آسیب 4- درخواست کمک از مراجع ذیصلاخ 5- مشارکت در انجام عملیات جستجو و نجات 6- دستیابی به مصدوم و رهاسازی 7- انجام ارزیابی مصدوم و سانحه 8- اجرای کمک های اولیه و اقدامات ضروری 9- انتقال مصدوم و ... .
خصوصیات امدادگر :
داشتن اطلاعات کافی –حفظ خونسردی – سرعت عمل –داشتن ابتکار عمل –تسلی بخشیدن به مصدومین –شناخت محدوده فعالیت خود و عدم دخالت در امور پزشکی –آراسته بودن ظاهر و برخورد مناسب
فصل دوم :
بخشهای مرتبط با رشته علمی کارآموز
مبانی مدیریت استراتژیک منابع انسانی
مفهوم مدیریت منابع انسانی (HRM) برای اولین بار در اواسط دهه هشتاد میلادی معرفی شد.
تعریف
مدیریت منابع انسانی عبارت است از مدیریت و اداره استراتژیک (بلندنظرانه) و پایدار با ارزشترین داراییهای شرکت، یعنی کارکنانی که در آنجا کار میکنند و منفرداً در کنار هم، شرکت را در وصول به اهدافش یاری میدهند.
جنبههای مدیریت منابع انسانی
1. جنبههای سخت (Hard Version of HRM)
جنبه سخت HRM بر وجوه کمّی، محاسباتی و تجاری به شیوهای عقلایی همانند سایر عوامل اقتصادی تاکید میکند و با فلسفه مبتنی بر کسب و کار، سازگار است و تاکید میکند؛ کارکنان را به گونهای باید مدیریت کرد تا بتوان از آنها ارزش افزوده حاصل نمود و برای شرکت، مزیت رقابتی خلق کرد. فلسفه مبتنی بر کسب و کار، کارکنان را سرمایهای انسانی میداند که میتوان با آموزش و توسعه آنها به سود دست یافت.
2. جنبههای نرم (Soft Version of HRM)
این جنبه، از مفاهیمی چون: مکتب روابط انسانی، تاکید بر ارتباطات، انگیزش و رهبری نشات و ریشه گرفته است.
استری در باره نرم HRM این چنین نظری دارد:
باید با کارکنان مثل داراییهای با ارزش رفتار کرد و تعهد، سازگاری و مهارتهای آنها را موجب و منبع مزیت رقابتی شرکت دانست.
به نظر گست، جنبه نرم HRM به کارکنان به دیده وسیله مینگرد نه هدف.
این جنبه ونگرش به مدیریت منابع انسانی برای به دست آوردن تعهد (قلب و فکر) کارکنان از طریق مشارکت دادن آنها، ارتباطات و دیگر روشهای مناسب تاکید میکند و همچنین بر نقش کلیدی فرهنگ سازمانی تاکید میشود. بهرهمندی دو جانبه (پذیرش این که در یک زمان میتوان هم منافع مدیران و هم منافع کارکنان را تامین کرد) کانون توجه و به عنوان نگرش تساوی گرا است. بنابر نظر گنارد و جاج، فرض بر این است که سازمانها هماهنگ و یکپارچهاند و کارکنان آن در تحصیل اهداف سازمانی اتفاق نظر دارند و همه مثل اعضای یک گروه کار میکنند.
اهداف HRM
هدف کلی آن عبارت است از: تضمین این که سازمان بتواند به کمک کارکنانش به موفقیت برسد.
اهداف جزئی و خاص
1. سازمان را قادر سازد تا کارکنان ماهر، متعهد و با انگیزه را جذب کند و به خدمت گیرد.
2. از طریق آموزش کارکنان و فراهم آوردن مستمر فرصتهای ارتقای شغل برای آنها، ظرفیتهای ذاتی ایشان (مشارکت، توان بالقوه و همکاری آنها) را تقویت کند و توسعه دهد.
