دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
نـیشکـر با نام علـمی Saccharum officinarum L. که درمناطق گرمسیری ونیمه گرمسیری
می رویدنقش بسیار مهمی رادرتأمین انرژی موردنیاززندگی انسانهاایفا می کند.درحال حاضرنیشکربعنوان یکی ازعمده ترین محصولات کشاورزی،درتجارت جهانی ازاهمیت ویژه ای برخورداراست.اصولاً نیشکروچغندرقندازنظرراندمان انرژی درواحدسطح درمقایسه با محصولات دیگردردرجه اول قراردارند.طبق اطلاعات کارخانجات نیشکر ایران ازهر100تن نیشکرمعمولاً10تن شکربدست می آید(6).
امروزه با رشد روزافزون جمعیت جهان یکی از اساسی ترین مشکلات بشر ،تأمین غذا می باشد.بعلت محدودبودن اراضی قابل کشت در جهان،تنها راه تأمین مواد غذائی،افزایش عملکرد درواحد سطح می باشدکه نائل شدن به این هدف نیازمند مدیریت صحیح وکنترل نمودن عوامل کاهنده عملکرداست.یکی از عواملی که باعث کاهش عملکردنیشکردرسراسر دنیا می گرددآفات آن می باشد.در ایران مهم ترین آفات نیشکر ساقه خواران Sesamia spp. و کنه نیشکر Oligonychus sacchari M.G می باشدکه همه ساله خسارت فراوانی را به این محصول وارد می نمایند.
فصل دوم
بررسی منابع
2-1-تاریخچه کشت نیشکر در جهان وایران:
در موردمهداولیه نیشکربین محققین مختلف اختلاف نظروجوددارد.برخی ازآنهاچین وپاره ای دیگرجزایر اقیانوس آرام وبه احتمال قوی جزایر گینه نورا موطن اصلی نیشکر می دانند(1).
شواهد تاریخی حاکی از این است که پس ازحمله اسکندر به هندوستان،نیشکرازهند وارد ایران شده است ودرمناطق جنوبی ایران،خوزستان وسیستان وبلوچستان کشت می شده است.کشت نیشکرتاقرن ششم هجری درخوزستان ادامه داشته است واز آن زمان به دلایل سیاسی وطبیعی کشت این زراعت منسوخ گردید تا اینکه در سال 1338کشت مجدداین گیاه درایران آغاز گردیدودرسال 1356کشت وصنعت نیشکر کارون که بزرگترین کارخانه تولید شکر در خاورمیانه می باشددرشوشتر به بهره برداری رسید.از نظر جغرافیائی این شرکت درشمال خوزستان ودر17 کیلومتری غرب شهرستان شوشتر در منطقه ای به نام دیمچه با مشخصات جغرافیائی 32درجه و5دقیقه عرض شمالی و42درجه و48دقیقه طول شرقی با ارتفاعی حدود32تا82 متر ازسطح دریا واقع شده است(5).مساحت کلی اراضی این شرکت 45000 هکتارومساحت اراضی قابل کشت نیشکرآن حدود28000 هکتار می باشد(4).
2-2-شرایط رویشی گیاه نیشکر:
نیشکر با نام علمیL. Saccharum officinarumاز خانوادۀ Poaceaeگیاهی است چند ساله که در مناطق گرمسیری ونیمه گرمسیری وعمدتاًدرحوالی خط استوا بین مدار 26 درجه جنوبی تا32 درجه شمالی واندکی بیشتر می روید وبرای رشد ونمو احتیاج به زمان طولانی داردتاکاملا رسیده شود(8). در شرایط آب و هوایی خوزستان بر اساس آمارهای سالهای مختلف طول ساقۀ نیشکر به طور متوسط حدود270 سانتیمتر وقطر آن درحدود 5/2 تا 3 سانتیمترووزن هر ساقه حدود 800 گرم تا یک کیلو گرم در سال می رسدو رشد روزانۀ این گیاه در دمای گرم و مرطوب ماه های تابستان گاهی به 4 سانتیمتر یا بیشتر در روز می رسدومیزان مواد قندی این گیاه بین 8 تا 12 درصددر نوسان است(8).
تکثیر این گیاه توسط قلمه هائی به طول 50 تا 60 سانتی متر است که درکف جوی هائی به عمق 30 تا40 سانتی متروعرض5/1 مترکشت می شوند.درخوزستان بهترین زمان کشت نیشکرازدهۀ سوم مردادتااواسط مهرماه است.
نیشکرازلحاظ عملیات کربن گیری جزءگیاهان چهارکربنه است واز خصوصیات این دسته از گیاهان ادامۀ عملیات فتوسنتزدردرجه حرارت بالا بوده به نحوی که دردرجه حرارت33درجه سانتی گرا دکه معمولا عملیات فتوسنتزدرگروه گیاهان سه کربنه متوقف می شود،به دوبرابرمی رسدوفتوسـنتز تـا دمای 48 درجه سانتی گراد و بیشتر نیز ادامه می یابد(8) به همین دلیل نـیشکرازاواسط پاییز تااوایـل بهـارکه دمای هـوا پائـین است رشـد بطـئی داردامادرفصل بهـاروتابستان بابالارفتن دمادارای رشد سریع می بـاشد.بهرحال نـیشکرجـزء مـحدودگیاهـان زراعـی است که دوره داشـت آن درایـران7 تـا18 مـاه می باشد(8).بهترین زمان برداشت نیشکر ازاوایـل آبـان مـاه تااواخـر فروردین است(5).
3-2-آفات نیشکر:
با توجه به دوره داشت طولانی گیاه نیشکر عوامل زنده وغیرزنده بسیاری در خلال این دوره به این گیاه آسیب می رسانند که مهم ترین عوامل زندۀ زیان آورآن به ترتیب اهمیت در استان خوزستان علف های هرز،آفات وبیماریها می باشند.
ازجـملـه مهم تـرین آفـات نیشکـردرایـران دو سـاقـه خـوار نـیشکـر Sesamia nonagrioides و S. cretica(Lep:Noctuidae) همچنین کنه نیشکر(Acari:Tetranychidae)Oligonychus sacchari می باشند که سالانه خسارت بسیارزیادی به این گیاه وارد می کنند.
3 -2-1-کنه نیشکر:
کنه نیشکر Oligonychus sacchari اولین بار بوسیله مک گرگوردرسال1942 درپرتوریکوازروی نیشکرجمع آوری و توصیف شد.در ایران خلیل منش(1351) ،سپاسگزاریان(1356) ،کمالی(1368) وصادقی(1372) ازشوشتروهفت تپه این کنه راگزارش کرده اند(12).همچنین درسال1970 این کنه رااز روی نیشکردرفلوریدا گزارش کردند(19و29).
3-2-1-1-مشخصات مراحل مختلف زیستی کنه نیشکر:
کنـه نیشکـر در طول دوره رشـد خوددارای یک سن لاروی ودو سن پـورگی تارسیدن به مرحلـه بلـوغ مـی باشد.
