پایان نامه مصرف مواد مخدر، با فرمت ورد 92 صفحه
برخی از عناوین :
مصرف مواد مخدر در ایران
بشر از هفت هزار سال قبل، از وجود یک ماده مخدر قوی در خشخاش آگاه بوده و در لوحه های گلی متعلق به پنج هزار سال قبل از میلاد که از سومریان باقیمانده از تریاک نام برده شده است.
در حدود چهار هزار سال قبل از میلاد، کشیدن تریاک در چین رایج بوده است. 1500 سال قبل از میلاد، تخم خشخاش از مصر به یونان برده شد. یونانی ها تریاک را «اپیوم» نامیدند. پزشکان ترکیباتی از تریاک را برا ی بیماریهای مختلف جسمی و روانی تجویز می کردند.
جالینوس دانشمند رومی، ترکیبی از تریاک را« نوشدارو» نامید و برای مداوای بیماریهای مختلف از قبیل صرع، یرقان، سنگ کلیه، بی خوابی، سرفه، تب و جذام از آن استفاده می کرد.
در اغلب متون مریوط به اعتیاد، توجهات تاریخی بیشتر محققان به مواد مخدر به ویژه تریاک متمرکز بوده است. این تمرکز در حقیقت بیشتر ناشی از مسیر تاریخی رشد و گسترش انواع مواد در اغلب کشورهای غربی است، لذا چندان هم دور از واقعیت نیست که تاریخچه اعتیاد در ایران با مفهوم یا اصطلاح تریاک در هم تنیده شده باشد. در مورد چگونگی ورود تریاک به ایران نظرات متفاوتی مطح شده است گروهی از مورخین ورود تریاک را به ایران یادگار یورش اعراب دانسته و گفته اند : افیون یا کوکنار که از دوران قدیم به خشخاش معروف بوده و هم اکنون آن را تریاک می نامند با حمله اعراب از مصر و عربستان به ایران آمده است و از همان دوران خوردن آن به عنوان یک عامل تسکین دهنده درده ها و ماده نیروبخش جسم و علاج بیخوابی رواج داشته است(آقابخشی، 1378).
در ایران باستان، در کتاب اوستا از گیاه کانابیز(شاهدانه) به عنوان یک ماده بی حس کننده نام برده شده است لکن ایرانیان دوران قدیم به مواد مخدر معتاد نبوده اند.
انگلیسی ها بری گسترش سلطه طلبی خود نقش مهمی در ترویج استعمال تریاک در کشورهای مختلف داشته اند.[1]
در قرن 17 کشتی های تجاری انگلیس این متاع مضر را از خاور دور به ایران آورده و به درباریان هدیه کردند و اکثر آنان را معتاد ساختند به تدریج به علت ازدیاد معتادین و کمبود تریاک، کشت خشخاش در ایران در حوالی یزد آغاز شد و سپس کشت آن در قسمت مرکزی و جنوبی کشور به حدی توسعه یافت که در کشت غلات کمبود ایجاد شد. روشتائیان و کشاورزان بی خبر از عواقب
وخیم آفت مذکور، به تریاک معتاد شدند. تریاک به عنوان داروی مسکن حتی به اطفال و نوزادان نیز
تجویز می گردید(دانش، 1379).
در سال 929 هجری قمری، شاه طهماسب اول(از سلسله صفویه) به مبارزه با اعتیاد اقدام و مقدار زیادی از تریاکهای موجود در بار سلطنتی را از بین برد و بعد از او شاه عباش هم مبارزه با اعتیاد تریاک را ادامه داد و مردم را از مضرات آن آگاه کرد و برای معتادینی که ترک اعتیاد نمی کردند کیفر تعیین و متخلفین را مجازات می نمود ولی مبارزه مذکور در پیشگیری از اعتیاد چندان ثمربخش نبود.
معتادین در قسمت اعظم ایران به خصوص در کرمان و خراسان و شهرها و روستاها وضع رقت باری داشتند.
در زمان سلطنت قاجاریه کشیدن تریاک جزو تجملات دربار محسوب می شد و خرید و فروش تریاک در انحصار دولت و یکی از منابع درآمد کشور بود ایادی انگلیس نیز مردم را به کشیدن تریاک تشویق می کردند.
