پاورپوینت معماری و شهرسازی یونان باستان

اختصاصی از سورنا فایل پاورپوینت معماری و شهرسازی یونان باستان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

نوع فایل:  ppt _ pptx ( پاورپوینت )

( قابلیت ویرایش )

---

 قسمتی از اسلاید : 

تعداد اسلاید : 52 صفحه

معماری و شهرسازی یونان و روم باستان تحلیل فضاهای شهری مقدمه پیشینه معماری یونان تمدن های اژه ای میسنی یا هلاسی یا موکنای ( مربوط به خاک کشور یونان ) مینوسی (مربوط به جزیره کرته در جنوب شرقی یونان ) سیکلادی ( جزایر دایره ای که در دریای اژه پراکنده اند ) تمدن های اژه ای I .
سیکلادی (جزایر دایره ای که در دریای اژه پراکنده اند ) تعدادی اشیا و مجسمه مربوط به اواخر دوره نوسنگی یافت شده است. تمدن های اژه ای 1.
مینوسی کهن تعدادی مجسمه (پیکره های زن های برهنه) 2.
مینوسی میانه تأسیس کاخ های کهن و نابودی آن ها در اثر زلزله های مکرر 3.
مینوسی پسین دوره بازسازی کاخ ها یا عصر طلایی عامل سازمان دهنده کاخ ها کاخ ملیا کاخ کنوسوس کاخ فایستوس II.
مینوسی (مربوط به جزیره کرته در جنوب شرقی یونان ) : کاخ کنوسوس : میدان یا محوطه تئاتر نخستین نسل تئاترهای یونان وجود پنجره و پله و تأسیسات بهداشتی و فاضلاب ستون هایی با سرستون پیازی شکل که الگوی ستون های دوریک یونان هستند.
حیاط مستطیلی (احتمالا منشأ آگورا) دالان های طویل III.
میسنی : تمدن های اژه ای 1.
ارگ تیرونز تالار بارگاه: الگوی مقصوره معابد یونانی 2.
دروازه شیران: الگو برداری از دروازه های بین النهرین 3.
گنج خانه آترئوس ( مقبره تولوس ) قدیمی ترین سقف بدون تیر در کل جهان باستان تریلیت سردر این مقبره منشا پیدایش سنتوری های معابد یونان است.
شیوه های معماری یونان 1.
شیوه دوریک 2.
شیوه ایونیک ( ایونیای ) 3.
شیوه کرنتی ( قرنتی ) دوره های بررسی تاریخ هنر و معماری یونان الف) هنر دوره هندسی: به آثار هنری پیش از دوره آرکائیک اطلاق می گردد.که در آن بر روی سطوح ظروف سفالی از طرحهای منظم هندسی استفاده شده است. ب) هنر ومعماری دوره آرکائیک (کهن)630تا480ق.م ج) هنر ومعماری دوره کلاسیک480تا330ق.م د) هنر ومعماری دوره هلنی330تا27ق.م عناصر شهری یونان:یونانیها شبکه شهری را برای شهرسازی به کار بردند.اولین شهر ساز تاریخ شهرسازی به نام هیپو داموس بود که نظریه های مختلفی داشت. مثلا شهر باید 3 قسمت عمده داشته باشد . دوم اینکه خیابانها تقاطع عمودی داشته باشند. سوم اینکه شهر باید از شیب طبیعی زمین پیروی کند. طبق نظریه او دو شهر در یونان ساخته شد یکی پری نیه و دیگری میلتوس.شهر میلتوس شهری است که از 3قسمت تشکیل شده است از شیب طبیعی زمین تبعیت کرده و اینکه تقاطع خیابانها در آن عمودی است.سه بخش عمده شهر بخشهای مسکونی،تجاری و نظامی است. انواع فضاهای موجود در پلیس های یونان 1.
گنج خانه ها 2.
آکروپلیس 3.
آگورا 4.
تولوس 5.
آدئون 6.
تئاتر 7.
ژیمناسیون 8.
حصار 9.
استوا 10.
قربانگاه ها 11.
خانه یونانی 12.
نگارخانه 13.
معابد 14.
بولئوترین 15.
بندر و اسکله 16.
مناطق صنعتی گنج خانه ها بناهایی دولتی یا خصوصی جهت یادبود و نگهداری اشیا اهدا شده متشکل از اتاقی با رواق ستوندار نمونه ها: سیفونسیها در شهرهای دلفی و المپیا آکروپلیس به معنای شهر مرتفع می باشد که معمولا مشرف به دریا و شهر بوده است