3-2-1-1-1-تخم:
تخم ها کروی وبه قطـرتقریبی118میکرون می باشندکه با چشم غیـر مسلح دیده نمی شوند.تخمها ابتـدا بیرنگ وشیشـه ای هستندوپس از مدتی به رنگ زرد کاهی ولحظاتی قبل از تفریخ به رنگ صورتی کم رنگ در می آینـد.در این هـنگام چشمهـای قـرمز رنگ جنین از سطح پـوست شفاف تخـم براحتی قابل رؤیـت است(11).
3-2-1-1-2-مرحلۀ لاروی:
لارو در ابتـدای خروج از تـخم به رنگ سفیـد مـات به طول141وعرض8/112میکرون دارای یک جفت چشم قرمزوسه جفت پا است.لارو پس از تغذیه به رنگ سبز روشن وبا بدنی کشیده تر در می آیدولی پاهاوخرطوم بیرنگ وشفاف باقی می مانند.پس از تغذیه کافی در حالی که بدن متورم وسبز براق است تغذیه متوقف شده وبحالت بی حرکت(استراحت اول )درروی بـرگ در حالی که پاهای عقب بطرف
انتهای بدن و پاهای جفت اول ودوم نیز بطرف جلو کشیده قرار می گیرند مستقر می شود.قسمت انتهائی پاهای جفت اول در سطح شکمی بطرف بدن برمی گردند.طول وعرض بدن در پایان دوره فعال لاروی
بترتیب5/212و135میکرون است.در پـایـان مرحلـه استراحت بعلت نفوذ هوا به زیـر جلـد،کنـه متورم ونقـره ای رنگ بنظـر می رسد.سرانجـام پوستـه لاروی از قسمت پشتـی حدفاصل پروپودوزوما و هیستروزوما شکاف بـرداشتـه،ابتـدا قسمت عقبی بدن وسپس قسمت جلوئی آن وسرانجام پاهای جلوئی از پوستـۀ کهنه خارج می شوند(11).
3-2-1-1-3-مرحلۀ پورگی:
در دورۀ زنـدگـی این کـنه دو مرحله پورگی مشاهده می شود.سن اول پورگـی(پروتونمـف )بعـلت داشتن جثۀ بزرگتر وچهارجفت پا از لارو متمایز می شود.بدن پروتونمف درابتدای ظهور زرد کم رنگ است ولی تدریجـاًبـراثـر تغذیه بزرگتـر می شـودو به رنگ سبز تیره درمی آید.نقاط ریز سیاه رنگی در قسمت پشتی
هیستروزوما نیـز ظاهـر می گردد.پس از پایان دوره فعـالیت،در سطح برگ وگاهی لابلای تارها بطـور معلق وارد مرحـله استـراحت دوم مـی شـود. طـول بدن پروتونمف5/235وعرض آن 139میکرون می باشد(11).
سن دوم پـورگی(دوتونمف )شبیـه به پروتونمف است ولی جثـۀ آن بزرگتـر،بدن کشیـده تـروپس از رشـد کامـل به رنگ سبـز تیـره درآمـده ونقاط ریز سیـاه رنگی نیزدر طرفین پشتی هیستروزوما ظاهر می شود.در این هنـگام دوتـونمف نـررا بعـلت کشیـده تر ومخروطـی شکل بودن قسمت انتهای بدن می توان براحتی از دوتونمف ماده که قسمت انتهائـی بدن پهن وگـرداست وجـثه بزرگتـر داردبـاز شناخـت.دراین مرحله طول
دوتـونمف ماده357 ونـر267میکـرون می باشـد.دوتونـمف پس از اتمـام دوره فعـالیـت خـود،وارد مرحلـۀ استراحت سوم می شود(11).
3-2-1-1-4-مرحلۀ بلوغ:
پس از پـایان دورۀ استراحت سوم که بطـور مـتوسـط یک روز طـول مـی کشـد،کـنۀ نـر یاماده بالـغ ظاهـر می شـود.رنگ بدن در ساعـات اولیه ظهور کنه های بالغ زرد است ودر قسمت میانی _پشتـی هیستـروزومـا یک لکۀ تیرۀ نسبتاًدرشت دیده می شودولی پس از گذشت 4تا6 ساعت این لکه محو می شودورنگ بدن به زرد مـایل به سبز تغییـر می یابـد.درایـن مرحلـه بدن کنـۀ ماده بیضوی نسبتـاًکشیـده بـه طـول
6/413 و عرض200میکرون وکنۀ نر با جثـه کوچکتـروانتهـای بدن کشیـده ومثلثـی شکـل وطول وعـرض بدن بترتیب9/316و144میکرون می باشد(11).
3-2-1-1-5-تولید مثل:
طبـق تحقیقـات صورت گرفتـه،ماده های بالـغ کنه نیشکر یک تـا دو سـاعت بعـدازظهـور برای جفتگیری آمادگـی پیـدا می کننـدولی نـرها برغم این کـه دورۀ رشـد قبـل از بلـوغ خـود را زودتـراز مـاده ها طـی می کنند،حداقل 12ساعت بعداز ظهـور،آمادۀ جفتگیـری می شوند.کلاًکنه های نر که زودتر از ماده ها ظاهر می شونداطراف Teliochrysalisماده تا ظهور ماده های بالغ منتظـر می مانندوحتی هنگام خروج ماده از پوستـۀ سن آخـر پورگـی نیـز به او کمـک می کننـدوسـپس با مـاده جفتـگیـری می کننـد.مـدت جفتگیـری60تـا90ثـانیه طول می کشد.یک کنۀ نر توانائی جفتگیری با 4تا5کنۀ ماده راداردولی ماده ها اغلب فقط یک بارجفتگیـری می کننـد.دراین کنه تولید مثـل بکرزائی_نرزائی نیز دیده می شود.ماده ها یک تا دو روز پس از ظهـورشروع به تخمگـذاری می کننـدوتخم ها را بـه صورت انفـرادی ولی در یک محـدوده معین در سطح زیـرین برگ می گذارنـد.متـوسـط تـعداد تـخم هـای گذاشتـه شـده دردمـای 1±32درجـه سا نتـی گـراد ،36تـا 96 (متـوسـط76) ودردمـای1±25 درجه سـا نتـی گـراد 42تا76 (متوسط59) عددشمارش شده است(11).
3-2-1-1-6-طول عمر وتعداد نسل:
طول عمـر کنه نیشکـر بستـه به تغییـرات درجه حـرارت متفـاوت اسـت مثلاًمتوسـط عـمر کنـۀ مـاده در شرایط آزمایشگـاهـی در دمای1±25 درجه سانتی گراد 24ودر دمـای1 ±32درجه سـانتـی گراد21روز محاسبه شده است..کنـه های نر معمولا عمر کوتاه تری دارندودر شرایط مشابه حداکثر 18روزتعیین شد.این کنه در طی یک سال حدود 16تا20 نسل ایجاد می کند. (11).
