آمار اختلالات بدنی

اختصاصی از سورنا فایل آمار اختلالات بدنی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 117

چکیده

گرایش بسیار و روز افزون در خصوص نابهنجاری‌ها و اختلالات بد شکلی بدنی(BDD) باعث ایجاد ارزیابی‌ها و مطالعات بسیار شده است.

این پژوهش پیرامون مفاهیم اختلال و رشد و پیشبرد و ابزارهای ارزیابی و نتایج عملکردها مطالعاتی را انجام داده است و در آن به مقایسه شدت بدشکلی هراس بدن بین دانش آموزان پسر و دختر دبیرستان ناحیه چهار مشهد براساس متغیرهای جنس، سن، وزن، پایه تحصیلی، رشته تحصیلی، آخرین معدل تحصیلی، تحصیلات پدر، تحصیلات مادر، تعداد اعضای خانواده چندمین فرزند و تعداد برادر و خواهر پرداخته‌ایم.

روش تحقیق در مطالعة توصیفی و روش نمونه گیری در دسترس می‌باشد. جامعة آماری را 260 نفر که 130 نفر دانش آموزان دختر و 130 نفر دانش آموزان پسر دبیرستانی تشکیل داده‌اند.

ابزار پژوهش پرسشنامه بدشکلی بدنی و چاقی که دارای 33 آیتم می‌باشد 19 سؤال ابتدائی در مورد اختلال دیس فیک و‌14 سؤال بعدی‌در مورد اختلال چاقی در پژوهش استفاده شده است .

تجزیه و تحلیل داده‌ها به وسیلة نرم‌افزار spss انجام شده است و نتیجة پژوهش این بود که این روش تحقیق توصیفی (غیرآزمایشی) می‌باشد و روش آماری به صورت تصادفی از طریق نمونه‌گیری در دسترس می‌باشد.

فصل اول

کلیات

1-1مقدمه

سلامتی از بهترین موهبت‌های خداوندی است. از جمله علل و عواملی که به این سلامتی را هدید می‌کنند بیماریها و اختلالات مختلف هستند که اختلالات بدشکلی هراسی بدنی (body dismorphic disorder و احساس چاقی روانی Body Image از جملة آنها می‌‍باشد.

امروزه یکی از دغدغه‌ها و نگرانی‌های افراد مربوط به ظاهر و شکل بدن خود می‌باشد و به نوعی رسیدگی به وضعیت ظاهری خود را مورد توجه و دقت قرار می‌دهند. اما افراد و گروههای در جوامع مختلف از جمله در ایران وجود دارند که به این موضوع اهمیت و توجه بیشتری می‌دهند و به طور وسواس گونه‌ای وقت زیادی صرف این موضوع می‌کنند.

گرچه BDD به عنوان یک اختلال خوردن، اختلال وسواسی جبری و یا یک اختلال بدشکلی در نظر گرفته شده، اما در هر حال یک اختلال تصور بدنی با تأثیرات اجتماعی – روانشناختی و احتمالاً بیولوژیکی متصور می‌شود. ابزارهای ارزیابی همراه با خصوصیات قابل قبول زیست شناختی به منظور بررسی و مقایسه اختلالات BDD به وجود آمده‌اند. ارزیابی‌ها و نتایج نهایی از بررسی عملکردهای کنترل شده بیان می‌دارد که عملکردهای رفتاری شناختی در BDD می‌تواند به همان اندازة تأثیر نامطلوب نابهنجاری‌های مربوط به اختلال‌های وسواسی سری و پرخوری عصبی باشد.

عمده‌ترین شکایات شامل جنبه‌هایی مثل موی سر و بدن، خصویات صورت، لکه‌های پوستی، ران‌ها، شکم، پستان‌ها، کفل‌ها، و اندام‌های تناسلی می‌باشد. مشخص است که اکثر بیماران دارای چندین علامت بد شکل هستند. در سال‌های اخیر توجه بسیاری به مسائل و موضوعات تصور بدنی مربوط با BDD جلب شده است.

