فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:105
فهرست مطالب:
عنوان صفحه
تاریخچه برق درایران 1
تاریخچه صنعت برق در خوزستان 6
معرفی شرکت 10
نمودار شرکت برق منطقه ای خوزستان 12
شرکت صبا 13
شرکت مدیریت تولید برق شهید مدحج( زرگان ) 15
چارت سازمانی نیروگاه زرگان 17
نیروگاه شهید مدحج ( زرگان ) اهواز 18
آشنایی با واحدهای بخار نیروگاه 20
سیکل تیرمودینامیکی اصلی نیروگاه 21
بویلر 25
مشخصات کلی بویلر نیروگاه زرگان 25
بررسی اجزای اصلی بویلر 28
اکونومایزر 28
درام بخار 29
لوله های داون کامر 29
لوله های واتروالو 29
لوله های رایزر 30
سوپر هیتر اولیه 31
سوپر هیترثانویه 31
سوپر هیتر نهایی 31
نحوه بهره برداری از بویلر 34
سیستم برجهای خنک کننده 34
سیستم آب خنک کننده 35
CW.PUMP 36
کوندانسور 37
توربین 38
ژنراتور 39
واحد تصفیه آب 44
هیدروژن سازی 45
واحد گازی 46
دیگ بخار 49
کوره 56
مشعلها 57
اکونومایزر 60
وضعیت اضطراری بویلر 62
علایم اضطراری 65
نگهداری دیگ بخار 77
مقدمه 77
روش اندازه گیری صحیح واحتیاطهای لازم 78
تجهیزات الکتریکی 79
موتورهای راه انداز 80
انواع راه اندازهای جریان متناوب 80
نوع مستقیم 80
نوع ستاره – مثلث 81
راه اندازی با روتور سیم پیچی شده 81
راه اندازی نوع ترانسفورماتور خودکار 82
نگهداری دستگاه های الکتریکی دیگ بخار 84
روغنکاری 84
گریسها 88
یاتاقانهای گریسکاری شونده 89
مواد اضافی 90
یاتاقانهای در حال ستون و ارتعاش استاتیک 94
علت اصلی خرابی یاتاقانها 95
خنک کننده های روغن ( کولر روغن ) 96
ساختمان شیرهای ونگهداری آنها 101
شیرهای اطمینان 104
نکات عمومی در مورد مواظبت ونگهداری شیرهای خطوط لوله ها 105
تاریخچه برق در ایران :
اولین کارخانه برق ایران در سال 1279 شمسی توسط حاح محمد باقر میلانی معروف به رضایوف به دستور مضفرالدین شاه از روسیه به قیمت هشت هزار تومان خریداری و تقدیم آستان قدس رضوی گردید . قدرن این کارخانه دوازده اسب بخار و فشارش 110 ولت مستقیم که با سوخت ذغال سنگ کار می کرد و در محل بالا خیابان نزدیک بست علیا در کوچه ای که در آن زمان به همین مناسبت کوچه چراغ برق نامیده شد نصب و راه اندازی و مورد بهره برداری قرار گرفت و علاوه بر روشن کردن حرم مطهر حضرت رضا ( ع ) و عمارات مبارک آستان قدس قسمتی از بالا خیابان را نیز روشنی می داد . همان زمان چهار چوبه ای در ایوان طلایی صحن عتیق نصب بود که این شعر با خط ئرشت نستعلیق و با نور برق در آن تعبیه شده و به ویژه شبها جلوه خاصی داشت :
شهی که شمع حریمش فروغ مشعل و ماه
چراغچی سزد او را مظفر الدن شاه
تابلوی مذکور چندین سال در همان محل نصب بود که به علت فرسودگی در اثر گذشت زمان به ناچار آن را جمع آوری کردند .