3-2-1-1-7- تغییرات جمعیت:
کنه نیشکردرماه های سردسال به صورت مراحل مختلف تخم،لارو،پوره وکنه بالغ درروی بوته های جوان مزارع کشت جدید وعلف های هرزچون مرغ Cynodon dactylonوحلفهImperata sp.زمستـانگذرانـی می کننـد.فـعالـیت ایـن کـنه بـا گرم شـدن هـوا آغـاز می شودوبا بالا رفتن درجه حرارت جمعیت آن نیز افزایش می یابدو معمولا در دهۀ سوم اردیبهشت روی سطح برگها ظاهر شده ودر تیرومرداد جمعیتش به اوج می رسد. از اوایل شهریور ماه با کاهش نسبی دما ، افزایش رطوبت نسبی محیط و افزایش جمعیت دشمنان طبیعی ، جمعیت آفت رو به نقصان گذاشته و تا آخر مهرماه به حداقل می‌رسد (2،3،8و12) .
3-2-1-1-8-نحوۀ خسارت:
کنه نیشکردر پشت برگهای نیشکردرکناررگبرگ میانی زندگی کرده وباتغذیه ازشیره گیاهی برگ منجربه ایجادنقاط ریززرد رنگ شده که باافزایش آلودگی تعداداین نقاط زیادگردیده وسطح برگ نکروزه می گرددوباافزایش آلودگی،برگهاازنوک وحاشیه شروع به خشکیدن می کنند. علاوه برخسارت فوق،کنه های تارتن بواسطۀ تنیدن تاروجذب لایه ای ازگردوغبارروی گیاه باعث می شوند که ازمیزان فتوسنتز گیاه به شدت کاسته شده وعمل تبادل گازوسیستم تنفس گیاه دچار اختلال گردد. کلاً آثارخسارت کنه نیشکر ابتدادرحاشیۀ مزارع به صورت لکه ای مشاهده شده وبا افزایش جمعیت ،آلودگی به بخش میانی مزرعه نیزسرایت می کند (12) .
همان طورکه اشاره شدبیشتررشد نیشکردرخلال ماه های خردادتا مرداد انجام میشود. هرگونه تنشی که در این زمان به گیاه واردشود مانع رشد عادی آن گشته و باعث ایجاد خسارت فراوان می‌گردد. ازآنجاکه
فعالیت کنه نیشکر هم مصادف با همین زمان است و تغذیه این آفت سبب خشکیدگی وکاهش سطح فتوسنتز برگها می گردد،می تواند باعث کاهش شدید رشد نیشکر گرددو در مجموع خسارت اقتصادی فراوانی ایجاد کند. درخوزستان واریته های مختلف تجاری نیشکر (حدود 7 واریته) کشت می گردد که از بین آنهاسه واریتۀ CP48-103، CP57-614و CP69-1062 از اهمیت خاصی برخورداربوده وسطح زیرکشت بالایی را دربین انواع واریته ها دارند.واریتۀ CP48-103یک واریتۀ دیررس بوده ودارای عملکرد بالایی است،واریتۀcp69-1062 میان رس بوده وپنجه های زیادی تولید می کندوعملکردشکرو نیشکرآن در واحدسطح مناسب است وواریتۀ cp57-614واریته ای زودرس و حساس به سرمابوده واز کیفیت شربت خوبی برخورداراست(8) چنانچه بتوان واریته های مقاوم یا حساس به این آفت را شناسایی کرد ،می توان با کشت واریتۀ مقاوم از خسارت این آفت جلوگیری نمود.
3-2-1-1-9-دشمنان طبیعی:
برای مبارزه بااین آفت با توجه به وسعت سطح زیر کشت نیشکر در خوزستان ،عملاً سمپاشی به دلیل زیاد بودن مقدار مصرف سم و هزینه بالا و مقاوم شدن کنه‌ها مقدور نمی باشد اما از آنجا که در مزارع نیشکر دشمنان طبیعی مختلفی فعالند ، می توان با شناسایی و حفاظت از آنها کمک شایانی به کاهش جمعیت این آفت نمود. از جمله دشمنان طبیعی کنه نیشکر کفشدوزک Stethorus gilvifrons Mulsant است که از مراحل مختلف رشدی کنه به مقدار زیادی تغذیه می کندواخیراًًهم تریپس شش نقطه ای Scolothrips longicornis Prisner به عنوان شکارگراین کنه مشاهده شده است.کلاً تریپس های شکارگر جنس Scolothrips به دلیل گسترش ونیز تغذیۀ انحصاری از کنه های تارتن از اهمیت فوق العاده ای برخوردار می باشند.(9).
طـی نمونـه برداری هـائی که صادقی(72)انجـام داد7گـونه کنه شکـارگـروکفشـدوزک Stetorus punctylon (Coleo:Coccinellidae) بعنوان دشمنان طبیعی O. sacchari جمع آوری نمودکه عبارتند از:
1-Euseius libanesi (Fam: phytoseiidae)
2- Amblyseius benjamini (Fam: phytoseiidae)
3- A. shambati (Fam: phytoseiidae)
4- Indiraseius extremus (Fam: Ascidae)
5-Cunaxa sp. (Fam: Cunaxidae)
6-Speleorchestes sp. (Fam: Nanorchestidae)
7-Hauptmannia sp. (Fam: Erythraeidae)
از آنجا که هنوز مطالعۀ دقیقی درموردبیولوژی کنه نیشکر روی واریته های مختلف آن و میزان شکارگری تریپس شش نقطه ای روی این کنه انجام نگرفته است هدف از این تحقیق بررسی جدول زندگی کنه نیشکرروی سه واریتۀ تجاری CP48-103، CP57-614و CP69-1062 وبیولوژی و کارآیی تریپس شش نقطه ای Scolothrips longicornis Prisner روی این کنه در شرایط آزمایشگاهی می باشد.
3-2-2- تریپس شکارگر Scolothrips longicornis
راستـۀ Thysanoptera شامـل حشـرات کوچکی به طول 5/0_ 5/1 میلیمتـر اسـت که انتشـاروسیعـی درسطـح جهان دارنـد.اولیـن بار این گروه از حشـرات تـوسـط degree در سال 1744 تـوصیـف شدند.حدود5000 گونه دراین راسته قراردارندکه اکثر آنها گیاهخواروقارچ خوار بوده وتقریبا 6% آنها از بنـدپایـان کوچک وتخـم آنها تغذیـه می کنند(9و17).
Thysanoptera متـشـکل از دو واژه یـونانـیThysanos بـه معنـی ریشـک وPtera بـه مـعنـی بـال می باشـد،از ایـن جهت آنهـا را بال ریشکـدارمی نامند.البتـه نـامهـای دیگـری نیـز ازقبیـل پاحبابـداران ، پنجه حبابداران و مگسهای طوفان (به دلیل ظهورتوده های انبوه بعضی از گونه ها درشرایط اقلیمی گرم وطوفانی) نیز نامیده می شوند (9).
راستـۀThysanoptera به دلـیل دارابودن چهـار مشخصـۀ منحصر به فردازسایـرحشرات تفکیک ومتمایز می شونـدکه عبارتنـداز:
1 _ داشتن بالهای بلندووجودریشک در اطراف آنها.
