دانلود مقاله درباره اکولوژی جانوری و پراکنش آنها 24 ص

اختصاصی از سورنا فایل دانلود مقاله درباره اکولوژی جانوری و پراکنش آنها 24 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 34

اکولوژی جانوری و پراکنش آنها

هر موجود زنده ای شیوه زندگی مشخصی دارد که به ساختار و فیزیولوژی آن موجود و همچنین محیط زیستی که در آن سکنی گزیده، بستگی دارد. عوامل فیزیکی و بیولوژیکی برای تولید دامنه وسیع و متنوع محیط زیست در نقاط مختلف زمین در حال فعالیت هستند. شرایط در بعضی مناطق استوایی و دریاها تقریبا ثابت هستند، اما در بیشتر نقاط زمین، دما، رطوبت و نور خورشید با توجه به فصول سال تغییر می کنند. این تأ‌ثیرات را در مجموع به عنوان اقلیم می شناسند. چرخه زندگی هر گونه کاملا با شرایط آب و هوایی محیط زندگیش سازگار است. هیچ جانوری کاملا مستقل زندگی نمی کند، برعکس، هر کدام بخشی از اجتماع زنده هماهنگی است که اعضای دیگر آن گونه، بسیاری از انواع جانوران و گروه های گیاهان مختلف را در بر می گیرد.

اکولوژی عبارت است از مطالعه علمی روابط میان موجودات زنده و محیط اطراف آنها. پراکنش نیز به مطالعه حضور آنها در زمانها و مکانهای مختلف می پردازد.

اکولوژی

محیط فیزیکی:

گیاهان و حیوانات تحت تأثیر فاکتورهای فیزیکی و شیمیایی زیادی قرار می گیرند. مهمترین آنها عبارتند از: 1) نور خورشید 2) دما 3) آب ( میزان نمک آن ) 4) گازها و مواد معدنی. که هر کدام اهمیت خاصی دارند و اثر آنها بر حیوانات کاملا مشهود است، ولی همگی با هم در رابطه هستند و هیچ کدام مستقل از یکدیگر عمل نمی کنند. خورشید انرژی نورانی را که گیاهان برای فتوسنتز احتیاج دارند، تامین می کند، اما علاوه بر آن محیط زندگی جانوران را نیز گرم می نماید، و همچنین با بالا بردن دمای آب باعث تبخیر آن میگردد. ( که نتیجه آن ریزش برف یا باران است ). دما سرعت تمام واکنشهای شیمیایی را تحت کنترل دارد، که واکنشهای بیوشیمیایی بدن موجودات زنده نیز جزو آن است. آب حلال مواد معدنی مورد نیاز گیاهان، ماده اصلی بدن جانوران و واسطه ای است که بسیاری از موجودات در آن زندگی می کنند.

12-1 نور خورشید: همه انرژی مورد استفاده در اندامها از نور خورشید نشأت می گیرد. انرژی ممکن است از صورتی به صورت دیگر تبدیل شود، اما هیچگاه به وجود نمی آید و از بین نیز نمی رود. گیاهان سبز انرژی نورانی خورشید را جذب می کنند و در نتیجه فعالیت فتوسنتزی، که در کلروفیل های آنها صورت میپذیرد، از دی اکسید کربن و آب، کربوهیدرات تولید می کنند. همچنین در نتیجه این عمل پروتئین ها و اسیدهای چرب نیز به وجود می آیند. انرژی ذخیره شده در این ترکیبات، به عنوان منبع نهایی انرژی، مورد استفاده جانوران قرار می گیرد. این انرژی از هر بخش به بخش دیگر منتقل شده و انرژی لازم را برای ادامه زندگی و فعالیت سیستم های زنده فراهم می نماید. تبادلات انرژی تمام پیشرفتهای فیزیکی و زیستی را بر روی زمین تحت کنترل دارد و عملکرد اندامها را ممکن می سازد.

