سورنا فایل

مرجع دانلود فایل ,تحقیق , پروژه , پایان نامه , فایل فلش گوشی

سورنا فایل

مرجع دانلود فایل ,تحقیق , پروژه , پایان نامه , فایل فلش گوشی

کارآمدی دین در حوزه منابع انسانی

اختصاصی از سورنا فایل کارآمدی دین در حوزه منابع انسانی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

کارآمدی دین در حوزه منابع انسانی


 کارآمدی دین در حوزه منابع انسانی

عنوان مقاله :  کارآمدی دین در حوزه منابع انسانی

 

شرح مختصر : دراین مقاله سعی بر آن است ،مفاهیم و تعاریف مدیریت دینی وبه خصوص حوزه منابع انسانی در حکومت اسلامی را از دیدگاه برخی از صاحبنظران و نویسندگان موردبررسی قرار داده؛همچنین به تجلی آن درحکومت ورهبری پیامبراکرم(ص) وعلی (ع)پرداخته شده است و سپس به وجوه کلی تفاوتهای مدیریت دینی و مدیریت غربی که خود، دلیل کارآمد بودن مدیریت دینی را نشان می دهد ،اشاره شده است.مدیریت غربی بیشتر به روشها و فنون مدیریتی پرداخته است و مدیریت اسلامی ضمن توجه به این موارد، به انسان نیز توجه اکید و خاص داشته و کلیه فعالیتها و وظایف مدیریت را حول انسان طراحی میکند.در پایان، دلایل کارآمدی دین و بالطبع مدیریت اسلامی مطرح شده است. از جمله مهمترین این دلایل،نیاز جوامع به مدیریت، نیاز جوامع با فرهنگ و حکومت اسلامی به مدیریت اسلامی، تأثیر گذاری مکتب الهی اسلام، بر روی مدیریت اسلامی و ارزشی بودن این نوع مدیریت، الگو و نمونه بودن مدیر در مدیریت اسلامی، برتری مدیریت اسلامی نسبت به مدیریت غربی، انسانی بودن سازمان درمدیریت اسلامی به جای سازمانی بودن انسان مورد اشاره قرار گرفته است. . با توجه به بررسی به عمل آمده،نتیجه این شد که مدیریت اسلامی در سطحی بالاتر از مدیریت غربی به مسایل مدیریت و محور آن (انسان) توجه دارد.

فهرست :  

چکیده

مقدمه

مدیریت اسلامی چیست

مصادیق مدیریت اسلامی

سیمای مدیریت در حکومت امام علی

ماهیت مدیریت منابع انسانی

فرایند برنامه ریزی نیروی انسانی

فرایند کاریابی و استخدام

استخدام فرماندهان نظامی

استخدام قضات

ارزیابی عملکرد

مدیریت حقوق و دستمزد و سیستم پاداش

نتیجه گیری و ارائه پیشنهاد

منابع


دانلود با لینک مستقیم


کارآمدی دین در حوزه منابع انسانی

تحقیق در مورد حوزه آبخیز کمرچه شهرستان تربت جام

اختصاصی از سورنا فایل تحقیق در مورد حوزه آبخیز کمرچه شهرستان تربت جام دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

تحقیق در مورد حوزه آبخیز کمرچه شهرستان تربت جام


تحقیق در مورد حوزه آبخیز کمرچه شهرستان تربت جام

ینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

 

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

  

تعداد صفحه33

 

فهرست مطالب

حوزه آبخیز کمرچه شهرستان تربت جام در موقعیت جغرافیایی 30 35 تا 36 35 ، 42 64، 46 64 واقع شده است. ساده ترین راه دسترسی به حوزه از طریق جاده آسفالته موسی آباد تربت جام می باشد که حدود 20 کیلومتر از این جاده دسترسی شوسه می باشد تحت اعظم این حوزه دارای امتدادی شمالی ـ جنوبی و کمی شرقی ـ غربی می باشد. جزء حوزه های کشیده و پهن به شمار می آید. این حوزه دارای 5 زیر حوزه هیدرولوژیکی و 2 زیر حوزه غیر هیدرولوژیکی تفکیک شده است. ساخت حوزه برابر 35/ 45 کیلومتر مربع می باشد. که از 5 زیر حوزه هیدرولوژیکی زیر حوزه های A1 , A2 دارای شباهت از نظر ارخنمون سنگی پوشش گیاهی زمن شناسی.و زیر حوزه های B1, B2, B3 دارای شباهت نزدیک به هم دارند.

نکته قابل توجه و تذکر در رین گزارش ، وقوع تگرگ بهار سال 84 است که باعث کوبیدگی خاک سطحی حوزه و همچنین از بین رفتن گیاهان یکساله چمنی شده است. بطوریکه این تگرگ قسمت اعظم ریزدانه ها و حتی سنگ ریزه های با قطره های مختلف و متفاوت را از مناطق بالادست کنده و به مناطق پایین دست حمل کرده است که وقوع این امر مم را در مطالعه ژوشش گیاهی با مشکل مواجه کرد. بطوریکه تخریب تگرگ ذکر شده در زیر حوزه A1, A2 بسیار مشهود بود که باعث شکسته شدن بندهای خاکی در خروجی این رو زیر حوزه شده بود. برون زدگی سنگی در زیر حوزه A1 بخصوص در دامنه های شمالی ـ جنوبی- در حد 60% به چشم می خورد.