افراد مبتلا به BDD به علت ترس و هراس و نارضایتی که از بدشکلی و ظاهر بدن خود دارند درصدد رفع و از بین بردن آن به پزشکان و متخصصان تغذیه و لاغری و جراحان پلاستیک مراجعه می‌کنند. این گرایش روزافزون در خصوص نابهنجاری‌ها و اختلالات بدشکلی بدنی باعث ایجاد ارزیابی‌ها و مطالعات بسیاری شده است.

1-2طرح مسئله و اهمیت آن:

آیا شدت ابعاد مختلف بدشکلی هراسی بدنی وچاقی روانی در بین دانش‌آموزان دختر و پسر دورة متوسطه تفاوت معنی‌داری دارد یا نه؟

اولین موضوعی که در مورد این مسئله مطرح می‌شود تفاوت بین دانش‌آموزان دختر و پسر دورة متوسطه می‌باشد که تا حدودی متفاوت هستند و این تفاوت منجر به ارزیابی‌های مختلف در پژوهشهای علمی توسط محققین شده است که نگرشها و دیدگاه‌های افراد دو گروه را مورد سنجش و بررسی و مقایسه قرار داده‌اند.

پاورپوینت تلفیق درس تربیت بدنی با سایر دروس..

اختصاصی از سورنا فایل پاورپوینت تلفیق درس تربیت بدنی با سایر دروس.. دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دانلود پاورپوینت تلفیق درس تربیت بدنی با سایر دروس

فرمت فایل: پاورپوینت

تعداد اسلاید: 16

• الگو ی تدریس یا روش تدریس؟
• الگو ی تدریس :
• یعنی بهره گیری از عناصر اصلی تدریس (آموزش،نمایش،کاربرد و بازخورد) درچارچوبی خاص برای اجرای برنامه
• روش تدریس یعنی : نحوه تعامل با دانش آموزان با بهره گیری از عناصر اصلی تدریس یعنی:
• آموزش
• نمایش
• کاربرد

بازخورد

بررسی ناهنجاری های بدنی دانش آموزان مقطع راهنمایی شهرستان ایذه

اختصاصی از سورنا فایل بررسی ناهنجاری های بدنی دانش آموزان مقطع راهنمایی شهرستان ایذه دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 11

بررسی ناهنجاری های بدنی دانش آموزان مقطع راهنمایی شهرستان ایذه

چکیده:

یکی از شاخص های مهم توسعه یافتگی کشورها ، سطح سلامت و تندرستی افراد جامعه است. آینده هر جامعه مبتنی بر پویائی و سلامتِ روانی و جسمانی نوجوانان و جوانان آن جامعه است ، بطوری که وجود افراد سالم و توانمند بزرگترین سرمایه ملی یک جامعه محسوب می شود. زندگی ماشینی عصر حاضر ، اگر چه پیشرفت های صعنعی و تکنولوژی و رفاهِ بسیاری را برای بشر به ارمغان آورده و منشاء خدمات ارزنده ای به انسان ها شده ، اما عوارض متعددی را نیز به همراه داشته است. از اساسی ترین عوارض آن می توان به جایگزینی ماشین به عنوان نیروی عضلانی است ، که زمینه ساز فقر حرکتی ، بی تحرکی و چاقی می شود. علاوه براین عوامل ، الگوهای غلط در نشستن ، ایستادن ، راه رفتن و حمل اشیا ، استفاده از پوشاک نامناسب ، بیماری ها ، وراثت ، وضعیت های شغلی ، فرهنگ و ویژگی های آنتروپومتری می توانند باعث ضعف واختلال در رشد شوند ، اختلال و ضعف در رشد باعث ایجاد ناهنجاری های بدنی شده و شخص وضعیت بدنی مطلوب خود را از دست می دهد ، این ضعف ها به خودی خود ، ضعف های ارگان های دیگر بدن مانند دستگاه گردش خون و تنفس را نیز به همراه دارد. امروزه در کشورهای پیشرفته جهان برای شناساندن وضعیت بدنی صحیح به مردم ، برنامه ریزی های جامع و دقیقی به عمل آمده است ، بطوری که صاحبان صنایع و سازندگان وسایل مورد نیاز مردم مثل میز ، صندلی ، مبلمان و پوشاک یکی از وجوه برتری خود را رعایت استانداردهای علمی پیرامون وضعیت بدنی می دانند. این امر به منزله اهمیت وضعیت بدنی انسان است. حرکات اصلاحی به عنوان شاخه ای از تربیت بدنی و علوم ورزشی ، دانشی کاربردی در سطح جامعه به ویژه مدارس است که مشتمل بر اهداف عمده شناسایی ، آموزش پیشگیری ، بهبود و اصلاح ناهنجاری های بدنی و الگوهای حرکتی افراد است. چگونگی وضعیت بدنی یک عمل ناخودآگاه است و وضعیتی که شخص در دوران کودکی و نوجوانی بدست می آورد در تمام عمر تقریباً ثابت می ماند و از طرفی چون بچه های این سنین در حال رشد هستند و هنوز اپی فیزهای استخوان های آنها نرم و قابل انعطاف است و حرکات اصلاحی و ورزشی قادر به تغییر شکل دادن ناهنجاری ها در جهت صحیح می باشد بنابراین آگاهی از وضعیت بدنی دانش آموزان و ارائه فعالیت ها و حرکات مناسب جهت تقویت و رفع هر گونه ناهنجاری جسمانی احتمالی در سنین حساس رشد از اهمیت ویژه ای برخوردار است ، چرا که در صورت عدم پیشگیری و اصلاح نکردن این گونه ناهنجاری ها ، اختلالات ثانویه ای در سایر قسمت های بدن بوجود می آید. از اینرو شناسایی و بررسی علل و عوامل مشترک بروز ناهنجاری ها و ارائه حرکات اصلاحی – ورزشی به ویژه در دانش آموزان ضروری به نظر می رسد.