12-2 دما: تغییرات دما در جهان دامنه بسیار وسیعی دارد و اختلاف دماها به هزاران درجه می رسد، ولی اکثر جانوران روی زمین تنها می توانند در دامنه گرمایی 2- تا 50 درجه سانتیگراد، زندگی کنند. میزان تحمل گرما تحت تأثیر رطوبت است و به مقدار خشکی هوا و یا درصد بخار آب تحت هر دمایی بستگی دارد. به عنوان مثال، در هوای خشک یک کویر، درجه حرارت 32 برای انسان خیلی ناراحت کننده نیست، ولی چنین دمایی با مخلوطی از رطوبت، در مناطق استوایی به سختی قابل تحمل است.

دما بر میزان رشد، تولید میوه و بقای گیاهان، که غذای بسیاری از جانوران مختلف به آنها وابسته است، تأثیر می گذارد.یک دوره طولانی بهار، رشد علوفه را به تأخیر می اندازد و باعث کمبود غذای بسیاری از حشرات، جوندگان و چرندگانی می شود که از آن علوفه تغذیه می کنند. هوای نامناسب در زمان گل دهی، ممکن است سبب کاهش محصولات میوه های سته یا غلات شود، و پرندگان بسیاری را که از آنها تغذیه می کنند، وادار می سازد تا یا در مناطق دیگر برای یافتن غذا سرگردان شوند و یا از گرسنگی بمیرند.

دمای بدن خزندگان، دوزیستان، ماهیها، حشرات و سایر بی مهرگان، فاقد تنظیمات درونی است و یا به میزان بسیار کمی تنظیم شده. مقدار جریانهای شیمیایی در متابولیسم آنها و در نتیجه رشد و فعالیتشان، مستقیما تحت تاثیر دمای محیط است. با گرم شدن هوا سرعت آن افزایش می یابد و با بروز سرما کند میشود. هر گونه دارای محدودیت های دمایی است. بروز یک یخبندان طولانی و یا یک گرمای طاقت فرسا همه آنها را می کشد. اگر دوره یخبندان پس از تخم گذاری و در مرحله ای که لاروها شروع به رشد کرده باشند، ظاهر شود، بسیاری نابود می شوند و جمعیتشان کاهش می یابد. برخی حشرات تخم گذار که لارو یا شفیره دارند، زمستان را با استراحت و کاهش متابولیسم، و یا زندگی در زیر زمین، همراه گیاهان و یا در کف برکه ها و نهرها سپری می کنند تا از یخ زدن خود جلوگیری نمایند. بعضی از حشرات که در یخ گیر کرده اند، احتمالا می توانند به زندگی خود ادامه دهند، زیرا آب بدنشان حاوی مواد محلولی است که مانع یخ زدن آنها می شود. خزندگان و دوزیستان ساکن مناطقی که زمستان های سرد دارد، مجبورند برای اینکه یخ نزنند، در زیر زمین و یا آب به خواب زمستانی فرو روند. بعضی مارهای مناطق خشک غرب که روزها در فصل بهار خارج می شوند، در تابستان برای فرار از گرمای طاقت فرسا به شب بیداری روی می آورند. بیشتر ماهیهای ساکن آبهای شیرین در هوای سرد فعالیتی ندارند. از آنجایی که تغییرات دما در اقیانوسها کمتر است، موجودات آبزی کمتر تحت تأثیر آب و هوا قرار می گیرند، در حالی که بسیاری از انواع ماهیهای آبهای شور، در فصول مختلف سال به شمال و جنوب مهاجرت می کنند.