  متن بالا فقط قسمتی از محتوی متن پاورپوینت میباشد،شما بعد از پرداخت آنلاین ، فایل را فورا دانلود نمایید 

---

  لطفا به نکات زیر در هنگام خرید دانلود پاورپوینت:  ................... توجه فرمایید !

• در این مطلب، متن اسلاید های اولیه قرار داده شده است.
• به علت اینکه امکان درج تصاویر استفاده شده در پاورپوینت وجود ندارد،در صورتی که مایل به دریافت  تصاویری از ان قبل از خرید هستید، می توانید با پشتیبانی تماس حاصل فرمایید
• پس از پرداخت هزینه ،ارسال آنی پاورپوینت خرید شده ، به ادرس ایمیل شما و لینک دانلود فایل برای شما نمایش داده خواهد شد
• در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون بالا ،دلیل آن کپی کردن این مطالب از داخل اسلاید ها میباشد ودر فایل اصلی این پاورپوینت،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
• در صورتی که اسلاید ها داری جدول و یا عکس باشند در متون پاورپوینت قرار نخواهند گرفت.
  
• هدف فروشگاه جهت کمک به سیستم آموزشی برای دانشجویان و دانش آموزان میباشد .
  

---

 « پرداخت آنلاین »

پاورپوینت معماری یونان در دوره کلاسیک

اختصاصی از سورنا فایل پاورپوینت معماری یونان در دوره کلاسیک دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

نوع فایل:  ppt _ pptx ( پاورپوینت )

( قابلیت ویرایش )

---

 قسمتی از اسلاید : 