2_وجودساختمان بادکش ماننددر انتهای پنجه.
3_وضعیت خاص قطعات دهانی بواسطه حالت غیر متقارن آن.
4_ وجود مرحله پیش شفیرگی بین دو مرحله لاروی وشفیرگی. (17 ).
راستۀ بال ریشک داران رابه 8 خانواده تقسیم می کنند که از بین آنها سه خانواده Phlaeothripidae ،Aeolothripidae و Thripidae بـه دلیـل تعـدادگونـه هـا وسطـح انـتشـارآنـها ازاهـمیـت خاصـی برخوردارند(9).
این راسته همـواره موردتوجـه بوده اسـت چـرا که عدۀ زیـادی از آنها آفت گیاهـی بـوده و به محصولات کشـاورزی خسـارات فـراوانـی وارد می سازنـد.خسـارت ناشـی از تریپـس ها معمـولاً به دوصورت مستقیم وغیر مستقیـم می باشـد.خسارت مستقیـم این حشرات ناشـی از تغذیۀ آنهـا می باشـدکه سبـب بوجود آمدن علائمی از جمله نقـره ای شدن ، ایجـادلکه هـای نواری ،بدشکلی وایجاد گال در برگ ها ،زخمی شدن میوه های جـوان ودرنتـیجـه رشد ناهنجـار آنهـا ، ریـزش میوه هـاوشکوفه های جوان وکثیف شدن برگ ها ومـیوه هابراثر فضولات آنهـاسـت.که ازبـین این علائـم ،نقـره ای شدن بـرگ ها ازعلائم مشخصۀ خسارت تریپس ها می باشد(9).
خسارت غیرمستقیم برخی از تریپس ها مربوط به انتقال برخی از تریپس هامربوط به انتقال بعضی از عـوامـل بیماری زای گـیاهی خصوصـا ویروس ها می باشد.تریپس ها بیمـاری های باکتـریائی و قارچـی راازطـریـق مکانیـکی وبیماری های ویروسـی را از طریـق تغذیـه منتقـل می کننـد.تا کنون انتقال چندین ویروس توسط تریپس ها به اثبات رسیده است ازجمله ویروس لکه پـژمردگـی گوجه فـرنگـی ،ویـروس لکه زردی بادام زمینـی وویروس نـواری توتون (9).
البـته تریپس ها همیشـه مضر نیستنـدبلکه برخی از آنها دارای اثرات باارزشـی می باشنـدازجمله:
1_ گرده افشانی:شاید عمل گرده افشانی یکی از مهم ترین اثرات سودمند تریپس ها باشد.در مناطق معتدله صـدها گونه از جنس Frankiliniella ،Thaeniothrips وHaplothrips نـقش مـهمـی رادرگـرده افشانی درخـتان میوه ایفا می کننـد.
Frankiliniella tritici در گـرده افشانـی مزارع یونجـه نقـش بسیـار مـوثری دارد(9).
¬¬2_ کنترل بیـولـوژیک عـلف هـای هرز: بـرخی از گونه هـای تـریپـس نــقش مهمـی را در کنترل بیـولـوژیـک علف های هـرز دارنـدازجمـلهLiothrips urichi Karny علـف هـرز Clidemia hirta رادر جزایر Fiji به خوبی کنترل می کند(9).
3_ نقش شکارگری: بسیاری از تریپس ها به عنوان شکارگربندپایان کوچک ازجمـله کنـه ها،شپشک ها، پوره شته ها،تخم بال پولکداران وسایرتریپس ها می باشند واز این جهت نقش بسیارمهمی رادرکنترل حشرات آفت إیفا می کنند.
3-2-2- 1-تریپس های جنس Scolothrips واهمیت آنها:
تریپس های جنس Scolothripsاززیـرراسته Terebrantia، خانـوادهThripidae، زیرخانواده Thripinae و قبیلهThripini می باشد.برای اولین بار درسال1902 جنس Scolothrips توسـطHinds توصیـف گردید.این جنس انتشار جغرافیائی وسیعی داردوتـاکـنون 17 گـونـه ازایـن جنـس از منـاطــق مـختــلف دنیـا گـزارش شـده اسـت(7).گـونـه های جنـس Scolothrips دارای تخصـص میزبانـی بوده ومنحـصرا از کنـه های خانواده Tetranychidae تغذیه می کنندوجایگاه ویژه ای درکنترل این کنه ها به علت قدرت توید مثلی بالا ونشان دادن واکنش تابعی به تراکم طعمه دارند(10).
3-2-2- 2-جنس Scolothrips Hinds 1902 :
ایـن جنس انتشـار جهانـی داردوتـاکنـون 17 گونـه ازآن شناختـه شـده اسـت.افـرادایـن جنس شـکارگـر کنـه هابخصوص خانواده Tetranychidae می باشنـد(27 ).این جنس دارای بدنـی نرم باموهـای بلنـد، عرض سربیشـترازطـول آن،پالپ آرواره پائین3بندی،شـاخک8مفصـلی،خارهای حسـی بنـدهـای3و4 شاخک دوشـاخـه،حـاشیـۀ جلـوئـی پـرونـوتـوم دارای 4جفـت مـو (2جفـت بلنـد،2جفـت کـوتـاه)و4 جفـت مـوی بلنـددرحاشیـه عقبـی و1عددمـوی بلنـددرهـریک ازلـبه هـای کنـاری واستـرنیـت بندهای شکم فاقـد موهای اضـافـی اسـت.ماده همیشـه بال بلنـدونرهابال بلنـدیابال کوتاه هستند(9).
از این جنس سه گونه به شرح زیردرمناطق مختلفی ازاستان خوزستان جمع آوری گردیده است(9):
1-S. longicornis priesner 1926
2-S. latipenis periesner 1930
3-S. rhagebianus periesner 1950
3-2-2- 3-خصوصیات مرفولوژیکS. Longicornis priesner 1926 :
افراد این گونه به رنگ زرد،فاقدهرگونه لکۀ قهوه ای،بندهای1و2 شاخک روشن،بندهای 3،4و5 درقاعده روشن تر هستند.بال هاشفاف،بالچه در 2/1 تا 3/2 قاعده ای قهوه ای،بال های جلودارای 2نوارتیره،نواراول به طورکامل به حاشیه عقبی بال نمی رسد.تمام یابخشی ازموهای واقع برروی بال ها تیره،موهای واقع برروی پروتوراکس روشن یا کمی تیره.جفت سوم موی چشم ساده به طول 88_93 میکرون.رگبال کناری دارای 17_20 ،رگبـال جلوئـی دارای 9_11 ورگبـال عقبـی بال جلـودارای 5_7 عددمـو هستند.نرها دارای بال کوتـاه،بدن به رنگ زرد کم رنگ،رگبال کنـاری دارای 7_5 ،رگبـال جلـوئـی دارای 5_6 ورگبال عقبی دارای 2 عددمـومی باشند.استرنیت بندهای 3_8 شکم دارای نواحی غده ای عریض با قسمت میانی باریک است(9).