پرندگان و پستانداران به علت دارا بودن پوشش، به ندرت مستقیما تحت تأثیر دمای محیط قرار میگیرند. اماسرمای شدید زمستان و گرمای تابستان ممکن است فشاری را به آنها تحمیل کند و سبب کاهش مواد غذایی مورد نیازشان شود.بسیاری از پرندگانی که در تابستان در اقیانوس منجمد شمالی و در مناطق معتدل زندگی می کنند، در زمستان به مناطق گرم تر سفر (مهاجرت) می کنند تا بتوانند غذای مورد نیاز خود را به دست آورند. پرندگان، گوزنهای شمالی (elk) و خرس ها که در تابستان ها در کوههای بلند زندگی می کنند( مثلا در شمال غربی آمریکا)، در زمستان به مناطق کم ارتفاع تر مهاجرت می کنند. سنجاب های خاکی و برخی از خفاش های حشره خوار، وقتی نتوانند غذای مورد نیاز خود را مانند فصول گرم سال به دست آورند، در زمستان به استراحت یا همان زمستان خوابی می پردازند. در هنگام خواب زمستانی، دمای بدن این جانوران تا حدی پایین می آید که احساس سرما نکنند. همچنین ضربان قلب و میزان تنفس نیز تا حد زیادی کاهش می یابد و کاهش متابولیسم این جانوران از طریق چربی ذخیره شده در بدنشان (پیش از آغاز این دوره)، جبران می شود.

12-3 آب: بین هوا، خاک و آب و همچنین میان موجودات زنده و محیط زندگی آنها همیشه مبادله آب وجود دارد. به علاوه، آب به شدت بر محیط اطراف موجودات اثر می گذارد. چرخه آب شامل تبخیر، تشکیل ابر، بارندگی، تبخیر سطحی آب و نفوذ به ذاخل زمین میباشد. آب می تواند مقدار بسیار زیادی گرما را ذخیره کند و چون گرمای ویژه آن بسیار بالاست، حجم زیادی از آب در بهار، به آرامی گرم و در پاییز به کندی سرد می شود.(یک کالری گرما لازم است تا یک گرم آب در دمای 15 درجه، 1 درجه افزایش یابد.)

آب بیشترین حجم را در 4 درجه دارد. در زیر این دما آب در حین سرد شدن منبسط می شود و در صفر درجه تبدیل به یخ می گردد. این انبساط آنقدر شدید است که وقتی آب در درز صخره ها منجمد می شود، سنگها شکاف برداشته و ترک می خورند. این امر یکی از

دانلود پاورپوینت پراکنش جهانی یوزها- 15 اسلاید

اختصاصی از سورنا فایل دانلود پاورپوینت پراکنش جهانی یوزها- 15 اسلاید دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

تربیت یوز برای شکار از 4300 سال پیش در سومرو مصر رواج داشته است، و ادامه این روند در اروپا،هندوستان و ایران مشاهده می شد.

•استفاده اکبر شاه ( پادشاه هند ) از 9 هزار یوز برای شکار

•حضور 100 قلاده یوز تربیت شده در دربار شاهزادگان ارمنی (قرن 15)

•نگهداری و تربیت یوز در ایران از عهد باستان تا قرن اخیر

•در کتاب بازنامه نسوی (نگارش 950 سال پیش) روش های زنده گیری و نحوه ی تربیت و آموزش یوز بیان شده است.

برای دانلود کل پاورپوینت از لینک زیر استفاده کنید:

پایان نامه : بررسی و مطالعه الگوهای پراکنش پیش از تاریخ دشت درگز از دوره نوسنگی تا پایان عصر آهن - 1391 - 116 صفحه

اختصاصی از سورنا فایل پایان نامه : بررسی و مطالعه الگوهای پراکنش پیش از تاریخ دشت درگز از دوره نوسنگی تا پایان عصر آهن - 1391 - 116 صفحه دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