تعداد اسلاید : 28 صفحه

معماری یونان در دوره کلاسیک به نام ایزد دادار تاریخ و تمدن یونان باستان وضعیت طبیعی و جغرافیایی یونان نبرد سالامیس در سال های 462-429 قبل از میلاد که پیروزی دیگری را برای یونان در برابر خشایار شاه پارسی رقم زد، نقطه آغازین رهبری آتن در امور یونان شد که به عصر شکوهمند پریکلس انجامید. پیشینه تاریخی یونان فلسفه یونان مبانی زیبایی شناسی یونان خدایان و اساطیر یونان Ares خدای جنگ سنگ برجسته زئوس به همراه همسرش هرا موسیقی هر چه هست ، سرچشمه ای از درون انسان است که از روح آدمی جان گرفته و به روح آدمی جان می دهد. تاریخ هنر یونان باستان بارزترین ویژگی نگرش دینی یونان باستان که در آثار هنری آن نیز منعکس است ، جهان بینی انسان گرایانه آن است .
مجسمه هومر بیرون از آکادمی مونیخ معماری عمومی یونان شیوه های یونانی پارلمان اتریش در وین رواق دوشیزگان معبد آپولو ،کورنیت چشم انداز آکروپلیس آتن آکروپلیس ماکت آکروپلیس آتن آکروپلیس باستانی تابستان1387 1- پارتنون 3- ارختئوم 5- دروازه پروپالایا 6-معبد آتنا نایک 15-تئاتر هرودس آتیکوس 18- تئاتر دیونی سوس سایت پلان آکروپلیس آتن بقایای باستان شناسی پارتنون نمای غربی معبد پارتنون بازسازی مجسمه آتنا در ایالت تنسی آمریکا هدف از ساختمان پارتنون آفریدن بنایی در ورای منطق مهندسی بوده است . نتیجه گیری: گاردنر،هلن،هنر در گذر زمان،محمدتقی فرامرزی،چاپ سوم،تهران،آگاه ، 1374 زارعی،محمد ابراهیم،آشنایی با معماری جهان،همدان،فن آوران، 1379 حاتم ،دکتر غلامعلی،آشنایی با هنر در تاریخ 1و2 ، تهران،پیام نور،1381 مرزبان ،پرویز،خلاصه تاریخ هنر،چاپ چهارم،تهران،1374 لوکاس،هنری،تاریخ تمدن،ترجمه عبدالحسین آذرنگ،کیهان،1366،صص 17334 خدادیان ،اردشیر،تاریخ یونان باستان،سخن،1385،صص 15516 دیاکوف، و،تاریخ جهان باستان،ترجمه صادق انصاریو همکاران،نشر اندیشه،1353،جلد دوم ـ یونان ،ص 19 دولاندلن ،ش،تاریخ جهانی،ترجمه احمد بهمنش،دانشگاه تهران،1367،جلد اول،ص 74 ولز ،جورج هربرت،کلیات تاریخ ،ترجمه مسعود رجب نیا،سروش،1365،جلد اول،ص 367 مونرو سی بردزلی،جان هاسپرس،تاریخ و مسائل زیبا شناسی،محمد سعید حنایی کاشانی،تهران،هرمس،1376 کنشلو،علی،محمد علی ناصحی،تاریخ هنر جهان،تهران ،شرکت چاپ و نشر کتابهای درسی ایران،1381 آیت اللهی ،حبیب،هنر چیست،تهران،مرکز نشر فرهنگی رجاء،1364 kerenyiUkarl(1951)1980.the gods of the greeks (thames&hudson) سایت های اینترنتی: www.memaran.ir www.afravi.com www,harmonytalk.com Acropolis of athens_wikipediaUthe free encyclopedia.htm منابع .

  متن بالا فقط قسمتی از محتوی متن پاورپوینت میباشد،شما بعد از پرداخت آنلاین ، فایل را فورا دانلود نمایید 

---

  لطفا به نکات زیر در هنگام خرید دانلود پاورپوینت:  ................... توجه فرمایید !

• در این مطلب، متن اسلاید های اولیه قرار داده شده است.
• به علت اینکه امکان درج تصاویر استفاده شده در پاورپوینت وجود ندارد،در صورتی که مایل به دریافت  تصاویری از ان قبل از خرید هستید، می توانید با پشتیبانی تماس حاصل فرمایید
• پس از پرداخت هزینه ،ارسال آنی پاورپوینت خرید شده ، به ادرس ایمیل شما و لینک دانلود فایل برای شما نمایش داده خواهد شد
• در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون بالا ،دلیل آن کپی کردن این مطالب از داخل اسلاید ها میباشد ودر فایل اصلی این پاورپوینت،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
• در صورتی که اسلاید ها داری جدول و یا عکس باشند در متون پاورپوینت قرار نخواهند گرفت.
  
• هدف فروشگاه جهت کمک به سیستم آموزشی برای دانشجویان و دانش آموزان میباشد .
  