3-2-2- 4-پراکندگی ورژیم غذائیS. longicornis:
این گونه رااولین بار علوی وکمالی (1374)از ایران گزارش نمودندومحـیسنی(1375) نیـز ایـن گونه را از اهواز ازروی درختـان بـرهـان ومـرکـبـات آلـوده بـه کنـه شـرقـی Eotetranychus orientalis گزارش نمود ودر خوزستان سه گونه ودرشیرازیـک گونه از این جنس ازروی گیاهـان آلـوده به کنه هـای تارتن جمع آوری وبه عنوان شکارگـراین کنه هـا گـزارش شـد(7و15). Priesner (1964)نـیز ایـن گونه راازآمریکای شمالی،اروپا ومصرگزارش می نمایدوبیان می کندکه این گونه همانندگونۀS. latipenis برروی گیاهان آلوده به کـنه هـای تـارتـن واغلب همراه با آنها یـافت مـی شـود.طبق تحـقیقات مختلفـی که صورت گرفتـه S. longicornis ازکنـه هـای تـارتـن خـا نـواده Tetranydae خـصـوصـاًجــنس Tetranychus urticae (9،16،23،21،34و35) ، گـونـه T. cinnabarinus (28) ،گـونـه T.turkestani وOligonychus sacchari (9) تغذیه می نماید.
3-2-2- 5-بیولوژی تریپس شکارگر Scolothrips longicornis :
در یـک بـررسی که روی بـیولـوژی Scolothrips longicornis با تـغـذیـه از T. turkestani در دودمـای1± 26و 1± 35درجـه سـا نـتـی گـراد ورطـوبـت نـسبـی5 ±60درصدوطول مدت روشنائی به تاریکی 16L: 8Dساعت صورت گرفت نشان دادکه مدت زمان یک دوره رشدی این حشره36 روز طول می کشدوباافزایش دماطول هرکـدام از مراحـل رشـدی ونیـز کـل زمـان لازم برای کـامل شـدن یک نسل کا هش می یابد (9).
از اواسط اسفند ماه باگرم شدن تدریجی دما کنه T. turkestaniشروع به فعالیت نموده وطیف وسیعی ازمحصولات کشاورزی وگیاهان غیر مثمره را آلوده می سازد.دراین مقطع ازسـال نیـز بـا افـزایش جمعیت T. urticae، تـریپس S. longicornis روی این گیاهـان فعالیت می نمایدوازاوایل تیرماه با گرمتر شدن هواجمعیت کنه های مذبورکاهش می یابدومحدودبه گیاهانی نظیر ماش وبادمجان می شودازاواسط خرداد گونه های دیگر کنه های تـارتن مثـل کنه سیـبEotetranychus pomi وکنه نیشکـر Oligonychus sacchari شروع به فعالیت نموده وبه همراه کنه دو نقطه ای ازطعمه های اصلی تریپس در ماه های گـرم تـابستـان محسـوب می شـونـد.با شروع فصل پائیز جمعیت کنه های فوق به شدت کاسته شده وطیف دیگری از میزبان های گیاهی به کنه شرقیEutetranychus orientalisآلـوده مـی شـونـد وهـمچنـیـن درختـانـی نظیـرانـجیـر(Ficus carica) ، بـرهان(A. lebbec) ، فـلوس(C. fistula)وکـرچک (R. communis) در تـمام طـول فصل پائیـز وزمستـان به کنه شرقـی آلوده هستندوعمدتـاً تریپس روی ایـن میـزبان هـا بسـر برده وبقامی یابـد و ازاواخـر زمستان با ظهـور کنه دونقطـه ای چرخه فـوق تکرار می شود (9).
3-2-2- 6-مرفولوژی خارجی مراحل رشدی تریپس:
مراحل رشدی تریپس عبارتند از:تخـم،لاروسن یـک،لارو سـن دو،پیـش شفیـره،شفیـره وحشـره بالـغ که خصوصیات مرفولوژیک هـریک از دوره های فوق به شرح زیر است:
3-2-2- 6-1-تخم:
تخم این تریپس لوبیائـی شکل می باشـد.حشره بالـغ تخم های خـودرابه صورت انفرادی درون هردو سطح بافت برگ،اغلب در حاشیـه رگبرگ ها بـویژه رگبـرگ اصلی ونزدیک به دمبرگ قرار می دهد.تخمها در تمام مدت دوره جنینی به رنگ سفید شفاف وکاملاً نرم بوده وهمزمان با رشد جنین بتدریج به سمت بافت بیرونـی برگ کشیـده می شونـد بطوری که درزمان تفـریـخ تقریبـاًنیمـی از تخم خارج از بافت برگ قرار می گیرد.ماده ها بعد از تخمگذاری وبیرون کشیدن تخمریزاز بافت برگ استطاله ای دم مانند بروی تخم به جا می گذارندکه احتمالاً از ضمائم تخم محسوب می گردد(9).
3-2-2- 6-2-لارو:
لارو دوکـی شکـل به طـول81/0وعـرض2/0 مـیلـی مـتر، سـروانـتهـای بـدن بـاریک ونـاحیـه وسـط پـهن مـی باشـد.لاروها هنگام خروج از تخم به رنگ سفید شفاف بوده ودرطول دورۀ رشد بسته به گونۀ طعمه ،رنگ آنها از سفیدتا قهوه ای روشن تغییر می یابد.لارو دارای سه جفت پای سینه ای،قطعات دهانی شبیـه قطـعات دهانـی بالغیـن از نوع زننـده –مکنـده بوده وبـرای مکیـدن محتـویات بدن طعمه سازش پیدا کرده است.این تریپس دارای دو سن لاروی است که با افزایـش سن لاروی طـول وحجم بدن افـزایـش می یابد.شاخک 7 بندی وبنـد سـوم آن در تعیین سن لاروی اهمیـت دارد.به طوری که در لارو سن یک بنـد سوم کروی ودر لارو سن دوم این بند کشیده می باشد(9).
3-2-2- 6-3-پیش شفیره:
پیش شفیره سفید رنگ،جوانه های بال در دو طرف بدن رشد کرده وشاخـک های کوتـاه در امتـداد بـدن
قراردارنـد(9).
3-2-2- 6-4-شفیره:
شفیـره در طـی دوره رشـدی کامـلاًسفیـد رنـگ اسـت.جوانـه های بـال کامـلاًرشـد کرده وشـاخـک ها روی قسمت پشتـی سر (فرق سر)کشیده می شوند.حجم بدن شفیره تقریباًبرابر حجم بدن تریپس بالغ است به طوری که میانگین طول شفیره ماده09/1میلی متر می باشـد(9).مراحل پیش شفیـرگـی وشفیـرگی فاقـد قـدرت تغذیـه بوده واغلب ساکن هستند ولی در اثر تحریک شروع به راه رفتن روی سطـح برگ می کنند.
3-2-2- 6-5-بالغ:
ماده های بالغ تریپـس زرد رنگ،دارای بدنی کشیـده وباریـک به طول33/1وعرض 31/0میلی متروهـمیشـه دارای بال هـای بلنـد می باشنـد.نرها زرد کم رنگ به طول 1/1وعرض 22/0میلی مترودارای بالهای کوتاه تری می باشنـد(9).
