دانلود پروژه بررسی روابط ایران و ازبکان در زمان صفویه از دوره شاه طهماسپ اول تا مرگ شاه عباس اول

اختصاصی از سورنا فایل دانلود پروژه بررسی روابط ایران و ازبکان در زمان صفویه از دوره شاه طهماسپ اول تا مرگ شاه عباس اول دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فصل اول : کلیات

1 – 1 – بیان مسئله                                                                                                         

1 – 2 – هدف پژوهش                                                                                                     

1 – 3 – پیشینه تحقیق                                                                                                             

1 – 4 – روش کار تحقیق                                                                                                

1 – 5 – سوالات اصلی                                                                                                    

1 – 6 – فرضیات                                                                                                          

1 – 7 – نقد منابع                                                                                                           

فصل دوم : پیشینه تاریخی ازبکان

2 – 1 – اصل و نصب ازبکان                                                                                     

 2 – 2 – شجره نامه ازبکان                                                                                            

فصل سوم : چگونگی قدرت گیری ازبکان و رویارویی با شاه اسماعیل اول        

3 – 1 – قدرت گرفتن ازبکان و برخورد با شاه اسماعیل اول                                                 

3 – 2 – مقدمات جنگ مرو ( 916 – 914 هـ .ق )                                                             

3 – 3 – جنگ مرو ( 916 هـ .ق )                                                                                  

فصل چهارم : روابط شاه طهماسپ اول با ازبکان

4 – 1 – سلطنت شاه طهماسپ اول ( 984 – 930 هـ .ق )                                                    

4 – 2 – چگونگی رویارویی شاه طهماسپ اول با ازبکان                                                     

4 – 3 – مقدمات جنگ جام . جنگ های 1 و 2                                                                  

4 – 4 – حمله ازبکان به هرات ( 934 هـ .ق )                                                               

4 – 5 – نبرد جام ( 935 هـ .ق / 1528 م ) جنگ سوم                                                         

4 – 6 – لشکرکشیهای مجدد شاه طهماسپ به خراسان بعدازجنگ جام(946 هـ.ق)                      

4 – 7 – محاصره هرات توسط عبیدالله خان (935 هـ .ق)                                                    

4 – 8 – نبرد پنجم ( 938 هـ .ق / 1531 م )                                                                     

4 – 9 – نبرد ششم ( 3 – 942 هـ .ق )                                                                           

4 – 10 –ارتباط شاه طهماسپ با ازبکان بعدازمرگ عبیدالله خان(984 -946 هـ.ق)                     

 فصل پنجم:روابط شاه اسماعیل دوم و شاه محمدخدابنده باازبکان

5 – 1 – چگونگی به قدرت رسیدن شاه اسماعیل دوم وسلطنت او(5-984 هـ.ق)                          

5 – 2 – ارتباط شاه اسماعیل دوم با ازبکان                                                                       

5 – 3 – سلطنت شاه محمد خدابنده ( 985 هـ .ق )                                                              

5 – 4 – جنگهای شاه محمد خدابنده با ازبکان                                                                    

فصل ششم : روابط شاه عباس اول با ازبکان

6 – 1 –چگونگی به قدرت رسیدن عباس میرزاونحوه حکومت او(996 هـ.ق)                           

6 – 2 –رابطه شاه عباس باامپراطوری مغول درهنددررابطه باازبکان(999 هـ.ق)                       

6 – 3 –حمله ازبکان به هرات وکشته شدن علی قلی شاملو (996 هـ.ق )                                  

6 – 4 – حمله ازبکان به نیشابور و مشهد ( 997 هـ .ق )                                                       

6 – 5 - لشکرکشی شاه عباس به خراسان برای دفع ازبکان (1001 هـ.ق)                                

6 – 6 – وقایع سال (1002 هـ.ق )                                                                                  

6 – 7 –فرستادن نامه عبدالمومن خان ازبک ومحاصره شهراسفراین(1003 هـ.ق)                     

6 – 8 – وقایع سالهای (5 – 1004 هـ .ق )                                                                      