3. سیستمهای کاری با عملکرد بالا طراحی کند که در برگیرنده این عناصر باشد:
ـ رویههای انتخاب و جذب موثر و مفید،
ـ سیستمهای پرداخت انگیزشی مبتنی بر عملکرد و بر حسب اقتضا،
ـ توسعه مدیریت،
ـ انجام فعالیتهای آموزشی مرتبط با نیازهای سازمان.
4. روشهای مدیریتی با تعهد بالا را توسعه دهد؛ به صورتی که کارکنان را ذینفعان با ارزش سازمان قلمداد نماید و به تفاهم، همکاری و اعتماد متقابل بین کارکنان و سازمان کمک کند.
5. جو مناسبی فراهم آورد که در آن فضا بتوان روابطی موثر و هماهنگ را از طریق مشارکت بین مدیران و کارکنان برقرار و حفظ نمود.
6. محیطی فراهم آورد که در آن کار گروهی و انعطاف پذیری امکان پذیر باشد.
7. به سازمان کمک کند تا نیازهای گروههای ذینفعش (مالکان، نهادها و سازمانهای دولتی، متولیان، مدیران کارکنان، مشتریان، منابع فروش و به طور کلی عموم مردم) را شناسایی کند توازن و تعادل بشخد و سپس آنها را تامین کند.
8. تضمین کند که به کارکنان بها و ارزش میدهند و به آنها بابت آنچه که انجام میدهند و به دست میآورند، پاداش میدهند.
9. با درنظر گرفتن تفاوتهای فردی و گروهی کارکنان از حیث مهارتها و سلایق و روحیات، نیروی کاری متنوع را ایجاد و مدیریت کند.
10. تضمین کند و مطمئن شود که فرستها برای همه اعضای سازمان یکسان است.
11. یک روش اخلاقی را برای مدیریت کارکنان برگزیند که بر محور توجه به کارکنان انصاف و شفافیت استوار باشد.
12. رفاه جسمی و روانی کارکنان را فراهم آورد و بهبود بخشد.
ویژگیهایی از مدیریت منابع انسانی
به اتکای مجموعهای از نقطه نظرات صاحب نظران در این زمینه، میتوان گفت:
1. مدیریت منابع انسانی بر اهمیت جلب تعهد کارکنان نسبت به سازمان، ماموریت و ارزشهای آن تاکید میکند، لذا (تعهد محور) است.
2. بر هماهنگی استراتژیک بین منابع انسانی و دیگر واحدهای مختلف سازمان تاکید میکند (هماهنگی میان استراتژی کلان شرکت و استراتژیهای منابع انسانی آن).
3. فعالیتی است که توسط مدیران ارشد هدایت میشود.
4. مدیران صف، مسئول اجرا و دستاوردهای آن هستند.
5. به طرق مختلف به خلق و حفظ مزیت رقابتی شرکت کمک میکند و بر افزایش ارزش به ویژه برای مسئولان تاکید میورزد.
6. با بینشی فراگیر و با ثبات از طراحی و اعمال سیاستهای اشتغال که منافع دو طرف (مدیران و کارکنان) را تامین کند حمایت میکند (یعنی از طراحی و توسعه روشها و سیاستهای منابع انسانی یکپارچه حمایت میکند).
چند تذکر:
ـ در مدیریت منابع انسانی بر ارزشها و فرهنگهای قوی تاکید میشود.
ـ عملکرد محور است و بر دستیابی به موفقیتهای بیشتر و بزرگتر برای مقابله با چالشهای جدید تاکید میکند.
ـ روابط کارکنان بیشتر تساوی گرایند تا تکثر گرا و بیشتر فردیاند تا گروهی.
ـ اصول سازمان دهی، ارگانیک و غیر متمرکزند که بر نقشهای منعطف و بر فرآینده
دانلود مقاله گزارش کاراموزی مدیریت