در زیر حوزه های B1, B2 , B3 یک لایه مارنی در فاصله بین اراضی دیمزارها و نقاط ارتفاعی (1440- 1760 متر) قرار داده است که این لایه مارنی از پوشش گیاهی ضعیفی برخوردار می باشد که این لایه به دلیل از بین رفتن خاک، در اثر فرسایش می باشد. بیشتر اراضی حوزه در مناطق تپه ماهوری قرار گرفته است از مسائلی دیگر که در این حوزه به چشم می خورد وجود دیمزارهای فاوان در شیب های مختلف و متعدد می باشد. کل اراضی مرتعی حوزه در چهار سامان عرضی قرار گرفته که سامان عرضی چشمه گل بیشترین سطح اراضی حزه ربا در بر گرفته است به واسطه شدت بهرا برداری از اراضی مرتعی حوزه شرایط کاملاً نامناسبی در اکثریت مراتع حوزه دیده می شود. شرایط اقتصادی دامداران باعث شده تا مراتع حوزه در اکثر اوقات سال مورد بهره برداری و تحت چرای شدید دامها واقع شوند. که در شرایط تخریب شده ها در آنها بواسطه همین شدت بهره برداری و زمان نامناسب چرا می باشد.

از کل سطح حوزه حدود 2/2518 هکتار مراتع را تشکیل می دهند. که در قالب 6 تیپ گیاهی قرار گرفته که در جدول شماره 1 ذکر شده است. منظور از سطح مراتع که در 6 تیپ بیان شده است در واقع مراتعی که در زیر حوزه های هیدرولوژیکی می باشد. از کل


دانلود با لینک مستقیم


تحقیق در مورد حوزه آبخیز کمرچه شهرستان تربت جام

تحقیق در مورد امام خمینى در پنج حوزه معرفت‏ سیاسى

اختصاصی از سورنا فایل تحقیق در مورد امام خمینى در پنج حوزه معرفت‏ سیاسى دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

تحقیق در مورد امام خمینى در پنج حوزه معرفت‏ سیاسى


تحقیق در مورد امام خمینى در پنج  حوزه معرفت‏ سیاسى

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

 

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

  

تعداد صفحه74

 

فهرست مطالب

امام خمینى در پنج‏حوزه معرفت‏سیاسى

سیدعلى قادرى

بسم الله الرحمن الرحیم

"و ضرب الله مثلا قریة کانت آمنة مطمئنة یاتیها رزقها رغدا من کل مکان فکفرت بانعم الله فاذاقها الله لباس الجوع و الخوف بما
کانوا یصنعون" (1)

معرفت‏سیاسى مجموعه‏اى از باورهاى ذهنى است که پنج‏حوزه قابل تفکیک دارد. مى‏خواهیم ببینیم حضرت امام (ره) در
کدامیک از این حوزه‏ها تبلور بیشترى دارند.

این پنج‏حوزه عبارتند از:

  1. حوزه علم سیاست
  2. حوزه علم به حوادث سیاسى
  3. حوزه تحلیل سیاسى
  4. حوزه آراى سیاسى
  5. حوزه‏اندیشه سیاسى

اگر سوال شود: فرضیه‏ها و کشفیات علمى حضرت امام (ره) در موضوعات علم سیاست چیست؟ پاسخ روشن آن این است که در
حال حاضر هیچ. چرا که معظم له به این معنا عالم علم سیاست نبودند. یعنى اگر از ایشان دعوت مى‏شد که تئوریهاى علم سیاست
را براى دوره‏هاى دکترا و کارشناسى ارشد و کارشناسى تدریس کنند، حتى اگر فرصت داشتند نمى‏پذیرفتند و مى‏فرمودند که در
این رشته تخصصى ندارم، همچنان که اگر قرار بود فیزیک و شیمى یا اقتصاد تدریس کنند، باز هم همین را مى‏فرمودند. اگر به
کتابهایى که درباره تئوریهاى روابط بین‏الملل نگاشته شده توجه کنیم، در آنها نظریه‏هایى ارائه شده که زبان تخصصى است و حتى
اگر بسیارى از سیاستمداران موفق دنیا آنها را بخوانند، شاید بخوبى متوجه نشوند. البته این بدان معنا نیست که علم سیاست علم
عجیب و غریبى است و استعداد فوق‏العاده مى‏خواهد; بى‏گمان چنین نیست. برعکس علم سیاست‏با وجود قدمتى به‏اندازه عمر
علمى بشر، همچنان دانش لاغرى است و تعداد تئوریها و فرضیه‏هاى اثبات شده آن، براحتى قابل شمارش است. آنچه کتابهاى این
دانش را حجیم و متنوع ساخته، تعدد و کثرت موضوعات مصداقى است و نه تعدد و کثرت تئوریها و نظریه‏هاى آن.

در همین جا دو نکته قابل توجه است: اولین نکته اینکه حضرت امام (ره) به این معنا عالم علم سیاست نبودند، ولى نمى‏توان گفت
که از تئوریهاى این علم هم آگاهى نداشتند. چرا که‏اندیشمندان سیاسى به نحو کلى از شماى تئوریها مطلع‏اند. مثلا مورگانتا،
نظریه‏پرداز روابط بین‏الملل، قدرت سیاسى را در ظرف سیاست‏خارجى به شش عامل تقسیم کرده و در دانشگاهها، این شش
عامل به نام او تدریس مى‏شود. نظریه‏پردازان دقیقتر از او نیز عوامل متشکله قدرت را به سه، چهار و پنج عامل دیگر تقسیم‏بندى
کرده‏اند که نظرات آنها نیز در نقد نظریه مورگانتا مورد توجه قرار مى‏گیرد و دانشجو باید اسامى این نظریه‏پردازان را به خاطر
بسپارد تا نمره دریافت دارد. ولى یک اندیشمند سیاسى لازم نیست‏به طور دقیق اسامى نظریه‏پردازان و تاریخ دقیق این
نظریه‏پردازى را به خاطر داشته باشد. کافى است که بداند چنین نظریاتى نیز موجود است. بنابراین اگر از یک‏اندیشمند بپرسیم
نظریات مورگانتا در باب عوامل متشکله قدرت چیست؟ ممکن است‏بگوید، اول بار است که نام او را مى‏شنوم، ولى اگر بگوییم
عوامل متشکله قدرت چیست؟ یک‏اندیشمند سیاسى، کلیاتى را به خاطر دارد و بدون استناد به اسامى تئورى‏پردازان آنها،
مى‏تواند جسته گریخته، عواملى