6 – 9 –مرگ عبدالله خان وجانشینی عبدالمومن خان ازبک ( 1006 هـ .ق )                              

6 – 10 –کشته شدن عبدالمومن خان وجلوس دین محمدخان ازبک(1006 هـ.ق)                         

6 – 11 – نبرد رباط پریان ( 1007 هـ .ق )                                                                      

6 – 12 – مهمترین عوامل پیروزی در رباط پریان                                                             

6 – 13 –رابطه شاه عباس با ازبکان بعد از نبرد رباط پریان                                                   

فصل هفتم :

نتیجه                                                                                                                         

فهرست منابع وماخذ                                                                                                     

چکیده انگلیسی                                                                                                         

چکیده :

ازبکان از نژاد مغولان و از اعقاب جوچی بودند که توانستند بر ماورالنهر سلطه پیدا کنند . آنها بعد از اینکه در این منطقه استقرار پیدا کردند همزمان با تشکیل دولت صفوی توسط شاه اسماعیل اول شروع به تعرض به خاک ایران به خصوص منطقه خراسان نمودند . که هر بار توسط شاه اسماعیل اول شکست میخوردند اما در جنگ بزرگ مرو در سال ( 916 هـ .ق ) آنها به سرکردگی شیبک خان شکست فاحشی خوردند تا اینکه در زمان شاه طهماسپ باز آنها به قلمرو صفویان تعرض و تجاوز نمودند که در طی شش تا هشت جنگ از سال ( 930 هـ .ق تا 970 هـ .ق ) توسط شاه طهماسپ شکست خوردند که مهمترین جنگ آنها در زمان شاه طهماسپ جنگ جام بود در سال ( 936 هـ .ق ) که ازبکان شکست سختی خوردند. ولی ازبکان به دلیل شجاعت شاه اسماعیل دوم و یا نشان دادن علاقه شاه به سنیان در این زمان هیچ حرکت آنچنانی از خود بروز ندادند و در زمان شاه محمد خدا بنده آن تعرضات خود را بروز دادند که جلال خان ازبک در سال ( 986 هـ .ق ) به خراسان حمله کرد که باز آنها شکست خوردند .

ازبکان در زمان شاه عباس اول نیز جنگهای متعددی را در مرزهای خراسان آغاز کردند که مهمترین این جنگها در این زمان جنگ رباط پریان بود به سال (1007 هـ .ق ) که موجب شکست آنان و دور شدنشان برای زمان زیادی از آن مرزها گردید . رساله در دست تحریر تلاش دارد که به علل و انگیزه های حملات نظامی ازبکان در مرزهای خراسان از زمان سلطنت شاه طهماسپ تا پایان زندگی شاه عباس اول صفوی ( 1038 – 930 هـ.ق ) بپردازد و دلایل ، تاثیرات و نتایج آن را مورد توجه و تحلیل قرار دهد.

 ازبکان ، شیبک خان ، جنگ جام ، شاه عباس ، جنگ رباط پریان

فایل به صورت word حدود 110 صفحه و قابل ویرایش می باشد

پایانامه بررسی سیر تاریخی زبان و ادبیات عرب از دوره صفویه تا قاجاریه

اختصاصی از سورنا فایل پایانامه بررسی سیر تاریخی زبان و ادبیات عرب از دوره صفویه تا قاجاریه دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

شلینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

 

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

 

تعداد صفحه:127

فهرست و توضیحات:

فهرست مطالب

عنوان                                                صفحه

فصل اول- کلیات طرح

1-1 بیان مسئله.............................. 2

1-2 هدفهای تحقیق............................ 2

1-3 اهمیت موضوع تحقیق وانگیزه های انتخاب ان. 2

1-4 سوالات فرضیه تحقیق....................... 3

1-5 روش تحقیق .............................. 3

1-6قلمرو تحقیق ............................. 3

1-7مشکلات تحقیق ............................. 3

فصل دوم

2-1مقدمه.................................... 5

2-2 زبان و ادبیات عربی وفارسی در دوره صفویه 8

2-3تاریخ صفویه ............................. 11

2-4 پادشاهان صفویه ......................... 14

2-5 مدارس دوره صفویه ومراکز علم وتربیت ..... 14

2-6 مهاجرت علمای عرب زبان به ایران وتاثیر ادبی انها  16

2-7 زبان وادبیات عرب وعلوم در اوایل قرن دهم 17

2-8 علما ودانشمندان قرن دهم................. 19

2-8-1 الکرکی محقق الثانی ................... 19

2-8-2 غیاث الدین شیرازی .................... 20

2-8-3 کمال الدین اردبیلی.................... 20

فصل سوم

3-1 مقدمه................................... 23

3-2 زبان وادبیات عرب در قرن یازدهم در ایران 23

3-3علمای اسلامی در قرن یازدهم همزمان با قرن دوم صفویه 25

3-4  علما وادبای عربی گوی قرن یازدهم ....... 27

3-4-1 الخلخالی ............................. 27

3-4-2 شیخ محمد حسن بن زین الدین شهید ثانی بن علی بن احمد عاملی ............................................ 27

3-4-3 شیخ بهایی ............................ 31

3-4-4 شیخ لطف الله اصفهانی .................... 43

3-4-5 میر داماد ............................ 45

3-4-6 ملا صدرای شیرازی ...................... 46

3-4-7 میر فندرسکی .......................... 48

3-4-8 محمد الحرفوشی عاملی .................. 49

3-4-9 عبد الرزاق لاهیجی ..................... 52

3-4-10 محمد مومن شیرازی .................... 52

3-4-11 مولا زکی الدین علی قهپایی ............ 58

3-4-12 علامه شیروانی ........................ 59

3-4-13 شیخ جلیل عاملی مشغری جبغی ........... 59

3-4-14 محقق سبزواری ........................ 63

3-4-15 فیض کاشانی .......................... 63

3-4-16 سید عبدالله خان موسوی .................. 66

3-4-17 اقا حسین خوانساری ................... 66

فصل چهارم

4-1 مقدمه................................... 70

4-2 علما و ادبای عربی گوی قرن دوازدهم ...... 70

4-2-1 قاضی سعید قمی ........................ 70

4-2-2 شیخ عبد القاهر عبادی ................. 73

4-2-3 علامه مجلسی ........................... 75

4-2-4 سید نعمت اله جزایری .................. 78

4-2-5 شیخ حر عاملی ......................... 79

4-2-6 میر محمد صالح خاتون آبادی ............ 101

4-2-7 حسن لاهیجی ............................ 101

4-2-8 شیخ سلیمان ماحوزی بحرانی ............. 101

4-2-9 اقا جمال الدین محمد خوانساری ......... 102

4-2-10 میرزا محمد مشهدی قمی ................ 106

4-2-11 فاضل هندی ........................... 107

4-2-12 سید صدر ............................. 109

فصل  پنجم

5-1 مقدمه................................... 112

5-2 دوره افشاریه ........................... 112

5-3 دوره زندیه ............................. 114

5-4 زبان وادبیات عرب در دوره افشاریه وزندیه 114

5-5 علما وادبای عربی گوی قرن دوازدهم (افشاریه وزندیه)    115

5-5-1 سید قطب الدین محمد نیریزی شیرازی ..... 115

5-5-2 محمد اسماعیل مازندرانی خواجوی ........ 117

5-5-3 محمد نراقی ........................... 118

5-5-4 میرزای قمی............................ 118

5-5-5 محمد مهدی الطباطبائی البروجردی البحر العلوم    120

 فصل ششم

6-1 مقدمه .................................. 123

6-2 نتیجه گیری.............................. 123

فهرست منابع................................. 127

به طور اجمال می توان هدف از تحقیق فوق را در چند مسئله بیان نمود،به طوری که نه تنها اطلاعاتی از زبان ادبیات عرب بر ما آشکار سازد. بلکه بتوان اطلاعاتی در زمینه ادبیات عرب در این دوره و شناخت تحولات این دوره را برای ما نمایان سازد. که به اجمال به بیان اهداف مورد نظر به صورت فهرست وار می پردازم.