فصل سوم
موادوروشها
3-1: تعیین جدول زندگی کنه نیشکرروی سه واریتۀ تجاری cp60-1062 ، cp48-103 و cp57-614:
3-1-1: جمع آوری کنه نیشکر از مزرعه:
برای جمع آوری کنه نیشکر مقداری برگ از واریته cp73-21 از مزرعه جمع آوری گردیدودرداخل کیسه پلاستیک قرارداده شدندودر آزمایشگاه بااستفاده ازدستگاه بینوکولروتوسط برس های موئی ظریف
کنه ها جمع آوری گردیدندودر داخل ظروف پرورش قرارگرفتند.انتخاب واریته cp73-21 برای نمونه- برداری به این دلیل بود که بایستی کنه ها ازروی واریته ای غیر از واریته های مورد مطالعه جداسازی شوند تا تاثیر نوع واریته برسیکل زندگی آنها مشخص گردد.
3-1-2: پرورش کنه نیشکردر آزمایشگاه:
برای پرورش این آفت ابتـداقطـعـاتی به طول 14سانتـی متـروعرض تقـریبـی4سانتـی متـر از برگ های تازه سبز سـه واریتـه cp60-1062، cp48-103وcp57-614 تهیـه شـد.سپس در ظروف یکبار مصرف به ابعاد 5×15×18 سانتی متر یک قطعه اسفنج به ضخامت 5/0 سانتـی مترقـرارداده شدوباآب مقـطـر کاملاً مرطوب گردیـدسپـس هریک از قطعـات بریـده شده از برگ هـارا کـدام در یک ظـرف قـرارداده شدند.به منظـور حفظ تازگی ودوام برگ ها با استفاده از نوارهای یک سانتی متری بریده شده از دستمال کاغذی،درچهارطرف هر قطعه از برگ روی اسفنج مرطوب مورداستفاده قرارگرفتند.بااضافه نمودن آب مقطربصورت روزانه روی اسفنج ها ،باعث حفظ رطوبت ودوام برگها می شد.
برای بررسی سیکل زندگی کنه نیشکر ابتدا بایستی سطح قطعات برگی را به چندین سلول برای پرورش جداگانه کنه تقسیم نمود.بدین منظور از نوارهای باریک دستمال کاغذی به عرض4میلی متراستفاده گردید. بطوری که یک نوار بصورت طولی روی رگبرگ میانی قرارگرفت و سپس تعدادی نوار باریک هر کدام به فاصله 4 سانتی متر به صورت عرضی روی پهنک برگ قرار گرفت به طوری که روی یک قطعه برگ به طول 14 سانتی متر ، 3سلول در طرف بالای رگبرگ میانی و3سلول نیز در پایین آن ودرمجموع یک قطعه برگی به 6 سلول 4×2سانتی مترتبدیل می شد.از برگ هر سه واریته چندین ظرف مجزا برای پرورش وبررسی سیکل زندگی کنه نیشکر تهیه گردید.ظروف پرورش درانکوباتورودردمای1±30درجه سانتی گرادورطوبت نسبی5±60درصد نگهداری شد.
3-1-3: بررسی سیکل زندگی کنه نیشکر روی سه واریته تجاری cp57-614 ، cp60-1062 و cp48-103:
برای محاسبۀ جدول زندگی کنه نیشکرروی سه واریتۀ مذکور،ابتدا از کنه های ماده ای با طول عمر صفر که از روی واریته cp73-21 جمع آوری شده بودند استفاده گردید.بدین منظورکنه های ماده را هر کدام دریک سلـول بـرگـی بـه همـراه یک کنه نـرقـرارداده شدند.کنه هادرسلول برگی جفت گیری می کردندو سپس کنۀ نرحذف می شدوزمانی که کنۀ ماده اولین تخم خودرامی گذاشت ازسلول بیرون آورده می شد . با ثبت تاریخ وزمان دقیق تخم گذاری وبررسی روزانه هر4ساعت یکبار تخم ها، زمان دقیق تفریخ تخم،طول دوره لاروی،استراحت اول،پوره سن یک،استراحت دوم،پوره سن دوم،استراحت سوم وطول عمر کنه های نر یا ماده حاصله محاسبه گردیدند.همچنین در سلول هائی که کنه ماده وجودداشت برای آنهایک کنه نر قرار داده می شد تاسیکل زندگی آنهاکامل شودومیزان کل تخم ماده وتعداد کنه های ماده حاصل از یک ماده نیز محاسبه شود.لازم به ذکر است که تمام آزمایشات فوق در دمای1± 30 درجه سانتی گراد،رطوبت نسبی5 ±60درصد و طول روزِD 8 :L16انجام گرفت. اطلاعات بدست آمده ازاین روش توسط نرم افزار Jack knife مورد تجزیه قرار گرفت.
3-2-بررسی بیولوژی تریپس شش نقطه ای شکارگر
برای بررسی بیولوژی تریپس شش نقطه ای آن را در دو دمای1 ±26 و1 ±30 درجه سانتی گراد،رطوبت نسبی5 ±60درصد، طول روزD 8 :L16 وبا استفاده از تغذیه از کنه های ماده نیشکر تحت شرایط آزمایشگاهی پرورش داده شد.
.
3-2-1: جمع آوری تریپس شش نقطه ای از مزرعه:
به منظور جمع آوری تریپس شش نقطه ای طی چندین نوبت نمونه برداری هایی که از برگ های نیشکر آلوده به کنه نیشکر و برگهای کرچک آلوده به کنه دونقطه ای صورت گرفت،برگهای آلوده گیاهان مذکور که به کنه آلوده بودند را بریده و در داخل کیسه های پلاستیکی در بسته قرار می گرفتندوسپس در آزمایشگاه با بررسی هر برگ زیر بینوکولر با استفاده از برس های ظریف مویی تریپس های آنهاجداسازی می شدند.مقداری از تریپس های جمع آوری شده رابرای شناسایی در شیشه های حاوی الکل 75درصد قرارداده شدند.
3-2-2: شناسایی تریپس های جمع آوری شده:
جهت شناسایی نمونه های جمع آوری شده از آنها اسلاید میکروسکوپی تهیه می گردید.برای شفاف نمودن تریپس ها ،نمونه ها را به مدت 36تا24 ساعت درون ظرف محتوی لاکتوفنل قرارداده سپس یک قطره محلول هویر روی لام ریخته و با سوزن یک تریپس را از ظرف محتوی لاکتوفنل برداشته واز سطح شکم روی لام قرار داده وپس از حالت دادن نمونه و ثابت نگهداشتن آن ،لامل روی آن قرارداده می شد. اسلایدهای تهیه شده به مدت یک هفته در آون در دمای 50تا45 درجه سانتی گراد قرار داده شد تا خشک و قابل مطالعه گردند.اسلایدها برای تشخیص به موسسه آفات وبیماری های اوین فرستاده شدندوتوسط دکترمنظری جنس و گونه تریپس مورد تایید قرار گرفت.