چکیده : برای شکل گیری یک استقرار در یک منطقه دو فاکتور ضروری می باشد، اول یک موقعیت مناسب برای سکونت و دومین فاکتور موقعیت مناسب جغرافیایی برای روابط فرهنگی می باشد. دشت درگز در شمال شرقی ایران و در حاشیه مرزهای ترکمنستان جدید در زمان های گذشته به علت موقعیت خاص جغرافیایی خود مهد تغییرات فرهنگی و اجتماعی بوده است. این دشت مستعد از مناطق مجاور خود یعنی جنوب غرب ترکمنستان و نواحی شرقی فلات ایران بوسیله کوه ها جدا می گردد. این دشت دو رودخانه به نام های درونگر و زنگانلو دارد. نتیجه این شرایط مناسب این است که خاستگاه پارتیان و مکانی مذهبی در زمان ساسانیان می گردد. وجود استقرارهای متفاوت با فرهنگ های باستان شناختی متفاوت نشان از این دارد که این منطقه می تواند بعنوان یک حلقه ارتباطی بین فرهنگ های قدیمی درون فلات ایران و جنوب غرب ترکمنستان در نظر گرفته شود. بررسی های باستان شناسی و تحلیل الگوی استقراری در یک منطقه یکی از روشهای شناخته شده در باستان شناسی برای کمک به شناخت روابط فرهنگی در دوران پیش از تاریخ می باشد. در گذشته، تحلیل الگوی استقراری با روشهای سنتی انجام می گردید اما امروزه، تحلیل الگوهای استقراری با نرم افزارهای متفاوتی به مانند ARC GIS انجام می گردد که به اطلاعات واضح تر و واقعی تری منجر می شود. دشت درگز از دوره نوسنگی تا دوران هخامنشی 21 محوطه را در برگرفته است. در این پایان نامه،موقعیت محوطه های بررسی شده در ارتباط با فاکتورهای متفاوت محیطی و دیگر محوطه ها مورد تحلیل قرار گرفته است. این مطالعه نشان می دهد که خاک و آب دو فاکتور بسیار مهم می باشند. دوره نوسنگی با دو استقرار آغاز می گردد. در پایان عصر مس سنگی، تعداد استقرارها تا شش محوطه افزایش می یابد. از آغاز دوران نوسنگی تا عصر برنز بیشتر محوطه ها در بخش میانی دشت شکل می گیرند که علت آن منابع آبی مثل رودخانه ها و شاخه های فرعی و طیف ارتفاعی خاصی می باشد. از آغاز عصر برنز و پیچیده تر شدن الگوی استقراری و الگوهای مکان مرکزی، دیگر بخش های دشت هم مورد سکونت قرار می گیرند. در عصر برنز الگوی استقراری پیچیده تر می گردد و شکل محوطه ها نشان از یک الگوی مکان مرکزی دارد. در پایان عصر برنز و آغاز عصر آهن بمانند دیگر بخش های آسیای مرکزی، تعداد محوطه ها دچار کاهش شاخصی می گردند.

پایان نامه پراکنش مکانی و زمانی گاماروس در سواحل استان مازندران بابلسر و فریدون کنار

اختصاصی از سورنا فایل پایان نامه پراکنش مکانی و زمانی گاماروس در سواحل استان مازندران بابلسر و فریدون کنار دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)

تعداد صفحات:89

پایان نامه دوره کارشناسی ارشد زیست شناسی دریا – بوم شناسی دریا

فهرست مطالب:
عنوان                                                                                                                                صفحه

