فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت) تعداد صفحه:34
مقدمه
تغییرات به وجود آمده در امر آموزش به دلیل توسعة وسایل ارتباطات جمعی، و محیط های مجازی آموزش باعث شده است که شاگردان حداقل از کتابهای درسی خود بسیار جلوتر بیفتند( گرچه جلوتر بودن آنها از دبیرین و اساتید خود جای بحث و بررسی جداگانه را دارد) لذا لزوم نوآوری در ارائة روشهای تدریس وارزشیابی به وجود آمده است . دبیرینی که با روشهای تدریس سخنرانی و حداکثر یکی دو روش دیگر عادت کرده بودند ، اینک با بحث های جدید مواجه می شوند ، آموزش گروهی، تهیه چک لیست انتظارات و ... و خلاصه اینکه با ارزشیابی مستمر دانش آموزان خود را به گونه ای تربیت کنندکه آنها در تعامل با یکدیگر دانشی را بیاموزند . عملکردهای آنها را تقویت کنند تا دیگر آنها شنوندگان صرف نباشند که هر چه دبیرین می گویند به گوش جان خریدار باشند . به آنها یاد بدهند که پرس و جو کنند و محققانی خوب شوند . دیگر دبیران به آنها یاد ندهند ، بلکه بر کار آنها نظارت کنند تا خود در تعامل با هم یاد بگیرند منابع را به آنها معرفی کنند تا خود به بسط دانش خود بپردازند ،وقتی روشهای تدریس تغییر می یابد الزاماً نوآوریهایی نیز باید در نحوة اندازه گیری و سنجش پیشرفت تحصیلی فراگیران به وجود آید . ولی روشهای ارزشیابی پیشرفت تحصیلی همگام با تغییر برنامه های درسی و روشهای تدریس پیش نرفته است . هدف ارزشیابی خدمت به آموزش است ، نه در کمین نشتن برای غافلگیر کردن دانش آموز و محک زدن او با معیار آنچه نمی داند.فرهنگ موفقیت را می توان با کاربرد صحیح در آموزش و ارزشیابی بر فضای کلاس غالب کرد.
از نظر اسلام نیز ارزشیابی یک ارزشیابی مستمر است ،برای سنجش ما به کل اعمال ما در طول زندگی توجه می شود و ملاک محاسبه تنها آخرین اعمال ما نیست، امام رضا می فرماید: ازما نیست هرکس که روزانه اعمال خودرا مورد محاسبه قرار ندهد.«مشکاه الانوارفصل اول 247»
پس براساس این بیان گهربار ارزشیابی در منطق دین یک ارزشیابی مستمر وروزانه است وهمچنین در بیان احکام دین، دانش زمانی مورد اهمیت ودارای ارزش است که در اعضا وجوارح ما نمایان شود وباید سعی شود شیوه ارزشیابی از شناختی به عملکردی تبدیل شودحضرت علی (ع) می فرماید:بی ارزش ترین دانش دانشی است که برسر زبان است و برترین علم علمی که در اعضا وجوارح آشکار گردد.«حکمت 93 نهج البلاغه».
دراینجا بحث از عملکرد است نه دانستن و نوشتن وبیان کردن، قران کریم می فرمایند: هرکس کار خیری انجام بدهد محاسبه می شود حرفی از دانستن وبیان کردن نیست پس ما می آموزیم برای انجام دادن.
بیان مسئله
اگر می خواهیم نقش نمرات ارزشیابی مستمر را در یادگیری دانش آموزان بررسی نماییم باید با مفهوم «ارزشیابی مستمر» آشنا شویم به همین منظور با تعریف ارزشیابی ،انواع ارزشیابی و ارزشیابی مستمر مطلب را آغاز می نماییم.
« ارزشیابی عبارت است از فرایندی منظم و منسجم برای مشخص نمودن میزان پیشرفت دانش آموزان در مسیر رسیدن به هدف های آموزشی و پرورشی.»