بررسی مطالعات انجام گرفته در این زمینه نشان می دهد که میزان شیوع ناهنجاری های بدنی در ایران بالاست ( دانشمندی ، علیزاده ، قراخانلو 1368 ، مهدوی نژاد ، رجبی 1378 ، ترکمانی 1382 ، ساکی و حیدری نیک 1386 ). پورحسینی (1382) در بررسی وضعیت بدنی دانش آموزان دریافت که ۶۸/ ۸۰ درصد آزمودنی های تحقیق دارای ناهنجاری ستون فقرات هستند که سهم دختران بیش از پسران است. غمگین (1380) نیز در بررسی ویژگی های آنتروپومتری و ارتباط آن با برخی از ناهنجاری های دریافت که بین وزن با زانوی ضربدری و کف پای صاف ارتباط معنی داری وجود دارد ، همچنین بین قد و طول پائین تنه با زانوی پرانتزی ارتباط معنی داری مشاهده کرد. در بررسی میزان شیوع ناهنجاری ها ، بابائی لاهیجی (1376) در

مطالعه خود بر روی دانش آموزان 11- 7 ساله دریافت که بیشترین میزان شیوع ناهنجاری زانوی پرانتزی و کف پای صاف و کمترین میزان شیوع مربوط به زانوی ضربدری و شست کج است. در حالی که زاهدمنش (1378) در مطالعه خود بر روی دانش آموزان دختر هنرستان تربیت بدنی بیشترین شیوع ناهنجاری را شانه های افتاده ، زانوی پرانتزی و لوردوز کمری و کمترین شیوع مربوط به زانوی ضربدری و کیفوز گزارش کرد.

سئوال ها یا فرضیه های تحقیق

هدف از این مطالعه بررسی وضعیت بدنی دانش آموزان مقطع راهنمایی شهرستان ایذه است ، که سوالات و فرضیه های ذیل نیز به عنوان اهداف اختصاصی بررسی می شود:

۱- چند درصد از دانش آموزان دارای ناهنجاری های (سربه جلو ، افتادگی شانه ها ، کیفوز ، لوردوز ، اسکولیوز ، زانو خم ، زانو پرانتزی ، زانو ضربدری ، کف پای صاف ، شست کج ، انگشتان چکشی و کوتاهی عضلات همسترینگ می باشند؟

۲- آیا با افزایش سن ، ناهنجاری های اسکلتی در دانش آموزان بیشتر می شود؟

۳- بین ویژگی های آنتروپومتری ( وزن ، قد ، طول قد نشسته ، طول پا ، طول ران و کف پا) و وجود ناهنجاری اسکلتی دانش آموزان ارتباط معنی داری وجود ندارد.