کابینه سید ضیاء الدین طباطبایی چند ماه بیشتر طول نکشید با اینکه روز به روز بر تعداد معتادین به تریاک افزایش می یافت ولی مبارزه با اعتیاد به بوته فراموشی شپرده شد. خرید و فروش تریاک طبق قانون انحصاری دولتی تریاک مصوب 1307 به شرح زیر تعیین گشت:
در جنگ جهانی دوم در 20 شهریور 1320 قوای بیگانگان(آمریکا، شوروی و انگلیس) ایران را اشغال و سربازان انگلیسی که اکثرا از اتباع کشورهای مستعمره انگلیس در آسیاه بودند انواع مختلف مواد مخدر را به ایران آورده و جوانان را معتاد کردند و بر مشکلاتی که ناشی از اعتیاد تریاک بود افزوداند. (دانش، 1379).
در سال 1334 تعداد مصرف کنندگان مواد افیونی در ایران در حدود 5/1 میلیون نفر و مصرف روزانه تریاک دو تن و تعداد شیره کش خانه ها در تهران 4500 محل بوده است.[2]
در سال 1337 هروئین به وسیله سوداگران بین المللی به ایران وارد و استعمال آن ابتداء در تهران و سپس در سایر نقاط کشور متداول گردید. هروئین که بی بو، کم حجم و استعمال آن ساده و به آسانی قابل حمل و اثرش خیلی قوی تر از تریاک بود در بین جوانان کشور رواج یافت و بعضی از معتادین به تریاک نیز رفته رفته به استعمال هروئین روی آوردند
[1] - کریم پور(صادق): روان شناسی اعتیاد. تهران. 1365 ص 44
[2] - گزارش آقای منبی مشاور سازمان ملل در ایران، اکتبر 1970 ص3
فهرست وار :
اعتیاد
وابستگی به مواد
معتاد
مواد مخدر
انواع مواد اعتیاد آور و خواص آنها
این دسته از مواد شامل الکل، باربیتوراتها و خواب آورها، مواد استنشاقی و مواد افیونی می شود. در زیر هر یک را به اختصار توضیح خواهیم داد
ب- تحریک کننده ها
این طبقه از مواد هشیاری و برانگیختگی کلی را افزایش می دهد و در بسیاری از موارد منجر به کاهش احساس خستگی و ضعف می شوند. مصرف بلند مدت آنها، علیرغم اینکه در ابتدا ممکن است با افسردگی، خستگی و ضعف جسمانی مبارزه کنند،ولی به مرور اثربخشی خود را از دست داده، فرد را از لحاظ جسمانی و روانی آسیب پذیر می کند. بر اساس تحقیقات گزارش شده، مصرف کوکائین توسط مادران باردار،ممکن است نوزادان آنها را پس از تولد، برای سالیان سال با مشکلات جدی مواجه کند. نیکوتین و کافئین نیز که در این طبقه قرار می گیرند،نسبت به مواد دیگر مثل آمفتامین، ضعیف تر هستند،ولی مصرف بی رویه آنها نیز می تواند فرد را با مشکلات جدی مواجه سازد (اتکینون و همکاران،1378،ج1). چهار ماده اصلی این طبقه،کوکائین، آمفتامین، کافئین و نیکوتین هستند.
ج _ توهم زاها
به این گروه از مواد، داروهای روان پریشی زا گفته می شود، زیرا علاوه بر ایجاد توهمات، موجب قطع تماس فرد با واقعیت و بسط وگسترش هشیاری نیز می شوند. این گروه از مواد، اگر چه ابتدا برخی مصارف داشته، ولی در حال حاضر بواسطه خطراتی که برای سلامتی افراد دارند، فاقد هر گونه کاربرد طبی و درمانی می باشند. از این دسته، PCP (فن سیکلیدین ) و LSD (لاسیرجیک اسید دی اتیل آمینه) دارای منشاء شیمیایی و مکالین و پسیلوسیبین و ماری جوانا، دارای منشاء گیاهی می باشند. از مواد این گروه، LSD ماده بسیار قوی است که می تواند اثرات فیزیولوژیک و روانی عمیقی ایجاد کند، البته تا کنون هیچ گونه گزارش مبنی بر مرگ در اثر مصرف LSD گزارش نشده، ولی سوء مصرف طولانی مدت ماری جوانا و حشیش، می تواند فرد را با مشکلات ریوی حاد مواجه کند ( اصول طب داخلی هارلیون،1377 ) از این گروه موارد، مباحثی در مورد فن سیکلیدین (PCP )، پسیلوپسین، مکلین،LSD وحشیش و ماری جوانا در زیر ارائه شده است.