1- بررسی دوران صفویه ، افشاریه و زندیه شامل سلاطین و وضعیت این دوران 2- علما و دانشمندان و نویسندگان و آثار علمی آنها که نوشته شده است و وسوابقی که از انها در دسترس ما می باشد.3-نمونه ای از ادبیات شعری عالمان در قرون10 و11 و12وترجمه ابیات

1-3 اهمیت موضوع تحقیق و انگیزه انتخاب آن

باید اذعان نمود از آن جهت این موضوع اهمیت دارد که کمتر شخصی ادبیات عرب این زمان را مورد تحلیل قرار داده است . در این زمان ادبیات عرب به نوعی دارای نقصان شده است چرا که از طرفی سلاطین به نوعی مخالفت خود را با ترویج ادبیات عرب اظهار داشته اند و از طرفی شاهان ایرانی زنده نگاه داشتن ادبیات فارسی را در اذهان خود پرورش می دادند. پس انگیزه بیشتر من جهت انتخاب موضوع فوق ارتباط کاری،تحصیلی و بررسی وضعیت ادبیات عرب در آن زمان میباشد لذا بر آن شدم که موضوع رابررسی نمایم.

1-4 سوالات فرضیه تحقیق

سوالاتی که برایم در این زمینه مطرح شد عبارتند از :

1- دوران صفویه و افشاریه و زندیه چه دوره ای  می باشند؟

2- چه دانشمندان و نویسندگانی در این دوره در ایران می زیسته و فعالیت می کرده اند؟

3- آیا نمونه ای از شعرا در زمینه ادبیات عرب توسط نویسندگانی ایرانی موجود می باشد؟

بررسی معماری دوره صفویه

اختصاصی از سورنا فایل بررسی معماری دوره صفویه دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

در ابتدای بازار قیصریه و در زیر چهارسوی زیبایی که در دوران صفویه چهارسوی شاه نامیده می شد مدرسه ملاعبدالله قرار دارد. این مدرسه به دستور شاه عباس اول صفوی ساخته شد و به تدریس حاج ملا عبدالله شوشتری که یکی از روحانیون برجسته آن عهد بود اختصاص یافت.
مدرسه ملاعبدالله در دو طبقه ساخته شده که در هر دو طبقه حجره های طلاب واقع شده اند. پشت بغل های بالا و پایین مدرسه با تزئینات کاشیکاری معّرق آراسته شده اند. مدرسه ملاعبدالله تاریخ ساخت مشخص ندارد،اما با توجه به نحوه کاشیکاری معرق و منابع و مآخذ موجود قطعاً در زمان شاه عباس اول ساخته شده است.
در ایوان جنوبی مدرسه لوحی از سنگ پارسی نصب شده که به خط نستعلیق برجسته به تاریخ 1088 هجری قمری نوشته شده است. مفاد این کتیبه حاکی از این است که شخص نیکوکاری موقوفاتی برای مدرسه تعیین کرده است. کتیبه سر در مدرسه ملاعبدالله نیز به خط ثلث سفید بر کاشی خشت لاجوردی مورخ به سال 1218 هجری قمری است.
در این کتیبه به تعمیراتی اشاره شده است که در زمان حکمرانی محمدحسین خان صدر اصفهانی بر اصفهان در این مدرسه انجام گرفته است. مدرسه ملاعبدالله درزمان حیات ملاعبدالله از مدارس پر رونق و باشکوه اصفهان بوده که بسیاری از دانشمندان و روحانیون برجسته اصفهان از آن فارغ التحصیل شده اند.
مدرسه جده بزرگ
در بازار بزرگ اصفهان و در نزدیکی بازار زرگرها دو مدرسه از زمان شاه عباس دوم باقی مانده که از مدارس بزرگ و باشکوه دوران صفوی است. این دو مدرسه در طول دهها سال حیات خود، دانشمندان و روحانیون برجسته ای را در خود پرورش داده اند. این دو مدرسه به جده بزرگ و جده کوچک معروف هستند.
مدرسه جده بزرگ که در دو طبقه ساخته شده در بازار اصلی اصفهان واقع است و نهر آبی از میان آن می گذرد. وجه تسمیه آن به این علت است که جده بزرگ شاه عباس آن را ساخته است. کتیبه ای که در سر در مدرسه است با خط ثلث با کاشی معرق بر زمینه کاشی لاجوردی است. تاریخ از 1058 هجری قمری و خطاط آن محمدرضا امامی است.
در این کتیبه به نام شاه عباس دوم و جده او اشاره شده است. تزئینات داخل مدرسه جده بزرگ کاشیکاری است. در ضلع شرقی صحن مدرسه لوحه کوچکی است که با خط نستعلیق مشکی تاریخ تعمیر مدرسه را به سال 1334 ذکر کرده است.