---

 « پرداخت آنلاین »

تحقیق درباره علومی که از یونان باستان توسط اندیشمندان اسلامی محافظت و تکمیل شد

اختصاصی از سورنا فایل تحقیق درباره علومی که از یونان باستان توسط اندیشمندان اسلامی محافظت و تکمیل شد دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 6

اصل پنجم اقلیدس هندسه های نا اقلیدسی

هندسه ی اقلیدسی بر اساس پنچ اصل موضوع زیر شکل گرفت: اصل اول - از هر نقطه می توان خط مستقیمی به هر نقطه ی دیگر کشید. اصل دوم - هر پاره خط مستقیم را می توان روی همان خط به طور نامحدود امتداد داد. اصل سوم - می توان دایره ای با هر نقطه دلخواه به عنوان مرکز آن و با شعاعی مساوی هر پاره خط رسم کرد. اصل چهارم - همه ی زوایای قائمه با هم مساوی اند. اصل پنجم - از یک نقطه خارج یک خط، یک خط و و تنها یک خط می توان موازی با خط مفروض رسم کرد. اصل پنجم اقلیدس که ایجاز سایر اصول را نداشت، به هیچوجه واجد صفت بدیهی نبود. در واقع این اصل بیشتر به یک قضیه شباهت داشت تا به یک اصل. بنابراین طبیعی بود که لزوم واقعی آن به عنوان یک اصل مورد سئوال قرار گیرد. زیرا چنین تصور می شد که شاید بتوان آن را به عنوان یک قضیه نه اصل از سایر اصول استخراج کرد، یا حداقل به جای آن می توان معادل قابل قبول تری قرار داد. در طول تاریخ ریاضیدانان بسیاری از جمله، خواجه نصیرالدین طوسی، جان والیس، لژاندر، فورکوش بویوئی و ... تلاش کردند اصل پنجم اقلیدس را با استفاده از سایر اصول نتیجه بگیرنر و آن را به عنوان یک قضیه اثبات کنند. اما تمام تلاشها بی نتیجه بود و در اثبات دچار خطا می شدند و به نوعی همین اصل را در اثباط خود به کار می بردند. دلامبر این وضع را افتضاح هندسه نامید. یانوش بویوئی یکی از ریاضیدانان جوانی بود که در این را تلاش می کرد. پدر وی نیز ریاضیدانی بود که سالها در این این مسیر تلاش کرده بود . و طی نامه ای به پسرش نوشت: تو دیگر نباید برای گام نهادن در راه توازی ها تلاش کنی، من پیچ و خم این راه را از اول تا آخر می شناسم. این شب بی پایان همه روشنایی و شادمانی زندگی مرا به کام نابودی فرو برده است، التماس می کنم دانش موازیها را رها کنی. ولی یانوش جوان از اخطار پدیر نهرسید، زیرا که اندیشه ی کاملاً تازه ای را در سر می پروراند. او فرض کرد نقیض اصل توازی اقلیدس، حکم بی معنی ای نیست. وی در سال 1823 پدرش را محرمانه در جریان کشف خود قرار داد و در سال 1831 اکتشافات خود را به صورت ضمیمه در کتاب تنتامن پدرش منتشر کرد و نسخه ای از آن را برای گائوس فرستاد. بعد معلوم شد که گائوس خود مستقلاً آن را کشف کرده است. بعدها مشخص شد که لباچفسکی در سال 1829 کشفیات خود را در باره هندسه نااقلیدسی در بولتن کازان، دو سال قبل از بوئی منتشر کرده است. و بدین ترتیب کشف هندسه های نااقلیدسی به نام بویوئی و لباچفسکی ثبت گردید. 3-5 هندسه های نا اقلیدسی اساساً هندسه نااقلیدسی چیست؟ هر هندسه ای غیر از اقلیدسی را نا اقلیدسی می نامند. از این گونه هندسه ها تا به حال زیاد شناخته شده است. اختلاف بین هندسه های نا اقلیدسی و اقلیدسی تنها در اصل توازی است. در هندسه اقلیدسی به ازای هر خط و هر نقطه نا واقع بر آن یک خط می توان موازی با آن رسم کرد. نقیض این اصل را به دو صورت می توان در نظر گرفت. تعداد خطوط موازی که از یک نقطه نا واقع بر آن، می توان رسم کرد، بیش از یکی است. و یا اصلاً خطوط موازی وجود ندارند. با توجه به این دو نقیض، هندسه های نا اقلیدسی را می توان به دو گروه تقسیم کرد. یک - هندسه های هذلولوی هندسه های هذلولوی توسط بویوئی و لباچفسکی بطور مستقل و همزمان کشف گردید. اصل توازی هندسه هذلولوی - از یک خط و یک نقطه ی نا واقع بر آن دست کم دو خط موازی با خط مفروض می توان رسم کرد. دو - هندسه های بیضوی در سال 1854 فریدریش برنهارد ریمان نشان داد که اگر نامتناهی بودن خط مستقیم کنار گذاشته شود و صرفاً بی کرانگی آن مورد پذیرش واقع شود، آنگاه با چند جرح و تعدیل جزئی اصول موضوعه دیگر، هندسه سازگار نااقلیدسی دیگری را می توان به دست آورد. پس از این تغییرات اصل توازی هندسه بیضوی بصورت زیر ارائه گردید. اصل توازی هندسه بیضوی - از یک نقطه ناواقع بر یک خط نمی توان خطی به موازات خط مفروض رسم کرد. یعنی در هندسه بیضوی، خطوط موازی وجود ندارد. با تجسم سطح یک کره می توان سطحی شبیه سطح بیضوی در نظر گرفت. این سطح کروی را مشابه یک صفحه در نظر می گیرند. در اینجا خطوط با دایره های عظمیه کره نمایش داده می شوند. بنابراین خط ژئودزیک یا مساحتی در هندسه بیضوی بخشی از یک دایره عظیمه است. در هندسه بیضوی مجموع زوایای یک مثلث بیشتر از 180 درجه است. در هندسه بیضوی با حرکت از یک نقطه و پیمودن یک خط مستقیم در آن صفحه، می توان به نقطه ی اول باز گشت. همچنین می توان دید که در هندسه بیضوی نسبت محیط یک دایره به قطر آن همواره کمتر از عدد پی است. 4-5 انحنای سطح یا انحنای گائوسی اگر خط را راست فرض کنیم نه خمیده، چنانچه ناگزیر باشیم یک انحنای عددی k به خطی نسبت دهیم برای خط راست خواهیم داشت k=o انحنای یک دایره به شعاع r برابر است با k=1/r. تعریف می کنند. همچنین منحنی هموار، منحنی ای است که مماس بر هر نقطه اش به بطور پیوسته تغییر کند. به عبارت دیگر منحنی هموار یعنی در تمام نقاطش مشتق پذیر باشد. برای به دست آوردن انحنای یک منحنی در یک نقطه، دایره بوسان آنرا در آن نقطه رسم کرده، انحنای منحنی در آن نقطه برابر با انحنای دایره ی بوسان در آن نقطه است. دایره بوسان در یک نقطه از منحنی، دایره ای است که در آن نقطه با منحنی بیشترین تماس را دارد. توجه شود که برای خط راست شعاع دایره بوسان آن در هر نقطه واقع بر آن بینهایت است. برای تعیین انحنای یک سطح در یک نقطه، دو خط متقاطع مساحتی در دو جهت اصلی در آن نقطه انتخاب کرده و انحنای این دو خط را در آن نقاط تعیین می کنیم. فرض کنیم انحنای این دو خط k1=1/R1 and k2=1/R2 باشند. آنگاه انحنای سطح در آن نقطه برابر است با حاصلضرب این دو انحنا، یعنی : k=1/R1R2 انحنای صفحه ی اقلیدسی صفر است. همچنین انحنای استوانه صفر است: k=o برای سطح هذلولوی همواره انحنای سطح منفی است : k برای سطح بیضوی همواره انحنا مثبت است : k>o در جدول زیر هر سه هندسه ها با یکدیگر مقایسه شده اند: نوع هندسه تعداد خطوط موازی مجموع زوایای مثللث نسبت محیط به