فصل اول: مقدمه و کلیات    1
1-1 مقدمه    2
1-2 بررسی برخی از فاکتورهای محیطی دریای خزر    3
1-2-1 تغییرات دما در دریای خزر    3
1-2-2 تغییرات شوری دریای خزر    3
1-2-3 دریای خرز از نظر اکسیژن .......................................................................................................................................... 3
1-3 ناجور پایان     3
1-3-1  مشخصات ناجور پایان    6
1-3-2 اندازه ناجور پایان    7
1-3-3 رنگ در ناجور پایان     7
1-3-4 تولید مثل ناجورپایان     8
1-3-5 حرکت ناجور پایان     10
1-3-6 تغذیه ناجور پایان     10
1-4 کلید شناسایی     11
1-4-1 کلید شناسایی جنس    11
1-4-2 کلید شناسایی زیر جنس     11
1-4-3 کلید شناسایی گونه    12
1-5 مروری بر پژوهش های انجام شده    12
1-5-1 پژوهش های صورت گرفته در ایران    12
1-5-2 پژوهش های صورت گرفته در دیگر کشور ها    13
1-9 فرضیه های پژوهش    15
1-10 اهداف پژوهش    15
فصل دوم: مواد و روش ها    16
2-1 نمونه برداری     17
2-2 روش نمونه برداری     18
2-3 مطالعات صورت گرفته     19
2-3-1 روش شناسایی گونه     19
2-3-2 روش اندازه گیری طول گاماروس ها     20
2-3-3 روش اندازه گیری وزن     20
2-3-4 روش تشخیص جنسیت گونه ها     21
2-3-5 روش شمارش تعداد تخم ها و نوزادان گاماروس     26
فصل سوم نتایج    28
نتایج حاصل از ایستگاه های مختلف     30
3-1 ایستگاه شماره 1 ( ساحل دانشگاه)     30
3-2 ایستگاه شماره 2 ( ساحل سنگی)     32
3-3 ایستگاه شماره 3 ( پارکینگ 1)     34
3-4 ایستگاه شماره 4 ( پارکینگ 3)     36
3-5 ایستگاه شماره 5( پارکینگ 5)     38
3-6 ایستگاه شماره 6( پارکینگ 6)     40
3-7 ایستگاه شماره 7 ( شازده رودخانه)     42
3-8 ایستگاه شماره 8 (دریاکنار)     44
3-9 ایستگاه شماره 9 ( خزرشهر)     46
3-10 ایستگاه شماره 10( پارک لاله)     48
3-11 فراوانی گاماروس در ماه ها و ایستگاه های مختلف  .................................................................................................. 48
3-12 طول و وزن گاماروس ................................................................................................................................................. 52
3-13 رابطه بین طول و وزن گاماروس ................................................................................................................................. 54
3-14 توزیع فراوانی گاماروس های جفت شده در  ایستگاها و ماه های مختلف سال    55
3-15 هم آوری (تعداد تخم) گاماروس در  ایستگاه ها و ماه های مختلف    57
3-16 توزیع فراوانی نسبت جنسی  گاماروس در  ایستگاه ها و ماه های مختلف     59
3-17 توزیع فراوانی نسبی گاماروس های بالغ و نابالغ در ایستگاه ها و ماه های مختلف    60
3-18 پارامترهای محیطی و همسبتگی آنها با فراوانی گاماروس     61
فصل چهارم بحث و نتیجه گیری    64
4-1 بحث     65
4-2 نتیجه گیری نهایی     69
4-3 پیشنهادات     69
منابع و مآخذ     71
منابع فارسی    71
منابع انگلیسی    73
ضمائم    77
Abstract    78


فهرست شکل ها
عنوان                                                                                                                             صفحه