دانلود با لینک مستقیم


تحقیق در مورد امام خمینى در پنج حوزه معرفت‏ سیاسى

پایانامه بررسی توسعه فیزیکی شهر آمل وتاثیر آن بر حوزه

اختصاصی از سورنا فایل پایانامه بررسی توسعه فیزیکی شهر آمل وتاثیر آن بر حوزه دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

پایانامه بررسی توسعه فیزیکی شهر آمل وتاثیر آن بر حوزه


پایانامه بررسی توسعه فیزیکی شهر آمل وتاثیر آن بر حوزه

شلینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

 

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

 

تعداد صفحه:199

فهرست و توضیحات:

فهرست مطالب

عنوان                                صفحه

فصل اول : طرح تحقیق

مقدمه .................................. 2

1-1 طرح مسئله........................... 4

1-2 اهداف تحقیق ب....................... 5

1-3 ضرورت و اهمیت تحقیق ................ 5

1-4 پیشینۀ تحقیق ....................... 6

1-5 فرضیه تحقیق ........................ 7

1-6 روش تحقیق .......................... 8

1-7 کاربرد نتایج تحقیق ................. 9

1-8  واژگان کلیدی ب..................... 10

 

فصل دوم : مبانی نظری تحقیق

1-2 تعریف و مفهوم شهر در ایران ......... 17

2-2 مفهوم فضا .......................... 19

3-2 تعاریف توسعه ....................... 20

4-2 نظریه رشد و شناخت بهتر

1-4-1 نظریه انقلاب شهری ................. 21

2-4-2 نظریه مساحت شهر به صورت دوایر متحدالمرکز   21

3-4-2 نظریه توسعه شعاعی ( ساخت قطاعی ) . 24

4-4-2 نظریه شهرهای نامتمرکز ............ 25

5-4-2 نظریه مکان مرکزی ................. 26

5-2 عوامل مؤثر در توسعۀ فیزیکی شهرها

1-5-2 عوامل محیطی و طبیعی .............. 29

2-5-2 عوامل فرهنگی و اجتماعی ........... 31

3-5-2 عوامل اقتصادی و سیاسی ............ 32

6-2 برنامه های توسعه شهری

1-6-2 برنامه ریزی آمایش سرزمین ......... 34

2-6-2 طرحهای کالبدی منطقه ای ........... 37

3-6-2 طرحهای جامع ناحیه ای ............. 38

4-6-2 طرحهای جامع شهر .................. 40

5-6-2 طرحهای تفصیلی .................... 41

6-6-2 طرحهای هادی شهری ................. 42

7-2 حوزه نفوذ .......................... 43

 

فصل سوم : بررسی وضع موجود شهر آمل

1-3 مطالعات جغرافیای طبیعی

1-1-3 موقعیت جغرافیایی ................. 50

2-1-3 وضعیت توپوگرافی و شیب بندی شهر ... 50

3-1-3 زمین شناسی ....................... 51

4-1-3 ژئومورفولوژی ..................... 53

5-1-3 جریان آب و هوایی مؤثر در شهر آمل . 54

6-1-3 جایگاه شهرستان و شهر آمل در طبقه بندی اقلیمی   56

1-6-1-3 پهنه بندی اقلیمی ایران .......... 59

2-6-1-3 وضعیت شاخصهای اقلیمی ............ 62

7-1-3 باد .............................. 69

8-1-3 خاک .............................. 70

9-1-3 منابع آب ......................... 72

10-1-3 پوشش گیاهی ....................... 73

11-1-3 پوشش جانوری ...................... 74

2-3 مطالعات کالبدی شهر آمل

1-2-3 احداث آمل و وجه تسمیه آن ......... 75

2-2-3 عوامل پیدایش شهر آمل ............. 76

3-2-3 سیر تحول شهر آمل

1-3-2-3 سیر تحول شهر آمل قبل از اسلام .... 77

2-3-2-3 سیر تحول شهر آمل بعد از اسلام تا دورۀ قاجاریه     78

3-3-2-3 سیر تحول شهر در دورۀ معاصر ...... 78

4-2-3 سیمای شهر آمل .................... 79

1-4-2-3 سیمای بیرونی شهر ................ 80

2-4-2-3 سیمای درونی شهر ................. 82

5-2-3 بافت شهر آمل ..................... 83

6-2-3 آثار تاریخی ...................... 84

3-3- مطالعات جغرافیای انسانی

1-3-3 خصوصیات جمعیتی شهر آمل ........... 85

2-3-3 بررسی جمعیت شهر آمل و تحولات آن ... 86

3-3-3 جمعیت و پراکندگی آن .............. 78

4-3-3 ساختار سنی جمعیت ................. 88

5-3-3 ساختار جنسی جمعیت ................ 89

6-3-3 سواد ............................. 92

7-3-3 میزان فعالیت ( اشتغال ) .......... 93

8-3-3 حرکات جمعیت ...................... 96

9-3-3 مهاجرت ........................... 97

10-3-3 رشد جمعیت و پیش بینی آن .......... 99

11-3-3 ساختار اقتصادی منطقه مورد مطالعه . 100

1-11-3-3 کشاورزی ........................ 101

2-11-3-3 دامپروری ....................... 102

3-11-3-3 صنعت و معدن .................... 102

4-11-3-3 خدمات .......................... 103

 