۴- بین عضو برتر (دست) و وجود ناهنجاری اسکلتی دانش آموزان ارتباط معنی داری وجود ندارد.

۵- آیا ورزشکار بودن دانش آموزان می تواند باعث کاهش ناهنجاری های بدنی شود؟

دانلود درس پژوهی چهارم ابتدایی- درس ورزش و تربیت بدنی

اختصاصی از سورنا فایل دانلود درس پژوهی چهارم ابتدایی- درس ورزش و تربیت بدنی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

در این بخش درس پژوهی چهارم ابتدایی- درس ورزش و تربیت بدنی برای دانلود قرار داده شده است. این درس پژوهی با  فرمت WORD ، کاملاً قابل ویرایش و در 25 صفحه می‌باشد.لازم به ذکر است در تدوین این اقدام پژوهی رعایت تمامی فرمت های استاندارد و فاکتورها و چارت‌های مورد تایید آموزش و پرورش  در نظر گرفته شده است.

تحقیق درباره تأثیر مدل مراقبت پیگیر بر شاخص توده بدنی و وزن بیماران دیابتی

اختصاصی از سورنا فایل تحقیق درباره تأثیر مدل مراقبت پیگیر بر شاخص توده بدنی و وزن بیماران دیابتی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 6

تأثیر مدل مراقبت پیگیر بر شاخص توده بدنی و وزن بیماران دیابتی

چکیده

زمینه و هدف: چاقی، تجمع چربی در نواحی بالایی بدن و سابقه خانوادگی دیابت، در زمره عوامل خطر دیابت می‌باشند. از آنجا که افزایش توده بدنی به عنوان یک عامل خطرزای بیماران دیابتی تلقی و کنترل و کاهش وزن به منزله کنترل بیماری محسوب می‌گردد، مطالعه حاضر با هدف تعیین تأثیر مدل مراقبت پیگیر بر کنترل وزن و شاخص توده بدنی در بیماران دیابتی شهر ارومیه انجام شد.

روش تحقیق: در این مطالعه نیمه تجربی که به صورت کارآزمایی بالینی بر روی 74 بیمار دیابتی، در شهر ارومیه انجام شد، نمونه‌های مورد مطالعه به روش تخصیص تصادفی به دو گروه آزمون و شاهد تقسیم شدند و با توجه به جورشدن متغیرهای مداخله‌گر در دو گروه، مدل مراقبت پیگیرکه دارای چهار قدم اساسی آشناسازی، حساس‌سازی، اجرا و ارزشیابی می‌باشد، بر گروه آزمون اجرا و پس از سه ماه، میانگین شاخص توده بدنی و وزن در دو گروه مورد بررسی قرار گرفت. داده‌ها با استفاده از آزمونهای آماری آنالیز واریانس، t مستقل و t زوجی در سطح معنی‌داری 05/0P( مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

یافته‌ها: میزان شاخص توده بدنی و وزن درگروه شاهد و آزمون در شروع مطالعه و در ماههای اول، دوم و سوم مطالعه، در اندازه‌گیری‌های مکرّر (01/0P=) و نیز تفاوت میانگین‌های شاخص توده بدنی و وزن، قبل و بعد از آزمون در هر دو گروه نشان‌دهنده اختلاف معنی‌دار آماری بود (03/0=P).

نتیجه‌گیری: در این تحقیق، به‌کارگیری الگوی مراقبت پیگیر در کنترل شاخص توده بدنی در گروه آزمون مؤثر بود و سیر کاهشی داشت؛ این میزان در گروه شاهد تا حدّی افزایش یافت. معنی‌دار بودن کاهش وزن در این بیماران ارزشمند است؛ از آنجا که افزایش وزن و توده چربی در بیماران دیابتی شایع است و اغلب کنترل بیماری را دچار مشکل می‌نماید و عوارض بیماری نمایان می‌گردد، ضروری است از مدل‌های موفق که می‌توانند در مهار وزن اضافی مؤثر باشند، استفاده گردد.