شکل1-3-1Maera danaea     5    
شکل1-3-2Echinogammarus apfelbecki     5
شکل1-3-3  نمای جا نبی یک ناجور پا قسمت بالا،به همراه  قطعات پاهای سینه ای قسمت پایین     6
شکل1-3-4 نمای جانبی یک ناجور پا     6
شکل1-3-4-1 نمای  جانبی از یک جفت Hyalella azteca ..    9
شکل1-3-4-2 نمای جانبی از نزدیکی یک جفت Melita nitida...    9
شکل1-3-4-3 نمای جانبی از نزدیکی یک جفت ازGammarus sp. ...    9
شکل2-1-1  نمایی از ده ایستگاه نمونه برداری گاماروسها در سواحل (از بابلسرتا فریدون کنار)    17
شکل2-2-1 کوادرات ، بیلچه، الک با چشمه یک میلیمتر     18
شکل2-2-2 اندازه گیری دمای ماسه با دماسنج جیوه ای    18        
شکل2-2-3 اندازه گیری دمای آب     18
شکل2-2-4 اندازه گیری دمای هوا     18        
شکل2-2-5 نمونه های گرفته شده از ساحل     19        
شکل2-2-6 وسایل برای نگه داشتن نمونه ها  و خارج کردن تخم ها     19        
شکل2-2-7 نمایی از استریو میکروسکوپ        19
شکل2-3-1 اندازه گیری نمونه ها توسط خط کش    20        
شکل2-3-2 وزن کردن نمونه ها با ترازوی دیجیتال 001/0    21        
شکل 2-3-4-1 وجود فرو رفتگی بین بندهای 5 و 6 از نمای کناری      21
شکل 2-3-4-2 وجود فرو رفتگی بین بندهای 5 و 6 از نمای بالا     21    
شکل 2-3-4-3 ماده پونتو گاماروس مائوتیکوس به همرا پنج تخم آن     22
شکل 2-3-4-4 لارو پونتو گاماروس مائوتیکوس     22        
شکل 2-3-4-5 ویژگیهای تاکسونومیک گاماروس ماده    23                    
شکل 2-3-4-6 ویژگیهای تاکسونومیک   گاماروس نر    25
شکل 2-3-4-7  پونتو گاماروس مائو تیکوس و تورم قسمت سینه ای آن    25
شکل 2-3-5-1 تصویری از کیسه تخمی به همراه تخم های آن      26
شکل 2-3-5-2 وسایل برای نگه داشتن نمونه ها  و خارج کردن تخم ها    26
شکل 3-11-1 توزیع مکانی (ایستگاهی) و زمانی تعداد گاماروس های شمارش شده    50
شکل 3-11-2 توزیع فراوانی نسبی (درصد) گاماروس های شمارش شده در ایستگاه های مختلف ................................... 51
شکل 3-11-3 توزیع فراوانی نسبی (درصد) گاماروس های شمارش شده در ماه های مختلف .......................................... 51
شکل 3-13-1 رابطه بین طول و وزن گاماروس در سواحل استان مازندران    54
شکل 3-13-2 رابطه بین طول و وزن گاماروس در جنس نر در سواحل استان مازندران    54
شکل 3-13-3 رابطه بین طول و وزن گاماروس در جنس ماده در سواحل استان مازندران    55
شکل 3-14-1 توزیع فراوانی نسبت گاماروس های جفت شده .    56
شکل 3-14-2 توزیع فراوانی نسبت گاماروس های جفت شده به تعداد کل    56
شکل 3-15-1 میانگین هم آوری (تعداد تخم) گاماروس در ایستگاه های  مختلف از بابلسر تا فریدون کنار    57
شکل 3-15-2 میانگین همآوری (تعداد تخم) گاماروس در ماه های مختلف از بابلسر تا فریدون کنار    58
شکل 3-15-3 رابطه بین طول گاماروس و میانگین تعداد در کلاسه های طولی مختلف    58
شکل 3-16-1 توزیع فراوانی  نر ، ماده ، در ایستگاه های مختلف از بابلسر تا فریدون کنار    59
شکل 3-16-2 توزیع فراوانی نر ، ماده ، در ماه های  مختلف از بابلسر تا فریدون کنار    59
شکل 3-17-1 توزیع فراوانی نسبی گاماروسهای بالغ و نابالغ در ایستگاه های مختلف از بابلسر تا فریدون کنار    60
شکل 3-17-2 توزیع فراوانی  بالغ ونابالغ در ماه های  مختلف از بابلسر تا فریدون کنار    61
شکل 3-18-1 میانگین (± انحراف معیار) دمای آب و هوا و ماسه در ماه های مختلف    62
شکل 3-18-2 میانگین (± انحراف معیار) تغییرات pH ودانسیته در ماه های مختلف    63


فهرست جدول ها
عنوان                                                                                                             صفحه