فصل چهارم : بررسی روند توسعۀ فیزیکی و شناخت حوزه نفوذ آن

1-4 بررسی روند توسعه فیزیکی شهر آمل

1-1-4 هستۀ اولیه شهر و نحوه گسترش و توسعه آن     110

2-1-4 دورۀ پهلوی اول ................... 117

3-1-4 دورۀ پهلوی دوم ................... 119

4-1-4 روند توسعۀ فیزیکی شهر آمل در بعد از انقلاب 121

2-4 طرحهای توسعه شهری

1-2-4 طرح جامع شهر آمل در سال 1353 ...... 124

1-1-2-4 نارسایی طرح جامع آمل در سال 1353 127

2-2-4 طرح تفصیلی شهر آمل در سال 1362 .... 129

3-2-4 طرح جامع شهر آمل در سال 1379 ...... 135

1-3-2-4 توسعه کالبدی شهر آمل در سال 1379 136

2-3-2-4 مقایسۀ سرانۀ موجود با سرانۀ استاندارد در شهرسازی ........................................ 152

3-4 حوزه نفوذ شهر آمل .................. 153

1-3-4 موقعیت جغرافیایی حوزه نفوذ مستقیم 158

2-3-4 موقعیت سیاسی ..................... 158

3-3-4 وضعیت طبیعی ...................... 158

4-3-4 تعداد و نحوۀ استقبال آبادی های حوزه نفوذ شهر آمل   159

5-3-4 وضع ارتباطات بین آبادی ها و شهر و سیستم حمل و نقل در

 حوزه نفوذ ............................. 161

6-3-4 وضع تأسیسات و تجهیزات زیربنایی ، خدمات رفاهی و نحوۀ

توزیع آنها ............................. 166

7-3-4 خصوصیات اقتصادی حوزه نفوذ ........ 174

8-3-4 مشخصات جمعیتی حوزه نفوذ .......... 177

 

فصل پنجم : اثرات توسعه فیزیکی بر حوزه نفوذ

1-5 عوامل اصلی تغییر کاربری ها بر زمین های حومۀ شهر آمل 182

2-5 اثرات توسعۀ فیزیکی شهر ............. 186

3-5 بررسی امکانات و محدودیتهای توسعه فیزیکی شهر و جهات

بهینه توسعه ............................ 189

 

 

فصل ششم : برداشت نهایی از مطالعات

1-6 آزمون فرضیه ها

1-1-6 فرضیۀ اول ........................ 194

2-1-6 فرضیۀ دوم ........................ 194

2-6 نتیجه گیری نهایی ................... 196

3-6 پیشنهادات .......................... 199

 

ایفای نقش‌های اساسی انسان در شکل گروهی خود به صورت روابط و مناسبات اجتماعی ـ اقتصادی و ساختار سیاسی جامعه تجلی می‌یابد که مکانیزم‌های تصمیم‌گیری و اعمال مدیریت بر محیط در چهارچوب روابط حاکم بر این نظام‌ها عمل می‌کند.

 

لزوماً شکل‌گیری و تغییرات ظاهری بافت شهری و رشد و توسعه ‌آن در تبعیت از مجموعه عوامل مکانیزم‌های تصمیم‌گیری، سیاست شهری، رفاه اجتماعی و بهبود زندگی انسانی صورت خواهد گرفت و شکل‌گیری جدید در راستای عوامل فوق تحقق خواهد یافت.

 

از طرفی توسعه فیزیکی ناموزون شهرها بیشتر به سیاست‌های اداری روستا ـ شهر وابسته بوده و روند بورس بازی معاملات اقماری زمین نیز از عوامل اصلی در توسعه فیزیکی ناموزون شهرها محسوب می‌شود. زیرا شهر مجموعه تجسم و تبلور فضایی ایفای نقش‌های اساسی انسان در محیط جغرافیایی است که به تناسب امکانات، استعداها، بضاعت فرهنگی و ذوق و سلیقه‌های فردی شکل گرفته و توسعه می‌پذیرد.

 

رشد ناموزون و گسترش فزاینده شهرها از جمله مسائل و مشکلات شهرهای امروزی است که به پدیده حومه‌نشینی منجر شده است. مهمترین مسائلی که در اثر حومه‌نشینی به وجود آمده، اسراف در اندازه زمین، فقدان تسهیلات و خدمات شهری کافی و عدم پیوستگی حومه شهری است (شیعه، 1381، ص 24). در چند دهه اخیر به دنبال تسهیلات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی کشور شهرهای ایران دستخوش تحولات چشمگیری گردیده است.  رشد سریع جمعیت شهری ناشی از مهاجرت روستا به شهر، توسعه فیزیکی بی‌رویه و اضافه شدن مناطق و محله‌های جدید به محدوده شهرها، گسترش شتابان مشاغل خدماتی و بازرگانی و تحول بافت کالبدی تحت‌تأثیر شهرسازی مدرن و اجرای طرح‌های جدید شهری از جمله این تحولات بوده است. سرعت این تحولات در برخی زمینه‌ها مدیران و برنامه‌ریزان شهری را غافلگیر کرده و عدم امکان پاسخگویی به نیازهای جدید ناشی از این تحولات در بعضی از شهرها به ویژه شهرهای بزرگ آن را به یک مسأله بزرگ تبدیل کرده است.