در سال 1281 موتور برق دیژری توسط حاج امیز رضوی معروف به چراغ برقی به قدرت 25 اسب بخار خریداری و در کنار مولد اولیه نصب گردید . پس از نصب مولد فوق وضعیت برق مشهد حدود 30 سال دچار رکود شد تا اینکه مادر آقاخانی محلاتی بنام بی بی شمس الدوله که زنی متدین بود و در هندوستان می زیست طی سالهای 1315 – 1314 یکدستگاه مولذ به قدرت 24 اسب با جریان مستقیم خریداری نموده که جهت آستان قدس رضوی در خیابان طبرسی نصب گردید . چند سال بعد نیابت تولیت وقت آستان قدس ، آقای اسدی نسبت به خرید دو دستگاه مولد بنز آلمانی با سه سلیندر و به قدرت110 اسب اقدام کرد که یکی در شیر و خورشید جهت تأمین برق سینما و خیابانهای اطراف ودیگری در خیابان طبرسی نصب و به بهره برداری رسید . مولدین نصب شده منحصراٌ روشنایی حرم و عمارات آستان قدس رضوی بوده و اهالی شهر مشهد فاقد برق بودند .
در آن زمان برای تأمین روشنایی منازل از چراغهایی که از ظروف سفالین ساخته و جای چند فتیله در آن تعبیه شده بود استفاده می بردند . سوخت آنها ، روغن گیاهی ( منداب) بود و برای شبهای میهمانی از چند فتیله و شبهای عادی از یک فتیله آن نور مورد نیاز را تأمین می کردند و روشنایی کوچع ها ومعابر عمومی به عهده بلدیه بود و هر شب مأموری نردبان بردوش و ظرف نفتی در دست چراغهای دیوار کوب را روشن می ساخت که معمولاٌ به علت کوچکی مخزن و کمبود نفت ، این چراغها نیم ساعت بیشتر روشن نبود و چون مردم به تدریج نیاز به نیروی برق را احساس می کردند و خواستار آن بودند عده ای در این زمینه سرمایه گذاری و اقدام به تولید و فروش برق نمودند . از جمله آقای جعفرزاده که از نامبرده ابتدا کارخانه آستانه واقع در کوچه برق را اجاره و بعد از آن یکدستگاه مولد 24 اسب 220 ولت با جریان مستقیم وارد کرد و در کوچه چهار باغ نصب نموده و به خیابان نادری و بازار برق می داد . البته برق مزبور شعله ای بود و بدون کلید قطع و وصل مستقیم کارخانه روشن و خاموش می شد و مأموری داشت که شب به شب در ازای هر لامپ یک عباسی از مصرف گنندگان وصول می کرد .
صاحب این کارخانه برای اینکه بهره بیشاری از سرماه خود ببرد اقدام به احداث کارخانه آردی نمود تا از برق روز استفاده کند همزمان مولدی دیگری در گوشه و کنار شهر نصب راه و راه اندازی گردید از جمله یکدستگاه مولد دوازده اسب که در پایین خیابان دالان حاج سید محمد خباز و برق تعدادی مغازه را تأمین می کرد و مولد دیگری به قدرت 25 اسب در عیدگاه نصب و جهت تأمین برق منازل تجار منطقه که اغلب یهودی بودند مورد استفاده قرار گرفت .
چون نیروی حاصل به مقدار قابل توجهی از میزان تقاضا کمتر بود و متقاضیان فراوان و مشترکین ناراضی بودند در خلال سالهای 17-1316 پاکروان ، تایب التولیه وقت دارندگان کارخانه ها را برای تشکیل شرکتی واحد بنام شرکت عمومی برق دعوت نمود .