جدول 2-1-1 مختصات جغرافیایی ایستگاه های نمونه برداری شده    17
جدول3-1 ایستگاه شماره 1 ( ساحل دانشگاه)    31
جدول3-2 ایستگاه شماره 2 ( ساحل سنگی)    33
جدول 3-3 ایستگاه شماره 3 ( پارکینگ 1)    35
جدول 3-4 ایستگاه شماره 4 ( پارکینگ 3)    37
جدول 3-5 ایستگاه شماره 5( پارکینگ 5)    39
جدول 3-6 ایستگاه شماره 6( پارکینگ 6)    41
جدول 3-7 ایستگاه شماره 7( شازده رودخانه)    43
جدول 3-8 ایستگاه شماره 8( دریاکنار)    45
جدول 3-9 ایستگاه شماره 9( خزرشهر)    47
جدول 3-10 ایستگاه شماره 10( پارک لاله)    49
جدول 3-12-1 میانگین طول و وزن در جنسیت های مختلف گاماروس در سواحل استان ............................................... 52
جدول 3-12-2 میانگین طول و وزن گاماروس در ماه های مختلف در سواحل استان مازندران........................................... 53
جدول 3-16 مقایسه نسبتهای فراوانی جنسهای نر و ماده گاماروس در سواحل استان مازندران .......................................... 60
جدول 3-18 همبستگی بین فراوانی گاماروس و پارامترهای محیطی    62

چکیده:

به منظور بررسی تغییرات فصلی پراکنش و تنوع گاماروسها به تفکیک جنسیت در سواحل ، نمونه برداری بصورت فصلی در ده ایستگاه (از بابلسر تا فریدون کنار) به مدت یکسال ازمرداد 1392 لغایت اردیبهشت 1393 با کوادرات 50×50 سانتیمتر بصورت تصادفی و برداشت کامل تمامی نمونه ها در طول سواحل شنی انجام گرفت. در مطالعات صورت گرفته فقط گونه Pontogammarus maeoticus مشاهده شد. میانگین طول در نمونه های نابالغ و جنسهای نر و ماده بترتیب 1/4، 5/8 و 3/8 میلیمتر و وزن بترتیب 0068/0، 0303/0 و 0282/0 گرم برآورد شد، نرها دارای طول و وزن بیشتری از ماده هستند، حداکثر طول نر و ماده در این گونه 14 میلیمتربدست آمد از مجموع 1906 نمونه شمارش شده در آزمایشگاه 673 (30/35 %) نر ، 873 (80/45%) ماده ، 360 (9/18%) نابالغ بدست آمد. نسبت جنسی (نر/ ماده ) در فصل بهار، تابستان، پاییز و زمستان به ترتیب( 63/) ،(93/) ،(21/1) و(70/) بود. بیشترین نسبت جنسی با 21/1 در فصل پاییز (آبان) و کمترین نسبت جنسی با 63/ در فصل بهار(ادیبهشت) مشاهده شد همچنین این نسبت جنسی  با اختلاف کم به نفع ماده ها می باشد .

کلمات کلیدی:دریای مازندران،پراکنش فصلی،گاماروس،Pontogammarus maeoticus

فصل اوّل

مقدمه

1-1 مقدمه :

دریای خزر یکی از پهنه های آبی بسته جهان به خاطر اهمیت اقتصادی و سیاسی جزء مناطقی است که برای کشورهای ساحلی اطراف آن بسیار با اهمیت است. در گذشته به نامهایی مانند خاواینسکی، دریای هیرکانیان، دریای جرجان (گرگان)، بحر مازندران بحر آبسکون و بحر قانیا خوانده می شد. این دریا دارای سه ناحیه شمالی، میانی، و جنوبی است. که مساحت هر ناحیه به ترتیب عبارتند 91942، 137812 و 118640 کیلومتر مربع است(13). کشورهای روسیه، ترکمنستان، قزاقستان، ایران و جمهوری آذربایجان در حاشیه دریای خزر قراردارند. بیشترین عرض دریای خزر554 کیلومتر و کمترین عرض آن حدود 302 کیلومتر است. طول خطوط ساحلی دریای خزر در قسمت ایرانی حدود 992 کیلومتر است(15). ناحیه خزر جنوبی دارای مساحت حدود 118640 کیلومتر مربع، متوسط حجم آب آن 48300 کیلومتر مکعب، در بر گیرنده 64 % حجم آب خزر است. حداکثر عمق ناحیه جنوبی 1025 متر و متوسط عمق آن 300 متر است. میزان شوری خزرجنوبی 13-10 ppt (آب لب شور)، است. تولید اولیه 41 mil. tons organic carbon/year است. طول خط ساحلی با احتساب جزایر 7000 کیلومتر، بدون احتساب جزایر 5580 کیلومتر است، که ایران 725کیلومتر، آذربایجان 600 کیلومتر، روسیه 755 کیلومتر، قزاقستان 2300کیلومتر ، ترکمنستان 1200کیلو متر است(15).

