فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت) تعداد صفحه:30
مقاله الگوهای تعاملی در خانواده
مقدمه
زندگی انسان از مراحل و چرخههای متفاوتی تشکیل شده است که یکی از پیچیدهترین و دشوارترین مراحل آن «ازدواج» و تشکیل خانواده است. ازدواج رابطهای انسانی، پیچیده، ظریف و پویاست که از ویژگیهای خاصی برخوردار میباشد. توجه به کانون خانواده، محیط سالم و سازنده، روابط گرم و تعاملات میان فردی صمیمی که میتوانند موجب رشد و پیشرفت افراد گردند، از جمله اهداف و نیازهای ازدواج محسوب میشوند.
آماده ساختن افراد برای ایفای نقشها و مسئولیتهای خانوادگی امر تازهای نیست. از آنرو که انسانها درباره رشد بشر و زندگی خانوادگی دانش درونی ندارند، باید آن را از جایی بیاموزند. این یادگیریها نه تنها میتوانند از بروز آسیبهای درون خانواده پیشگیری کنند، بلکه ممکن است سبب ارتقای کیفیت زندگی خانوادگی شوند.
بعضی از این انتقالات دانش تجربی طی رویدادهای طبیعی مانند بلوغ یا طی مراسم و آیینها رخ میدهند، اما اغلب آنها به شکل غیررسمی در سطح خانواده آموزش داده میشوند. برای مثال، اعضای خانواده مشارکت و نظارت در فعالیتها و تعاملات خانواده را به گونهای غیرمستقیم آموزش میدهند. در جوامع نسبتا ساده و ابتدایی، خانواده قادر به آموزش اعضا در جهت انطباق آنها با تغییرات جدید بود، ولی در جوامع پیشرفته و صنعتی، به دلیل تغییرات سریع، پیشرفت فنّاوری و تغییر نقشها، آموزشهای نسل گذشته ضمن اینکه به آسانی امکانپذیر نیستند، کافی و مناسب نیز نمیباشند. این تغییرات اجتماعیِ سریع و عدم انطباق دانش و مهارتهای لازم میتوانند سبب فشار بر افراد خانواده گردیده، در نتیجه، موجب گسستگی و یا مشکلات دیگر شوند.
سوابق تحقیق
به عقیده کرکندال (Kirkendull) به موازات صنعتی شدن و ستری شدن جوامع، مشکلات شخصی خانوادهها مانند طلاق، مشاجره و اختلاف نظر بین والدین و فرزندان و یا تغییر در نقشهای زناشویی و خانوادگی افزایش مییابند و درست به همین دلیل، تلاش در جهت تقویت هرچه بیشتر نهاد خانواده از سوی مؤسسات کاملاً مشهود است. با گذشت زمان، این تلاشها منسجمتر شده و به پیریزی حرکتهایی انجامیدهاند که از جمله آنها میتوان به آموزش زندگی خانواده و برنامه غنیسازی ازدواج اشاره کرد. هدف کلی این حرکتها ایجاد فرصتهای آموزشی، ارتقای سطح کیفی زندگی خانوادگی و کاهش مشکلات اجتماعی خانوادههاست .
اریکسون (Erick- Erickson) دوره جوانی را با ویژگی «صمیمیت» در برابر انزوا مشخص کرده است. اگر شخصی به دلایلی چنین نیازی احساس نکند و یا در ایجاد رابطه صمیمانه توانایی لازم را نداشته باشد، به سختی میتواند سازگاری زناشویی و در نهایت، سلامت خانواده را به دست آورد.
برخی از پژوهشگران سابقه از همپاشیدگی و ناسازگاری زناشویی والدین را در سازگاری زناشویی فرزندان آنها مؤثر دانستهاند.
با وجود این مشکلات، جامعه ما از بیاطلاعی از یک برنامه منظم و نداشتن الگوی آموزشی مناسب برای زوجها رنج میبرد. هرچند آموزش خانواده طی سالهای متمادی از سوی سازمانهای گوناگونی همچون آموزش و پرورش شروع شده، اما با وجود تأثیر نسبی این آموزشها چند محدودیت عمده در این زمینه وجود دارند: اولاً، آموزشها بیشتر بر نقشهای والدین، بخصوص درباره نحوه ارتباط با فرزندان و همچنین هماهنگی با مدرسه تمرکز دارد و آموزش زوجها از نظر سازگاری با یکدیگر مورد غفلت قرار گرفته است، در حالی که مقدّمه هر نوع تربیت درست در خانواده، هماهنگی سازگاری زوجین است. ثانیا، این آموزشها از نظام هماهنگی پیروی نمیکنند و چه بسا تحت تأثیر افکار طرّاحان و آموزشدهندگان بودهاند. ثالثا، این آموزشها بیشتر به انتقال اطلاعات و دانش پرداخته و در سطح تغییر نگرش و رفتار، کمتر کارساز بودهاند.
مقاله الگوهای تعاملی در خانواده