کلید واژه‌ها: شاخص توده بدنی؛ دیابت؛ مدل مراقبت پیگیر

افق‌دانش؛ مجله دانشکده علوم‌پزشکی و خدمات بهداشتی،درمانی گناباد (دوره12؛ شماره 2؛ تابستان سال 1385)

دریافت: 12/6/1385 اصلاح نهایی: 27/10/1385 پذیرش: 12/11/1385

مقدمه

دیابت شیرین بحث رو به گسترش در بهداشت جامعه است (1) که می‌تواند منجر به عوارض ناتوان‌کننده جدّی شود. خطر توسعه این عوارض با انجام حداکثر کنترل گلیسمیک می‌تواند به طور معنی‌داری کاهش یابد (2)؛ به طوری که این موضوع با کاهش قند خون به سطوحی نزدیک به سطح قند خون افراد غیردیابتی عملی می‌شود (4،3). حداکثر کنترل گلیسمیک می‌تواند با خود مدیریتی صحیح و مداوم به دست آید (5).

آموزش در دیابت مسأله‌ای اساسی، در دسترسی به خود مدیریتی مطلوب و کنترل گلیسمیک می‌باشد (6-8). 50%-80% از افراد مبتلا به دیابت، دچار کمبود آگاهی، دانش و مهارتهای عملی در زمینه دیابت می‌باشند (9) و دسترسی به کنترل گلیسمیک ایده‌آل (هموگلوبین گلیکوزیله زیر 7%) (10) در کمتر از 50% از افراد مبتلا به دیابت نوع 2 میسر می‌گردد (11).

ارتباط محکمی بین دیابت نوع 2 و شاخص توده بدنی (BMI) وجود دارد. کاهش وزن تا حدّ 5%-10% در بیماران مبتلا به افزایش وزن، خطر دیابت را کاهش و کنترل قند را بهبود می‌بخشد؛ تا حدّی که گاهی می‌توان انسولین را کم نمود یا حتّی قطع کرد. کاهش وزن در این حدّ، همچنین منجر به بهبود قابل توجهی در اختلال چربی خون و فشار خون می‌شود و بر طول عمر می‌افزاید. افرادی که تاریخچه خانوادگی قوی دارند یا آنها که در معرض خطر بالای ابتلا به دیابت هستند، بایستی قویاً به حفظ شاخص طبیعی توده بدنی تشویق شوند (12).

مراقبت پیگیر یا مستمر عبارت است از فرایندی منظم و مستمر، جهت برقراری ارتباط مؤثر، متعامل و پیگیر، بین مددجو به عنوان عامل مراقبت پیگیر و ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی مراقبتی (پرستار) ،که به منظور شناخت نیازها و مشکلات و حساس‌کردن مددجویان، برای قبول و انجام رفتارهای مداوم بهداشتی و کمک به حفظ بهبودی و ارتقای سلامتی آنها می‌باشد.

هدف اصلی مدل مراقبت پیگیر طراحی و تدوین برنامه‌ای است که بتواند منجر به پذیرش و افزایش بینش و عملکرد مناسب جهت مراقبت مستمر مؤثر گردد تا بدین وسیله در کنترل بیماری و عوارض احتمالی مؤثر واقع شود.

کارکردهای اساسی مدل مراقبت پیگیر شامل: شناخت بیماری و ماهیت آن، شناخت مشکلات بالفعل و بالقوه در خصوص بیماری، پذیرش بیماری و آثار آن به عنوان سایه‌ای در مسیر زندگی، ایفای نقش خودکنترلی مستمر (رفتارهای بهداشتی مطلوب)، سرمایه‌گذاری برای حفظ سلامتی و نگاه ارزشی به سلامت، درگیرسازی و مشارکت خانواده در اداره مسائل موجود و آنی، تغییر در الگو و سبک زندگی و ارتقای اعتماد به نفس، شناخت تیم مراقبتی و درمانی و روند استفاده از آنها می‌باشد.

بر اساس مطالب پیش‌گفت، مطالعه حاضر با هدف تعیین تأثیر مدل مراقبت پیگیر بر کنترل وزن و شاخص توده بدنی در بیماران دیابتی شهر ارومیه انجام شد.