 


دانلود با لینک مستقیم


پایانامه بررسی توسعه فیزیکی شهر آمل وتاثیر آن بر حوزه

دانلود مقاله پوشاک مردم حوزه دریای خزر

اختصاصی از سورنا فایل دانلود مقاله پوشاک مردم حوزه دریای خزر دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 

 

لباس در گیلان و مازندران در بسیاری جنبه ها، تشابهات ساختاری با لباس دیگر مناطق روستایی ایران دارد. این لباس از لایه های متوالی و اغلب از تکه های مشابه که روی هم قرار می گیرند. مانند دامنهای زنانه یا پیراهنهای مردانه در زمستان تشکیل می گردد . لباسی مطلوب است که بیشترین قابلیت را در پوشانیدن سر بالاتنه و بویژه پشت داشته باشد کودکان جامه خاصی ندارند. ولی پوشاکی مشابه پوشاک بزرگسالان البته در انواع مختلف به تن می کنند. تن پوشهای راسته متشکل از تکه های چهار گوشی است با لبه های به هم دوخته شده و تکه های مکمل سه گوش متصل به آن که همراه با تن پوشهای چسبان تکه دوزی شده پوشیده می شود. بیشتر این تن پوشها از مدلهای اروپایی اقتباس شده اند ابتدا ، تونیکها، دامنهای چین دار و خرفه های چوپانی پوشیده می شد ولی از اوایل قرن اخیر خفتانها ( قبا) با لبه های روی هم آمده و نیز جلیقه ها و نیمتنه هایی به سبک اروپایی ، به عنوان لباس روزمره مورد استفاده قرار گرفت. مع ذلک، علاوه بر مشخصات مشترک، لباس سنتی حاشیه خزر بیانگر خلاقیتی است بکر که بخوبی نمایانگر روش متمایز زندگی در این ناحیه کناری از ایران می باشد در بسیاری از جوامع فلات ایران، رفتار فرهنگی مردم تحت تاثیر سبک زندگی محصور شده ای است که در آن خانه ها به منظور محافظت از دید و مزاحمت بیگانگان با دیوارهای بدون مدخل احاطه می شود زنان تنها و منزوی در اندرونی زندگی می کنند و در حضور ییگانگان یا سایر مردان ( نامحرم) یا هنگام بیرون رفتن از خانه ، حجاب (چادر) به سر می کنند. اما در نمی شود تفکیک جنسی در محیط خانوادگی کم است و چادر صرفا برای سفر به شهرهای بزرگ و مراسم مذهبی، پوشیده می شود. نبود حچاب که حتی درمیان گالش ها و طالش ها ی کوهستانی نسبت به گیلانی ها و مازندرانی های دشت بیشتر به چشم می خورد در تمام دوره ها جهانگردان را غافلگیر کرده است. مثلا یونس هانوی نوشته: « زنان روستایی اغلب بدون حچاب در انظار ظاهر می شوند» و کیت ابوت اظهار کرده: « زنان روستایی در این بخش از کشور صورتهایشان را نمی پوشانند» . مورخان جدید منطقه و قوم شناسان این گزارشها را تائید می کنند. همانند سبک کلی لباس ترکیبات و روش دوخت تن پوشهای مردم ناحیه خزر، آنقدر متمایز هست که این مردم را بخوبی بشناساند. مقوله های قابل ملاحظه در این رابطه عبارت است از: « شال » ( نوعی پارچه) جورابهای بسیار کلفت ( جوراب گوراوه) کفشهای چرم گاو ( چوموش ) و چادر شب ( تکه پارچه ای که زنان دور کمرشان می بندند) .
« شال» پارچه ای زبر از پشم گوسفند با بافت ساده است ( که در آن پود به نوبت از رو و زیر یک تار واحد می گذرد) که یا روی چرخ ریسندگی افقی با یک میله تارکش و یا روی چرخ ریسندگی پدالی با دو میله تارکش بافته می شود سپس با شدت در اب صابون مالش داده شده تا خصوصیات و ظاهر پارچه لدن اروپایی را به خود بگیرد. در میان طالش و گالش قسمتهای اصلی جامه مردان ( شلوار، جلیقه ، نیمتنه و کلاه) از این پارچه دوخته می شود. « شال» از زمانی که اعضای جنبش انقلابی جنگل که طی سالهای 1333 ق. / 1915 م. تا 1339 ق = 1300 ش. / 1921 م. ( نک. مدخل کمونیسم) بر منطقه تسلط پیدا کردند و او نیفورمهای دوخته شده با آن را پوشیدند از سوی مردم ولایات خزر، بیشتر مورد قرار گرفت. طبقه عکسها و گزارشهای شاهدان عینی میرزا کوچک خان رهبر جنبش بیشتر اوقات جامه سنتی خزر را که از شال دوخته می شد به تن می کرد در واقع یک تعاونی جنگلی پارچه ها و اونیفورمها را تولید می کرد.
کفشها و جورابهای که تا همین اواخر مردان گالش و طالش می پوشیدند مختص این ناحیه بود. جورابهای پشمی و رنگهای ساده یا رنگارنگ با پنج میل بافتنی بافته می شد. بالاخص چوپانان آنها را می پوشیدند. کفشهای سنتی ( چوموش، چارخ) متشکل از زیره هایی بود که جنس چرم گاو. این زیره برای پوشانیدن قسمتهای پایینی و پنجه پاها، به بالا برمی گشت ( چرم پس از کشیده شدن خشک شدن و نمک سود شدن به شکل پا بریده می شد. لبه های این زیره با ایجاد منافذی سوراخ می شد، که از میان آنها تسمه ای چرمی ( شیری) تو و بیرون رفته و پس از آن محصور کردن پا به بالا بر می گشت. سپس تسمه چرمی دیگری در جهت عکس از میان سوراخها می گذشت تا به ثابت ماندن زیره چرمی در جای خود کمک کند سرانجام دو طرف لبه ها توسط نوارهای چرمی یا پشمی از روی پا به هم می رسید سبک خاص دیگری از کفش نیز قابل توجه است کتله ( یا پا – کتل ) لژ چوبی ساده ای بود که با سگکی بین دو انگشت اول پا یا با نواری چرمی بر روی پا بسته می شد. به نظر می رسد که با جورابهای کلفت کفشهای چرمی بدون رویه و پشت باز و کفشهای چوبی خصوصیات هنری مشترکی در مناطق مختلف قفقاز داشته باشند.
مشخص ترین جامه زنان در ناحیه خزر« چادر شب» ( نیز به نامهای چارشب و چارشو) می باشد که تکه پارچه ای مستطیلی شکل است که به شکل سه گوش تا می خورد و با جایی در پشت که برای کار روزمره تعبیه می گردد دور کمر گره خورده یا برای حمل نوزاد بر پشت به دور سینه پیچیده می شود. چادر شب در بخش شرقی گیلان از نوار های پارچه ای بافته شده از کرک ابریشم روی ماشین ریسندگی با دو تارکش بافته می شود. این نوع چادر شب با چهار خانه های رنگارنگ مقوله مشخص جامه زنانه قاسم آباد در جلگه شرقی خزر می باشد که به غلط نمونه پوشاک سراسر منطقه پنداشته شده است.
علاوه بر این مقوله های مشخص اینک موارد اصلی پوشاک خزر به ترتیب قسمتهای بدن که از بالا به پایین پوشیده می شوند معرفی می گردد یعنی سر شانه رانها و پا