علل سوء مصرف مواد
الف – قابلیت وصول مواد
ب – عوامل شخصیتی
ج – محیط اجتماعی
نوجوانان و مصرف مواد مخدر
فشار دوستان و همسالان
طغیان علیه والدین
گریز از ناملایمات زندگی
آشفتگی عاطفی
بیگانگی یا طرد شدگی
دیدگاهها و نظرات سبب شناختی در مورد اعتیاد و سوء مصرف مواد
2-1- مکانیزمهای توارث پذیری
3-1- عوامل زیستی درگیر در سبب شناسی اعتیاد و سوء مصرف مواد
2- نظریات و تحقیقات مربوط به عوامل اجتماعی و فرهنگی
1-2- مکانیسم های بازخورد اجتماعی
2-2- عوامل خانوادگی
3-2- نفوذ و تاثیر همسالان
-2- محیطهای اجتماعی که مصرف مواد را حمایت می کند
5-2) پایگاه اجتماعی- اقتصادی بعنوان یک عامل خطر
6-2) ملاحظات مربوط به سیاست گذاریهای اجتماعی
3) دیدگاههای روان تحلیل گری
4) دیدگاه رفتاری درمورد اعتیاد وسوء مصرف مواد
1-4) رویکرد شرطی سازی کلاسیک به اعتیاد و سؤمصرف مواد
2-4) رویکرد شرطی سازی کنشگر به اعتیاد و سؤمصرف مواد
3-4) دلایل آغاز به مصرف مواد والکل از طرف رفتارگراها
4-4) مؤلفه های اعتیاد از دید رفتارگراها
-4) رابطه میان اعتیاد و وابستگی بدنی از دید رفتارگراها
6-4) ترک و بازگشت از دید رفتارگرایی
5) دیدگاه و نظریات شناختی و شناختی ـ اجتماعی
1-5) انتظارات، باورها و افکار فردی و اعتیاد و سو ء مصرف مواد
3) دیدگاههای روان تحلیل گری
4) دیدگاه رفتاری درمورد اعتیاد وسؤمصرف مواد
1-4) رویکرد شرطی سازی کلاسیک به اعتیاد و سؤمصرف مواد
2-4) رویکرد شرطی سازی کنشگر به اعتیاد و سؤمصرف مواد
3-4) دلایل آغاز به مصرف مواد والکل از طرف رفتارگراها
4-4) مؤلفه های اعتیاد از دید رفتارگراها
5-4) رابطه میان اعتیاد و وابستگی بدنی از دید رفتارگراها
6-4) ترک و بازگشت از دید رفتارگرایی
5) دیدگاه و نظریات شناختی و شناختی ـ اجتماعی
نگرش، مفاهیم، نظریه ها و رابطه رفتار و نگرش
1) تعریف نگرشها و عوامل مؤثر بر شکل گیری آنها
2) نظریه های مربوط به نگرشها و تغییر آنها
1-2) نظریه یادگیری
الف)انتقال پیام ب) انتقال عاطفه
2) همسازی شناختی
الف) نظریه توازن
رابطه نگرش و رفتار
1-3) نیرومندی نگرش و تأثیر آن بر رفتار
2-3) استواری نگرش و تأثیر آن بر رفتار
3-3) دسترسی پذیری نگرش و رفتار
4-3) پیوند و پیوستگی نگرشها و رفتار
5-3) برجستگی نگرشها و رفتار
6-3) نقش استدلال در مورد نگرشهای فردی و رفتار
-3) فشارهای موقعیتی و رابطه نگرشها و رفتار
نقش نگرشها، باورها و انتظارات در گرایش به مصرف مواد
نظریات تصمیم عقلانی و مصرف و سؤ مصرف مواد
1) نظریه تصمیم یا مطلوبیت ذهنی مورد انتظار
) نظریه رفتار طرح ریزی شده
3) نقش و تأثیر والدین و همسالان بر مصرف الکل و مواد
4) تأثیروالدین و همسالان بر نگرش نسبت به مواد و مصرف آنها
5) اشاره به برخی تحقیقات داخلی در مورد نگرشها و تأثیر آن بر مصرف مواد
پایان نامه مصرف مواد مخدر