پاورپوینت معماری یونان در دوره کلاسیک

اختصاصی از سورنا فایل پاورپوینت معماری یونان در دوره کلاسیک دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

نوع فایل:  ppt _ pptx ( پاورپوینت )

( قابلیت ویرایش )

---

 قسمتی از اسلاید : 

تعداد اسلاید : 28 صفحه

معماری یونان در دوره کلاسیک به نام ایزد دادار تاریخ و تمدن یونان باستان وضعیت طبیعی و جغرافیایی یونان نبرد سالامیس در سال های 462-429 قبل از میلاد که پیروزی دیگری را برای یونان در برابر خشایار شاه پارسی رقم زد، نقطه آغازین رهبری آتن در امور یونان شد که به عصر شکوهمند پریکلس انجامید. پیشینه تاریخی یونان فلسفه یونان مبانی زیبایی شناسی یونان خدایان و اساطیر یونان Ares خدای جنگ سنگ برجسته زئوس به همراه همسرش هرا موسیقی هر چه هست ، سرچشمه ای از درون انسان است که از روح آدمی جان گرفته و به روح آدمی جان می دهد. تاریخ هنر یونان باستان بارزترین ویژگی نگرش دینی یونان باستان که در آثار هنری آن نیز منعکس است ، جهان بینی انسان گرایانه آن است .
مجسمه هومر بیرون از آکادمی مونیخ معماری عمومی یونان شیوه های یونانی پارلمان اتریش در وین رواق دوشیزگان معبد آپولو ،کورنیت چشم انداز آکروپلیس آتن آکروپلیس ماکت آکروپلیس آتن آکروپلیس باستانی تابستان1387 1- پارتنون 3- ارختئوم 5- دروازه پروپالایا 6-معبد آتنا نایک 15-تئاتر هرودس آتیکوس 18- تئاتر دیونی سوس سایت پلان آکروپلیس آتن بقایای باستان شناسی پارتنون نمای غربی معبد پارتنون بازسازی مجسمه آتنا در ایالت تنسی آمریکا هدف از ساختمان پارتنون آفریدن بنایی در ورای منطق مهندسی بوده است . نتیجه گیری: گاردنر،هلن،هنر در گذر زمان،محمدتقی فرامرزی،چاپ سوم،تهران،آگاه ، 1374 زارعی،محمد ابراهیم،آشنایی با معماری جهان،همدان،فن آوران، 1379 حاتم ،دکتر غلامعلی،آشنایی با هنر در تاریخ 1و2 ، تهران،پیام نور،1381 مرزبان ،پرویز،خلاصه تاریخ هنر،چاپ چهارم،تهران،1374 لوکاس،هنری،تاریخ تمدن،ترجمه عبدالحسین آذرنگ،کیهان،1366،صص 17334 خدادیان ،اردشیر،تاریخ یونان باستان،سخن،1385،صص 15516 دیاکوف، و،تاریخ جهان باستان،ترجمه صادق انصاریو همکاران،نشر اندیشه،1353،جلد دوم ـ یونان ،ص 19 دولاندلن ،ش،تاریخ جهانی،ترجمه احمد بهمنش،دانشگاه تهران،1367،جلد اول،ص 74 ولز ،جورج هربرت،کلیات تاریخ ،ترجمه مسعود رجب نیا،سروش،1365،جلد اول،ص 367 مونرو سی بردزلی،جان هاسپرس،تاریخ و مسائل زیبا شناسی،محمد سعید حنایی کاشانی،تهران،هرمس،1376 کنشلو،علی،محمد علی ناصحی،تاریخ هنر جهان،تهران ،شرکت چاپ و نشر کتابهای درسی ایران،1381 آیت اللهی ،حبیب،هنر چیست،تهران،مرکز نشر فرهنگی رجاء،1364 kerenyiUkarl(1951)1980.the gods of the greeks (thames&hudson) سایت های اینترنتی: www.memaran.ir www.afravi.com www,harmonytalk.com Acropolis of athens_wikipediaUthe free encyclopedia.htm منابع .