 

پوشاک زنان
زنان در محیط خانوادگی روسری ( سردباد، لاچک، لچک، پیشاسر) سر می کنند که معمولا فقط بالای سر را می پوشاند. بنابراین صورت گوشها و گردن بدون پوشش رها می شود که این دلیل بر حداقل تفکیک زنان در میان گروههای اجتماعی ناحیه خزر می باشد. رنگ روسری و روش آراستن آن با منطقه و سن پوشنده تغییر می کند. در عمارلو، منطقه دیلمان و جلگه شرقی گیلان پارچه سیاهی که به شکل سه گوش تا می خورد ( 85 سانتیمتر طول و 70 سانتیمتر عرض ) به روشهای متعددی پوشیده می شود. این سربند گاهی دور پیشانی پیچیده می شود. و گاهی در پشت گره خورده و امتدادهای آزادش طره ها گیسهای بافته یا موی گوجه شده روی سر را می پوشاند گاه گیسهای بافته پیچیده شده و به پشت می افتد در جای دیگر یعنی سرزمینهای کم ارتفاع خزر روسری که بندرت به رنگ روشن است به صورت سه گوش تا خورده و سپس دور سر در بالای گوشها پیچیده می شود دو امتدادش از بالای پشت گردن رد شده و معمولا روی سر گره می خورد و سرش به طور آزاد افتاده یا دور سر پیچیده می شود.
زنان خارج از خانه شالی سفید رنگ ( دستمال سفید ، کولدباد، یا یایلیخ، در نواحی ترک زبان طالش) و مربعی شکل که می پوشند که به صورت سه گوش تا شده و گره می خورد یا اینکه به سادگی از زیر چانه رد می شود ( مثلا وقتی زنان در مزارع ، برنج نشا می کنند ) در گیلان شرقی این شال روی لچک پوشیده می شود در حالی که در نواحی ساحلی و در میان مردم طالش شال جای لچک را می گیرد. شیوه هایی که لچک یا دستمال را تزیین می کنند نشان دهنده سن مقام و شرایط پوشنده آن است. دختران جوان لچک را بسیار عقب تر روی سر می بندند، تا قسمتی از مویشان معلوم باشد. زنان متاهل و مسن تر، آن را جلوتر بسته و تقریبا تمامی مویشان پوشیده می شود زنان در مناطق خاصی ( مخصوصا طالش شمالی) قسمت پایین صورت را با امتدادهای لچک یا دستمال می پوشانند که از زیر چانه رد شده و در امتداد آ« در بالای گوشها به هم گره می خورد برای مراسم عروسی، لچکها با سکه مزین می شود و دستمالهای ریشه دار با نقوش گلدوزی شده ترجیع دارد.
همان گونه که توضیح داده شد زنان چادر را فقط در شرایط استثنایی به سر می کنند. مثلا در زیارتها طی مراسم محرم و صفر و در عروسهایی خودشان طالشی ها مثلی دارند که می گوید: « زنان ما فقط زمانی چادر سر می کنند که ازدواج کنند و از چانه پدر به خانه شوهر بروند» موقع ازدواج عروس جوان در روبنده ای پیچیده می شود که چو نان ناقوسی به روی صورتش افتاده و کل صورتش را می پوشاند. طبق گفته محمود پابنده لنگروردی عروسهای جوان در کوههای شرقی گیلان از زمان امضای عقد نامه تا رفتن به خانه شوهر، از نواری پارچه ای ( یا سماق) که دهان را می پوشاند استفاده می کنند. قطعا کلاه بند دار بچه گانه ای که نوزادان چه دختر و چه پسر تا زمانی که از شیر گرفته شوند به سر می گذارند باید جزو سر پوشها محسوب شود. این کلاه گوشها را می پوشاند و با بندی در زیر چانه محکم می شود.
جزء اصلی لباس زنانه ، تونیک بلندی ( پیرهن، طالشی، شی نواحی ترک زبان طالش کوینک ) است که آن را از سر می پوشند و تا رانها یا زانوها ( در گیلان شرقی و مازندران ) و گاهی حتی تا قوزک پاها ( در طالش ) می رسد. دو چاک در پهلوها باعث گشادی بیشتری در پایین تونیک می گردد. بالاتنه تونیک یقه توری صاف و باریکی با چاکی در جلو برای شیر دادن به کودک دارد. این چاک با دگمه ها و جادگمه های تزیین شده با قیطان و روبان یا مشخصا باریک با دسته های باریک و بلندی دارد که در مچها تنگ می شود. در تابستان زنان آستینها را تا آرنج بالا می زنند با وجود این گاهی در سرزمینهای کم ارتفاع ممکن است تن پوش آستین کوتاهی جایگزین تونیک شود ارکان اصلی جامه زنانه معمولا از پارچه چیت دوخته می شود که نقش مایه های گلدار در آنها غالب است رنگهای ساده برای مناسبتهای شاد اولویت دارند. تونیک سفید برای عروس ، آبی یا قرمز روشن برای زنانی که در عروسی شرکت می کنند و سیاه برای عزاداری استفاده می شود. طرح ویژه ناحیه قاسم آباد قیطان رنگارنگ در قسمت پایین تن پوش می باشد.
معمولا تونیک با دامن پوشیده می شود ولی گاهی پیراهن جای این ترکیب را می گیرد. پیراهن شامل بالاتنه ای است که به دامن چین داری دوخته شده تقریبا کوتاه بوده و همواره روی شلوار پوشیده می شود. این لباس بی شک رد پایی است محلی از سبک شهری که در اواخر قرن گذشته توسط ناصرالدین شاه معرفی شد که اقتباسی بود از دامن بالرین هایی که نامبرده در سفرهای اروپایی اش جدید متعاقبا در سراسر کشور پذیرفته شده باشد.