روش تحقیق

این مطالعه نیمه‌تجربی به صورت کارآزمایی بالینی و در فاصله سالهای 1382 تا 1383 بر روی 74 بیمار با تشخیص قطعی دیابت نوع 2، در دو گروه شاهد و آزمون، در بیمارستان امام رضا (ع) ارومیه انجام شد.

از آنجا که مشخصات نمونه‌های پژوهش به نحوی بود که افراد قابل توجهی در همان ابتدا از مطالعه حذف می‌شدند، شرط تصادفی بودن محض را دارا نبود اما به منظور یکنواخت‌شدن شرایط تحقیق برای دو گروه شاهد و آزمون، از روش تخصیص تصادفی استفاده شد؛ بدین ترتیب که مددجویان پس از انتخاب و متناسب بودن شرکت آنها در پژوهش، به طور متناوب در دو گروه قرار گرفتند و از این نظر پژوهشگر هیچ‌گونه دخالتی در قرار گرفتن افراد در گروهها نداشت.

از آنجا که نمونه پژوهش باید معرف مشخصات و خصوصیات با اهمیت موضوع پژوهش باشد و بتوان ویژگیها و صفات جامعه پژوهش را به آن تعمیم داد، بنابراین نمونه‌های مورد مطالعه افراد مبتلا به دیابت نوع 2، از هر دو جنس بودند که مشخصات زیر را داشتند:

1- سن آنها بین 40-65 سال بود.

2- حداقل دو سال از تشخیص طبّی دیابت برای آنها (توسط پزشک متخصص) گذشته بود.

3- حداقل یکی از عوارض دیابت در آنها وجود داشت.

4- دچار عارضه حادّ نبودند و از شرایط لازم و کافی برای پاسخگویی به سؤالات پرسشنامه‌ها برخوردار بودند.

5- نسبت به شرکت و همکاری در پژوهش تمایل داشتند.

6- امکان کنترل و دسترسی به آنها وجود داشت.

مدل مراقبت پیگیر دارای مراحل مختلفی است که این مراحل پیوستگی و انسجام خاص خود را دارد و به شرح ذیل است:

مرحله آشناسازی: اولین مرحله در مدل مراقبت پیگیر، مسأله آشناسازی است و هدف این مرحله شناخت متعامل (بیمار، خانواده، پرستار) و تبیین مراحل مدل می‌باشد. اقدامات این مرحله شامل معرفی پرستار به بیمار و خانواده (تاریخچه بیماری، تبیین وضعیت فردی بیمار و خانواده)، شناخت و تبیین وضعیت بیمار و خانواده وی، شفاف‌سازی انتظارات پرستار در مراحل مطالعه مشخص‌نمودن انتظارات و توقعات بیمار و خانواده وی، تکمیل فرم‌های ملاحظات اخلاقی، تکمیل فرم‌های پرسشنامه پس از انتخاب و پذیرش بیمار و خانواده، تعیین نمودن و توافق در اوقات ملاقات حضوری، تلفنی و ذکر اهداف و چگونگی امکان ارتباط می‌باشد که این مرحله در مورد هر دو گروه انجام شد.

حساس‌سازی: روند حساس‌سازی به منظور درگیرکردن بیمار و خانواده در خصوص اجرای رویکرد مراقبت مداوم می‌باشد که در گروه آزمون به کار رفت و هدف از این مرحله شناخت ماهیت بیماری، عوارض زودرس و دیررس و محدودیتها و ... توسط بیمار و خانواده و درگیرسازی آنها با مشکل مزمن با توجه به نیازها می‌باشد. اقدامات این مرحله شامل بررسی وضعیت و تبیین نیازهای آموزشی مهارتی بیمار و خانواده، توضیح در مورد بیماری و عوارض حاصله (موجود و احتمالی)، بررسی نیازهای اساسی در خصوص رژیم غذایی، دارویی و فعالیتی، توجیه ضرورت توجه به رژیم‌های سه‌گانه، تبیین مشکلات ناشی از عدم توجه، کنترل وزن، تبیین الگوهای کاهش وزن و اهمیت رفتارهای تداوم مراقبتی در حفظ سلامتی و کنترل عوارض بیماری و پرداختن به پرسش و پاسخهای مورد نظر با تأکید بر عوامل خطرساز می‌باشد.