دانلود پایان نامه تاریخ و تحولات مرو از آغاز تا دوره ی صفویه

اختصاصی از سورنا فایل دانلود پایان نامه تاریخ و تحولات مرو از آغاز تا دوره ی صفویه دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:100

فهرست مطالب

فهرست مطالب

2

11

12

25

39

40

54

55

60

67

72

77

83

84

87

94

102

مقدمه                                                                                                  

بخش اول:جغرافیای تاریخی مرو

فصل اول:جغرافیای تاریخ مرو در دوران باستان

فصل دوم:جغرافیای تاریخی مرو

بخش دوم:تاریخ سیاسی مرو از دوره ی باستان تا روی کارآمدن صفویان

فصل اول:تاریخ سیاسی مرو در دوره ی باستان

فصل دوم:تاریخ سیاسی مرو از آغاز دوره ی اسلامی تا حمله ی مغول

مرو در دوره ی خلفای راشدین

مرو در روزگار امویان

مرو از قدرتیابی عباسیان تا پایان طاهریان

اوضاع مرو در روزگار سامانیان

مرو در زمان غزنویان

     تحولات سیاسی مرو در زمان سلجوقیان

          مرو از ورود سلجوقیان تا روی کارآمدن سلطان سنجر

          مرو در زمان سنجر

          تحولات سیاسی مرو در دوره ی خوارزمشاهیان

فصل سوم:تاریخ سیاسی مرو از تهاجم مغولان تا روی کارآمدن صفویان

103

103

109

112

112

114

123

124

125

129

134

135

142

148

149

158

164

168

    سیمای مرو در دوره ی مغولان و ایلخانان

    مرو از هجوم مغولان تا تشکیل دولت ایلخانان

    مرو از روی کارآمدن ایلخانان تا دوره ی تیموریان

    اوضاع سیاسی مرو از سقوط ایلخانان تا روی کارآمدن صفویان

    مرو در دوره ی فترت سقوط ایلخانان تا روی کارآمدن تیمور

    اوضاع و تحولات سیاسی مرو در دوره ی تیموریان

بخش سوم:تاریخ فرهنگ و تمدن

فصل اول:تاریخ فرهنگ و تمدن مرو از آغاز تا پایان ساسانیان

  آشنایی با مفاهیم فرهنگ و تمدن

 تاریخ فرهنگ و تمدن مرو در دوره ی باستان

فصل دوم:تاریخ فرهنگ و تمدن مرو از سده ی نخستین اسلامی تا هجوم مغولان

اوضاع فرهنگی و تمدنی مرو در قرون اولیه ی هجری

فرهنگ و تمدن مرو در دوره ی سلجوقیان و خوارزمشاهیان

فصل سوم:تاریخ فرهنگ و تمدن مرو از هجوم مغولان تا روی کارآمدن صفویان

 اوضاع فرهنگی و تمدنی مرو در دوره یمغولان و ایلخانان

 تاثیر تیموریان بر فرهنگ و تمدن شهر مرو

نتیجه گیری

فهرست منابع

چکیده

مرو یکی از شهرهای باستانی و بسیار کهن ایران بوده است0 این شهر که در حواشی مرزهای شمال شرقی سرزمین ایران واقع بود از اهمیت و نقش خاصَی در این بخش از خاک ایران برخورداربود0 این موقعیت جغرافیایی و نیز اهمیَت های سیاسی ،اقتصادی،فرهنگی و غیره ی حاصل از آن باعث شد تا این شهر در طول تاریخ از دوره ی باستان تاکنون،تغییرات و تحولات عمده ای را به خود ببیند 0 در واقع موقعیت شهر مرو از سویی در کنار نوع نگاه سلسله ها و حاکمان مختلف ایرانی و غیر آن به این شهر از سوی دیگر،باعت شد پیش آمدن شرایط متفاوت و فراز و نشیب های چندی در طول تاریخ برای شهر مرو شد که سیمای آن را در مقایسه با دوره های دیگر متفاوت و مجزا می ساخت.