زنان بر روی تونیک یا بالاتنه لباس جلیقه و گاهی نیمتنه راسته جلو بازی که در اصل از لباس مردان اروپایی اقتباس شده است می پوشند انتخاب جلیقه یا نیمتنه در تمایز نسلها از همدیگر کمک کننده است یعنی زنان جوان تمایل بیشتری به پوشیدن جلیقه دارند و زنان مسن تر نیمتنه به تن می کنند جلیقه ای که به طور روزمره پوشیده می شود سیاه است ولی برای مراسم ویژه رنگهای روشن با زیور آلات انتخاب می شود. جلیقه ای که برای مراسم عروسی پوشیده می شود ممکن است با سکه لبه دوزی شود نیمتنه ها به عنوان پوشش روزمره معمولی تیره رنگ و کدر هستند ولی برای مراسم ویژه از مخمل قرمز استفاده می شود.
همان گونه که قبلا ذکر شد چادر شب تن پوش محلی مشخصی است و بنا بر سنت چندین نمونه از آن « برای جهاز در نظر گرفته می شود. چادر شب اغلب اوقات به دور بالاتنه در رو یا زیر جلیقه و یا نیمتنه گره می خورد که هم به عنوان محافظ قسمت پایین کمر و هم به عنوان کمر بند تونیک بلند عمل می کند . این نقش به عنوان شال با اسامی به کار رفته برای تن پوشهای کناره های گیلان که همگی شامل کلمه کمر به عنوان جزئی از لباس هستند تائید می شود مثل: کمر شان و کمر دابنزار در طالش جنوبی و امثال آن.
دامن بلند گشا و چین دار است و با تونیک لباس زنانه اصلی گیلان محسوب می شود . این دامن با لیفی که از وسط کمربندی جهت چین دادن به پارچه کشیده می شود محکم بسته می شود فشردگی چینها مانند درازا و رنگ دامن بیانگر سن و سال پوشنده آن می باشد دختران و زنان جوان نسبت به مادران و مادر برزگهایشان پارچه بسیار بیشتری برای تهیه دامنهایشان به کار می برند. در نتیجه چینها بسیار فشرده جالب و دیدنی می شوند. همچنین طول دامن می تواند بسته به سن تغییر کند که اغلب در میان زنان جوان تا ساق پا رسیده ولی در میان مسن ترها تا انگشتان پا می افتد ولی این رنگ دامن است که آشکارترین وجه تمایز نسلها محسوب می گردد. پارچه های چیت با زمینه قرمز یا سفید با نقش مایه های متضاد گلدار در رنگهای روشن مورد پسند زنان جوان است و دامنهایی که زنان مسن تر به تن می کنند به طور کلی زمینه تیره داشته و سراسر آن با نقش مایه های کوچک طراحی می گردد.
زنان اغلب دو یا سه دامن یکی روی دیگری می پوشند جدیدترین دامن بر روی دامنهایی که بارها پوشیده شده یا رنگ و رو رفته هستند پوشیده می شود. گاه دامن و زیر دامنی متفاوت هستند. به زیر دامنی « کفلی» می گویند که کوتاهتر است و از پارچه ای یک تکه با روبانی پرچین به دور قسمت پایینی اش دوخته می شود دامنهای چند طبقه به این سبک چین قسمت پایینی جامه را چشمگیر و حجیم تر می کند. زنان زیر دامنهایشان شلوارهای چسبان سیاه تا قوزک پا ( شلوار) و یا در خانه نوعی پیژامه با پارچه های گشاد به پا می کنند. پارچه شلوارها همچون پارچه بقیه جامه به کیفیت پارچه های قرن نوزدهم میلادی نیست که بر سفورد الوت این کاهش کیفیت را به دهه 1860 م. نسبت می دهد یعنی زمانی که بحران تولید ابریشم ایران از پخش « پبراین» حاصل شد و واردات انبوه « بافته های ارزان روسیه با طرح و رنگهای زرق و برق دار» بر این بحران دامن زد. سابقا شلوارهای خانگی از جنس « ابریشم آبی پردوام یا ابریشم پونچو
زنان کشاورز به طور سنتی پا برهنه بودند گیلک هنوز هم به خود می بالد که زنان ما از هنگام تولد تا مرگ نمی دانند کفش چیست امروزه اکثریت زنان کفشهای پلاستیکی قالبی و گالش که در اغاز این قرن از ریگا و سن پطرزبورگ به ایران وارد شد می پوشند بنابراین روی هم رفته پوشاک زنان در حوزه شهری خزر با هماهنگی خاصی مشخص می شود که مخصوصا در مورد چادر شب دامن چین دار پارچه گلدار و رنگهای روشن قابل توجه است. تفاوتهای کوچکی در میان مناطق می تواند در مورد برخی جزئیات ذکر شود مثل نوارهای رنگارنگی که به تونیک و دامن جامه قاسم ابادی دوخته می شود لچک سیاهی که در شرق سفید رود پوشیده می شود و مواردی از این قبیل – ولی به اندازه تمایز واضح در نواحی دیگر دنیای کهن ( مثلا اروپای مرکزی ) نمی باشد. اختلافات سنی از سبک و سیاق لباس معلوم نمی شود بلکه تقریبا در جزئیات ( همچون رنگ و بلندی دامن و انبوهی چینها) مشخص می گردد. تفاوتهای اجتماعی عمدتا در کیفیت پارچه های استفاده شده و دفعاتی که تن پوشها عوض می شوند ( به طور کلی زنان در ایام نوروز پوشاک جدید می خرند) و میزان پذیرش سبکهای اروپایی متجلی می شود. بنابراین زنان فقیرتر که بندرت از عهده خریدن پوشاک جدید برمی آیند پاسداران ناخرسند سنن قومی محسوب می شوند. سرانجام اینکه هیچ تفاوت اساسی بین البسه زمستانی و تابستانی وجود ندارد. تنها تفاوتها در ترکیب و تعداد لباسهای روی هم پوشیده شده است مثلا ممکن است در گرمای زیاد تابستان یک زن در سرزمینهای کم ارتفاع شلوار گشاد احتمالا به اضافه دامن و تونیک – بپوشد و در طول زمستان ترکیبی از شلوارها دامنها لباسهای پشمی و کت یا جلیقه به تن کند اما زنان تن پوش زمستانی خاصی ندارند. نحوه پوشیدن لباس در ناحیه خزر کاملا متغیر و قابل تطابق با شرایط است فی المثل زنان دامنهایشان را بالا می زنند و هنگام نشا و جین کردن مزارع برنج آنها را داخل چادر شبهایشان فرو می کنند.