کنترل: هدف این مرحله نهادینه‌کردن و استمراربخشی رفتارهای بهداشتی در جهت ارتقای سلامتی است. اقدامات شامل کنترل رژیم‌های سه‌گانه، بازبینی و ارزیابی غیر مستقیم مهارتهای کسب‌شده، بررسی پایداری رفتارهای بهداشتی (مشاهده، پرسش، مرور فرم‌های بازنگری خود کنترلی و ...)، بررسی نیازهای جدید با توجه به مشکلات جدید و حساس‌سازی مجدّد در خصوص حل مشکل، تقویت رفتارهای بهداشتی و توجیه اثرات مفید اقدامات با توجه به بهبود شاخصهای ملموس، کنترل شاخصهای مورد مطالعه، تبادل نظر در خصوص موفقیت و عدم موفقیت اقدامات، تبیین راه حل پیشنهادی با کمک بیمار و خانواده می‌باشد. با توجه به این که الگوی مورد استفاده تحت عنوان مراقبت مستمر و پیگیر می‌باشد، در این مرحله ادامه مشاوره‌های مراقبت پیگیر به طور ماهیانه با تماسهای حضوری و تلفنی متناسب با نیاز های مراقبتی در گروه آزمون مکرّراً به اجرا در آمد و در مورد گروه شاهد تنها به تکمیل لیست‌های کنترلی بسنده گردید.

ارزشیابی: به عنوان گام چهارم و نهایی الگو مطرح شده اما این مهم در تمامی مراحل مورد توجه و جاری می‌باشد (کنترل و ارزشیابی ماهیانه). هدف این مرحله بررسی روند مراقبت (موفقیتها و عدم موفقیتها) و اندازه‌گیری و مقایسه شاخصهای کنترلی می‌باشد. اقدامات شامل: ارزیابی شاخصهای مورد نظر به وسیله تکمیل پرسشنامه‌ها و یافته‌های کلینیکی و پارا کلینیکی، تحلیل تغییرات با توجه به ماهیت بیماری، بررسی اظهارات بیمار و خانواده درخصوص رفتارها و امکان ادامه آنها، مرور مجدّد موفقیتها و عدم موفقیتها و توجه به پیشنهادات طرفین، تبیین و گزارش اندازه‌گیریها و اهمیت آنها برای بیمار و خانواده وی، تقویت ارتباط حضوری، تلفنی و جلب اعتماد، تلاش در جهت نهادینه‌سازی و استمرار رفتارها و توجه به کنترل، حذف و تعدیل عوامل خطرآفرین بیماری می‌باشد.

داده‌های این پژوهش از طریق مصاحبه حضوری پژوهشگر با بیماران دیابتی و تکمیل پرسشنامه‌های اطلاعات فردی، فرم‌های بازنگری کنترلی و توزین قد و وزن و شاخص توده بدنی بیماران دیابتی توسط پژوهشگر جمع‌آوری شدند (13) و سپس با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS و آزمونهای آماری آنالیز واریانس، t مستقل و t زوجی در سطح معنی‌داری 05/0P( مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

یافته‌ها

میانگین سن نمونه‌های مورد مطالعه 29/7(63/50 بود؛ میانگین شاخص توده بدنی و وزن قبل از مداخله در دو گروه تفاوت معنی‌داری نشان نداد و در دو گروه یکسان بود؛ توزیع واحدهای پژوهش بر حسب میانگین و انحراف معیار شاخص توده بدنی در چهار بار اندازه‌گیری در حین انجام مداخله در دو گروه آزمون و شاهد در جدول 1، ارائه شده است.

میانگین و انحراف معیار وزن بر حسب کیلوگرم در چهار بار اندازه‌گیری در حین انجام مداخله در دو گروه آزمون و شاهد در جدول 2، ارائه شده است.