نظر به اینکه مردم وجود بیماری سل را معلول دوده های مختلف می دانستند با وجود کمبود نیرو ، این شرکت ناچار شد تا فقط به کسانی که مسلول بودند برق بدهد ، لذا گروهی برای دریافت امتیاز برق تظاهر به بیماری سل می کردند . اقدام اساسی و مجدانه دیگر در این زمینه ایجاد شرکت نخریسی و برق خسروی بود که در سال 1314 با سرماه اولیه بیست و چهار میلیون ریال ( 48000 سهم پانصد ریالی ) در زمینی به مساحت 5400 متر مربع تأسیس یافت . شرکت عمومی برق مشهد در دی ماه 1318 به شرکت خسروی منتقل گردید و شرت مزبور در سال 1319 یکدستگاه مولد دیگر به قدرت 60 کیلو ولت که سوخت آن ذغال سنگ بود به همراه ملاس چغندر قند بود خریداری و نصب کرد . احتیاج مبرم و روز افزون مردم به برق موجب گردید تا مدیر عامل کارخانه برق خسروی برای خرید موتور برق در زمان جنگ همراه با یکی از مهندسی خود عازم اروپا شده و سه دستگاه مولد با سوخت گازوئیل هر یک به قدرت 600 کیلو ولت خریداری نمایند که ظرف مدت 14 ماه نصب و از آن بهره برداری شود ولی به علت جنگ و اینکه کارخانه سازنده سفارشات زیادی داشت توفیق وفا به وعده نیافت و بالاخره بعد از سی و دو ماه تحویل داد که آنرا در میدان رودگی ( فلکه برق ) محل فعلی شرکت نصب نموده و بهره برداری از آن آغاز شد . با این همه باز هم نیروی برق تولیدی کفاف نمی کرد و تقاضا از عرضه بیشتر بود و علیرغم خاموشی نوبتی کارخانه واگذاری برق بازار سیاه پیدا کرد .
در سال 1331 شرکت خسروی یکدستگاه مولد به قدرت 750 کیلو ولت خریداری و نصب کرد و خاموشی نوبتی برطرف شد ، البته تقاضاها با توجه به وسعت شهر از طرفی و بالا رفتن سطح فکر مردم از طرف دیگر همچنان رو به فزونی بود با وجود این شرکت خسروی تنها کاری که می توانست انجام دهد مقاومت در برابر تقاضاها و توصیه ها و تلاش برای جلوگیری از خاموشی نوبتی مجدد بود ولی اکثریت مردم در محرومیت از نعمت برق بسر می بردند در سال 1336 بین شرکت خسروی و شهرداری مشهد حسن تفاهمی به وجود آمد و سازمان برنامه هم که موظف به تأمین و تکمیل برق شهرستانها شده بود مساعدت خود با شهرداری را موکول و مشروط به مشارکت با شرکت خسروی نمود و شرکت خسروی برای آنکه شهر مشهد از مساعدت سازمان برنامه محروم نماند با شهرداری همکاری و در مرداد ماه 1336 با آن سهیم شد و شرکت جدید بنام شرکت سهامی برق مشهد به وجود آمد و مدیریت عامل شرکت به آقای مهندس جواد شهرستانی سپرده شد . آن شرکت توانست با خریدن مولدهای مختلف نیروی برق شهر را از 2300 کیلو ولت به بیشت از 10000 کیلو ولت افزایش دهد و بازار سیاه را در هم بشکند و به منظور صرفه جویی در مصرف سوخت شرکت مزبور ، قطعات لازم برای تبدیل سوخت مولدها از گازوئیل به مازوت را سفارش داده و پس از دریافت قطعات در خصوص نصب و بهره برداری از آن اقدام نماید و متعاقب آن برای جلوگیری از کمبود نیروی برق ، سومین دستگاه مولد ، به قدرت 2225 کیلو ولت را که با سوخت مازوت کار می کرد سفارش داد و این مولد پس از تأسیس شرکت برق منطه ای خراسان نصب شد .
به منظور بهبود وضعیت برق ایران ، سازمانی بنام سازمان برق ایران با اساسنامه مربوط که به تصویب هیأت دولت رسیده بود به وجود آمد و اداره امور توسعه وتقویت برق کلیه نقاط کشور را برعهده گرفت . سپس وزارت آب و برق برای تأسیس شرکت برق منطقه ای خراسان اقدام نمود و در خرداد 1334 اولین مدیر عامل شرکت تعیین شد . پس از تحویل تأسیسات تولیدی نیروگاه مشهد در آذرماه 1334 شرمت برق منطقه ای خراسان تا سال 1365 به جز تولید توسط واحدهای دیزلی نصب شده در شهرستانها ، قسمت اعظم انرژی مورد نیاز مشترکین را از شرکت توانیز خریداری می نمود .
در سال 1366 بر اساس مصوبه مجمع عمومی کلیه تأسیسات تولیدی منطقه شمال شرق شرکت توانیر به شرکت برق منطقه ای خراسان و این شرکت عهده دار تولید ، انتقال و توزیع نیروی برق استان خراسان گردید .
مقاله تاریخچه برق در ایران