  متن بالا فقط قسمتی از محتوی متن پاورپوینت میباشد،شما بعد از پرداخت آنلاین ، فایل را فورا دانلود نمایید 

---

  لطفا به نکات زیر در هنگام خرید دانلود پاورپوینت:  ................... توجه فرمایید !

• در این مطلب، متن اسلاید های اولیه قرار داده شده است.
• به علت اینکه امکان درج تصاویر استفاده شده در پاورپوینت وجود ندارد،در صورتی که مایل به دریافت  تصاویری از ان قبل از خرید هستید، می توانید با پشتیبانی تماس حاصل فرمایید
• پس از پرداخت هزینه ،ارسال آنی پاورپوینت خرید شده ، به ادرس ایمیل شما و لینک دانلود فایل برای شما نمایش داده خواهد شد
• در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون بالا ،دلیل آن کپی کردن این مطالب از داخل اسلاید ها میباشد ودر فایل اصلی این پاورپوینت،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
• در صورتی که اسلاید ها داری جدول و یا عکس باشند در متون پاورپوینت قرار نخواهند گرفت.
  
• هدف فروشگاه جهت کمک به سیستم آموزشی برای دانشجویان و دانش آموزان میباشد .
  

---

 « پرداخت آنلاین »

عدالت در یونان باستان و ایران

اختصاصی از سورنا فایل عدالت در یونان باستان و ایران دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 38

عدالت در یونان باستان

در جهان جدید عدالت تنها بخشی از اخلاق فردی را در برمی‌گیرد و ما اگر کسی دروغ بگوید یا به بچه‌ها بی‌اعتنایی کند به او لقب ناعادل نمی‌دهیم اما در نظام افلاطونی و کلاً نظام فکری یونان باستان عدالت تنها یک فضیلت محسوب نمی‌شود بلکه جمیع فضایل را در بر می‌گیرد.

● پیشگفتار

« الملک یبقی مع الکفر و لایبقی مع الظلم »

تاریخ نشان داده است که هیچ جامعه‌ای بدون وجود قانون - مدوّن یا غیرمدوّن - نتوانسته است پابرجا بماند و میزان ماندگاری و تداوم حکومت‌ها را می توان در میزان توجه آنان به قانون جستجو کرد. و البته روشن است که قانون بدون توجه مداوم رهبران حکومت محترم و قابل اجرا نمی ماند و نیز بدون رعایت عدالت در اجرای قانون، احترام به آن در دل‌ها جا ی نخواهد گرفت.

بااندکی توجه به حکومت‌های ایران باستان و مقایسه‌ی آن‌ها با حکومت‌های پس از اسلام در ایران از نظر طول مدت حکومت، درمی‌یابیم که حکومت‌های ایران باستان عموما ًتوانسته‌اند مدتی طولانی سلطه ی خود را حفظ کرده و حتی توسعه دهند، درحالی که طولانی ترین حکومت های پس از اسلام در ایران، از نظر طول مدت حکومت، قابل مقایسه باحکومت‌هایی چون اشکانیان و ساسانیان نیستند.

مسلماً تداوم سلطه‌ی یک حکومت می‌تواند دلایل بی‌شماری داشته باشد ـ همان گونه که انحطاط و سقوط یک سلسله نیز معلول عوامل بی‌شماری است ـ اما بدون هیچ شک و تردیدی مهم‌ترین عامل پایداری یک حکومت را ، با توجه به مفهوم حدیث شریف نبوی ـ که در صدر مقال آمد ـ می‌توان میزان اهمیت آن حکومت به عدالت دانست و در تأیید این مطلب در ایران باستان شواهد بسیاری در دست است ، که در متن نوشتار به آن‌ها اشاره شده است و به طور مثال می توان از بار عام شاهان ساسانی به منظور رفع ظلم و ستم از مردم یاد کرد. مرحوم پیرنیا در این‌باره می‌نویسد:

«در اوایل دورة ساسانی، سالی دو مرتبه شاه بار عام می‌داد، یکی در نوروز و دیگری در مهرگان و جارچی ها از چند روز قبل مردم را خبر می‌کردند که اگر عرضی دارند در آن روز حاضر شوند. روزمزبور باز جارچی قصر سلطنتی به آواز بلند می گفت: «هر کس مانع از آمدن عارضین شود، خونش به گردن خودش است.» [i]

روشن است که چنین توجهی به مسأله‌ی رفع ظلم از مردم و عدالت در عدالت ، به دیرپایی عمر حکومت‌ها منجر می‌شود. و چنین است که در دوره‌ی ایران باستان حکومتی چون ساسانیان بیش از چهار قرن می‌تواند به حیات خود ادامه دهد. در حالی‌که به عنوان مثال حکومت صفوی در بعد از اسلام ـ با این‌که شباهت‌هایی نیز با حکومت ساسانی دارد ـ حدود دو قرن و نیم می‌تواند سلطه‌ی خود را حفظ نماید.

آن‌چه درباره‌ی این نوشتار قابل ذکر است، این است که با توجه به شباهت تقریبی عدالت در حکومت‌های ایران باستان ، این مسأله به طور خاص در مورد یک سلسله‌ی معیّن مورد بحث قرار نگرفته است. بلکه به طور کلی درباره‌ی عدالت در ایران باستان صحبت شده است. درباره‌ی این شباهت گفته شده:

«اصل و مبدأ تشابه را در خلال سه شاهنشاهی ایران، هخامنشی و اشکانی و ساسانی و طی این مدت طولانی بایستی در تشکیل و نوع سازمان جامعه ایرانی و اساس زندگی خانوادگی از یک طرف و دستورات مذهبی و قوانین دینی از طرف دیگر جستجو کرد.»[ii]

بنابراین مطالب ذکر شده درباره‌ی هر سلسله را می‌توان ـ جز در موارد خاص ـ به دیگر حکومت‌های ایران باستان تعمیم داد.

البته در جهت اختلاف ایدئولوژی حکومت‌های ایران باستان نیز گفته شده :

«برای شناخت پارت‌ها شناختن زرتشت لازم نیست ، چون پارت‌ها قبیله‌ای بودند که با زور و قدرت و بسیج بر ایران حکومت می‌کردند. و پشت سر آن‌ها فکر و ایدئولوژی وجود نداشت بلکه یک حکومت وجود داشت، ولی ساسانیان جهت احیاء مذهب زرتشت و تحقق بخشیدن آن که در دوره پارت ها از بین رفت کمر بستند.

این موضوع چه درست باشد و چه نادرست، لازم است ابتدا مذهب زرتشت شناخته شود، تا راست و دروغ آن مسلم گردد.»[iii]

به هر حال برای شناخت چگونگی قضاوت در ایران باستان، مطالبی در این نوشتار فراهم آمده است و امید است که خوانندگان گرامی با مطالعه‌ی آن شناختی هر چند اجمالی، از وضعیت عدالت در آن دوره‌ی تاریخی به دست آورند.

● درآمد:

در این جستار، مولف ضمن تبیین جایگاه عدالت در یونان باستان، مفهوم عدالت را در آرای افلاطون و ارسطو مورد بررسی قرار می دهد. افلاطون در کتاب جمهور بخش قابل توجهی را به تبیین عدالت اختصاص داده است.

همانطور که عده بسیاری از پژوهشگران و متفکران تصریح کرده‌اند با سقراط تفکر یونانی ـ و از جمله آن تفکر اخلاقی ـ تغییرات مهمی را به خود می‌بیند. قبل از سقراط اخلاق یونانی بیشتر اخلاقی مدنی است که قوانین و قواعد شهروندی بدان مشروعیت