کلید واژه ها:

مرو ، جغرافیای تاریخی ، تاریخ سیاسی ، تاریخ تمدنی و فرهنگی ، دوره ی باستان ، قرون اولیه اسلامی ، قرون میانه .

مقدمه

امروزه بررسی جغرافیایی تاریخی و مطالعه تاریخ یک شهر در طول دوره های مختلف و تحولات سیاسی ، اقتصادی،اجتماعی،فرهنگی و مذهبی آن در پژوهش ها و تحیقات تاریخی،جایگاه خاص و ویژه ای دارد0 بررسی ها و تحقیقات تاریخ محلی ، این امکان را به محقق می دهدتا علاوه بر اینکه به خوبی با وقایع و حوادث محل مورد مطالعه آشنا شود،تاثیر و تاثر آن را بر تحولات کلی یک دوره یا سلسله مورد نظر به خوبی درک نماید0 با وجود این امتیازات ،هنوزشهرها و مناطق عمده ای وجود دارندکه بخشی از تاریخ و تحولات آنها در طول دوره های مختلف ، مورد بررسی و مطالعه قرار نگرفته است0 در واقع با وجود توجه و اهتمام در این بخش از مطالعات تاریخی،هنوز هم ناگفته های فراوانی در این زمینه وجود دارد.

    این موضوع،زمانی اهمیَت بیشتری می یابد که دانسته شود آگاهی از تاریخ محلی به خوبی می تواند به روشن شدن بخش ها و زوایای تاریکی از تاریخ یک سلسله و با دوره ای خاص کمک کند0 مطالعه ی تاریخ و تحولات مرونیز به همین دلیل،حائز اهمیت و مهم به شمار می رود0مرو به عنوان شهری باستانی و کهن، جایگاه خاصی در تاریخ ایران دوره ی باستان و دوره ی اسلامی دارد با این وجود،آنچنان که باید و در خور این شهر قدیمی می باشد مورد مطالعه و بررسی قرار نگرفته است0 این تحقیق بر آن است تا در صورت امکان ، بخشی از نادانسته ها و ناگفته های تاریخ این شهر را از آغاز تا دوره ی صفویان مورد بررسی قرار دهد.

سوال اصلی

تاریخ و تحولات مرو از آغاز تا دوره ی صفویه ،چگونه بوده است ؟

سوالات فرعی تحقی

دانلود مقاله تحقیقی با موضوع خوشنویسی در دوره صفویه

اختصاصی از سورنا فایل دانلود مقاله تحقیقی با موضوع خوشنویسی در دوره صفویه دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دانلود مقاله تحقیقی با عنوان خوشنویسی در دوره صفویه که شامل 12 صفحه میباشد:

نوع فایل : Word

فهرست محتوا

خوشنویسی در دوره صفویه

مقدمه :

بعد از اسلام در ایران هفت نوع خط معروف وجود داشته که اگر هنرمند خوشنویسی قادر بود این هفت خط را کامل بنویسد سمت استادی داشت و او را در حد کمال و «هفت خط» می‌نامیدند.

خطهای هفت گانة اسلامی که در ایران متداول بوده و هست به ترتیب قدمت عبارت‌اند از: خط کوفی، خط محقّق و ریحان، خط ثلث، خط نسخ، خط تعلیق و دیوانی، خط نستعلیق و خط شکسته نستعلیق که رقعه را نیز باید به این جمع اضافه نمود. هر کدام از این خطها مشتقات و گونه‌های مختلف دارد.