3-2-3: پرورش ونگهداری تریپس در شرایط آزمایشگاهی:
برای پرورش تریپس شش نقطه ای،تریپس های بالغی که از روی نیشکروکرچک جمع آوری شده بودند را روی دیسک های برگ نیشکر در اندازه های 4×2 سانتی متر که چهار طرف آنها توسط نوارهای دستمال کاغذی روی اسفنج مرطوب محصور شده بودند پرورش داده شدند.بدین صورت که روی هر دیسک 4 عددتریپس ماده و2 عدد تریپس نر قرار داده می شد وتعداد زیادی کنه نیشکر بالغ ماده برای تغذیۀ آنها گذاشته می شدو به مدت 24 ساعت آنها را در سلول نگهداشته می شدند تا جفتگیری و تخمریزی نمایند .بعد از تخمریزی کنه های نروماده از سلول حذف می شدند.بدلیل این که تریپس ها درون بافت برگ ها تخمگذاری می نمایند و تخمها به سادگی قابل رویت نمی باشند،جهت حصول اطمینان از تخمگذاری،باید توسط دستگاه بینوکولر نور از قسمت پایین به دیسک برگی تابانده شودوبرگ به دقت مورد بازدید قرار گیرد.سایرمراحل رشدی تریپس نیز با استفاده از دیسک برگی وتغذیه از کنه های بالغ ماده نیشکر پرورش داده شدند.
3-2-3- بررسی بیولوژی تریپس شش نقطه ای تحت شرایط آزمایشگاهی:
بررسی بیولوژی تریپس شش نقطه ای در دو دمای 1±26و1±30 درجه سانتی گرادورطوبت نسبی5±60 درصد با تـغذیه از کنـه نیـشکـر بالـغ ماده تحـت شرایـط آزمـایشگـاهی در دستگاه انکوباتور با طول روز D8 : L 16 انجام گرفت.برای این منظور در ظروف یکبار مصرف روی اسفنج مرطوب قطعاتی از برگ نیشکر به طول 10 و عرض 4 سانتی مترقرار داده شد و چهار طرف آن بوسیله نوارهای دستمال کاغذی محصورمی گشت.سپس روی هردیسک برگی یک جفت تریپس نروماده باطول عمرصفر قرار داده می شد ودر هر سلول به منظور تغذیه تریپس ها تعدادی کنه نیشکر بالغ ماده برای آنها گذاشته می شد.به منظور تعیین مدت زمان پیش از تخمگذاری تریپس ماده،هر 24 ساعت یکبار سلول برگی تعویض می شدو تریپس ماده روی یک دیسک برگی جدید قرار می گرفت وبا بررسی روزانه سلول های برگی زیر دستگاه بینوکولر مشخص می شد که تریپس ماده تخمگذاری کرده است یا خیروهمچنین باتعویض روزانه سلول برگی برای هر تریپس ماده،تعدادتخم روزانه نیزمحاسبه می گردید ودر نهایت پس ازسپری شدن عمرتریپس ماده،تعداد کل تخم به ازاء هر ماده محاسبه می شد.همچنین با پرورش مجزای تخم ها دردو دمای 26و30 درجه سانتی گراد در انکوباتور،مدت زمان تفریخ تخم،طول دوره لارو سن یک،لارو سن دووطول دوره پیش شفیرگی،شفیرگی وطول عمر تریپس نروماده محاسبه گردید. اطلاعات بدست آمده ازاین روش توسط نرم افزار Jack knife موردتجزیه وتحلیل آماری قرار گرفت.
3-3- بررسی واکنش تابعی تریپس S. longicornis روی کنه نیشکر تحت شرایط آزمایشگاهی:
برای بررسی واکنش تابعی تریپس از پنج تیمار تغذیه ای شامل 10 ، 20 ،40 ،80 و120 عدد کنه ماده بالغ نیشکردر 10 تکرار استفاده شد. این آزمایشات در دو دمای1 ±26 و1±30 درجه سانتی گراد،رطوبت نسبی5 ±60 درصد وطول روز 16L:8D انجام گرفت.
3-3-1- واکنش تابعی لارو سن یک تریپس S. longicornis روی کنه نیشکر تحت شرایط آزمایشگاهی:
به منظورتعیین واکنش تابعی لارو سن یک تریپس ابتدا سلول هائی ازبرگ نیشکر به ابعاد10× 4 سانتی متر که توسط نوارهای دستمال کاغذی روی اسفنج مرطوب محصور شده بودند تهیه شد.سپس روی هر سلول برگی یک عددلارو سن یک تریپس قرار داده می شد.کلاً از 5 تیمارتغذیه ای موردنظر،ازهرکدام 10 تکرارانجام شد.پس از قراردادن طعمه ها در هر سلول برگی،زمان دقیق ثبت می شد وبعداز 24 ساعت بابررسی سلول زیر دستگاه بینوکولر،تعدادکنه های ماده نیشکر خورده شده وباقی مانده ثبت می گردید. این آزمایشات در دو دمای1 ±26 و1±30 درجه سانتی گرادورطوبت نسبی 5±60 درصد انجام گرفت.
اطلاعات بدست آمده توسط نرم افزارهایCatmod وRajers مورد تجزیه وتحلیل آماری قرار گرفت.
3-3-2- واکنش تابعی لاروسن دو تریپس S. longicornis روی کنه نیشکر تحت شرایط آزمایشگاهی
به منظورتعیین واکنش تابعی لارو سن دوتریپس ابتدا سلول هائی ازبرگ نیشکر به ابعاد10× 4 سانتی متر که توسط نوارهای دستمال کاغذی روی اسفنج مرطوب محصور شده بودند تهیه شد.سپس روی هر سلول برگی یک عددلارو سن دو تریپس قرار داده می شد.کلاً از 5 تیمارتغذیه ای موردنظر،ازهرکدام 10 تکرارانجام شد.پس از قراردادن طعمه ها در هر سلول برگی،زمان دقیق ثبت می شد وبعداز 24 ساعت بابررسی سلول زیر دستگاه بینوکولر،تعدادکنه های ماده نیشکر خورده شده وباقی مانده ثبت می گردید.این آزمایشات در دو دمای1 ±26 و1±30 درجه سانتی گرادورطوبت نسبی5±60 درصد انجام گرفت. اطلاعات بدست آمده توسط نرم افزارهایCatmod وRajers مورد تجزیه وتحلیل آماری قرار گرفت.