ارزشیابی از منظر و دیدگاه دبیران اهمیت خاصی دارد . دبیران از طریق ارزشیابی می توانند :
الف) از میزان اثر بخشی و کارایی تدریس خود اطلاع حاصل نمایند.
ب) از میزان تحقق اهداف آموزشی اطلاع حاصل نمایند.
ج)از میزان آگاهی و آمادگی دانش آموزان برای شروع آموزش مطالب جدید اطمینان پیدا کنند.
د) با تفاوت های فردی دانش آموزان خود بیشتر آشنا شوند.
برنامه ریزان وکارشناسان آموزشی نیز می توانند:
1- از میزان کارایی برنامه های آموزشی آگاهی پیدا کنند.
2- برنامه های لازم ،روشها، و تجهیزات آموزشی جهت تطابق با شرایط موجود را طراحی و تنظیم نمایند. از حدود چهل سال پیش روشها و ابزار جدیدی برای اندازه گیری و سنجش پیشرفت تحصیلی یادگیرندگان طرح ریزی و ابداع شد که با یک فاصلة زمانی نسبتاً طولانی این روشها و ابزار کم کم در ایران نیز مطرح گردید که اهداف زیر را دنبال می کرد:
1- تاکید بر اندازه گیری مهارتهای تفکر و مهارتهای یادگیری فراگیران.
2- به کارگیری روش ها و ابزارهای اندازه گیری نوین .
3- تاکید بر ارزشیابی تدریجی (مستمر) به جای ارزشیابی نهایی .
4- توجه به ارزشیابی های گروهی .
6- ارزشیابی در خارج از چهار دیواری مدرسه و کلاس درس .
7- ارزشیابی پوشه ای .
8- تاکید بر تفکر واگرا ، همگام با تفکر واگرا .
تعریف ارزش یابی مستمر
ارزش یابی عملکرد دانش آموز طی فعالیت های گوناگون داخل کلاس ( آزمایش ها، پرسش ها و پاسخ ها، کفت و گوهای حین تدریس و ... ) و نیز فعالیت های خارج از کلاس را ارزش یابی مستمر گویند.
ارزش یابی مستمر همواره پیام روشن و تعیین کننده ای برای دانش آموز و دبیر دارد. این پیام آن است که:
الف) دانش آموز در چه سطحی از یادگیری قرار دارد.
ب) مرحله ی بعدی آموزش در کلاس چگونه برنامه ریزی شود تا ضعف ها و کاستی ها در جریان یادگیری برطرف شود.
با توجه به توضیحات بالا می توان دریافت که فرمول خاصی برای ارزش یابی مستمر وجود ندارد، بلکه دبیر متناسب با پیشرفت دانش آموز در فرآیند یاددهی- یادگیری فعال، نوع و زمان ارزش یابی را معین می کند.
ویژگی های ارزش یابی مستمر
- کاهش اضطراب و رقابت در بین دانش آموزان
- توجه به اهداف تعلیم و تربیت و برنامه های درسی دانش آموزان
- توجه به ارزشیابی مستمر و فرآیندی
- فراهم سازی زمینه های درگیری مطلوب اولیاء با امور تحصیلی دانش آموزان .
- افزایش علاقه به یادگیری در دانش آموزان و یاددهی در بین دبیران
- تغییر در نحوه قضاوت در باره عملکرد و ارتقا تحصیلی دانش آموزان .
- تقویت اصل مشارکت ، همفکری و فعالیت در کار گروهی و تقویت روابط اجتماعی
- توجه به روش های خود سنجی و همسال سنجی
- توجه اساسی به بازخوردهای توصیفی به یادگیرندگان در حین فرآیند یادگیری
- کاهش وابستگی دانش آموزان به دبیر
- توجه به یادگیری عمیق .
اقدام پژوهی چگونه توانستم نمره مستمر و پایانی هنر جویان هنرستان خود را افزایش دهم