تاریخ خط فارسی را با تاریخ تحول خط عربی همزمان می دانند زیرا با ظهور دین اسلام و گسترش آن در ایران خط عربی کوفی جایگزین خط پهلوی شد.

خط کوفی در ابتدا بدون نقطه و اعراب بود اما در سال 69 هجری قمری ابوالاسود دولی از شاگردان حضرت علی (ع) براین خط اعراب نهاد و دیگری به نام نصر بن عاصم نقطه گذاری کرد.

در اصفهان تا قرن دوم هجری خط همان خط پهلوی بود که از عهد ساسانیان رایج بود و تا سال 132 هجری قمری تغییری در خط معمول این شهر پیدا نشد.

با روی کار آمدن عباسیان و قدرت یافتن ابومسلم، برای اولین بار خط اسلامی در شهر اصفهان متداول شد و به تدریج مکاتیب عمومی از خط پهلوی به خط اسلامی تبدیل شد.

قرن پنجم و ششم زمان رواج خط کوفی در اصفهان است. از قرن هفتم هجری استقبال از این خط به شدت کاهش یافت. اما متروک نشد.

آخرین نمونه این نوع خط در کتیبه دور گنبد امامزاده جعفر است که تاریخ آن 725 هجری قمری است.

از اوائل قرن پنجم رواج خط نستعلیق که خط تحریری خاص ایرانی بود شروع شد و در قرن ششم و هفتم رواج کامل یافت بطوری که اکثر کتب فارسی و برخی از کتب عربی با این خط نوشته می شد. 

چکیده :

دوره صفویان از درخشان ترین ادوار ترقی و تکامل خطوط مختلف ایرانی بویژه ثلث، (نسخ) و (نستعلیق) است.

در این زمان بیشتر شاهان و شاهزادگان و رجال و امراء صفویه خود خوشنویس بوده اند و خطاطان و اساتید خوشنویس از احترامی ویژه برخوردار شدند و مکتب خط و خطاطی در این شهر دائر شد و این شهر در حدود 4 قرن مهد بزرگترین خطاطان و خوشنویسان شد.

خط نستعلیق در دوران صفویه به آنچنان جایگاهی رسید که نه تنها در ایران و افغانستان (که در آن هنگام جزئی از ایران بود) بلکه در ممالک مجاور و دور دست همچون هندوستان و عثمانی و مصر و عربستان نیز طرفدارانی پیدا کرد و اساتید بزرگی مانند میر معزکاشی نستعلیق نویس بزرگ دوران شاه عباس اول به هند سفر کرد و این خط را در آن کشور رواج داد.

دوران صفویه زمان رونق خط ثلث نیز هست.

در ادامه مقاله بیشتر با رشد این هنر در دوره صفویه آشنا می شویم .

خوشنویسی در دوره صفویه

ثلث نویسان و نسخ نویسان معروف اصفهانی

محمدرضا امامی اصفهانی:

محمد صالح اصفهانی:

علی نقی امامی:

باباشاه اصفهانی:

عبدالجبّار اصفهانی:

نورای اصفهانی:

میریحیی اصفهانی:

ابوتراب اصفهانی:

محمدصالح اصفهانی:

محمدباقر سمسوری:

میرزا غلامرضا اصفهانی:

میرزا عبدالجواد:

میرزا عبدالرحیم افسر:

میرزا فتح اله جلالی:

میرزا ابوالقاسم محمد نصیر طرب:

خوشنویسان اصفهانی

محمد علی اصفهانی:

میرزا کوچک اصفهانی:

محمدرضا اصفهانی:

خواجه تاج سلمانی اصفهانی:

سیدعلی اکبر گلستانه:

جلوهای دیگر از هنر خوشنویسی و کتاب آرائی. قرآن کریم در دوره صفوی

قرآن خطی نفیس و منحصر به فرد؛

یادگار مرجان الکاتب الاسلامی، خوشنویس زن دوره صفویه

نتیجه :

منابع :