تفاوت میانگین وزن در گروه آزمون قبل از مداخله 2/11(63/69 و بعد از مداخله 96/10(72/68 و تفاوت میانگین شاخص توده بدنی در این گروه قبل از مطالعه 5/4(27 و بعد از آن 6/4(65/26 بود و از نظر آماری اختلاف معنی‌داری داشتند (03/0=P)؛ این یافته نشانگر سیر کاهشی این دو شاخص می‌باشد.

تفاوت میانگین وزن در گروه شاهد قبل از مداخله 8/8(5/71 و بعد از مداخله 6/8(56/72 و تفاوت میانگین شاخص توده بدنی در این گروه قبل از مطالعه 5/3(26 و بعد از آن 5/3(5/26 بود؛ این اختلاف از نظر آماری معنی‌دار بود (001/0=P)؛ این یافته نشانگر سیر افزایشی این دو شاخص می‌باشد (جدول 3).

جدول 1- توزیع واحدهای پژوهش بر حسب میانگین شاخص توده بدنی در چهار بار اندازه‌گیری در حین انجام مداخله در دو گروه آزمون و شاهد

سطح معنی‌داری

میانگین و انحراف معیار

یافته‌ها

متغیر

01/0 P=

56/4(27

آزمون

شاخص توده بدنی ماه اول

54/3(26

شاهد

5/4(09/27

آزمون

شاخص توده بدنی ماه دوم

5/3(04/26

شاهد

84/4(72/26

آزمون

شاخص توده بدنی ماه سوم

5/3(2/26

شاهد

67/4(65/26

آزمون

شاخص توده بدنی ماه چهارم

5/3(5/26

شاهد

جدول 2- توزیع واحدهای پژوهش بر حسب میانگین وزن بر حسب کیلوگرم در چهار بار اندازه گیری در حین انجام مداخله در دو گروه آزمون و شاهد

سطح معنی‌داری

میانگین و انحراف معیار

یافته‌ها

متغیر

001/0P=

2/11(6/69

آزمون

وزن ماه اول

8/8(5/71

شاهد

2/11(63/69

آزمون

وزن ماه دوم

7/8(5/71

شاهد

1/11(18/68

آزمون

وزن ماه سوم

8/8(86/71

شاهد

9/10(72/68

آزمون

وزن ماه چهارم

6/8(56/72

شاهد

جدول 3- میانگین وزن و شاخص توده بدنی قبل و بعد از مداخله در دو گروه آزمون و شاهد

زمان

متغیر

قبل

بعد

آزمون t

سطح معنی‌داری

میانگین و انحراف معیار

میانگین و انحراف معیار

وزن

آزمون

2/11(63/69

96/10(72/68

24/2

03/0

شاهد

8/8(5/71

6/8(56/72

9/3

001/0

BMI

آزمون

5/4(27

6/4(65/26

2/2

031/0

شاهد

5/3(26

5/3(5/26

3/2

02/0

بحث

یکی از اهداف اصلی این پژوهش دستیابی به این واقعیت است که آیا می‌توان با اجرای مدل مراقبت پیگیر، شاخص توده بدنی و وزن بیماران دیابتی را کاهش داد؟ اگر چنین است، آیا بین اجرای مدل مراقبت پیگیر و کاهش شاخص توده بدنی و وزن بیماران دیابتی رابطه‌ای وجود دارد. نتایج مطالعه رمضانخانی و عطاری بر روی 98 بیمار دیابتی، نشان داد که بیماران دیابتی دارای عوامل خطرزای متعددی می‌باشند که ضرورت تدابیر بهداشتی، پزشکی به منظور کاهش عوامل خطر با تأکید بر آموزش تغذیه فعالیت بدنی و تغییر در شیوه زندگی را مطرح می‌نماید و در این میان کاهش شاخص توده بدنی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است (14).

اگر بیماران دارای اضافه‌وزن بتوانند وزن خود را کاهش دهند، انتظار می‌رود بتوانند از مزایای سلامتی متعاقب کاهش وزن شامل پیشرفت در کنترل قند، چربی و فشار خون سود جویند؛ در این خصوص مطالعه Bantle و همکاران، نشان داد که ارتباط معنی‌داری بین کاهش وزن در عرض یک سال و