سواحل دریای خزر از نظر ژئو مور فولوژیکی به سواحل شمالی، سواحل شرقی، سواحل غربی و سواحل جنوبی تقسیم میشود. سواحل ایران در قسمت جنوبی دریای خزر قرار دارد که حدود 700کیلومتر را شامل می شود. سواحل ایران را از نظر دانه بندی رسوب، می توان به سه دسته ماسه ای (سواحل گیلان و شرق مازندران) قلوه سنگی (غرب مازندران) و سیلتی – رسی (گلستان) تقسیم بندی کرد اما سواحل جنوبی دریای خزر بیشتر از نوع گلی و ماسه ای است که این حالت باعث میشود بستر حالت سست داشته باشد بنابر این فراوانی و تنوع گونه ای را کاهش می دهد(46). ساحل جنوبی دارای خطوط ساحلی نسبتا مستقیمی است، که بریدگی کمی دارد، دلیل وجود بریدگی کم در سواحل جنوبی خزر، عمق زیاد دریا در این بخش می باشد. حاشیه ساحل در جنوب دریا، از رسوباتی که رودها آن را ایجاد نموده اند و نیز از تپه های ماسه ای تشکیل شده است. ساحل دریا در منطقه مازندران، رسوبی است و از خلیج گرگان به سمت غرب، جلگه ساحلی عریض می شود، به طوری که در شهرستانهای آمل و بابل به حداکثر عرض خود می رسد.

1-2 بررسی برخی از فاکتور های محیطی دریای خزر:

1-2-1 تغییرات دما در دریای خزر:

تغییرات دما در بین مناطق شمالی و جنوبی دریای خزر حدود 10درجه سانتیگراد است. بنابر این در زمستان در مناطق شمالی آب یخ می بندد اما در مناطق جنوبی دما حدود 9 درجه سانتیگراد است این اختلاف به علت تفاوت در عرض های جغرافیایی است که پایین ترین حد جنوبی آن عرض جغرافیایی 36درجه و 33دقیقه شمالی و بالاترین حد شمالی آن عرض جغرافیایی 47درجه و 7دقیقه شمالی است(13).

1-2-2 تغییرات شوری دریای خزر:

تغییرات شوری تحت تاثیر آب رودخانه ها و عرض های جغرافیایی مختلف است که باعث تغییر درجه حرارت شده و مقدار شوری این دریا را تغییر می دهد. تغییرات شوری آب دریای خزر در قسمت شمالی بیشتر و درقسمت میانی و جنوبی نوسانات کمتری دارد. متوسط شوری کل آب دریای خزر حدود 13 قسمت در هزار و آب آن لب شور است(13).

1-2-3 دریای خزر از نظر اکسیژن :

تاعمق 1000متری، در قسمت جنوبی، دریای خزر دارای اکسیژن است. و در زمستان آب از اکسیژن اشباع می شود زیرا در فصل زمستان فیتو پلانکتون ها همچنان به فعالیت خود ادامه می دهند. در فصل تابستان به علت فر آیندهای اکسیدی میزان اکسیژن کم می شود، اما چون پدیده ترمو کلاین بیشتر مواقع اتفاق می افتد، میزان اکسیژن دوباره افزایش می یابد، بنابر این قسمت جنوبی دریای خزر محیط مناسبی برای پلانکتون ها و جانداران دریایی است(13).