 

پوشاک مردان
در میان مردان تضاد بین جامه رمه داران کوهستانی و دهقانان سرزمینهای کم ارتفاع بسیار بیشتر از زنان است چوپانان طالش تن پوشهای برش خورده و دوخته شده از « شال » بافته محلی توسط خیاط نزدیکترین دهکده را می پوشند ( تصاویر CVIII, CVII) در صورتی که کشاورزان دشتهای گیلان و مازندران لباسهای سبک اروپایی و خریداری شده از بازار را به تن می کنند بنابراین پوشاک درست شده از « شال» برای مشخص کردن گروه قومی و همزمان برای نشان دادن موقعیت در جامعه کوهستانی به کار می رود ( تصویر CIX)
تقریبا همانند همه جای ایران از نظر مردم شناسی تنوع وسیعی در سربند مردان وجود دارد فرمهای غالب از اواسط قرن نوزدهم میلادی زمانی که وقایع نویسان مردان ناحیه خزر را با پوشیدن کلاههای بلند مخروطی یا نیمه مخروطی توصیف کرده اند. به غایت تغییر کرده است چارلز فرانسیس مکنزی یادآور شده است که این کلاهها به شکل « گلدانهای وارونه» بودند و پولاک اشاره کرده که مدلهای سیاه و مخروطی که خاستگاه تاتار دارد از زمان ظهور قاجارها در ناحیه گسترش یافته است این کلاهها از نمد یا از لفافی کاغذی با استر چلوار که با پوست گوسفند ، پوست بز، یا پارچه نخی پوشیده می شد درست می شدند. دهقانان در زمستان چنین کلاههایی به سر می گذاشتند ولی در تابستان فقط از یک عرقچین ساده استفاده می کردند بلندی کلاهها در طول قرن رفته رفته کاهش یافت و سبک مخروطی بتدریج با نوع استوانه ای و بلند از جنس نمد و تاجی گرد بر آن جایگزین شد. پس از جنگ جهانی اول کلاههای بلند به کلاههای استوانه ای شکل کوتاهتر و مخصوصا به عرقچینهای تنگ و چسبانی بود مبدل گشتند ( تصاویر cix , cvll) کلاه نوع دوم در شرق سفید رود رایج بود. دهکده ای به نام شوک در اشکورات در تولید این کلاه زبانزد است. پیشه وران با استفاده از قالبهای چوبی و به طولهای مختلف نمد را سخت تحت فشار قرار داده به آن شکل می دهند.

 

 

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   20 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید


دانلود با لینک مستقیم


دانلود مقاله پوشاک مردم حوزه دریای خزر