3-3-3- واکنش تابعی ماده بالغ تریپس S. longicornis روی کنه نیشکر تحت شرایط آزمایشگاهی:
به منظورتعیین واکنش تابعی ماده بالغ تریپس ابتدا سلول هائی ازبرگ نیشکر به ابعاد10× 4 سانتی متر که توسط نوارهای دستمال کاغذی روی اسفنج مرطوب محصور شده بودند تهیه شد.سپس روی هر سلول
برگی یک عددماده بالغ تریپس قرار داده می شد.کلاًاز 5 تیمارتغذیه ای موردنظر،ازهرکدام 10 تکرارانجام شد.پس از قراردادن طعمه ها در هر سلول برگی،زمان دقیق ثبت می شد وبعداز 24 ساعت بابررسی سلول زیر دستگاه بینوکولر،تعدادکنه های ماده نیشکر خورده شده وباقی مانده ثبت می گردید.این آزمایشات در دو دمای1 ±26 و1±30 درجه سانتی گرادورطوبت نسبی5± 60 درصد انجام گرفت. اطلاعات بدست آمده توسط نرم افزارهایCatmod وRajers مورد تجزیه وتحلیل آماری قرار گرفت.
3-3-4- واکنش تابعی نر بالغ تریپس S. longicornis روی کنه نیشکر تحت شرایط آزمایشگاهی:
به منظورتعیین واکنش تابعی نربالغ تریپس ابتدا سلول هائی ازبرگ نیشکربه ابعاد10×4 سانتی مترکه توسط نوارهای دستمال کاغذی روی اسفنج مرطوب محصور شده بودند تهیه شد.سپس روی هر سلول برگی یک عددنر بالغ تریپس قرار داده می شد.کلاً از 5 تیمارتغذیه ای موردنظر،ازهرکدام 10 تکرارانجام شد.پس از قراردادن طعمه ها در هر سلول برگی،زمان دقیق ثبت می شد وبعداز 24 ساعت بابررسی سلول زیر دستگاه بینوکولر،تعدادکنه های ماده نیشکر خورده شده وباقی مانده ثبت می گردید.این آزمایشات در دو دمای1 ±26 و1±30 درجه سانتی گرادورطوبت نسبی5± 60 درصد انجام گرفت. اطلاعات بدست آمده توسط نرم افزارهایCatmod وRajers مورد تجزیه وتحلیل آماری قرار گرفت.
فصل چهارم
نتایج و بحث
4-1- زیست‌شناسی کنه نیشکرsacchari O.
4-1-1- رشد پیش از بلوغ
طـول دورة رشـد پـیش از بـلوغ کنـه نیـشکر sacchari O. در روی سـه واریـتـه Cp48-103، Cp57-614و Cp69-1062 دردمای30 درجه سانتی¬گراد ورطوبت نسبی 60 درصدوطول روز 16L:8Dدر جدول¬های 4-1 ارائه شده است.
جدول4-1-میانگین(SE±)طول دوره رشد پیش ازبلوغ کنـه نیـشکـر sacchari O. روی ســه واریـتـه Cp48-103،Cp57-614وCp69-1062 دردمـای1±30 درجـه سـانتـی¬گـراد،رطـوبــت نسبـی5 ±60درصـدوطول روز16L:8D
واریته Cp 69-1062 واریته Cp 57-614 واریته Cp 48-103 مرحله رشدی
4/2±0/01a
3/7-4/9 3/5±0/01b
3-4/6 4/03±/01a
3-4 تخم
دامنه
0/9±0/003b
0/5-1/3 0/93±0/002b
0/5-1/2 0/68±0/004a
0/4-1 لارو
دامنه
0/9±0/002ab
0/5-1/1 0/94±0/002b
0/5-1/1 0/83±0/003a
0/5-1 استراحت اول
دامنه
0/9±0/002b
0/5-1/1 0/6±0/01a
0/2-1/1 0/73±0/005a
0/2-1/2 پوره سن یک
دامنه
0/84±0/002a
0/5-1/1 0/7±0/01a
0/2-1/04 0/77±0/004a
0/1-1 استراحت دوم
دامنه
0/93±0/002a
0/6-1/1 0/6±0/01b
0/2-1/2 0/82±0/01a
0/1-1/3 پوره سن دوم
دامنه
0/91±0/002a
0/6-1/25 0/9±0/01a
0/3-1/2 0/96±0/003a
0/2-1/2 استراحت سوم
دامنه
9±0/01c
8/28-10/75 b 7±0/02/7
7/32-9/33 8/7±0/01a
7/66-10/24 کل
دامنه
میانگین هائی که درهرردیف با حروف مشابه نشان داده شده اند،اختلاف معنی داری درسطح 0/05 ندارند
در این مطالعه زمان کل دورة رشد پیش از بلوغ برای کنه¬نیشکر در دمای 30 درجه سانتی گرادروی سه واریته Cp48-103،Cp57-614و Cp69-1062به ترتیب 7/8 ،7/7 و9 روز محاسبه گردید.
نتایج حاصل از آنالیز داده ها نشان داد که نوع واریته اثر معنی داری روی کل دورۀ پیش از بلوغ کنه نیشکر داشته است(F=72/17 df=2 ,42 P<0/0001 ).
بر اساس این نتایج دورۀ پیش از بلوغ کنه های رشد یافته روی واریتهCp57-614 و Cp69-1062 به ترتیب کوتاه ترین وطولانی ترین دورۀ پیش از بلوغ را داشته اند.صادقی (1369) طول دورۀ پیش از بلوغ کنه نیشکررادردمای1±25 و1±32درجه سانتی گراد ورطوبت نسبی5±70 درصدبه ترتیب 35/11و5/8 روز محاسبه کرد(11). Salinas وهمکاران (1995) دورۀ رشد پیش از بلوغ کنه Oligonychus preseae را در دمای 25 درجه سانتی گراد ورطوبت نسبی 60 درصدحدود 28/14روز گزارش کردند(30).
4-1-2- درصد مرگ و میر مراحل پیش از بلوغ کنه نیشکر
نتایج حاصل از بررسی مرگ ومیر مراحل پیش از بلوغ کنه نیشکر در جدول 4-2 نشان داده شده است.
میزان مرگ و میر کل روی سه واریته Cp48-103،Cp57-614و Cp69-1062به ترتیب 22/41 ، 25/53 و 7/3 درصد محاسبه گردید.
مقایسۀ آماری داده های حاصل از این آزمایش اختلاف معنی داری را در میزان مرگ و میر کل در روی واریته های مختلف نشان نداد (F=1/11, df=2; P>0/3504 ).براساس این نتایج میزان مرگ ومیر در کنه نیشکر روی واریته Cp57-614 بیشتر وروی واریته Cp69-1062کمتر بوده است.
جدول 4-2- درصد مرگ و میر پیش از بلوغ کنهsacchari O. روی سه واریته موردآزمایش
واریتهCp69-1062 واریتهCp57-614 واریتهCp48-1032 مرحله رشدی
(2)4/2 (2)25/4 (6)34/10 تخم
(1)21/1 (3)38/6 (3)17/5 لارو
(1)21/1 (2)25/4 (0)0 استراحت اول
(1)21/1 (2)25/4 (1)72/1 پر تونمف
(0)0 (1)12/2 (1)72/1 استراحت دوم
(1)21/1 (1)12/2 (2)44/3 دئوتونمف
(0)0 (1)12/2 (0)0 استراحت سوم
(6)3/7 (12)53/25 (13)41/22 کل(n)
نویسند‌گان: مسلم نامجو ، سیدجلیل رضوی 
